Η Αρκτική αντιμετωπίζει μια αόρατη αλλά εξαιρετικά επικίνδυνη απειλή, ικανή να επιμείνει για αιώνες και να φτάσει να αφανίσει την ζωή στη Γη.
Ο λόγος για τον υδράργυρο — μια τοξική ουσία που συσσωρεύεται στους οργανισμούς των ζώων, ιδιαίτερα στους ανώτερους θηρευτές, όπως οι πολικές αρκούδες και οι φάλαινες.
Παρόλο που οι εκπομπές αυτού του μετάλλου στην ατμόσφαιρα έχουν μειωθεί από τη δεκαετία του 1970, η συγκέντρωσή του στο οικοσύστημα της Αρκτικής όχι μόνο δεν μειώνεται, αλλά συνεχίζει να αυξάνεται.
Νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε σε κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό αποκαλύπτει απροσδόκητα αίτια αυτού του φαινομένου και προειδοποιεί για μακροπρόθεσμους κινδύνους τόσο για τα οικοσυστήματα όσο και για την ανθρώπινη υγεία.
Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του υδραργύρου είναι η ικανότητά του να παραμένει στο περιβάλλον για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ενώ στην ατμόσφαιρα διατηρείται για περίπου έναν χρόνο, στους ωκεανούς η «ζωή» του μπορεί να διαρκέσει πάνω από τρεις αιώνες.
Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και με σημαντική μείωση των εκπομπών, οι συνέπειες της ρύπανσης θα συνεχίσουν να γίνονται αισθητές για πολύ μεγάλο διάστημα.
Ένας από τους συγγραφείς της μελέτης σημείωσε ότι η ερευνητική ομάδα παρακολουθεί για πάνω από 40 χρόνια τα επίπεδα υδραργύρου στους οργανισμούς ζώων της Αρκτικής.
αρά τις διεθνείς προσπάθειες περιορισμού των εκπομπών, δεν παρατηρήθηκε η αναμενόμενη μείωση των συγκεντρώσεων — αντίθετα, καταγράφεται αύξηση.
Για να κατανοήσουν γιατί ο υδράργυρος εξακολουθεί να απειλεί τη φύση της Αρκτικής, οι ερευνητές ανέλυσαν πάνω από 700 δείγματα που συλλέχθηκαν τα τελευταία 40 χρόνια από διάφορες περιοχές της Γροιλανδίας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονταν ιστοί από πολικές αρκούδες, φώκιες, ψάρια και δείγματα τύρφης.
Η ανάλυση έξι ισοτόπων του υδραργύρου αποκάλυψε περιφερειακές διαφορές που σχετίζονται άμεσα με την κίνηση των θαλάσσιων ρευμάτων.
Άλλος ερευνητής εξήγησε ότι τα ισοτοπικά χαρακτηριστικά του υδραργύρου λειτουργούν σαν «δακτυλικά αποτυπώματα» που βοηθούν στον εντοπισμό της προέλευσης και του τρόπου εισόδου της ουσίας στην Αρκτική.
Για παράδειγμα, στην κεντρική περιοχή της Δυτικής Γροιλανδίας κυριαρχούν ρεύματα από τον Ατλαντικό, ενώ σε άλλες περιοχές υπερισχύουν ροές από τον Αρκτικό Ωκεανό.
Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι τα θαλάσσια ρεύματα παίζουν καθοριστικό ρόλο στη μεταφορά του υδραργύρου στην Αρκτική, δημιουργώντας μια απειλή που μπορεί να διαρκέσει για πολλές γενιές.
Ο υδράργυρος που εκπέμπεται στην ατμόσφαιρα από δραστηριότητες όπως η καύση άνθρακα ή η εξόρυξη χρυσού καταλήγει στον ωκεανό και μέσω των ρευμάτων φθάνει στις αρκτικές περιοχές.
Ένας από τους επιστήμονες τόνισε ότι αυτή η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει έως και 150 χρόνια, εξηγώντας γιατί, ακόμη και με μείωση των εκπομπών, τα επίπεδα υδραργύρου στην Αρκτική παραμένουν υψηλά.
Ο υδράργυρος είναι ένα ισχυρό νευροτοξικό στοιχείο, ιδιαίτερα επικίνδυνο για τους ανώτερους θηρευτές.
Στα σώματα των πολικών αρκούδων και των οδοντοφόρων φαλαινών, οι συγκεντρώσεις του είναι σήμερα 20 έως 30 φορές υψηλότερες από ό,τι πριν την έναρξη της βιομηχανικής εποχής.
Αυτό δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους όχι μόνο για την άγρια πανίδα, αλλά και για τους αυτόχθονες λαούς, που εξαρτώνται από τα θαλάσσια θηλαστικά ως πηγή τροφής.
Άλλος ερευνητής της μελέτης σημείωσε ότι ο υδράργυρος έχει αρνητικές επιδράσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα, την αναπαραγωγική ικανότητα και πιθανώς ακόμα και στις αισθητηριακές λειτουργίες των ζώων, κάτι που μπορεί να απειλήσει την ίδια τους την επιβίωση.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών