Οι περισσότερες ευρωπαϊκές αστυνομίες βασίζονταν σε “αντίκες” όπως το Walther P38
Μέχρι τη δεκαετία του 1980, οι σκοπευτές και οπλοφόροι αντιμετώπιζαν ένα ξεκάθαρο δίλημμα: “Λίγες ισχυρότερες σφαίρες, ή περισσότερες και πιο αδύναμες;”.
Οι επιλογές εστιάζονταν σε μοντέλα όπως το επτάσφαιρο Colt 1911, ή το Browning Hipower (με 13+1 στο γεμιστήρα).
Οι περισσότερες ευρωπαϊκές αστυνομίες βασίζονταν σε “αντίκες” όπως το Walther P38. Τα περίστροφα .357 Magnum κυριαρχούσαν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και πολλοί ιδιώτες έκλιναν προς τα μικρότερα διαμετρήματα (.32 Auto, .380 ACP) για αυτοπροστασία.
Ο Τέντ Σζάμπο ήταν μηχανικός. Η οικογέκανανεια του διέφυγε στον Καναδά από την Ουγγαρία. Ο Θάνος Πολύζος γεννήθηκε στην Ελλάδα και ήταν νομικός. Έχοντας περάσει με επιτυχία τις αντίστοιχες εξετάσεις μπορούσε να δικηγορεί στον Καναδά αλλά και στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ.
Οι δύο τους μοιράζονταν τη δημιουργικότητα και αγάπη για τα όπλα. Το 1985 ένωσαν τα διαθέσιμα κεφάλαια τους ιδρύοντας την Para-Ordance.
Σκοπός τους ήταν να δημιουργήσουν ένα πιστόλι που θα γεφύρωνε την ισχύ με τη μεγάλη χωρητικότητα. Τότε μόλις είχαν αρχίσει να εμφανίζονται τα Beretta 92 και Sig Sauer 226 (των 9mm) με γεμιστήρες που χωρούσαν 15 φυσίγγια.
Ο Σζάμπο είχε συλλάβει μια αντίστοιχη ιδέα για το Colt 1911, την οποία ονειρευόταν από τα φοιτητικά χρόνια.
Το πρώτο κιτ
Βασιζόταν σε ένα σκελετό από χυτό αλουμίνιο. Αρχικά απευθύνθηκαν σε κατόχους πιστολιών Colt για χρήση με υπάρχοντα 1911.
Ο κάτοχος θα αποσυναρμολογούσε το όπλο του και θα ένωνε το κλείστρο του με τη λαβή της Para. Μέσα στη συσκευασία περιλαμβανόταν μια τροποποιημένη σκανδάλη και ένα κουμπί απελευθέρωσης του γεμιστήρα (διότι οι διαστάσεις τους διέφεραν από τα συνηθισμένα).
Τα υπόλοιπα ανταλλακτικά θα προέρχονταν από τον προϋπάρχοντα κορμό.
Η αλλαγή επέτρεπε στον κάτοχο να χρησιμοποιεί ένα δίστηλο γεμιστήρα σχεδιασμένο από την Para-Ordance που χωρούσε 13 φυσίγγια .45 ACP. Μέ ένα ακόμη στη θαλάμη (14), το όπλο διέθετε διπλάσιες σφαίρες από το στάνταρ Colt!
Η λαβή ήταν φαρδύτερη από τη συνηθισμένη. Τα πιστόλια χρησιμοποιούσαν λεπτά πλακίδια για να ελαχιστοποιηθεί το πλάτος. Υπήρξε άμεσο ενδιαφέρον από αθλητές πρακτικής σκοποβολής.
Οι κανονισμοί ευνοούσαν τη χρήση διαμετρήματος .45 ACP με περισσότερους πόντους για κάθε επιτυχία. Ο σκελετός της Para-Ordance έδινε τώρα ένα επιπλέον πλεονέκτημα, αφού επέτρεπε λιγότερες επαναγεμίσεις για κάθε στάδιο του αγώνα.
Αραιότερες αλλαγές γεμιστήρων σημαίνουν χαμηλότερο χρόνο και υψηλότερη βαθμολογία.
Οπλουργοί άρχισαν να φτιάχνουν εξατομικευμένα αγωνιστικά πιστόλια βασισμένα στο κιτ της “Para” όπως αναφερόταν και τα όπλα αυτά κέρδιζαν κύπελλα. Οι Σζάμπο και Πολύζος ανταποκρίθηκαν βάζοντας σε παραγωγή έναν ατσάλινο σκελετό. Το αυξημένο βάρος και αντοχή “ταίριαζαν γάντι” στις επιθυμίες των αγωνιζομένων. Πρωταθλητές όπως ο Todd Jarrett κατέστησαν τα πιστόλια διάσημα.
Το κρίσιμο σταυροδρόμι
Τη δεκαετία του 1990 κατασκεύαζαν πλέον πλήρη πιστόλια. Το έκαναν φτιάχνοντας αρχικά μια γκάμα τριών μεγεθών που ακολουθούσαν την αντίστοιχη φόρμουλα της Colt. Το όπλο με την κάνη μήκους 5 ιντσών ήταν το Ρ14, το μεσαίο (αντίστοιχο του Colt Commander) λεγόταν Ρ13 και ένα μοντέλο για καλυμμένη οπλοφορία με κάνη 3,5 ιντσών ήταν το Ρ12.
Οι παραπάνω επιλογές αύξησαν το πελατολόγιο που πλέον περιλάμβανε αστυνομικούς και οπλοφόρους. Φαινόταν πως οι Σζάμπο και Πολύζος είχαν δημιουργήσει την τέλεια εξέλιξη του μοντέλου Μ1911.
Το εργοστάσιο στο Οντάριο απασχολούσε 60 ανθρώπους με τις περισσότερες εξαγωγές να κατευθύνονται νότια στις ΗΠΑ. Χρόνια αργότερα, ο Θάνος Πολύζος θα ανέφερε σε μια συνέντευξη πως το να επενδύσουν στον Καναδά ήταν λάθος.
“Θα έπρεπε εξαρχής να είχαμε μεταφέρει τα πάντα στην Αμερική”.
Τα επόμενα χρόνια συνέχισαν να επεκτείνουν τα μοντέλα και να προσθέτουν προηγμένα χαρακτηριστικά. Δημιούργησαν πιστόλια σε διαμετρήματα .40 SW (χωρούσε 16 φυσίγγια) και 9mm (με 18 φυσίγγια), που ήταν δημοφιλή στη σκοποβολή.
Εφηύραν την ευρασιτεχνία LDA (Light Double Action) που μετέτρεπε το Para σε πολύσφαιρο πιστόλι με σκανδάλη διπλής ενέργειας.
Σύμφωνα με τον Θάνο Πολύζο, το πρόσφεραν στις αρχές του 2000 στην ΕΛΑΣ, για συμπαραγωγή.
Το τέλος της Para
Τελικά η μετεγκατάσταση θα γινόταν το 2009 με την ίδρυση της Para USA. Δυστυχώς ο Τεντ Σζάμπο είχε “φύγει” ξαφνικά το Μάρτιο του 2007, αφήνοντας ένα αναπλήρωτο κενό στη δομή της εταιρείας.
Παρά τις προσπάθειες του Πολύζου και του Νικόλα Σζάμπο (γιού του Τεντ) η πορεία της Para USA ήταν δύσκολη.
Εν μέρει οφειλόταν στην είσοδο νέων ανταγωνιστών με καλύτερα (αν και ακριβότερα) προϊόντα. Εταιρείες όπως η STI/SVI, Springfield Armory και Wilson Combat κατέλαβαν ένα μεγάλο τμήμα της αγοράς που δημιούργησε η Para. Ταυτόχρονα, υπήρχαν παράπονα για χαμηλό έλεγχο ποιότητας. Αναφέρονταν ρωγμές σε σκελετούς και κλείστρα που αναδύονταν όταν τα όπλα ξεπερνούσαν κάποιες χιλιάδες βολές.
Τελικά, το 2012 πουλήθηκε στο επενδυτικό fund “Cerberus Capital Management”. Ο όμιλος που αποτιμάται σήμερα στα 60 δισ. Δολλάρια, έχει σχετίζεται με την πολιτική οικογένεια Μπους, ενώ ένας από τουε ιδρυτές του είναι ο σημερινός υφυπουργός άμυνας στην κυβέρνηση Τράμπ.
Από τη δεκαετία του 1990 επιδίδονται στη συστηματική αγορά μικρότερων οπλοβιομηχανιών με έδρα τις ΗΠΑ. Κατόπιν τις ρευστοποιούν, αλλάζοντας το τοπίο ανταγωνισμού στη παραγωγή και λιανική διάθεση φορητών όπλων.
Η αμφιλεγόμενη πρακτική τους θεωρείται πολιτικά φορτισμένη. Στο τέλος του κύκλου εξαγορών, έχει δημιουργηθεί μια ολιγοπωλιακή αγορά, της οποίας οι “παίχτες” έχουν άμεση εξάρτηση από κρατικά συμβόλαια, οπότε είναι ενδοτικοί σε κρατικές πιέσεις.
Αυτό ήταν κάτι που θα στεναχωρούσε τον Τεντ Σζάμπο που ήταν υπέρμαχος της ατομικής ελευθερίας και της οπλοκατοχής.
Όπως είχε πεί, “φύγαμε από την Ουγγαρία το 1956, όταν τα τανκς μπήκαν στη Βουδαπέστη. Ξέρω πως είναι να τσακίζονται τα όνειρα σου για ελευθερία από μια απολυταρχική κυβέρνηση”.
www.bankingnews.gr
Οι επιλογές εστιάζονταν σε μοντέλα όπως το επτάσφαιρο Colt 1911, ή το Browning Hipower (με 13+1 στο γεμιστήρα).
Οι περισσότερες ευρωπαϊκές αστυνομίες βασίζονταν σε “αντίκες” όπως το Walther P38. Τα περίστροφα .357 Magnum κυριαρχούσαν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και πολλοί ιδιώτες έκλιναν προς τα μικρότερα διαμετρήματα (.32 Auto, .380 ACP) για αυτοπροστασία.
Ο Τέντ Σζάμπο ήταν μηχανικός. Η οικογέκανανεια του διέφυγε στον Καναδά από την Ουγγαρία. Ο Θάνος Πολύζος γεννήθηκε στην Ελλάδα και ήταν νομικός. Έχοντας περάσει με επιτυχία τις αντίστοιχες εξετάσεις μπορούσε να δικηγορεί στον Καναδά αλλά και στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ.
Οι δύο τους μοιράζονταν τη δημιουργικότητα και αγάπη για τα όπλα. Το 1985 ένωσαν τα διαθέσιμα κεφάλαια τους ιδρύοντας την Para-Ordance.
Σκοπός τους ήταν να δημιουργήσουν ένα πιστόλι που θα γεφύρωνε την ισχύ με τη μεγάλη χωρητικότητα. Τότε μόλις είχαν αρχίσει να εμφανίζονται τα Beretta 92 και Sig Sauer 226 (των 9mm) με γεμιστήρες που χωρούσαν 15 φυσίγγια.
Ο Σζάμπο είχε συλλάβει μια αντίστοιχη ιδέα για το Colt 1911, την οποία ονειρευόταν από τα φοιτητικά χρόνια.
Το πρώτο κιτ
Βασιζόταν σε ένα σκελετό από χυτό αλουμίνιο. Αρχικά απευθύνθηκαν σε κατόχους πιστολιών Colt για χρήση με υπάρχοντα 1911.
Ο κάτοχος θα αποσυναρμολογούσε το όπλο του και θα ένωνε το κλείστρο του με τη λαβή της Para. Μέσα στη συσκευασία περιλαμβανόταν μια τροποποιημένη σκανδάλη και ένα κουμπί απελευθέρωσης του γεμιστήρα (διότι οι διαστάσεις τους διέφεραν από τα συνηθισμένα).
Τα υπόλοιπα ανταλλακτικά θα προέρχονταν από τον προϋπάρχοντα κορμό.
Η αλλαγή επέτρεπε στον κάτοχο να χρησιμοποιεί ένα δίστηλο γεμιστήρα σχεδιασμένο από την Para-Ordance που χωρούσε 13 φυσίγγια .45 ACP. Μέ ένα ακόμη στη θαλάμη (14), το όπλο διέθετε διπλάσιες σφαίρες από το στάνταρ Colt!
Η λαβή ήταν φαρδύτερη από τη συνηθισμένη. Τα πιστόλια χρησιμοποιούσαν λεπτά πλακίδια για να ελαχιστοποιηθεί το πλάτος. Υπήρξε άμεσο ενδιαφέρον από αθλητές πρακτικής σκοποβολής.
Οι κανονισμοί ευνοούσαν τη χρήση διαμετρήματος .45 ACP με περισσότερους πόντους για κάθε επιτυχία. Ο σκελετός της Para-Ordance έδινε τώρα ένα επιπλέον πλεονέκτημα, αφού επέτρεπε λιγότερες επαναγεμίσεις για κάθε στάδιο του αγώνα.
Αραιότερες αλλαγές γεμιστήρων σημαίνουν χαμηλότερο χρόνο και υψηλότερη βαθμολογία.
Οπλουργοί άρχισαν να φτιάχνουν εξατομικευμένα αγωνιστικά πιστόλια βασισμένα στο κιτ της “Para” όπως αναφερόταν και τα όπλα αυτά κέρδιζαν κύπελλα. Οι Σζάμπο και Πολύζος ανταποκρίθηκαν βάζοντας σε παραγωγή έναν ατσάλινο σκελετό. Το αυξημένο βάρος και αντοχή “ταίριαζαν γάντι” στις επιθυμίες των αγωνιζομένων. Πρωταθλητές όπως ο Todd Jarrett κατέστησαν τα πιστόλια διάσημα.
Το κρίσιμο σταυροδρόμι
Τη δεκαετία του 1990 κατασκεύαζαν πλέον πλήρη πιστόλια. Το έκαναν φτιάχνοντας αρχικά μια γκάμα τριών μεγεθών που ακολουθούσαν την αντίστοιχη φόρμουλα της Colt. Το όπλο με την κάνη μήκους 5 ιντσών ήταν το Ρ14, το μεσαίο (αντίστοιχο του Colt Commander) λεγόταν Ρ13 και ένα μοντέλο για καλυμμένη οπλοφορία με κάνη 3,5 ιντσών ήταν το Ρ12.
Οι παραπάνω επιλογές αύξησαν το πελατολόγιο που πλέον περιλάμβανε αστυνομικούς και οπλοφόρους. Φαινόταν πως οι Σζάμπο και Πολύζος είχαν δημιουργήσει την τέλεια εξέλιξη του μοντέλου Μ1911.
Το εργοστάσιο στο Οντάριο απασχολούσε 60 ανθρώπους με τις περισσότερες εξαγωγές να κατευθύνονται νότια στις ΗΠΑ. Χρόνια αργότερα, ο Θάνος Πολύζος θα ανέφερε σε μια συνέντευξη πως το να επενδύσουν στον Καναδά ήταν λάθος.
“Θα έπρεπε εξαρχής να είχαμε μεταφέρει τα πάντα στην Αμερική”.
Τα επόμενα χρόνια συνέχισαν να επεκτείνουν τα μοντέλα και να προσθέτουν προηγμένα χαρακτηριστικά. Δημιούργησαν πιστόλια σε διαμετρήματα .40 SW (χωρούσε 16 φυσίγγια) και 9mm (με 18 φυσίγγια), που ήταν δημοφιλή στη σκοποβολή.
Εφηύραν την ευρασιτεχνία LDA (Light Double Action) που μετέτρεπε το Para σε πολύσφαιρο πιστόλι με σκανδάλη διπλής ενέργειας.
Σύμφωνα με τον Θάνο Πολύζο, το πρόσφεραν στις αρχές του 2000 στην ΕΛΑΣ, για συμπαραγωγή.
Το τέλος της Para
Τελικά η μετεγκατάσταση θα γινόταν το 2009 με την ίδρυση της Para USA. Δυστυχώς ο Τεντ Σζάμπο είχε “φύγει” ξαφνικά το Μάρτιο του 2007, αφήνοντας ένα αναπλήρωτο κενό στη δομή της εταιρείας.
Παρά τις προσπάθειες του Πολύζου και του Νικόλα Σζάμπο (γιού του Τεντ) η πορεία της Para USA ήταν δύσκολη.
Εν μέρει οφειλόταν στην είσοδο νέων ανταγωνιστών με καλύτερα (αν και ακριβότερα) προϊόντα. Εταιρείες όπως η STI/SVI, Springfield Armory και Wilson Combat κατέλαβαν ένα μεγάλο τμήμα της αγοράς που δημιούργησε η Para. Ταυτόχρονα, υπήρχαν παράπονα για χαμηλό έλεγχο ποιότητας. Αναφέρονταν ρωγμές σε σκελετούς και κλείστρα που αναδύονταν όταν τα όπλα ξεπερνούσαν κάποιες χιλιάδες βολές.
Τελικά, το 2012 πουλήθηκε στο επενδυτικό fund “Cerberus Capital Management”. Ο όμιλος που αποτιμάται σήμερα στα 60 δισ. Δολλάρια, έχει σχετίζεται με την πολιτική οικογένεια Μπους, ενώ ένας από τουε ιδρυτές του είναι ο σημερινός υφυπουργός άμυνας στην κυβέρνηση Τράμπ.
Από τη δεκαετία του 1990 επιδίδονται στη συστηματική αγορά μικρότερων οπλοβιομηχανιών με έδρα τις ΗΠΑ. Κατόπιν τις ρευστοποιούν, αλλάζοντας το τοπίο ανταγωνισμού στη παραγωγή και λιανική διάθεση φορητών όπλων.
Η αμφιλεγόμενη πρακτική τους θεωρείται πολιτικά φορτισμένη. Στο τέλος του κύκλου εξαγορών, έχει δημιουργηθεί μια ολιγοπωλιακή αγορά, της οποίας οι “παίχτες” έχουν άμεση εξάρτηση από κρατικά συμβόλαια, οπότε είναι ενδοτικοί σε κρατικές πιέσεις.
Αυτό ήταν κάτι που θα στεναχωρούσε τον Τεντ Σζάμπο που ήταν υπέρμαχος της ατομικής ελευθερίας και της οπλοκατοχής.
Όπως είχε πεί, “φύγαμε από την Ουγγαρία το 1956, όταν τα τανκς μπήκαν στη Βουδαπέστη. Ξέρω πως είναι να τσακίζονται τα όνειρα σου για ελευθερία από μια απολυταρχική κυβέρνηση”.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών