Σήμερα οι ηλικιωμένοι, 65 και άνω, αποτελούν το 21,5% του πληθυσμού και το 2035 αναμένεται να φτάσουν το 27,9%
Το δημογραφικό απειλεί την Ελλάδα, καθώς μέσα σε μία επταετία ο πληθυσμός μειώθηκε κατά 360. 000, ενώ την επόμενη 12ετία θα μειωθεί κατά 770.000 και σε 35-50 χρόνια θα έχει μείνει ο μισός.
Σύμφωνα με στοιχειά του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ), όπως αναφέρει η «Καθημερινής της Κυριακής», οι ηλικιωμένοι αυξάνονται, τα παιδιά μειώνονται και το εργατικό δυναμικό περιορίζεται, με τρομακτικές συνέπειες σε οικονομία και ασφαλιστικό.
Η Ελλάδα γερνάει με ραγδαίους ρυθμούς και σύμφωνα με την μελέτη, χαρακτηρίζεται από «δημογραφικές ακρότητες».
Μάλιστα, τείνει να βιώσει τη χαμηλότερη γονιμότητα που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία, εμφανίζει από τα υψηλότερα προσδόκιμα ζωής στον κόσμο, με αποτέλεσμα να γερνά ταχύτατα, και από τις υψηλότερες τιμές μέσης ηλικίας και αναλογίας ηλικιωμένων στον πληθυσμό.
Σήμερα οι ηλικιωμένοι , 65 και άνω, αποτελούν το 21,5% του πληθυσμού από 10% το 1966 και το 2035 αναμένεται να φτάσουν το 27,9%, ενώ τα παιδιά έως 15 ετών έχουν συρρικνωθεί από 26% το 1966 σε 14% σήμερα και να μειωθούν στο 11% το 2035.
Μάλιστα, στην περίοδο 2011-2017, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΚΚΕ, παρατηρείται για πρώτη φορά στην μεταπολεμική δημογραφική ιστορία μας μείωση του πληθυσμού λόγω μείωσης των γεννήσεων και αρνητικής μετανάστευσης.
Ακόμη, συρρικνώνεται ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας από 7 σε 5,8 εκατ. το 2035, ενώ η αντιστοιχία ατόμων εργάσιμης ηλικίας θα είναι 1,4 προς 1 το 2050, από 3 προς 1 σήμερα.
Οι εξελίξεις αυτές, θα έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγειονομική φροντίδα των ηλικιωμένων, στην αγορά εργασίας, τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης και συντάξεων, αλλά και στα δημόσια οικονομικά.
Σύμφωνα με την ΕΚΚΕ, αναβάλλονται ο γάμος και η τεκνοποίηση, ο δείκτης γονιμότητας πέφτει κάτω από το 1,5, τη λεγόμενη «παγίδα της γονιμότητας», όπου μια χώρα αν βρεθεί, «παγιδεύεται» και η πορεία είναι πλέον μόνο προς τα κάτω.
Όπως αναφέρεται στο ίδιο δημοσίευμα, στο 1,5 βρισκόμασταν το 1987 και από πότε προχωρήσαμε καθοδικά και ξεπεράσαμε και το κατώφλι της ακραίας χαμηλής γονιμότητας που είναι 1,3, ενώ το 1999 ήταν στο 1,24 για να ανέβει μέχρι το 2009 στο 1,5 και να κατρακυλήσει ξανά με την κρίση στο 1,3.
Σύμφωνα με ειδικούς, με αυτόν τον δείκτη ο πληθυσμός θα μειωθεί κατά 50% σε 44,3 χρόνια., ενώ σε περίπτωση που η γονιμότητα σταθεροποιηθεί στο 1,5 ο πληθυσμός θα μειωθεί στο μισό σε 64,7 χρόνια και αν πέσει στο 1,1 η κατά το ήμιση μείωση του πληθυσμού θα συντελεστεί σε 32,4 έτη.
Σε ό,τι αφορά τους παράγοντες που συνδράμουν στην αργοπορημένη μετάβαση στην ενηλικίωση, μεταξύ άλλων, είναι ο υψηλός κίνδυνος φτώχειας, η δυσκολία εύρεσης εργασίας, η παρατεταμένη περίοδος που αφιερώνεται στη εκπαίδευση, η έλλειψη υποστηρικτικών πολιτικών που δημιουργεί ισχυρή εξάρτηση από τους γονείς και μάλιστα, στην Ελλάδα το 51,6% των νέων 25-34 ετών ζει στο πατρικό του.
Έτσι, από το 2000 έχουμε λιγότερα παιδιά και σε όλο και μεγαλύτερη ηλικία, αφού η μέση ηλικία γυναίκας κατά την απόκτηση του πρώτου παιδιού μετατοπίστηκε από 24ο έτος το 1990 στο 32ο έτος σήμερα, ενώ περιορίζονται οι πιθανότητες γέννησης άνω του ενός παιδιού ανά ζευγάρι.
Επίσης, δεν αποτελεί πλέον αυτονόητη προοπτική για όλους τους νέους η δημιουργία οικογένειας, ενώ η ατεκνία αποτελεί συχνά συνειδητή επιλογή και μάλιστα το 16,3% των γυναικών που γεννήθηκαν το 1965 έμεινε άτεκνο.
Πάντως, οι μεταβολές στη γονιμότητα ακολουθούν τις μεταβολές στην οικονομία με υστέρηση 1-2 ετών.
Η αύξηση του ποσοστού των ηλικιωμένων ατόμων στο σύνολο του πληθυσμού αναμένεται να μέχρι το 2070 τις χώρες της ΕΕ και την Ελλάδα αντιμέτωπες με δραματικές εξελίξεις, με άμεσες συνέπειες στα ασφαλιστικά συστήματα.
Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της σχέσης συνταξιούχων προς εργαζόμενους, από το 33,4% το 2016 αυξάνεται στο 63,1% το 2070.
Η εν λόγω αύξηση της γήρανσης του πληθυσμού προκαλεί σε απόλυτους αριθμούς την μείωση του πληθυσμού ηλικίας 14-65 από 6,904 εκατ. άτομα το 2016 σε 4,118 εκατ. άτομα το 2017 και ο πληθυσμός ατόμων άνω των 65 ετών αυξάνεται από 2, 311 εκατ. το 2016 σε 2,610 το 2017, ενώ αντίστοιχα στο εργατικό δυναμικό μειώνεται από τα 4,698 εκατ. άτομα το 2016 σε 3,071 εκατ. άτομα το 2070.
Βάσει των δεδομένων αυτών, η διατήρηση του βιοτικού επιπέδου των μελλοντικών συνταξιούχων ακόμη και στο χαμηλό σημερινό επίπεδο, θα πρέπει να καλυφθεί από το έλλειμμα που προκαλείται και το οποίο εκτιμάται σε 1 - 1,25 δισ. ευρώ ανά δεκαετία.
www.bankingnews.gr
Σύμφωνα με στοιχειά του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ), όπως αναφέρει η «Καθημερινής της Κυριακής», οι ηλικιωμένοι αυξάνονται, τα παιδιά μειώνονται και το εργατικό δυναμικό περιορίζεται, με τρομακτικές συνέπειες σε οικονομία και ασφαλιστικό.
Η Ελλάδα γερνάει με ραγδαίους ρυθμούς και σύμφωνα με την μελέτη, χαρακτηρίζεται από «δημογραφικές ακρότητες».
Μάλιστα, τείνει να βιώσει τη χαμηλότερη γονιμότητα που έχει καταγραφεί ποτέ στην ιστορία, εμφανίζει από τα υψηλότερα προσδόκιμα ζωής στον κόσμο, με αποτέλεσμα να γερνά ταχύτατα, και από τις υψηλότερες τιμές μέσης ηλικίας και αναλογίας ηλικιωμένων στον πληθυσμό.
Σήμερα οι ηλικιωμένοι , 65 και άνω, αποτελούν το 21,5% του πληθυσμού από 10% το 1966 και το 2035 αναμένεται να φτάσουν το 27,9%, ενώ τα παιδιά έως 15 ετών έχουν συρρικνωθεί από 26% το 1966 σε 14% σήμερα και να μειωθούν στο 11% το 2035.
Μάλιστα, στην περίοδο 2011-2017, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΚΚΕ, παρατηρείται για πρώτη φορά στην μεταπολεμική δημογραφική ιστορία μας μείωση του πληθυσμού λόγω μείωσης των γεννήσεων και αρνητικής μετανάστευσης.
Ακόμη, συρρικνώνεται ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας από 7 σε 5,8 εκατ. το 2035, ενώ η αντιστοιχία ατόμων εργάσιμης ηλικίας θα είναι 1,4 προς 1 το 2050, από 3 προς 1 σήμερα.
Οι εξελίξεις αυτές, θα έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγειονομική φροντίδα των ηλικιωμένων, στην αγορά εργασίας, τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης και συντάξεων, αλλά και στα δημόσια οικονομικά.
Σύμφωνα με την ΕΚΚΕ, αναβάλλονται ο γάμος και η τεκνοποίηση, ο δείκτης γονιμότητας πέφτει κάτω από το 1,5, τη λεγόμενη «παγίδα της γονιμότητας», όπου μια χώρα αν βρεθεί, «παγιδεύεται» και η πορεία είναι πλέον μόνο προς τα κάτω.
Όπως αναφέρεται στο ίδιο δημοσίευμα, στο 1,5 βρισκόμασταν το 1987 και από πότε προχωρήσαμε καθοδικά και ξεπεράσαμε και το κατώφλι της ακραίας χαμηλής γονιμότητας που είναι 1,3, ενώ το 1999 ήταν στο 1,24 για να ανέβει μέχρι το 2009 στο 1,5 και να κατρακυλήσει ξανά με την κρίση στο 1,3.
Σύμφωνα με ειδικούς, με αυτόν τον δείκτη ο πληθυσμός θα μειωθεί κατά 50% σε 44,3 χρόνια., ενώ σε περίπτωση που η γονιμότητα σταθεροποιηθεί στο 1,5 ο πληθυσμός θα μειωθεί στο μισό σε 64,7 χρόνια και αν πέσει στο 1,1 η κατά το ήμιση μείωση του πληθυσμού θα συντελεστεί σε 32,4 έτη.
Σε ό,τι αφορά τους παράγοντες που συνδράμουν στην αργοπορημένη μετάβαση στην ενηλικίωση, μεταξύ άλλων, είναι ο υψηλός κίνδυνος φτώχειας, η δυσκολία εύρεσης εργασίας, η παρατεταμένη περίοδος που αφιερώνεται στη εκπαίδευση, η έλλειψη υποστηρικτικών πολιτικών που δημιουργεί ισχυρή εξάρτηση από τους γονείς και μάλιστα, στην Ελλάδα το 51,6% των νέων 25-34 ετών ζει στο πατρικό του.
Έτσι, από το 2000 έχουμε λιγότερα παιδιά και σε όλο και μεγαλύτερη ηλικία, αφού η μέση ηλικία γυναίκας κατά την απόκτηση του πρώτου παιδιού μετατοπίστηκε από 24ο έτος το 1990 στο 32ο έτος σήμερα, ενώ περιορίζονται οι πιθανότητες γέννησης άνω του ενός παιδιού ανά ζευγάρι.
Επίσης, δεν αποτελεί πλέον αυτονόητη προοπτική για όλους τους νέους η δημιουργία οικογένειας, ενώ η ατεκνία αποτελεί συχνά συνειδητή επιλογή και μάλιστα το 16,3% των γυναικών που γεννήθηκαν το 1965 έμεινε άτεκνο.
Πάντως, οι μεταβολές στη γονιμότητα ακολουθούν τις μεταβολές στην οικονομία με υστέρηση 1-2 ετών.
Η αύξηση του ποσοστού των ηλικιωμένων ατόμων στο σύνολο του πληθυσμού αναμένεται να μέχρι το 2070 τις χώρες της ΕΕ και την Ελλάδα αντιμέτωπες με δραματικές εξελίξεις, με άμεσες συνέπειες στα ασφαλιστικά συστήματα.
Σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της σχέσης συνταξιούχων προς εργαζόμενους, από το 33,4% το 2016 αυξάνεται στο 63,1% το 2070.
Η εν λόγω αύξηση της γήρανσης του πληθυσμού προκαλεί σε απόλυτους αριθμούς την μείωση του πληθυσμού ηλικίας 14-65 από 6,904 εκατ. άτομα το 2016 σε 4,118 εκατ. άτομα το 2017 και ο πληθυσμός ατόμων άνω των 65 ετών αυξάνεται από 2, 311 εκατ. το 2016 σε 2,610 το 2017, ενώ αντίστοιχα στο εργατικό δυναμικό μειώνεται από τα 4,698 εκατ. άτομα το 2016 σε 3,071 εκατ. άτομα το 2070.
Βάσει των δεδομένων αυτών, η διατήρηση του βιοτικού επιπέδου των μελλοντικών συνταξιούχων ακόμη και στο χαμηλό σημερινό επίπεδο, θα πρέπει να καλυφθεί από το έλλειμμα που προκαλείται και το οποίο εκτιμάται σε 1 - 1,25 δισ. ευρώ ανά δεκαετία.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών