Τα «γεράκια» των Βαλτικών Χωρών ηγούνται του αγώνα της Ευρώπης για την επιστροφή στη στράτευση
Η Ευρώπη συνεχίζει να ενισχύει τη στρατιωτική της ετοιμότητα, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία παραμένει σε πλήρη εξέλιξη χωρίς να διαφαίνεται άμεσο τέλος.
Αυτή η τάση επαναφοράς της στρατιωτικής θητείας στα ευρωπαϊκά κράτη έχει αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία το τελευταίο διάστημα, καθώς οι κυβερνήσεις ενισχύουν τις αμυντικές τους δυνάμεις εν μέσω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης με τη Ρωσία.
Για παράδειγμα, την περασμένη εβδομάδα, ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Emmanuel Macron, ανακοίνωσε ένα νέο πρόγραμμα εθελοντικής στρατιωτικής υπηρεσίας για νέους 18 και 19 ετών, με στόχο την σταδιακή ενίσχυση τόσο της ενεργής στρατιωτικής υπηρεσίας όσο και της εφεδρείας.
Αυτό αποτελεί μέρος της ευρύτερης τάσης επαναφοράς της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας στην Ευρώπη.
Τρόμος στη Λιθουανία
Αυτή την εβδομάδα, η Λιθουανία ανακοίνωσε ότι θα καλέσει 5.000 νεοσύλλεκτους το 2026, αριθμός που αποτελεί σημαντική αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Πριν από μερικά χρόνια, η Λιθουανία ήταν η πρώτη χώρα της ΕΕ που επανέφερε τη στρατιωτική θητεία μετά την κρίση της Ουκρανίας το 2014, όταν η Ρωσία κατέλαβε την Κριμαία.
Η μικρή βαλτική χώρα έχει επίσης δεσμευτεί να διαθέσει το 5-6% του ΑΕΠ της στην άμυνα μέχρι το 2030, περισσότερο από διπλάσιο από το όριο του 2% που έχει ορίσει το ΝΑΤΟ.
Αναμένεται τώρα να επεκτείνει το σχέδιο της θητείας ώστε να ισχύει όλο το χρόνο από το 2026.
Και η Λετονία ήταν μία από τις πρώτες χώρες που επανέφεραν την υποχρεωτική θητεία λόγω των φόβων ότι η Ρωσία μπορεί να επεκτείνει τις στρατιωτικές της ενέργειες πέρα από την Ουκρανία.
Πολεμική ετοιμότητα
Η Λιθουανία επανέφερε τη στρατιωτική θητεία τον Μάρτιο του 2015, μετά από αναστολή της το 2008, και έγινε η πρώτη χώρα της ΕΕ που αναίρεσε την απόφαση, μετά την κατάληψη της Κριμαίας από τη Ρωσία, σύμφωνα με τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου των ΗΠΑ.
Η Σουηδία ακολούθησε τον Μάρτιο του 2017 με ένα σύστημα στρατιωτικής θητείας που είναι ουδέτερο ως προς το φύλο.
Η πλήρης κλίμακα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 ώθησε τη Λετονία να επαναφέρει τη στρατιωτική θητεία το 2023, με την υποχρεωτική θητεία να ξεκινά τον Ιανουάριο του 2024.
Η Κροατία ακολούθησε τον Οκτώβριο του 2025, με τους πρώτους νεοσύλλεκτους να αναμένονται τον Ιανουάριο του 2026.
Αυτό είναι επίσης σύμφωνο με το μοτίβο ότι οι μικρότερες χώρες της Βαλτικής και της Βόρειας Ευρώπης είναι μερικές από τις πιο ηχηρές «γερακίσιες» δυνάμεις όταν πρόκειται για τη Ρωσία.
Ωστόσο, συνολικά, περισσότερες και περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αγωνίζονται να βρουν τον πιο γρήγορο και φθηνότερο τρόπο για να επεκτείνουν τις στρατιωτικές τους δυνάμεις, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τη «ρωσική απειλή».
Μία ευρωπαϊκή πηγή αναφέρει ότι η ενίσχυση του στρατιωτικού προσωπικού - είτε ενεργού είτε εφεδρικού - θεωρείται ολοένα και περισσότερο ως ένα «έκτακτο σχέδιο εφεδρείας».
Αύξηση των αμυντικών δαπανών
«Καθώς οι αμυντικοί προϋπολογισμοί αυξάνονται, οι κυβερνήσεις αναπτύσσουν ήσυχα τον ανθρώπινο κορμό των στρατευμάτων τους.
Δεν πρόκειται μόνο για όπλα και τανκς. Το 2024, τα κράτη μέλη της ΕΕ ξόδεψαν συνολικά ένα ρεκόρ 343 δισεκατομμυρίων ευρώ στην άμυνα (1,9% του ΑΕΠ), και μεγάλο μέρος αυτής της δαπάνης πήγε στο προσωπικό και στην ετοιμότητα», αναφέρει το Euractiv σε πρόσφατη έκθεσή του.
Η έκθεση αναφέρει ότι τη στιγμή που η Ουάσιγκτον φαίνεται να ακολουθεί μια στρατηγική αναμονής ως προς την στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας, οι Ευρωπαίοι τρέχουν να καλύψουν το ενδεχόμενο έλλειψης στρατιωτικού προσωπικού στο ΝΑΤΟ στο μέλλον.
«Το ΝΑΤΟ διαθέτει αυτή τη στιγμή 3,44 εκατομμύρια στρατιωτικό προσωπικό, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα.
Αλλά αν αφαιρέσουμε τις ΗΠΑ από τον υπολογισμό, η δυτική στρατιωτική συμμαχία μένει με περίπου 2,11 εκατομμύρια ενεργούς στρατιώτες, εκ των οποίων μόλις 1,5 εκατομμύρια ανήκουν σε χώρες της ΕΕ», συνεχίζει το Euractiv.
Οι δυνάμεις ανά χώρα
Στην ΕΕ, 9 χώρες έχουν υποχρεωτική στρατιωτική θητεία: Αυστρία, Κύπρος, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Ελλάδα, Λετονία, Λιθουανία και Σουηδία.
Η Γαλλία και η Γερμανία ακολούθησαν πρόσφατα την ίδια πορεία για να ενισχύσουν τις εφεδρείες τους χωρίς να επιστρέψουν στην πλήρη υποχρεωτική θητεία.
Το Παρίσι προγραμματίζει να εισάγει ένα πρόγραμμα 10 μηνών εθελοντικής εθνικής υπηρεσίας μέχρι το 2026, ενώ το Βερολίνο εξετάζει ανοιχτά την επιστροφή στην υποχρεωτική στρατιωτική θητεία, έπειτα από χρόνια αποκλεισμού της.
Ωστόσο, τα μοντέλα διαφέρουν σημαντικά. Στις Σκανδιναβικές χώρες, η Σουηδία και η Νορβηγία χρησιμοποιούν επιλεκτική, ουδέτερη ως προς το φύλο στρατιωτική θητεία.
Εξετάζουν ολόκληρες ηλικιακές ομάδες αλλά καλούν μόνο τους αριθμούς που χρειάζονται, περίπου 6.000-8.000 άτομα το χρόνο, για να μην εξαντλούν τις εφεδρείες τους.
Η Δανία χρησιμοποιεί ένα υβριδικό σύστημα κλήρωσης. Η αμυντικά ουδέτερη Αυστρία διατηρεί την παραδοσιακή στρατιωτική θητεία για τους άνδρες, αλλά παρέχει στους νεοσύλλεκτους την επιλογή να συμμετάσχουν σε πολιτικές εθελοντικές δραστηριότητες αντί για στρατιωτικές.
Η έκθεση προσφέρει έναν χρήσιμο χάρτη με γραφήματα για τα συστήματα θητείας στις χώρες της ΕΕ, σύμφωνα με τα δεδομένα του The Military Balance 2025 από το International Institute for Strategic Studies (IISS).
Όσον αφορά τα προγράμματα εφεδρείας, ένα σύστημα με μέλη υπηρεσίας μερικής απασχόλησης που είναι πολίτες και μπορούν να κινητοποιηθούν γρήγορα αν κληθούν, βοηθά τις χώρες να διατηρούν τα αμυντικά τους έξοδα χαμηλά κατά τη διάρκεια της ειρήνης.
Οι ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούν να ενισχύσουν και αυτόν τον τομέα των εκπαιδευμένων στρατιωτών.
www.bankingnews.gr
Αυτή η τάση επαναφοράς της στρατιωτικής θητείας στα ευρωπαϊκά κράτη έχει αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία το τελευταίο διάστημα, καθώς οι κυβερνήσεις ενισχύουν τις αμυντικές τους δυνάμεις εν μέσω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης με τη Ρωσία.
Για παράδειγμα, την περασμένη εβδομάδα, ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Emmanuel Macron, ανακοίνωσε ένα νέο πρόγραμμα εθελοντικής στρατιωτικής υπηρεσίας για νέους 18 και 19 ετών, με στόχο την σταδιακή ενίσχυση τόσο της ενεργής στρατιωτικής υπηρεσίας όσο και της εφεδρείας.
Αυτό αποτελεί μέρος της ευρύτερης τάσης επαναφοράς της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας στην Ευρώπη.
Τρόμος στη Λιθουανία
Αυτή την εβδομάδα, η Λιθουανία ανακοίνωσε ότι θα καλέσει 5.000 νεοσύλλεκτους το 2026, αριθμός που αποτελεί σημαντική αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Πριν από μερικά χρόνια, η Λιθουανία ήταν η πρώτη χώρα της ΕΕ που επανέφερε τη στρατιωτική θητεία μετά την κρίση της Ουκρανίας το 2014, όταν η Ρωσία κατέλαβε την Κριμαία.
Η μικρή βαλτική χώρα έχει επίσης δεσμευτεί να διαθέσει το 5-6% του ΑΕΠ της στην άμυνα μέχρι το 2030, περισσότερο από διπλάσιο από το όριο του 2% που έχει ορίσει το ΝΑΤΟ.
Αναμένεται τώρα να επεκτείνει το σχέδιο της θητείας ώστε να ισχύει όλο το χρόνο από το 2026.
Και η Λετονία ήταν μία από τις πρώτες χώρες που επανέφεραν την υποχρεωτική θητεία λόγω των φόβων ότι η Ρωσία μπορεί να επεκτείνει τις στρατιωτικές της ενέργειες πέρα από την Ουκρανία.
Πολεμική ετοιμότητα
Η Λιθουανία επανέφερε τη στρατιωτική θητεία τον Μάρτιο του 2015, μετά από αναστολή της το 2008, και έγινε η πρώτη χώρα της ΕΕ που αναίρεσε την απόφαση, μετά την κατάληψη της Κριμαίας από τη Ρωσία, σύμφωνα με τη Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου των ΗΠΑ.
Η Σουηδία ακολούθησε τον Μάρτιο του 2017 με ένα σύστημα στρατιωτικής θητείας που είναι ουδέτερο ως προς το φύλο.
Η πλήρης κλίμακα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 ώθησε τη Λετονία να επαναφέρει τη στρατιωτική θητεία το 2023, με την υποχρεωτική θητεία να ξεκινά τον Ιανουάριο του 2024.
Η Κροατία ακολούθησε τον Οκτώβριο του 2025, με τους πρώτους νεοσύλλεκτους να αναμένονται τον Ιανουάριο του 2026.
Αυτό είναι επίσης σύμφωνο με το μοτίβο ότι οι μικρότερες χώρες της Βαλτικής και της Βόρειας Ευρώπης είναι μερικές από τις πιο ηχηρές «γερακίσιες» δυνάμεις όταν πρόκειται για τη Ρωσία.
Ωστόσο, συνολικά, περισσότερες και περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αγωνίζονται να βρουν τον πιο γρήγορο και φθηνότερο τρόπο για να επεκτείνουν τις στρατιωτικές τους δυνάμεις, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τη «ρωσική απειλή».
Μία ευρωπαϊκή πηγή αναφέρει ότι η ενίσχυση του στρατιωτικού προσωπικού - είτε ενεργού είτε εφεδρικού - θεωρείται ολοένα και περισσότερο ως ένα «έκτακτο σχέδιο εφεδρείας».
Αύξηση των αμυντικών δαπανών
«Καθώς οι αμυντικοί προϋπολογισμοί αυξάνονται, οι κυβερνήσεις αναπτύσσουν ήσυχα τον ανθρώπινο κορμό των στρατευμάτων τους.
Δεν πρόκειται μόνο για όπλα και τανκς. Το 2024, τα κράτη μέλη της ΕΕ ξόδεψαν συνολικά ένα ρεκόρ 343 δισεκατομμυρίων ευρώ στην άμυνα (1,9% του ΑΕΠ), και μεγάλο μέρος αυτής της δαπάνης πήγε στο προσωπικό και στην ετοιμότητα», αναφέρει το Euractiv σε πρόσφατη έκθεσή του.
Η έκθεση αναφέρει ότι τη στιγμή που η Ουάσιγκτον φαίνεται να ακολουθεί μια στρατηγική αναμονής ως προς την στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας, οι Ευρωπαίοι τρέχουν να καλύψουν το ενδεχόμενο έλλειψης στρατιωτικού προσωπικού στο ΝΑΤΟ στο μέλλον.
«Το ΝΑΤΟ διαθέτει αυτή τη στιγμή 3,44 εκατομμύρια στρατιωτικό προσωπικό, σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα.
Αλλά αν αφαιρέσουμε τις ΗΠΑ από τον υπολογισμό, η δυτική στρατιωτική συμμαχία μένει με περίπου 2,11 εκατομμύρια ενεργούς στρατιώτες, εκ των οποίων μόλις 1,5 εκατομμύρια ανήκουν σε χώρες της ΕΕ», συνεχίζει το Euractiv.
Οι δυνάμεις ανά χώρα
Στην ΕΕ, 9 χώρες έχουν υποχρεωτική στρατιωτική θητεία: Αυστρία, Κύπρος, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Ελλάδα, Λετονία, Λιθουανία και Σουηδία.
Η Γαλλία και η Γερμανία ακολούθησαν πρόσφατα την ίδια πορεία για να ενισχύσουν τις εφεδρείες τους χωρίς να επιστρέψουν στην πλήρη υποχρεωτική θητεία.
Το Παρίσι προγραμματίζει να εισάγει ένα πρόγραμμα 10 μηνών εθελοντικής εθνικής υπηρεσίας μέχρι το 2026, ενώ το Βερολίνο εξετάζει ανοιχτά την επιστροφή στην υποχρεωτική στρατιωτική θητεία, έπειτα από χρόνια αποκλεισμού της.
Ωστόσο, τα μοντέλα διαφέρουν σημαντικά. Στις Σκανδιναβικές χώρες, η Σουηδία και η Νορβηγία χρησιμοποιούν επιλεκτική, ουδέτερη ως προς το φύλο στρατιωτική θητεία.
Εξετάζουν ολόκληρες ηλικιακές ομάδες αλλά καλούν μόνο τους αριθμούς που χρειάζονται, περίπου 6.000-8.000 άτομα το χρόνο, για να μην εξαντλούν τις εφεδρείες τους.
Η Δανία χρησιμοποιεί ένα υβριδικό σύστημα κλήρωσης. Η αμυντικά ουδέτερη Αυστρία διατηρεί την παραδοσιακή στρατιωτική θητεία για τους άνδρες, αλλά παρέχει στους νεοσύλλεκτους την επιλογή να συμμετάσχουν σε πολιτικές εθελοντικές δραστηριότητες αντί για στρατιωτικές.
Η έκθεση προσφέρει έναν χρήσιμο χάρτη με γραφήματα για τα συστήματα θητείας στις χώρες της ΕΕ, σύμφωνα με τα δεδομένα του The Military Balance 2025 από το International Institute for Strategic Studies (IISS).
Όσον αφορά τα προγράμματα εφεδρείας, ένα σύστημα με μέλη υπηρεσίας μερικής απασχόλησης που είναι πολίτες και μπορούν να κινητοποιηθούν γρήγορα αν κληθούν, βοηθά τις χώρες να διατηρούν τα αμυντικά τους έξοδα χαμηλά κατά τη διάρκεια της ειρήνης.
Οι ευρωπαϊκές χώρες προσπαθούν να ενισχύσουν και αυτόν τον τομέα των εκπαιδευμένων στρατιωτών.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών