Τα φουτουριστικά όπλα του 1960
Το 1960 ο κόσμος ζούσε τον πυρετό της διαστημικής κούρσας. Αμερικανοί και Σοβιετικοί αγωνίζονταν να φτάσουν πρώτοι στη Σελήνη. Επιστημονικά περιοδικά προέβλεπαν πως μέχρι το 2000 θα είχαμε αποικίες στο φεγγάρι και
πολλοί πίστευαν πως ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος θα εκτυλισσόταν σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη.
Ένας μίνι-εκτοξευτής ρουκετών
Οι Robert Mainhardt (Ρόμπερτ Μάηνχαρντ) και Arthur Biehl (Άρθουρ Μπίελ) ίδρυσαν την MBAssociates (MBA) με χρηματοδότηση από το Πεντάγωνο για να σχεδιάσουν μια νέα γενιά φορητών όπλων. Σύμφωνα με το σχέδιο θα κάλυπταν όλο το φάσμα από τα πιστόλια, τυφέκια και πολυβόλα, μέχρι αντιαματικά διαμέτρου 20 χιλιοστών. Θα ήταν ικανά για χρήση κάτω από το νερό ή στο διαστημικό κενό έχοντας αυξημένη ακτίνα δράσης και χαμηλή ανάκρουση.
Το μυστικό για την επίτευξη των στόχων ήταν η χρήση πυραυλικής τεχνολογίας. Aντί για συμβατικά πυρομαχικά με έκρηξη πυρίτιδας, τα όπλα GYROJET θα εκτόξευαν μίνι ρουκέτες στερεών καυσίμων. Στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται για πυροβόλα όπλα, αλλά για σμικρυμένους εκτοξευτές, παρόμοιους σε αρχή λειτουργίας με τα αντιαρματικά που χρησιμοποιούν οι στρατοί. Η βασική διαφορά είναι πως ένα συμβατικό βλήμα ξοδεύει όλη την ενέργεια της γόμωσης του εντός της κάνης, φτάνοντας τη μέγιστη του ταχύτητα κατά την έξοδο. Από εκείνη τη στιγμή η ταχύτητα φθίνει και η τροχιά πέφτει όσο αυξάνεται η απόσταση.
Τα βλήματα GYROJET περιέχουν μέσα τους το καύσιμο. Τέσσερις οπές εκτόνωσης στο πίσω μέρος κατευθύνουν τα καυσαέρια υπό κλίση, αναγκάζοντας το σώμα να περιστραφεί μέσα στην κάνη. Η γυροσκοπική δύναμη σταθεροποιεί την πτήση. Επειδή η καύση του προωθητικού γίνεται επί περίπου 0,12 δεύτερόλεπτα, η μίνι ρουκέτα δεν αποκτά πλήρη ταχύτητα πριν φτάσει 20-30 μέτρα από την κάνη. Θεωρητικά, αυτό δίνει μεγαλύτερη ακτίνα
δράσης και αυξημένη κινητική ενέργεια. Η αρχική διάμετρος ήταν 13mm (ΜΚ1) αλλά αργότερα προσαρμόστηκε στα 12mm (Mk2) για να αποφευχθούν απαγορεύσεις πώλησης σε ιδιώτες.
Τα όπλα
Η Φυσική που διέπει τη λειτουργία του GYROJET επέτρεψε την κατασκευή εντελώς διαφορετικών μηχανισμών. Δεν υπήρχε ανάγκη για ισχυρά κλείστρα ή θαλάμες που να αντέχουν τις πιέσεις της πυροδότησης. Έτσι για παράδειγμα, το πιστόλι έχει περίπου ίδιο μέγεθος με το στρατιωτικό 1911, αλλά ζυγίζει μόλις 600 γραμμάρια. Τα περισσότερα απάρτια είναι από αλουμίνιο ή Zamac (κράμα ψευδαργύρου-αλουμινίου). Η κάνη δε φέρει καν ραβδώσεις, απλοποιώντας την παραγωγή και μειώνοντας το κόστος.
Ο μηχανισμός είναι πολύ απλός. Με το πάτημα της σκανδάλης μια σφύρα χτυπά την αιχμή του βλήματος, σπρώχνοντας το πίσω προς το σταθερό επικρουστήρα. Με την ανάφλεξη η ρουκέτα κινείται και πάλι εμπρός, σπρώχνοντας και οπλίζοντας τη σφύρα για την επόμενη βολή. Ενώ ταξιδεύει εντός της κάνης, τα ακροφύσια αρχίζουν να την περιστρέφουν για να τη σταθεροποιήσουν. Τα αέρια της πυροδότησης διαφεύγουν από οπές κατα μήκος του κορμού του όπλου, με αποτέλεσμα σχεδόν μηδενική ανάκρουση.
Τα αρχικά μοντέλα (πιστόλια και αραβίδες) διέθεταν σταθερούς γεμιστήρες εντός της λαβής. Έπρεπε να γεμίζονται από το άνοιγμα στην κορυφή του μηχανισμού, όπως σε ένα επαναληπτικό όπλο του 19ου αιώνα. Για το
στρατιωτικό τουφέκι προβλεπόταν ένας αποσπώμενος γεμιστήρας.
Από τα προτεινόμενα, μόνο δύο σχέδια είδαν περιορισμένη παραγωγή: το ημιαυτόματο πιστόλι και η αραβίδα. Δε διασώζoνται πρωτότυπά του τυφεκίου εφόδου που αξιολογήθηκε από το Στρατό το 1965-66 και δε φαίνεται να κατασκευάστηκε ποτέ κάποιο πολυβόλο.
Απο τη θεωρία στην πράξη
Οι στρατιωτικές δοκιμές έδειξαν ότι η τεχνολογία ήταν ανώριμη και είχε εγγενή μειονεκτήματα. Η παραμικρή ατέλεια στο στερεό καύσιμο ή υγρασία μείωναν την ακρίβεια βολής. Το ίδιο αποτέλεσμα είχε και οποιαδήποτε ανομοιομορφία στις οπές εκτόνωσης που προκαλούσε ασύμμετρη ώθηση και εκτροπή από το στόχο. Ένα άλλο πρακτικό πρόβλημα ήταν η αργή επιτάχυνση του βλήματος. Επειδή εγκατέλειπε την κάνη με χαμηλή ταχύτητα, δεν απέδιδε τόση ισχύ όσο ένα συμβατικό φυσίγγιο σε κοντινή απόσταση. Η ιδέα ενός πιστολιού που είναι ισχυρότερο στα 30 μέτρα από ότι στα 5 έρχεται σε αντίθεση με το λόγο ύπαρξης τέτοιων όπλων, τα οποία προορίζονται για
συμπλοκές εκ του συστάδην.
Τα πρώτα πειράματα στην Καλιφόρνια έδειξαν πως η ακρίβεια βολής ήταν χειρότερη των συμβατικών όπλων. Οι εφευρέτες υπολόγιζαν οτι απαιτούνται 1-2 χρόνια εξέλιξης, αλλά ο Στρατός ζήτούσε άμεσα αποτελέσματα. Μια ντουζίνα πιστόλια στάλθηκαν στην μυστική μονάδα MAC-SOG για δοκιμές στο Βιετνάμ. Σύμφωνα με το πρώην μέλος της (και “πατέρα” του αμερικανικού προγράμματος ελεύθερων σκοπευτών) John Plaster, η ισχύς ήταν εντυπωσιακή με τα διατρητικά βλήματα να τρυπούν “αμμόσακους, οχήματα και σιδερένια βαρέλια νερού”, αλλά η αξιοπιστία αποκαρδιωτική.
Κατάληξη
Μετά την αποτυχία να εξασφαλίσει στρατιωτικά συμβόλαια, η MBAssociates διέθεσε τα όπλα στην πολιτική αγορά. Παρά την προοπτική χρήσης σε σκοποβολή μεγάλων αποστάσεων , δεν υπήρχε χρηματοδότηση για περαιτέρω
έρευνα.
Ένα αξιοπερίεργο περιστατικό συνέβη όταν δύο σοβιετικοί ( αναγνωρίστηκαν αργότερα ως οι συνταγματάρχες της KGB Useolad Tovna και Nicolai Burmistvro) επισκέφτηκαν ένα οπλοπωλείο στο Σαν Χοσέ της Καλιφόρνια και
προσπάθησαν να αγοράσουν ένα GYROJET. Ο υποψιασμένος ιδιοκτήτης αρνήθηκε και το ανέφερε στις αρχές.
Οι ιδρυτές προσπάθησαν να λανάσρουν το GYROJET ως “λιγότερο θανατηφόρο” όπλο αντιμετώπισης ταραχών σε αστυνομίες. Και αυτό το εγχείρημα ναυάγησε, αφού το προτεινόμενο κόστος των πυρομαχικών έφτανε
τα 5 δολάρια ανά τεμάχιο σε τιμές 1968.
Το 1970 η επιχείρηση έκλεισε, έχοντας κατασκευάσει λιγότερα από 1000 τεμάχια όλων των παραλλαγών. Σήμερα, όταν ένα πιστόλι GYROJET βγαίνει σε δημοπρασία φτάνει ως και 5.000 δολλάρια, ενώ τα βλήματα ξεπερνούν τα 100 δολλάρια το ένα.
www.bankingnews.gr
πολλοί πίστευαν πως ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος θα εκτυλισσόταν σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη.
Ένας μίνι-εκτοξευτής ρουκετών
Οι Robert Mainhardt (Ρόμπερτ Μάηνχαρντ) και Arthur Biehl (Άρθουρ Μπίελ) ίδρυσαν την MBAssociates (MBA) με χρηματοδότηση από το Πεντάγωνο για να σχεδιάσουν μια νέα γενιά φορητών όπλων. Σύμφωνα με το σχέδιο θα κάλυπταν όλο το φάσμα από τα πιστόλια, τυφέκια και πολυβόλα, μέχρι αντιαματικά διαμέτρου 20 χιλιοστών. Θα ήταν ικανά για χρήση κάτω από το νερό ή στο διαστημικό κενό έχοντας αυξημένη ακτίνα δράσης και χαμηλή ανάκρουση.
Το μυστικό για την επίτευξη των στόχων ήταν η χρήση πυραυλικής τεχνολογίας. Aντί για συμβατικά πυρομαχικά με έκρηξη πυρίτιδας, τα όπλα GYROJET θα εκτόξευαν μίνι ρουκέτες στερεών καυσίμων. Στην πραγματικότητα, δεν πρόκειται για πυροβόλα όπλα, αλλά για σμικρυμένους εκτοξευτές, παρόμοιους σε αρχή λειτουργίας με τα αντιαρματικά που χρησιμοποιούν οι στρατοί. Η βασική διαφορά είναι πως ένα συμβατικό βλήμα ξοδεύει όλη την ενέργεια της γόμωσης του εντός της κάνης, φτάνοντας τη μέγιστη του ταχύτητα κατά την έξοδο. Από εκείνη τη στιγμή η ταχύτητα φθίνει και η τροχιά πέφτει όσο αυξάνεται η απόσταση.
Τα βλήματα GYROJET περιέχουν μέσα τους το καύσιμο. Τέσσερις οπές εκτόνωσης στο πίσω μέρος κατευθύνουν τα καυσαέρια υπό κλίση, αναγκάζοντας το σώμα να περιστραφεί μέσα στην κάνη. Η γυροσκοπική δύναμη σταθεροποιεί την πτήση. Επειδή η καύση του προωθητικού γίνεται επί περίπου 0,12 δεύτερόλεπτα, η μίνι ρουκέτα δεν αποκτά πλήρη ταχύτητα πριν φτάσει 20-30 μέτρα από την κάνη. Θεωρητικά, αυτό δίνει μεγαλύτερη ακτίνα
δράσης και αυξημένη κινητική ενέργεια. Η αρχική διάμετρος ήταν 13mm (ΜΚ1) αλλά αργότερα προσαρμόστηκε στα 12mm (Mk2) για να αποφευχθούν απαγορεύσεις πώλησης σε ιδιώτες.
Τα όπλα
Η Φυσική που διέπει τη λειτουργία του GYROJET επέτρεψε την κατασκευή εντελώς διαφορετικών μηχανισμών. Δεν υπήρχε ανάγκη για ισχυρά κλείστρα ή θαλάμες που να αντέχουν τις πιέσεις της πυροδότησης. Έτσι για παράδειγμα, το πιστόλι έχει περίπου ίδιο μέγεθος με το στρατιωτικό 1911, αλλά ζυγίζει μόλις 600 γραμμάρια. Τα περισσότερα απάρτια είναι από αλουμίνιο ή Zamac (κράμα ψευδαργύρου-αλουμινίου). Η κάνη δε φέρει καν ραβδώσεις, απλοποιώντας την παραγωγή και μειώνοντας το κόστος.
Ο μηχανισμός είναι πολύ απλός. Με το πάτημα της σκανδάλης μια σφύρα χτυπά την αιχμή του βλήματος, σπρώχνοντας το πίσω προς το σταθερό επικρουστήρα. Με την ανάφλεξη η ρουκέτα κινείται και πάλι εμπρός, σπρώχνοντας και οπλίζοντας τη σφύρα για την επόμενη βολή. Ενώ ταξιδεύει εντός της κάνης, τα ακροφύσια αρχίζουν να την περιστρέφουν για να τη σταθεροποιήσουν. Τα αέρια της πυροδότησης διαφεύγουν από οπές κατα μήκος του κορμού του όπλου, με αποτέλεσμα σχεδόν μηδενική ανάκρουση.
Τα αρχικά μοντέλα (πιστόλια και αραβίδες) διέθεταν σταθερούς γεμιστήρες εντός της λαβής. Έπρεπε να γεμίζονται από το άνοιγμα στην κορυφή του μηχανισμού, όπως σε ένα επαναληπτικό όπλο του 19ου αιώνα. Για το
στρατιωτικό τουφέκι προβλεπόταν ένας αποσπώμενος γεμιστήρας.
Από τα προτεινόμενα, μόνο δύο σχέδια είδαν περιορισμένη παραγωγή: το ημιαυτόματο πιστόλι και η αραβίδα. Δε διασώζoνται πρωτότυπά του τυφεκίου εφόδου που αξιολογήθηκε από το Στρατό το 1965-66 και δε φαίνεται να κατασκευάστηκε ποτέ κάποιο πολυβόλο.
Απο τη θεωρία στην πράξη
Οι στρατιωτικές δοκιμές έδειξαν ότι η τεχνολογία ήταν ανώριμη και είχε εγγενή μειονεκτήματα. Η παραμικρή ατέλεια στο στερεό καύσιμο ή υγρασία μείωναν την ακρίβεια βολής. Το ίδιο αποτέλεσμα είχε και οποιαδήποτε ανομοιομορφία στις οπές εκτόνωσης που προκαλούσε ασύμμετρη ώθηση και εκτροπή από το στόχο. Ένα άλλο πρακτικό πρόβλημα ήταν η αργή επιτάχυνση του βλήματος. Επειδή εγκατέλειπε την κάνη με χαμηλή ταχύτητα, δεν απέδιδε τόση ισχύ όσο ένα συμβατικό φυσίγγιο σε κοντινή απόσταση. Η ιδέα ενός πιστολιού που είναι ισχυρότερο στα 30 μέτρα από ότι στα 5 έρχεται σε αντίθεση με το λόγο ύπαρξης τέτοιων όπλων, τα οποία προορίζονται για
συμπλοκές εκ του συστάδην.
Τα πρώτα πειράματα στην Καλιφόρνια έδειξαν πως η ακρίβεια βολής ήταν χειρότερη των συμβατικών όπλων. Οι εφευρέτες υπολόγιζαν οτι απαιτούνται 1-2 χρόνια εξέλιξης, αλλά ο Στρατός ζήτούσε άμεσα αποτελέσματα. Μια ντουζίνα πιστόλια στάλθηκαν στην μυστική μονάδα MAC-SOG για δοκιμές στο Βιετνάμ. Σύμφωνα με το πρώην μέλος της (και “πατέρα” του αμερικανικού προγράμματος ελεύθερων σκοπευτών) John Plaster, η ισχύς ήταν εντυπωσιακή με τα διατρητικά βλήματα να τρυπούν “αμμόσακους, οχήματα και σιδερένια βαρέλια νερού”, αλλά η αξιοπιστία αποκαρδιωτική.
Κατάληξη
Μετά την αποτυχία να εξασφαλίσει στρατιωτικά συμβόλαια, η MBAssociates διέθεσε τα όπλα στην πολιτική αγορά. Παρά την προοπτική χρήσης σε σκοποβολή μεγάλων αποστάσεων , δεν υπήρχε χρηματοδότηση για περαιτέρω
έρευνα.
Ένα αξιοπερίεργο περιστατικό συνέβη όταν δύο σοβιετικοί ( αναγνωρίστηκαν αργότερα ως οι συνταγματάρχες της KGB Useolad Tovna και Nicolai Burmistvro) επισκέφτηκαν ένα οπλοπωλείο στο Σαν Χοσέ της Καλιφόρνια και
προσπάθησαν να αγοράσουν ένα GYROJET. Ο υποψιασμένος ιδιοκτήτης αρνήθηκε και το ανέφερε στις αρχές.
Οι ιδρυτές προσπάθησαν να λανάσρουν το GYROJET ως “λιγότερο θανατηφόρο” όπλο αντιμετώπισης ταραχών σε αστυνομίες. Και αυτό το εγχείρημα ναυάγησε, αφού το προτεινόμενο κόστος των πυρομαχικών έφτανε
τα 5 δολάρια ανά τεμάχιο σε τιμές 1968.
Το 1970 η επιχείρηση έκλεισε, έχοντας κατασκευάσει λιγότερα από 1000 τεμάχια όλων των παραλλαγών. Σήμερα, όταν ένα πιστόλι GYROJET βγαίνει σε δημοπρασία φτάνει ως και 5.000 δολλάρια, ενώ τα βλήματα ξεπερνούν τα 100 δολλάρια το ένα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών