Βαρουφάκης: Οι διαφορές που παραμένουν αφορούν στο πως αντιλαμβανόμαστε τις σχέσεις μεταξύ μεταρρυθμίσεων και μακροοικονομικού περιβάλλοντος - Δεν είναι αγεφύρωτες
Τις παραμέτρους της νέας συμφωνίας (New Deal) που επιδιώκει η Ελλάδα, αλλά και τη διαπραγματευτική της στάση, αποκαλύπτει ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκης, σε νέο του άρθρο με τον αντίστοιχο τίτλο (A New Deal for Greece).
Το άρθρο του Γ. Βαρουφάκη δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα Project Syndicate.
Το περιεχόμενό του άρθρου έχει ως εξής:
Μετά από τρεις μήνες διαπραγματεύσεων μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των εταίρων της έχει σημειωθεί μεγάλη σύγκλιση σε ό,τι αφορά τα αναγκαία βήματα για να ξεπεράσει η Ελλάδα τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και να επιστρέψει σε τροχιά βιώσιμης ανάκαμψης.
Ακόμη όμως δεν υπάρχει συμφωνία. Γιατί;
Ποια βήματα απαιτούνται για να καταρτιστεί μια βιώσιμη και κοινής αποδοχής μεταρρυθμιστική ατζέντα;
Εμείς και οι εταίροι μας έχουμε ήδη συμφωνήσει σε πολλά.
Το φορολογικό σύστημα της Ελλάδας πρέπει να αναμορφωθεί και οι υπηρεσίες εσόδων πρέπει να απελευθερωθούν από πολιτικές και εταιρικές επιρροές.
Το συνταξιοδοτικό σύστημα πάσχει από αδυναμίες.
Τα κανάλια μεταφοράς πιστώσεων της οικονομίας έχουν διαρραγεί.
Η αγορά εργασίας καταστράφηκε από την κρίση και πλέον είναι βαθιά κατακερματισμένη, με την παραγωγικότητα να παραμένει στάσιμη.
Η δημόσια διοίκηση χρειάζεται επειγόντως εκσυγχρονισμό, ενώ οι δημόσιοι πόροι πρέπει να χρησιμοποιούνται με πιο αποτελεσματικό τρόπο.
Τα εμπόδια που υπονομεύουν τη σύσταση νέων επιχειρήσεων πρέπει να ξεπεραστούν.
Ο ανταγωνισμός στην αγορά προϊόντων πρέπει να οριοθετηθεί.
Η ανισότητα έχει ανέλθει σε δυσθεώρητα επίπεδα, εμποδίζοντας τη συνοχή της κοινωνίας στην κατεύθυνση προώθησης των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων.
Πέρα από τη σύγκλιση και τη συναίνεση, η συμφωνία για το νέο αναπτυξιακό μοντέλο της Ελλάδας απαιτεί να ξεπεραστούν δύο εμπόδια.
Πρώτον, να συμφωνήσουμε στον τρόπο προσέγγισης της δημοσιονομικής προσαρμογής στην Ελλάδα.
Δεύτερον, χρειαζόμαστε μια ολοκληρωμένη, κοινώς αποδεκτή μεταρρυθμιστική ατζέντα που θα στηρίξη την πορεία εξυγίανσης και θα εμπνεύσει την εμπιστοσύνη της ελληνικής κοινωνίας.
Ξεκινώντας από τη δημοσιονομική προσαρμογή, το ζητούμενο είναι η μέθοδος.
Οι θεσμοί της "τρόικας" (Κομισιόν, ΕΚΤ και ΔΝΤ) για αρκετά χρόνια βασίστηκαν σε μεθόδους παλαιών μοντέλων.
Έθεσαν χρονοδιαγράμματα και χρονικά περιθώρια (για παράδειγμα το έτος 2020) και στόχο για μείωση της αναλογίας του ονομαστικού χρέους έναντι του ονομαστικού ΑΕΠ (για παράδειγμα 120%), τα οποία έπρεπε να επιτευχθούν, προτού οι αγορές εμφανιστούν έτοιμες να δανείσουν την Ελλάδα με λογικά επιτόκια.
Στη συνέχεια, μέσα σε ένα πλαίσιο αυθαίρετων παραδοχών για τους ρυθμούς ανάπτυκης, τον πληθωρισμό, τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις και τα πρωτογενή πλεονάσματα, επέστρεφαν πίσω... ήτοι στο παρόν.
Το αποτέλεσμα της συγκεκριμένης μεθόδου - κατά την άποψη της κυβέρνησής μας - συνιστά μια παγίδα λιτότητας.
Όταν η δημοσιονομική προσαρμογή ορίζει έναν προκαθορισμένο στόχο για μείωση του χρέους σε ένα προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα στο μέλλον, τότε τα πρωτογενή πλεονάσματα είναι αναγκαία για την επίτευξη αυτών των στόχων, αφού ο αντίκτυπος του ιδιωτικού τομέα υπονομεύει τους ρυθμούς ανάπτυξης και τελικώς εκτροχιάζει τα σχεδιασμένα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής.
Πράγματι, έτσι γίνεται εμφανές για τα προηγούμενα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής απέτυχαν - με τους δημοσιονομικούς στόχους να μην επιτυγχάνονται - με τρόπο μάλιστα εντυπωσιακό.
Η άποψη της κυβέρνησής μας είναι ότι η εν λόγω μέθοδος ανήκει στο παρελθόν.
Στον αντίποδα, πρέπει να σχεδιάσουμε ένα εμπροσθοβαρές σχέδιο, το οποίο να βασίζεται σε λογικές παραδοχές για τα πρωτογενή πλεονάσματα, σε πλήρη εναρμόνιση με τους ρυθμούς ανάπτυξης, τις επενδύσεις και την επέκταση της εξαγωγικής δραστηριότητας, με στόχο τη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας και των επιπέδων του δημοσίου χρέους.
Εάν αυτό σημαίνει πως η αναλογία χρέους προς ΑΕΠ θα είναι υψηλότερη από 120% το 2020, τότε θα επινοήσουμε έξυπνους τρόπους για τον εξορθολογισμό και την αναδιάρθρωση (re-profile ή restructure) του χρέους, έχοντας πάντοτε στο μυαλό μας τον στόχο για μεγιστοποίηση της παρούσας αξίας η οποία θα επιστραφεί στους πιστωτές της Ελλάδας.
Εκτός από το να πείσουμε την τρόικα ότι η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους θα πρέπει να αποφύγει την παγίδα της λιτότητας, θα πρέπει να ξεπεράσουμε και ένα ακόμη εμπόδιο, την παγίδα των μεταρρυθμίσεων.
Το προηγούμενο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα είχε βασιστεί στην εσωτερική υποτίμηση και τις μειώσεις μισθών και συντάξεων.
Οι εταίροι μας θεωρούσαν πως αυτή η μεταρρυθμιστική ατζέντα θα απέδιδε καρπούς.
Εάν οι μισθοί υποχωρήσουν κι άλλο, τότε θα αυξηθεί η απασχόληση.
Για να θεραπευθεί ένα πάσχον συνταξιοδοτικό σύστημα, θα πρέπει να μειωθούν οι συντάξεις.
Η κυβέρνησή μας πιστεύει πως αυτό το πρόγραμμα απέτυχες.
Η καλύτερη απόδειξη της αποτυχίας είναι η εξής: Παρά τις τεράστιες περικοπές μισθών και κόστους, η εξαγωγική δραστηριότητα παραμένει στάσιμη.
Επιπλέον μειώσεις μισθών δεν θα στηρίξουν τις εξαγωγικές επιχειρήσεις.
Επιπλέον μειώσεις συντάξεων δεν θα αντιμετωπίσουν τις πραγματικές αιτίες των προβλημάτων και αδυναμιών του συνταξιοδοτικού συστήματος (χαμηλή απασχόληση, όξυνση της αδήλωτης εργασίας).
Τέτοιου είδους μέτρα θα προκαλέσουν πρόσθετη ζημιά στον κοινωνικό ιστό της χώρας που έχει ήδη δεχθεί βαθύτατα πλήγματα.
Ένας τέτοιος κοινωνικός ιστός θα είναι ανήμπορος να παράσχει τη στήριξη που τόσο απεγνωσμένα χρειάζεται η μεταρρυθμιστική ατζέντα της κυβέρνησης.
Οι τρέχουσες διαφωνίες με τους δανειστές δεν είναι αγεφύρωτες.
Η κυβέρνησή μας είναι πρόθυμη να προχωρήσει στον εξορθολογισμό του συνταξιοδοτικού συστήματος (μέσω της μείωσης, για παράδειγμα, των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων), να εφαρμόσει μερικώς αποκρατικοποιήσεις, να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, να δημιουργήσει μια πλήρως ανεξάρτητη επιτροπή φόρων και να ενισχύσει την επιχειρηματικότητα.
Οι διαφορές που παραμένουν μεταξύ Ελλάδας και δανειστών αφορούν στο εξής: Στο πως αντιλαμβανόμαστε τις σχέσεις μεταξύ των μεταρρυθμίσεων και του μακροοικονομικού περιβάλλοντος.
Αυτό δεν σημαίνει πως δεν μπορεί άμεσα να βρεθεί κοινό έδαφος.
Η ελληνική κυβέρνηση τάσσεται υπέρ ενός προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής που να έχει νόημα και ουσία.
Επιθυμούμε μεταρρυθμίσεις τις όποιες όλες οι πλευρές θα θεωρούν σημαντικές.
Η αποστολή μας είναι να πείσουμε τους δανειστές πως οι δεσμεύσεις μας είναι στρατηγικές - και όχι τακτικές - και πως η λογική μας είναι ισχυρή.
Η αποστολή των δανειστών είναι να παραιτηθούν από μια προσέγγιση που απέτυχε.
www.bankingnews.gr
Το άρθρο του Γ. Βαρουφάκη δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα Project Syndicate.
Το περιεχόμενό του άρθρου έχει ως εξής:
Μετά από τρεις μήνες διαπραγματεύσεων μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των εταίρων της έχει σημειωθεί μεγάλη σύγκλιση σε ό,τι αφορά τα αναγκαία βήματα για να ξεπεράσει η Ελλάδα τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και να επιστρέψει σε τροχιά βιώσιμης ανάκαμψης.
Ακόμη όμως δεν υπάρχει συμφωνία. Γιατί;
Ποια βήματα απαιτούνται για να καταρτιστεί μια βιώσιμη και κοινής αποδοχής μεταρρυθμιστική ατζέντα;
Εμείς και οι εταίροι μας έχουμε ήδη συμφωνήσει σε πολλά.
Το φορολογικό σύστημα της Ελλάδας πρέπει να αναμορφωθεί και οι υπηρεσίες εσόδων πρέπει να απελευθερωθούν από πολιτικές και εταιρικές επιρροές.
Το συνταξιοδοτικό σύστημα πάσχει από αδυναμίες.
Τα κανάλια μεταφοράς πιστώσεων της οικονομίας έχουν διαρραγεί.
Η αγορά εργασίας καταστράφηκε από την κρίση και πλέον είναι βαθιά κατακερματισμένη, με την παραγωγικότητα να παραμένει στάσιμη.
Η δημόσια διοίκηση χρειάζεται επειγόντως εκσυγχρονισμό, ενώ οι δημόσιοι πόροι πρέπει να χρησιμοποιούνται με πιο αποτελεσματικό τρόπο.
Τα εμπόδια που υπονομεύουν τη σύσταση νέων επιχειρήσεων πρέπει να ξεπεραστούν.
Ο ανταγωνισμός στην αγορά προϊόντων πρέπει να οριοθετηθεί.
Η ανισότητα έχει ανέλθει σε δυσθεώρητα επίπεδα, εμποδίζοντας τη συνοχή της κοινωνίας στην κατεύθυνση προώθησης των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων.
Πέρα από τη σύγκλιση και τη συναίνεση, η συμφωνία για το νέο αναπτυξιακό μοντέλο της Ελλάδας απαιτεί να ξεπεραστούν δύο εμπόδια.
Πρώτον, να συμφωνήσουμε στον τρόπο προσέγγισης της δημοσιονομικής προσαρμογής στην Ελλάδα.
Δεύτερον, χρειαζόμαστε μια ολοκληρωμένη, κοινώς αποδεκτή μεταρρυθμιστική ατζέντα που θα στηρίξη την πορεία εξυγίανσης και θα εμπνεύσει την εμπιστοσύνη της ελληνικής κοινωνίας.
Ξεκινώντας από τη δημοσιονομική προσαρμογή, το ζητούμενο είναι η μέθοδος.
Οι θεσμοί της "τρόικας" (Κομισιόν, ΕΚΤ και ΔΝΤ) για αρκετά χρόνια βασίστηκαν σε μεθόδους παλαιών μοντέλων.
Έθεσαν χρονοδιαγράμματα και χρονικά περιθώρια (για παράδειγμα το έτος 2020) και στόχο για μείωση της αναλογίας του ονομαστικού χρέους έναντι του ονομαστικού ΑΕΠ (για παράδειγμα 120%), τα οποία έπρεπε να επιτευχθούν, προτού οι αγορές εμφανιστούν έτοιμες να δανείσουν την Ελλάδα με λογικά επιτόκια.
Στη συνέχεια, μέσα σε ένα πλαίσιο αυθαίρετων παραδοχών για τους ρυθμούς ανάπτυκης, τον πληθωρισμό, τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις και τα πρωτογενή πλεονάσματα, επέστρεφαν πίσω... ήτοι στο παρόν.
Το αποτέλεσμα της συγκεκριμένης μεθόδου - κατά την άποψη της κυβέρνησής μας - συνιστά μια παγίδα λιτότητας.
Όταν η δημοσιονομική προσαρμογή ορίζει έναν προκαθορισμένο στόχο για μείωση του χρέους σε ένα προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα στο μέλλον, τότε τα πρωτογενή πλεονάσματα είναι αναγκαία για την επίτευξη αυτών των στόχων, αφού ο αντίκτυπος του ιδιωτικού τομέα υπονομεύει τους ρυθμούς ανάπτυξης και τελικώς εκτροχιάζει τα σχεδιασμένα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής.
Πράγματι, έτσι γίνεται εμφανές για τα προηγούμενα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής απέτυχαν - με τους δημοσιονομικούς στόχους να μην επιτυγχάνονται - με τρόπο μάλιστα εντυπωσιακό.
Η άποψη της κυβέρνησής μας είναι ότι η εν λόγω μέθοδος ανήκει στο παρελθόν.
Στον αντίποδα, πρέπει να σχεδιάσουμε ένα εμπροσθοβαρές σχέδιο, το οποίο να βασίζεται σε λογικές παραδοχές για τα πρωτογενή πλεονάσματα, σε πλήρη εναρμόνιση με τους ρυθμούς ανάπτυξης, τις επενδύσεις και την επέκταση της εξαγωγικής δραστηριότητας, με στόχο τη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας και των επιπέδων του δημοσίου χρέους.
Εάν αυτό σημαίνει πως η αναλογία χρέους προς ΑΕΠ θα είναι υψηλότερη από 120% το 2020, τότε θα επινοήσουμε έξυπνους τρόπους για τον εξορθολογισμό και την αναδιάρθρωση (re-profile ή restructure) του χρέους, έχοντας πάντοτε στο μυαλό μας τον στόχο για μεγιστοποίηση της παρούσας αξίας η οποία θα επιστραφεί στους πιστωτές της Ελλάδας.
Εκτός από το να πείσουμε την τρόικα ότι η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους θα πρέπει να αποφύγει την παγίδα της λιτότητας, θα πρέπει να ξεπεράσουμε και ένα ακόμη εμπόδιο, την παγίδα των μεταρρυθμίσεων.
Το προηγούμενο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα είχε βασιστεί στην εσωτερική υποτίμηση και τις μειώσεις μισθών και συντάξεων.
Οι εταίροι μας θεωρούσαν πως αυτή η μεταρρυθμιστική ατζέντα θα απέδιδε καρπούς.
Εάν οι μισθοί υποχωρήσουν κι άλλο, τότε θα αυξηθεί η απασχόληση.
Για να θεραπευθεί ένα πάσχον συνταξιοδοτικό σύστημα, θα πρέπει να μειωθούν οι συντάξεις.
Η κυβέρνησή μας πιστεύει πως αυτό το πρόγραμμα απέτυχες.
Η καλύτερη απόδειξη της αποτυχίας είναι η εξής: Παρά τις τεράστιες περικοπές μισθών και κόστους, η εξαγωγική δραστηριότητα παραμένει στάσιμη.
Επιπλέον μειώσεις μισθών δεν θα στηρίξουν τις εξαγωγικές επιχειρήσεις.
Επιπλέον μειώσεις συντάξεων δεν θα αντιμετωπίσουν τις πραγματικές αιτίες των προβλημάτων και αδυναμιών του συνταξιοδοτικού συστήματος (χαμηλή απασχόληση, όξυνση της αδήλωτης εργασίας).
Τέτοιου είδους μέτρα θα προκαλέσουν πρόσθετη ζημιά στον κοινωνικό ιστό της χώρας που έχει ήδη δεχθεί βαθύτατα πλήγματα.
Ένας τέτοιος κοινωνικός ιστός θα είναι ανήμπορος να παράσχει τη στήριξη που τόσο απεγνωσμένα χρειάζεται η μεταρρυθμιστική ατζέντα της κυβέρνησης.
Οι τρέχουσες διαφωνίες με τους δανειστές δεν είναι αγεφύρωτες.
Η κυβέρνησή μας είναι πρόθυμη να προχωρήσει στον εξορθολογισμό του συνταξιοδοτικού συστήματος (μέσω της μείωσης, για παράδειγμα, των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων), να εφαρμόσει μερικώς αποκρατικοποιήσεις, να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, να δημιουργήσει μια πλήρως ανεξάρτητη επιτροπή φόρων και να ενισχύσει την επιχειρηματικότητα.
Οι διαφορές που παραμένουν μεταξύ Ελλάδας και δανειστών αφορούν στο εξής: Στο πως αντιλαμβανόμαστε τις σχέσεις μεταξύ των μεταρρυθμίσεων και του μακροοικονομικού περιβάλλοντος.
Αυτό δεν σημαίνει πως δεν μπορεί άμεσα να βρεθεί κοινό έδαφος.
Η ελληνική κυβέρνηση τάσσεται υπέρ ενός προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής που να έχει νόημα και ουσία.
Επιθυμούμε μεταρρυθμίσεις τις όποιες όλες οι πλευρές θα θεωρούν σημαντικές.
Η αποστολή μας είναι να πείσουμε τους δανειστές πως οι δεσμεύσεις μας είναι στρατηγικές - και όχι τακτικές - και πως η λογική μας είναι ισχυρή.
Η αποστολή των δανειστών είναι να παραιτηθούν από μια προσέγγιση που απέτυχε.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών