Γιατί η πολιτική Trump «America First» κατέστη μονόδρομος και οι 150 κορυφαίοι οικονομολόγοι που δεν… είδαν την παγίδα το 2000, αλλά την είδαν οι εργαζόμενοι καθώς χάθηκαν 3,8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας
Εικοσιπέντε χρόνια μετά το «άνοιγμα» στην Κίνα – και το Πεκίνο γιορτάζει… κλείνοντας τις δικές του αγορές, όπως αυτή των σπάνιων γαιών.
Πέρασαν 25 χρόνια από τότε που οι Ηνωμένες Πολιτείες άνοιξαν τις αγορές τους στην Κίνα.
Και πώς «γιορτάζει» το Πεκίνο;
Κλείνοντας τις δικές του, όπως στην περίπτωση των σπάνιων γαιών.
Οι οικονομολόγοι, που τότε διαβεβαίωναν ότι το «ελεύθερο εμπόριο» με την Κίνα θα ωφελούσε όλους, συνεχίζουν να αποφεύγουν να παραδεχτούν τη μεγαλειώδη αποτυχία τους.
Αυτή την εβδομάδα συμπληρώνονται 25 χρόνια από τότε που η Κίνα απέκτησε Μόνιμες Κανονικοποιημένες Εμπορικές Σχέσεις (PNTR) με τις ΗΠΑ — το βήμα που άνοιξε τον δρόμο για την ένταξή της στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (World Trade Organisation) ένα χρόνο αργότερα.
Τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης και τα πανεπιστημιακά ιδρύματα σχεδόν αγνόησαν το γεγονός.
Ίσως γιατί κάθε αναφορά θα θύμιζε ότι η απόφαση εκείνη ήταν μία από τις μεγαλύτερες αστοχίες πολιτικής στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Τότε, υπήρχε σχεδόν καθολική συναίνεση: η ενίσχυση των εμπορικών δεσμών με την Κίνα θα ωφελούσε τους Αμερικανούς εργαζομένους, θα ενθάρρυνε τον πολιτικό εκδημοκρατισμό και θα άνοιγε τεράστιες νέες αγορές για τις αμερικανικές επιχειρήσεις.
Οι υποσχέσεις του Bill Clinton που δείχθηκαν εφιάλτης
Στις δηλώσεις του μετά την ψήφιση της συμφωνίας από τη Γερουσία, ο πρόεδρος Bill Clinton είχε πει:
«Σε αντάλλαγμα για τις κανονικές εμπορικές σχέσεις — τις ίδιες που προσφέρουμε σε περισσότερες από 130 χώρες — η Κίνα θα ανοίξει τις αγορές της στα αμερικανικά προϊόντα, από το σιτάρι και τα αυτοκίνητα έως τις υπηρεσίες συμβούλων. Θα μπορέσουμε να πουλήσουμε τα αγαθά μας χωρίς να μεταφέρουμε τα εργοστάσιά μας εκεί…
Όσο περισσότερο ανοίγει η Κίνα τις αγορές της στα προϊόντα μας, τόσο περισσότερο ανοίγει τον δρόμο στην οικονομική ελευθερία και απελευθερώνει τις δυνατότητες του λαού της.
Η συμμετοχή της Κίνας στον ΠΟΕ θα επισπεύσει την "επανάσταση της πληροφορίας», θα οδηγήσει στην υποχώρηση των κρατικών μονοπωλίων και θα ενισχύσει τις δυνάμεις που στηρίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου».
Η πραγματικότητα έδειξε ακριβώς το αντίθετο
Στην πράξη συνέβη το ανάποδο.
Οι αμερικανικές εταιρείες αναγκάστηκαν να μεταφέρουν την παραγωγή τους στην Κίνα και να συνεργαστούν με κινεζικές κρατικές επιχειρήσεις. Το αποτέλεσμα ήταν μαζική κλοπή τεχνολογίας, ενώ οι κινεζικές εξαγωγές στις ΗΠΑ αυξήθηκαν θεαματικά.
Το 1999, οι αμερικανικές εξαγωγές προς την Κίνα αντιστοιχούσαν περίπου στο 1,2% του κινεζικού ΑΕΠ• σήμερα, αυτό το ποσοστό έχει μειωθεί στο 0,8%.
Αντίθετα, οι κινεζικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αυξήθηκαν από το 0,9% του αμερικανικού ΑΕΠ στο 1,5%.
Η Κίνα παραμένει κυριαρχούμενη από κρατικές και «ημικρατικές» επιχειρήσεις, με έναν αυταρχικό ηγέτη, τον Xi Jinping, που έχει συγκεντρώσει μεγαλύτερη εξουσία από οποιονδήποτε μετά τον Mao.
Η κυβέρνηση παρεμβαίνει βαθύτερα από ποτέ στην καθημερινή ζωή των πολιτών, και όσοι μιλούν για ανθρώπινα δικαιώματα, περιβάλλον ή κράτος δικαίου σιωπούν βίαια.
Η αποτυχία των οικονομολόγων
Η υπόθεση αυτή θα έπρεπε να αποτελεί σκάνδαλο για την οικονομική επιστήμη.
Το 2000, πάνω από 150 κορυφαίοι οικονομολόγοι — ανάμεσά τους 13 βραβευμένοι με Νόμπελ — υπέγραψαν ανοιχτή επιστολή ζητώντας από το Κογκρέσο να εγκρίνει την είσοδο της Κίνας στον ΠΟΕ.
Πίστευαν ότι η πρόσβαση στις αμερικανικές αγορές θα ενίσχυε την ατομική ελευθερία στην Κίνα, θα περιόριζε τον κρατικό παρεμβατισμό και θα ωφελούσε την παγκόσμια οικονομία.
Ένα τέταρτο του αιώνα αργότερα, σχεδόν κάθε πρόβλεψη εκείνης της επιστολής έχει αποδειχθεί λανθασμένη.
Ακόμη χειρότερα, δεν υπήρξε ποτέ καμία δημόσια αυτοκριτική για αυτή τη μνημειώδη αποτυχία πρόβλεψης.
Το δώρο της Κίνας για την επέτειο: οικονομική εκδίκηση
Για να «γιορτάσει» την επέτειο, το Πεκίνο ανακοίνωσε σκληρούς ελέγχους εξαγωγών σε προϊόντα που περιέχουν σπάνιες γαίες, καθιστώντας τη στρατηγική πρώτη ύλη όπλο εμπορικού πολέμου.
Η κίνηση αυτή αναιρεί τον «συναινετικό τόνο» που είχε υιοθετήσει η Κίνα νωρίτερα φέτος στις συνομιλίες της στη Γενεύη, το Λονδίνο και τη Στοκχόλμη.
Ο Donald Trump απάντησε ακυρώνοντας τη συνάντησή του με τον Xi Jinping και απείλησε με νέους μαζικούς δασμούς.
Ίσως, ειρωνικά, το Πεκίνο να προσφέρει έτσι ένα «δώρο» στην Ουάσιγκτον — επιταχύνοντας την αποσύνδεση (decoupling) των δύο οικονομιών.
Οι οικονομολόγοι συνεχίζουν να κάνουν λάθος
Ακόμη και η Washington Post αναγνωρίζει πλέον ότι οι προβλέψεις κατά των δασμών που προέβλεπαν καταστροφή κατέρρευσαν.
Σε άρθρο του Matthew Lynn, σημειώνεται ότι η αμερικανική οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται κοντά στο 4%, ο πληθωρισμός παραμένει κάτω από 3%, και τα έσοδα από δασμούς αυξάνονται — διαψεύδοντας πλήρως τις καταστροφικές προβλέψεις των «ειδικών».
Η συζήτηση για το εμπόριο αλλάζει ριζικά: οι πολίτες αρχίζουν να αποδέχονται ότι οι δασμοί μπορούν να λειτουργήσουν ως εργαλείο ενίσχυσης της εθνικής οικονομίας, χωρίς να προκαλούν ύφεση.
Ένα τέταρτο του αιώνα μετά, η υπόσχεση ότι το ελεύθερο εμπόριο με την Κίνα θα έφερνε πλούτο, δημοκρατία και παγκόσμια σταθερότητα αποδείχθηκε ψευδαίσθηση.
Η Κίνα έγινε πιο αυταρχική, οι ΗΠΑ πιο εξαρτημένες, και οι οικονομολόγοι πιο σιωπηλοί.
Ίσως, τελικά, το μόνο που πραγματικά «εξήχθη» εκείνη την εποχή να ήταν η αφέλεια της Δύσης.
Οι «ειδικοί» είχαν άδικο
Πέρασαν 25 χρόνια από τη μέρα που ο Πρόεδρος Bill Clinton στάθηκε στον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου και υπέγραψε τον Πράξη για τη ρύθμιση των σχέσεων ΗΠΑ – Κίνας , ο οποίος παραχώρησε στην Κίνα μόνιμες κανονικές εμπορικές σχέσεις (PNTR) με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αυτός ο νόμος θα άλλαζε για πάντα τη σχέση εμπορίου ΗΠΑ–Κίνας.
Έδωσε στην Κίνα τους ίδιους εμπορικούς όρους με τους συμμάχους της Αμερικής και άνοιξε τον δρόμο για την ένταξή της στον World Trade Organization (WTO), ενσωματώνοντας την αναπτυσσόμενη οικονομία της στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα, σύμφωνα με ανάλυση του Ρεπουμπλικάνου γερουσιαστή Jim Banks στο Breitbart.
Εκείνη την εποχή, η λεγόμενη «τάξη των ειδικών» σε όλο τον κόσμο προέβλεπε ότι η PNTR θα ήταν ένα οικονομικό δώρο για τους Αμερικανούς εργαζομένους και τη βιομηχανία. Καταθέτοντας ενώπιον του Κογκρέσου τον Μάιο του 2000, ο τότε Υπουργός Οικονομικών Larry Summers δήλωσε:
«Σε αυτό το ζήτημα υπάρχει μόνο μία απάντηση: η ένταξη της Κίνας στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα είναι σωστή τόσο για την αμερικανική οικονομία όσο και για την παγκόσμια».
Ο πρώην σύμβουλος Οικονομίας των Προέδρων Obama και Biden, Gene Sperling, συμφώνησε, λέγοντας:
«Το ερώτημα είναι αν η ψήφιση της PNTR θα κάνει πιο πιθανή τη θετική αλλαγή στην Κίνα ή όχι.
Πιστεύουμε ότι θα την κάνει πιο πιθανή.»
Η Lael Brainard, πρώην Διευθύντρια του National Economic Council υπό τον Πρόεδρο Biden, επίσης υποστήριξε το άνοιγμα των εμπορικών σχέσεων με την Κίνα, ισχυριζόμενη:
«Αυτή η Συμφωνία [η συμφωνία της Κίνας με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου] θα ενισχύσει την ικανότητά μας να εξασφαλίσουμε δίκαιο εμπόριο και να υπερασπιστούμε τη γεωργία και τη βιομηχανική μας βάση από κύματα εισαγωγών και αθέμιτες δασμολογικές επιβαρύνσεις».
Και φυσικά, ας μην ξεχνάμε τον τότε Πρόεδρο Bill Clinton, ο οποίος υποσχέθηκε ότι ο νέος νόμος «θα κατευθύνει την Κίνα προς τη σωστή κατεύθυνση. Θα προωθήσει τους στόχους που η Αμερική επιδίωκε στην Κίνα τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Και φυσικά, θα προωθήσει τα δικά μας οικονομικά συμφέροντα.»
Τα καταστροφικά λάθη στις προβλέψεις
Οι λεγόμενοι «ειδικοί» δεν είχαν απλώς άδικο — έκαναν καταστροφικά λανθασμένες προβλέψεις.
Υποτίμησαν θανάσιμα τόσο τις οικονομικές όσο και τις γεωπολιτικές συνέπειες της ένταξης της Κίνας στον WTO και της παραχώρησης της συμφωνίας PNTR.
Η κινεζική οικονομία δεν έγινε πιο ελεύθερη. Οι αμερικανικές εταιρείες που επέκτειναν τη δραστηριότητά τους στην Κίνα έπεσαν θύματα μαζικής κλοπής πνευματικής ιδιοκτησίας, λογοκρισίας και κατασταλτικών ρυθμίσεων.
Η Κίνα δεν μετατράπηκε ποτέ στη φιλελεύθερη δημοκρατία όπως είχαν υποσχεθεί.
Ο σεβασμός της στα ανθρώπινα δικαιώματα χειροτέρεψε, ενώ το εμπορικό έλλειμμα της Αμερικής εκτοξεύτηκε καθώς η Κίνα ενίσχυσε τις αθέμιτες εμπορικές της πρακτικές.
Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους:
• Το 2001, το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με την Κίνα ήταν 84 δισεκατομμύρια δολάρια.
• Μέχρι το 2018, το έλλειμμα είχε πενταπλασιαστεί, φτάνοντας τα 418 δισεκατομμύρια δολάρια.
Σχεδόν 25 χρόνια πριν, η Κίνα ευθυνόταν για περίπου 8% της παγκόσμιας βιομηχανικής παραγωγής.
Μέχρι το 2020, το ποσοστό αυτό είχε φτάσει σχεδόν 30%.
Όπως περιέγραφε ένας τίτλος εφημερίδας: «Η Κίνα είναι πλέον η μοναδική βιομηχανική υπερδύναμη στον κόσμο.»
Επιπτώσεις για την αμερικανική ενδοχώρα
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η πολιτεία του Banks, η Indiana, είχε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά απασχόλησης στη βιομηχανία στις ΗΠΑ.
Όμως, λίγο μετά την ψήφιση της PNTR, τα φθηνά κινεζικά εισαγόμενα πλημμύρισαν την αγορά, αναγκάζοντας πολλές εταιρείες και εργοστάσια να κλείσουν οριστικά.
Σύμφωνα με ανάλυση της Coalition for a Prosperous America, οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές της Κίνας κόστισαν σχεδόν 80.000 βιομηχανικές θέσεις εργασίας στην Indiana μεταξύ 2001 και 2023.
Η ίδια ανάλυση δείχνει ότι το αυξανόμενο εμπορικό έλλειμμα με την Κίνα στοίχισε στις ΗΠΑ πάνω από 3,8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας από το 2001.
Οι «ειδικοί» που πανηγύριζαν όταν ο Bill Clinton άνοιγε τις εμπορικές σχέσεις με την Κίνα απέτυχαν επανειλημμένα απέναντι στον Αμερικανό εργαζόμενο.
Και αντί να δείξουν ταπεινότητα, συνεχίζουν να επιμένουν, αρνούμενοι να παραδεχτούν τα λάθη τους — λάθη που οδήγησαν την Αμερική στο σημερινό οικονομικό αδιέξοδο απέναντι στην Κίνα.
Οι εργαζόμενοι το γνώριζαν πρώτοι
Εν τω μεταξύ, οι εργάτες στις μικρές πόλεις κατάλαβαν πολύ νωρίτερα ότι ο μύθος του «ελεύθερου εμπορίου» με την Κίνα ήταν οικονομική απάτη εις βάρος τους και των οικογενειών τους.
Το μόνο που χρειάστηκε ήταν να κοιτάξουν γύρω τους:
• εκατομμύρια εργοστασιακές δουλειές χαμένες,
• ολόκληρες κοινότητες ρημαγμένες,
• και ο βιοπορισμός χιλιάδων οικογενειών καταστράφηκε.
Το «ελεύθερο» εμπόριο με την Κίνα ήταν καταδικασμένο να αποτύχει από την αρχή, γιατί στην ουσία οι ΗΠΑ επιδοτούσαν ένα οικονομικό σύστημα που τις έκανε λιγότερο ευημερούσες στο εσωτερικό και πιο εξαρτημένες από τους εχθρούς τους στο εξωτερικό.
Δεν μπορείς να έχεις ελεύθερο εμπόριο με μια χώρα που έχει στόχο να καταστρέψει το ελεύθερο εμπόριο.
Ο Trump είναι έναςπρόεδρος που παίρνει στα σοβαρά το τέλος της «δωρεάν επέλασης» της Κίνας εις βάρος του Αμερικανού εργαζόμενου.
Σε αντίθεση με τους ηγέτες του παρελθόντος, ο πρόεδρος Trump εφαρμόζει μια «America-First» εμπορική πολιτική, δεσμευμένος να θέσει τη χώρα και τους εργαζόμενους πρώτους — χωρίς άλλες παραχωρήσεις στην Κίνα.
www.bankingnews.gr
Πέρασαν 25 χρόνια από τότε που οι Ηνωμένες Πολιτείες άνοιξαν τις αγορές τους στην Κίνα.
Και πώς «γιορτάζει» το Πεκίνο;
Κλείνοντας τις δικές του, όπως στην περίπτωση των σπάνιων γαιών.
Οι οικονομολόγοι, που τότε διαβεβαίωναν ότι το «ελεύθερο εμπόριο» με την Κίνα θα ωφελούσε όλους, συνεχίζουν να αποφεύγουν να παραδεχτούν τη μεγαλειώδη αποτυχία τους.
Αυτή την εβδομάδα συμπληρώνονται 25 χρόνια από τότε που η Κίνα απέκτησε Μόνιμες Κανονικοποιημένες Εμπορικές Σχέσεις (PNTR) με τις ΗΠΑ — το βήμα που άνοιξε τον δρόμο για την ένταξή της στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (World Trade Organisation) ένα χρόνο αργότερα.
Τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης και τα πανεπιστημιακά ιδρύματα σχεδόν αγνόησαν το γεγονός.
Ίσως γιατί κάθε αναφορά θα θύμιζε ότι η απόφαση εκείνη ήταν μία από τις μεγαλύτερες αστοχίες πολιτικής στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Τότε, υπήρχε σχεδόν καθολική συναίνεση: η ενίσχυση των εμπορικών δεσμών με την Κίνα θα ωφελούσε τους Αμερικανούς εργαζομένους, θα ενθάρρυνε τον πολιτικό εκδημοκρατισμό και θα άνοιγε τεράστιες νέες αγορές για τις αμερικανικές επιχειρήσεις.
Οι υποσχέσεις του Bill Clinton που δείχθηκαν εφιάλτης
Στις δηλώσεις του μετά την ψήφιση της συμφωνίας από τη Γερουσία, ο πρόεδρος Bill Clinton είχε πει:
«Σε αντάλλαγμα για τις κανονικές εμπορικές σχέσεις — τις ίδιες που προσφέρουμε σε περισσότερες από 130 χώρες — η Κίνα θα ανοίξει τις αγορές της στα αμερικανικά προϊόντα, από το σιτάρι και τα αυτοκίνητα έως τις υπηρεσίες συμβούλων. Θα μπορέσουμε να πουλήσουμε τα αγαθά μας χωρίς να μεταφέρουμε τα εργοστάσιά μας εκεί…
Όσο περισσότερο ανοίγει η Κίνα τις αγορές της στα προϊόντα μας, τόσο περισσότερο ανοίγει τον δρόμο στην οικονομική ελευθερία και απελευθερώνει τις δυνατότητες του λαού της.
Η συμμετοχή της Κίνας στον ΠΟΕ θα επισπεύσει την "επανάσταση της πληροφορίας», θα οδηγήσει στην υποχώρηση των κρατικών μονοπωλίων και θα ενισχύσει τις δυνάμεις που στηρίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου».
Η πραγματικότητα έδειξε ακριβώς το αντίθετο
Στην πράξη συνέβη το ανάποδο.
Οι αμερικανικές εταιρείες αναγκάστηκαν να μεταφέρουν την παραγωγή τους στην Κίνα και να συνεργαστούν με κινεζικές κρατικές επιχειρήσεις. Το αποτέλεσμα ήταν μαζική κλοπή τεχνολογίας, ενώ οι κινεζικές εξαγωγές στις ΗΠΑ αυξήθηκαν θεαματικά.
Το 1999, οι αμερικανικές εξαγωγές προς την Κίνα αντιστοιχούσαν περίπου στο 1,2% του κινεζικού ΑΕΠ• σήμερα, αυτό το ποσοστό έχει μειωθεί στο 0,8%.
Αντίθετα, οι κινεζικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αυξήθηκαν από το 0,9% του αμερικανικού ΑΕΠ στο 1,5%.
Η Κίνα παραμένει κυριαρχούμενη από κρατικές και «ημικρατικές» επιχειρήσεις, με έναν αυταρχικό ηγέτη, τον Xi Jinping, που έχει συγκεντρώσει μεγαλύτερη εξουσία από οποιονδήποτε μετά τον Mao.
Η κυβέρνηση παρεμβαίνει βαθύτερα από ποτέ στην καθημερινή ζωή των πολιτών, και όσοι μιλούν για ανθρώπινα δικαιώματα, περιβάλλον ή κράτος δικαίου σιωπούν βίαια.
Η αποτυχία των οικονομολόγων
Η υπόθεση αυτή θα έπρεπε να αποτελεί σκάνδαλο για την οικονομική επιστήμη.
Το 2000, πάνω από 150 κορυφαίοι οικονομολόγοι — ανάμεσά τους 13 βραβευμένοι με Νόμπελ — υπέγραψαν ανοιχτή επιστολή ζητώντας από το Κογκρέσο να εγκρίνει την είσοδο της Κίνας στον ΠΟΕ.
Πίστευαν ότι η πρόσβαση στις αμερικανικές αγορές θα ενίσχυε την ατομική ελευθερία στην Κίνα, θα περιόριζε τον κρατικό παρεμβατισμό και θα ωφελούσε την παγκόσμια οικονομία.
Ένα τέταρτο του αιώνα αργότερα, σχεδόν κάθε πρόβλεψη εκείνης της επιστολής έχει αποδειχθεί λανθασμένη.
Ακόμη χειρότερα, δεν υπήρξε ποτέ καμία δημόσια αυτοκριτική για αυτή τη μνημειώδη αποτυχία πρόβλεψης.
Το δώρο της Κίνας για την επέτειο: οικονομική εκδίκηση
Για να «γιορτάσει» την επέτειο, το Πεκίνο ανακοίνωσε σκληρούς ελέγχους εξαγωγών σε προϊόντα που περιέχουν σπάνιες γαίες, καθιστώντας τη στρατηγική πρώτη ύλη όπλο εμπορικού πολέμου.
Η κίνηση αυτή αναιρεί τον «συναινετικό τόνο» που είχε υιοθετήσει η Κίνα νωρίτερα φέτος στις συνομιλίες της στη Γενεύη, το Λονδίνο και τη Στοκχόλμη.
Ο Donald Trump απάντησε ακυρώνοντας τη συνάντησή του με τον Xi Jinping και απείλησε με νέους μαζικούς δασμούς.
Ίσως, ειρωνικά, το Πεκίνο να προσφέρει έτσι ένα «δώρο» στην Ουάσιγκτον — επιταχύνοντας την αποσύνδεση (decoupling) των δύο οικονομιών.
Οι οικονομολόγοι συνεχίζουν να κάνουν λάθος
Ακόμη και η Washington Post αναγνωρίζει πλέον ότι οι προβλέψεις κατά των δασμών που προέβλεπαν καταστροφή κατέρρευσαν.
Σε άρθρο του Matthew Lynn, σημειώνεται ότι η αμερικανική οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται κοντά στο 4%, ο πληθωρισμός παραμένει κάτω από 3%, και τα έσοδα από δασμούς αυξάνονται — διαψεύδοντας πλήρως τις καταστροφικές προβλέψεις των «ειδικών».
Η συζήτηση για το εμπόριο αλλάζει ριζικά: οι πολίτες αρχίζουν να αποδέχονται ότι οι δασμοί μπορούν να λειτουργήσουν ως εργαλείο ενίσχυσης της εθνικής οικονομίας, χωρίς να προκαλούν ύφεση.
Ένα τέταρτο του αιώνα μετά, η υπόσχεση ότι το ελεύθερο εμπόριο με την Κίνα θα έφερνε πλούτο, δημοκρατία και παγκόσμια σταθερότητα αποδείχθηκε ψευδαίσθηση.
Η Κίνα έγινε πιο αυταρχική, οι ΗΠΑ πιο εξαρτημένες, και οι οικονομολόγοι πιο σιωπηλοί.
Ίσως, τελικά, το μόνο που πραγματικά «εξήχθη» εκείνη την εποχή να ήταν η αφέλεια της Δύσης.
Οι «ειδικοί» είχαν άδικο
Πέρασαν 25 χρόνια από τη μέρα που ο Πρόεδρος Bill Clinton στάθηκε στον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου και υπέγραψε τον Πράξη για τη ρύθμιση των σχέσεων ΗΠΑ – Κίνας , ο οποίος παραχώρησε στην Κίνα μόνιμες κανονικές εμπορικές σχέσεις (PNTR) με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αυτός ο νόμος θα άλλαζε για πάντα τη σχέση εμπορίου ΗΠΑ–Κίνας.
Έδωσε στην Κίνα τους ίδιους εμπορικούς όρους με τους συμμάχους της Αμερικής και άνοιξε τον δρόμο για την ένταξή της στον World Trade Organization (WTO), ενσωματώνοντας την αναπτυσσόμενη οικονομία της στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα, σύμφωνα με ανάλυση του Ρεπουμπλικάνου γερουσιαστή Jim Banks στο Breitbart.
Εκείνη την εποχή, η λεγόμενη «τάξη των ειδικών» σε όλο τον κόσμο προέβλεπε ότι η PNTR θα ήταν ένα οικονομικό δώρο για τους Αμερικανούς εργαζομένους και τη βιομηχανία. Καταθέτοντας ενώπιον του Κογκρέσου τον Μάιο του 2000, ο τότε Υπουργός Οικονομικών Larry Summers δήλωσε:
«Σε αυτό το ζήτημα υπάρχει μόνο μία απάντηση: η ένταξη της Κίνας στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα είναι σωστή τόσο για την αμερικανική οικονομία όσο και για την παγκόσμια».
Ο πρώην σύμβουλος Οικονομίας των Προέδρων Obama και Biden, Gene Sperling, συμφώνησε, λέγοντας:
«Το ερώτημα είναι αν η ψήφιση της PNTR θα κάνει πιο πιθανή τη θετική αλλαγή στην Κίνα ή όχι.
Πιστεύουμε ότι θα την κάνει πιο πιθανή.»
Η Lael Brainard, πρώην Διευθύντρια του National Economic Council υπό τον Πρόεδρο Biden, επίσης υποστήριξε το άνοιγμα των εμπορικών σχέσεων με την Κίνα, ισχυριζόμενη:
«Αυτή η Συμφωνία [η συμφωνία της Κίνας με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου] θα ενισχύσει την ικανότητά μας να εξασφαλίσουμε δίκαιο εμπόριο και να υπερασπιστούμε τη γεωργία και τη βιομηχανική μας βάση από κύματα εισαγωγών και αθέμιτες δασμολογικές επιβαρύνσεις».
Και φυσικά, ας μην ξεχνάμε τον τότε Πρόεδρο Bill Clinton, ο οποίος υποσχέθηκε ότι ο νέος νόμος «θα κατευθύνει την Κίνα προς τη σωστή κατεύθυνση. Θα προωθήσει τους στόχους που η Αμερική επιδίωκε στην Κίνα τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Και φυσικά, θα προωθήσει τα δικά μας οικονομικά συμφέροντα.»
Τα καταστροφικά λάθη στις προβλέψεις
Οι λεγόμενοι «ειδικοί» δεν είχαν απλώς άδικο — έκαναν καταστροφικά λανθασμένες προβλέψεις.
Υποτίμησαν θανάσιμα τόσο τις οικονομικές όσο και τις γεωπολιτικές συνέπειες της ένταξης της Κίνας στον WTO και της παραχώρησης της συμφωνίας PNTR.
Η κινεζική οικονομία δεν έγινε πιο ελεύθερη. Οι αμερικανικές εταιρείες που επέκτειναν τη δραστηριότητά τους στην Κίνα έπεσαν θύματα μαζικής κλοπής πνευματικής ιδιοκτησίας, λογοκρισίας και κατασταλτικών ρυθμίσεων.
Η Κίνα δεν μετατράπηκε ποτέ στη φιλελεύθερη δημοκρατία όπως είχαν υποσχεθεί.
Ο σεβασμός της στα ανθρώπινα δικαιώματα χειροτέρεψε, ενώ το εμπορικό έλλειμμα της Αμερικής εκτοξεύτηκε καθώς η Κίνα ενίσχυσε τις αθέμιτες εμπορικές της πρακτικές.
Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους:
• Το 2001, το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με την Κίνα ήταν 84 δισεκατομμύρια δολάρια.
• Μέχρι το 2018, το έλλειμμα είχε πενταπλασιαστεί, φτάνοντας τα 418 δισεκατομμύρια δολάρια.
Σχεδόν 25 χρόνια πριν, η Κίνα ευθυνόταν για περίπου 8% της παγκόσμιας βιομηχανικής παραγωγής.
Μέχρι το 2020, το ποσοστό αυτό είχε φτάσει σχεδόν 30%.
Όπως περιέγραφε ένας τίτλος εφημερίδας: «Η Κίνα είναι πλέον η μοναδική βιομηχανική υπερδύναμη στον κόσμο.»
Επιπτώσεις για την αμερικανική ενδοχώρα
Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η πολιτεία του Banks, η Indiana, είχε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά απασχόλησης στη βιομηχανία στις ΗΠΑ.
Όμως, λίγο μετά την ψήφιση της PNTR, τα φθηνά κινεζικά εισαγόμενα πλημμύρισαν την αγορά, αναγκάζοντας πολλές εταιρείες και εργοστάσια να κλείσουν οριστικά.
Σύμφωνα με ανάλυση της Coalition for a Prosperous America, οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές της Κίνας κόστισαν σχεδόν 80.000 βιομηχανικές θέσεις εργασίας στην Indiana μεταξύ 2001 και 2023.
Η ίδια ανάλυση δείχνει ότι το αυξανόμενο εμπορικό έλλειμμα με την Κίνα στοίχισε στις ΗΠΑ πάνω από 3,8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας από το 2001.
Οι «ειδικοί» που πανηγύριζαν όταν ο Bill Clinton άνοιγε τις εμπορικές σχέσεις με την Κίνα απέτυχαν επανειλημμένα απέναντι στον Αμερικανό εργαζόμενο.
Και αντί να δείξουν ταπεινότητα, συνεχίζουν να επιμένουν, αρνούμενοι να παραδεχτούν τα λάθη τους — λάθη που οδήγησαν την Αμερική στο σημερινό οικονομικό αδιέξοδο απέναντι στην Κίνα.
Οι εργαζόμενοι το γνώριζαν πρώτοι
Εν τω μεταξύ, οι εργάτες στις μικρές πόλεις κατάλαβαν πολύ νωρίτερα ότι ο μύθος του «ελεύθερου εμπορίου» με την Κίνα ήταν οικονομική απάτη εις βάρος τους και των οικογενειών τους.
Το μόνο που χρειάστηκε ήταν να κοιτάξουν γύρω τους:
• εκατομμύρια εργοστασιακές δουλειές χαμένες,
• ολόκληρες κοινότητες ρημαγμένες,
• και ο βιοπορισμός χιλιάδων οικογενειών καταστράφηκε.
Το «ελεύθερο» εμπόριο με την Κίνα ήταν καταδικασμένο να αποτύχει από την αρχή, γιατί στην ουσία οι ΗΠΑ επιδοτούσαν ένα οικονομικό σύστημα που τις έκανε λιγότερο ευημερούσες στο εσωτερικό και πιο εξαρτημένες από τους εχθρούς τους στο εξωτερικό.
Δεν μπορείς να έχεις ελεύθερο εμπόριο με μια χώρα που έχει στόχο να καταστρέψει το ελεύθερο εμπόριο.
Ο Trump είναι έναςπρόεδρος που παίρνει στα σοβαρά το τέλος της «δωρεάν επέλασης» της Κίνας εις βάρος του Αμερικανού εργαζόμενου.
Σε αντίθεση με τους ηγέτες του παρελθόντος, ο πρόεδρος Trump εφαρμόζει μια «America-First» εμπορική πολιτική, δεσμευμένος να θέσει τη χώρα και τους εργαζόμενους πρώτους — χωρίς άλλες παραχωρήσεις στην Κίνα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών