Πρώτος Διδάξας
Στην εποχή μας, τα λειόκανα επαναληπτικά τύπου “χράπα-χρούπα” είναι κοινά και διαδεδομένα όπλα αυτοάμυνας και πολέμου. Θεωρούνται παλιά τεχνολογία. Όμως πριν κάθε Remington 870, Mossberg 500, Benelli Nova ή οτιδήποτε άλλο χρησιμοποιείται σήμερα, υπήρξε το Winchester 1897.
Ο Τζων ήξερε καλύτερα
Γεννημένο από τη διάνοια του John Moses Browning (Τζων Μόουζες Μπράουνινγκ) διαθέτει όλα τα στοιχεία που αναγνωρίζουμε σε ένα επαναληπτικό μηχανισμό. Ως σχέδιο έπεται του προηγούμενου μοντέλου 1893,
το οποίο δεχόταν μόνο φυσίγγια μαύρης πυρίτιδας.
Οι βελτιώσεις του 1897 περιλαμβάνουν ισχυρότερο σκελετό με απόρριψη καλύκων στα δεξιά (αντί για το άνοιγμα στην κορυφή που είχε χαμηλότερη αντοχή) και θαλάμη μήκους 70mm που δέχεται σύγχρονα φυσίγγια. Η κυλινδρική “πάπια” που περιβάλλει την αποθήκη φυσιγγίων είναι ταυτόχρονα μοχλός όπλισης. Η σφύρα έιναι εξωτερική και μπορεί να μπεί σε θέση ημιόπλισης για ασφαλή μεταφορά.
O Browning είχε συλλάβει την ιδέα του επαναληπτικού “τρόμπας” όπως το ονόμαζε δέκα χρόνια νωρίτερα. Όμως η ηγεσία της Winchester δε δεχόταν να το κατασκευάσει. Θεωρούσαν ότι το εταιρικό ίματζ ήταν συνυφασμένο με τα όπλα με μοχλό όπλισης κάτω από τη σκανδάλη. Τον ανάγκασαν να σχεδιάσει αυτό που έμεινε γνωστό ως επαναληπτικό μοντέλο Μ1887. Το όπλο ήταν βαρύ, δύσχρηστο και απέτυχε εμπορικά. Έτσι συμφώνησαν τελικά στην κατασκευή του μοντέλου που πρότεινε ο Μορμόνος. Ήταν τόσο πετυχημένο ώστε 1.025.000 χιλιάδες αντίγραφα του πωλήθηκαν τα επόμενα εξήντα χρόνια.
Το Μ1897 πάει στον πόλεμο
Η μετατροπή για στρατιωτική χρήση ήταν εύκολη σχετικά υπόθεση. Οι κυνηγετικές κάνες μήκους 71 ή και 76 εκατοστών αντικαταστάθηκαν από κοντύτερες (50m) που καθιστούσαν ευκολότερο το χειρισμό σε στενούς
χώρους. Από το 1899 ήδη χρησιμοποιήθηκαν στις Φιλιππίνες και αργότερα (1916) κατά των Μεξικανών του Πάντσο Βίλα.
Το 1917 προστέθηκε ένα διάτρητο κάλυμμα γύρω απο την κάνη. Προστάτευε τα χέρια του χειριστή από τη ζέστη που παράγουν παρατεταμένες βολές σε σύντομο χρόνο. Μαζί σχεδιάστηκε και μια βάση που επέτρεπε την ανάρτηση της ξιφολόγχης από το υπηρεσιακό τουφέκι .30 US (M1917 Enfield). Με μια λεπίδα στο άκρο και γεμισμένο με έξι φυσίγγια cal. 12, το λειόκανο Winchester κατέστη ένα πανίσχυρο όπλο μικρών αποστάσεων. Σε αυτή τη μορφή το Μ97 (στρατιωτικός χαρακτηρισμός) θα ζύγιζε σχεδόν 3,6 κιλά.
Χειροκίνητο “πολυβόλο”
Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του 1897 είναι ότι δε διαθέτει μοχλό αποσύνδεσης στη σχαστηρία. Οπότε, εφόσον το δάκτυλο του χρήστη κρατά τη σκανδάλη πατημένη, το όπλο θα πυροβολεί κάθε φορά που το κλείστρο κλειδώνει πάνω σε ένα γεμάτο φυσίγγιο. Οι στρατιώτες που βρέθηκαν στα χαρακώματα του Βελγίου και της Γαλλίας, μπορούσαν να αδειάσουν πενηντατέσσερα μολυβένια βλήματα (6 βολές Χ 9 ψήφοι) σε λιγότερο από δύο δευτερόλεπτα πάνω στους Γερμανούς αντιπάλους τους. Τα οδυνηρά αποτελέσματα έδωσαν στο όπλο το προσωνύμιο “σκούπα χαρακωμάτων”.
Το γερμανικό επιτελείο έφτασε στο σημείο να καταθέσει επίσημο παράπονο, καταγγέλοντας τον αμερικανικό στρατό για χρήση όπλων αντίθετων με τη Συνθήκη της Χάγης τα οποία “προκαλούσαν μη αναγκαίο πόνο και οδύνη”. Το γεγονός πως οι ίδιοι χρησιμοποιούσαν δηλητηριώδη αέρια και φλογοβόλα, αδυνάτιζε το επιχείρημα. Οι Αμερικανοί δεν πτοήθηκαν. Όμως ο στρατηγός Pershing (Πέρσινγκ) που διοικούσε το αμερικανικό εκστρατευτικό Σώμα επέβαλε λογοκρισία γύρω από τη χρήση λειόκανων στο Μέτωπο, ώστε να αποφευχθεί περαιτέρω δυσφήμιση. Έτσι πολλές φωτογραφίες και αναφορές στη χρήση Μ97 καταστράφηκαν, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν τεκμήρια σήμερα.
Τα πυρομαχικά
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που παρουσίασε το Winchester 1897 στον πόλεμο σχετιζόταν με τα φυσίγγια του. Την εποχή εκείνη οι κάλυκες cal. 12 κατασκευάζονταν από κερωμένο χαρτί και μπρούτζινο κυάθιο. Υπό τις διαρκείς βροχές και την υγρασία των χαρακωμάτων, το χαρτί διογκώνονταν και καθίστατο εύθραυστο δημιουργώντας εμπλοκές. Οι στρατιώτες ζήτησαν τη δημιουργία μπρούτζινων καλύκων που θα έλυναν το πρόβλημα, αλλά ο
στρατός δεν ανταποκρίθηκε εγκαίρως. Μετά το 1918 φυσίγγια με μεταλλικούς κάλυκες έγιναν διαθέσιμα, λύνοντας το θέμα.
Επισήμως, ο μοναδικός τύπος πυρομαχικού ήταν τα “εννιάβολα” -μολυβένιοι ψήφοι κατά προσωπικού που μεταφέρονταν σε κανάβινες θήκες. Οι στρατιώτες τυπικά κουβαλούσαν 24 φυσίγγια σε δύο θήκες στη ζώνη τους.
Υπάρχουν αναφορές ότι κάποιοι έμπειροι κυνηγοί και σκοπευτές ανάμεσα τους, κατάφερναν να εξασφαλίσουν φυσίγγια με σκάγια που τους έστελναν συγγενείς στο Μέτωπο ταχυδρομικά. Υποτίθεται ότι με αυτά κατάφερναν να
πυροβολούν στον αέρα χειροβομβίδες που οι Γερμανοί εκτόξευαν εναντίον των αμερικανικών θέσεων, εκτρέποντας τις. Αν και η επιτυχής βολή κατά ενός αργού ιπτάμενου στόχου με λειόκανο είναι εύκολη υπόθεση, μια τέτοια
ενέργεια σε συνθήκες μάχης απαιτεί υπεράνθρωπη ψυχραιμία και εγρήγορση.
Μακρόχρονη θητεία
Το 1912 η Winchester παρουσίασε το βελτιωμένο μοντέλο 12 που διέθετε εσωτερική σφύρα και συναρμολογούνταν ευκολότερα. Ωστόσο το 1897 θα παραγόταν για 45 ακόμη χρόνια. Η στρατιωτική έκδοση Μ97 κατασκευαζόταν
μέχρι το 1945. Εκατοντάδες χιλιάδες συνέχισαν να υπηρετούν αργότερα στην Κορέα και μέχρι τη δεκαετία του 1970 στο Βιετνάμ.
Στη δίνη του Β’ παγκοσμίου πολέμου, η εταιρεία μετέτρεψε πολλά κυνηγετικά όπλα σε στρατιωτικά, κόβοντας απλά τις κάνες σε μικρότερο μήκος και προθέτοντας τη βάση της ξιφολόγχης και την ψύκτρα. Αυτά τα όπλα είναι
λιγότερο επιθυμητά από τους συλλέκτες. Ξεχωρίζουν γιατί ενώ διαθέτουν τις σφραγίδες αποδοχής του στρατού με τη “φλεγόμενη οβίδα”, διατηρούν τις αρχικές επιγραφές της πολιτικής αγοράς πάνω στην κάνη. Το αρχικό μήκος της κάνης συνήθως έχει “διαγραφεί” με μια γραμμή πάνω από τη γραμματοσειρά.
Τα αυθεντικά Μ97 αποτελούν περιζήτητα αντικείμενα συλλογής με τιμές που κυμαίνονται μεταξύ 4.000-7.000 ευρώ. Καθόλου άσχημα για ένα όπλο που πωλούνταν καινούργιο προς 25 δολάρια.
www.bankingnews.gr
Ο Τζων ήξερε καλύτερα
Γεννημένο από τη διάνοια του John Moses Browning (Τζων Μόουζες Μπράουνινγκ) διαθέτει όλα τα στοιχεία που αναγνωρίζουμε σε ένα επαναληπτικό μηχανισμό. Ως σχέδιο έπεται του προηγούμενου μοντέλου 1893,
το οποίο δεχόταν μόνο φυσίγγια μαύρης πυρίτιδας.
Οι βελτιώσεις του 1897 περιλαμβάνουν ισχυρότερο σκελετό με απόρριψη καλύκων στα δεξιά (αντί για το άνοιγμα στην κορυφή που είχε χαμηλότερη αντοχή) και θαλάμη μήκους 70mm που δέχεται σύγχρονα φυσίγγια. Η κυλινδρική “πάπια” που περιβάλλει την αποθήκη φυσιγγίων είναι ταυτόχρονα μοχλός όπλισης. Η σφύρα έιναι εξωτερική και μπορεί να μπεί σε θέση ημιόπλισης για ασφαλή μεταφορά.
O Browning είχε συλλάβει την ιδέα του επαναληπτικού “τρόμπας” όπως το ονόμαζε δέκα χρόνια νωρίτερα. Όμως η ηγεσία της Winchester δε δεχόταν να το κατασκευάσει. Θεωρούσαν ότι το εταιρικό ίματζ ήταν συνυφασμένο με τα όπλα με μοχλό όπλισης κάτω από τη σκανδάλη. Τον ανάγκασαν να σχεδιάσει αυτό που έμεινε γνωστό ως επαναληπτικό μοντέλο Μ1887. Το όπλο ήταν βαρύ, δύσχρηστο και απέτυχε εμπορικά. Έτσι συμφώνησαν τελικά στην κατασκευή του μοντέλου που πρότεινε ο Μορμόνος. Ήταν τόσο πετυχημένο ώστε 1.025.000 χιλιάδες αντίγραφα του πωλήθηκαν τα επόμενα εξήντα χρόνια.
Το Μ1897 πάει στον πόλεμο
Η μετατροπή για στρατιωτική χρήση ήταν εύκολη σχετικά υπόθεση. Οι κυνηγετικές κάνες μήκους 71 ή και 76 εκατοστών αντικαταστάθηκαν από κοντύτερες (50m) που καθιστούσαν ευκολότερο το χειρισμό σε στενούς
χώρους. Από το 1899 ήδη χρησιμοποιήθηκαν στις Φιλιππίνες και αργότερα (1916) κατά των Μεξικανών του Πάντσο Βίλα.
Το 1917 προστέθηκε ένα διάτρητο κάλυμμα γύρω απο την κάνη. Προστάτευε τα χέρια του χειριστή από τη ζέστη που παράγουν παρατεταμένες βολές σε σύντομο χρόνο. Μαζί σχεδιάστηκε και μια βάση που επέτρεπε την ανάρτηση της ξιφολόγχης από το υπηρεσιακό τουφέκι .30 US (M1917 Enfield). Με μια λεπίδα στο άκρο και γεμισμένο με έξι φυσίγγια cal. 12, το λειόκανο Winchester κατέστη ένα πανίσχυρο όπλο μικρών αποστάσεων. Σε αυτή τη μορφή το Μ97 (στρατιωτικός χαρακτηρισμός) θα ζύγιζε σχεδόν 3,6 κιλά.
Χειροκίνητο “πολυβόλο”
Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του 1897 είναι ότι δε διαθέτει μοχλό αποσύνδεσης στη σχαστηρία. Οπότε, εφόσον το δάκτυλο του χρήστη κρατά τη σκανδάλη πατημένη, το όπλο θα πυροβολεί κάθε φορά που το κλείστρο κλειδώνει πάνω σε ένα γεμάτο φυσίγγιο. Οι στρατιώτες που βρέθηκαν στα χαρακώματα του Βελγίου και της Γαλλίας, μπορούσαν να αδειάσουν πενηντατέσσερα μολυβένια βλήματα (6 βολές Χ 9 ψήφοι) σε λιγότερο από δύο δευτερόλεπτα πάνω στους Γερμανούς αντιπάλους τους. Τα οδυνηρά αποτελέσματα έδωσαν στο όπλο το προσωνύμιο “σκούπα χαρακωμάτων”.
Το γερμανικό επιτελείο έφτασε στο σημείο να καταθέσει επίσημο παράπονο, καταγγέλοντας τον αμερικανικό στρατό για χρήση όπλων αντίθετων με τη Συνθήκη της Χάγης τα οποία “προκαλούσαν μη αναγκαίο πόνο και οδύνη”. Το γεγονός πως οι ίδιοι χρησιμοποιούσαν δηλητηριώδη αέρια και φλογοβόλα, αδυνάτιζε το επιχείρημα. Οι Αμερικανοί δεν πτοήθηκαν. Όμως ο στρατηγός Pershing (Πέρσινγκ) που διοικούσε το αμερικανικό εκστρατευτικό Σώμα επέβαλε λογοκρισία γύρω από τη χρήση λειόκανων στο Μέτωπο, ώστε να αποφευχθεί περαιτέρω δυσφήμιση. Έτσι πολλές φωτογραφίες και αναφορές στη χρήση Μ97 καταστράφηκαν, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν τεκμήρια σήμερα.
Τα πυρομαχικά
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που παρουσίασε το Winchester 1897 στον πόλεμο σχετιζόταν με τα φυσίγγια του. Την εποχή εκείνη οι κάλυκες cal. 12 κατασκευάζονταν από κερωμένο χαρτί και μπρούτζινο κυάθιο. Υπό τις διαρκείς βροχές και την υγρασία των χαρακωμάτων, το χαρτί διογκώνονταν και καθίστατο εύθραυστο δημιουργώντας εμπλοκές. Οι στρατιώτες ζήτησαν τη δημιουργία μπρούτζινων καλύκων που θα έλυναν το πρόβλημα, αλλά ο
στρατός δεν ανταποκρίθηκε εγκαίρως. Μετά το 1918 φυσίγγια με μεταλλικούς κάλυκες έγιναν διαθέσιμα, λύνοντας το θέμα.
Επισήμως, ο μοναδικός τύπος πυρομαχικού ήταν τα “εννιάβολα” -μολυβένιοι ψήφοι κατά προσωπικού που μεταφέρονταν σε κανάβινες θήκες. Οι στρατιώτες τυπικά κουβαλούσαν 24 φυσίγγια σε δύο θήκες στη ζώνη τους.
Υπάρχουν αναφορές ότι κάποιοι έμπειροι κυνηγοί και σκοπευτές ανάμεσα τους, κατάφερναν να εξασφαλίσουν φυσίγγια με σκάγια που τους έστελναν συγγενείς στο Μέτωπο ταχυδρομικά. Υποτίθεται ότι με αυτά κατάφερναν να
πυροβολούν στον αέρα χειροβομβίδες που οι Γερμανοί εκτόξευαν εναντίον των αμερικανικών θέσεων, εκτρέποντας τις. Αν και η επιτυχής βολή κατά ενός αργού ιπτάμενου στόχου με λειόκανο είναι εύκολη υπόθεση, μια τέτοια
ενέργεια σε συνθήκες μάχης απαιτεί υπεράνθρωπη ψυχραιμία και εγρήγορση.
Μακρόχρονη θητεία
Το 1912 η Winchester παρουσίασε το βελτιωμένο μοντέλο 12 που διέθετε εσωτερική σφύρα και συναρμολογούνταν ευκολότερα. Ωστόσο το 1897 θα παραγόταν για 45 ακόμη χρόνια. Η στρατιωτική έκδοση Μ97 κατασκευαζόταν
μέχρι το 1945. Εκατοντάδες χιλιάδες συνέχισαν να υπηρετούν αργότερα στην Κορέα και μέχρι τη δεκαετία του 1970 στο Βιετνάμ.
Στη δίνη του Β’ παγκοσμίου πολέμου, η εταιρεία μετέτρεψε πολλά κυνηγετικά όπλα σε στρατιωτικά, κόβοντας απλά τις κάνες σε μικρότερο μήκος και προθέτοντας τη βάση της ξιφολόγχης και την ψύκτρα. Αυτά τα όπλα είναι
λιγότερο επιθυμητά από τους συλλέκτες. Ξεχωρίζουν γιατί ενώ διαθέτουν τις σφραγίδες αποδοχής του στρατού με τη “φλεγόμενη οβίδα”, διατηρούν τις αρχικές επιγραφές της πολιτικής αγοράς πάνω στην κάνη. Το αρχικό μήκος της κάνης συνήθως έχει “διαγραφεί” με μια γραμμή πάνω από τη γραμματοσειρά.
Τα αυθεντικά Μ97 αποτελούν περιζήτητα αντικείμενα συλλογής με τιμές που κυμαίνονται μεταξύ 4.000-7.000 ευρώ. Καθόλου άσχημα για ένα όπλο που πωλούνταν καινούργιο προς 25 δολάρια.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών