Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται ενώπιον μιας εντυπωσιακής εσωτερικής κρίσης
Το 18ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας προκάλεσε αναταράξεις, όχι μόνο για το περιεχόμενό του, αλλά και για την ορατή πλέον διάσταση μεταξύ των «πιστών» του ευρωατλαντικού δόγματος και όσων κρατών μελών αμφισβητούν τη σκοπιμότητα των μέτρων.
Μέσα σε αυτό το σκηνικό, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε καίριο παίκτη, όχι λόγω δηλώσεων, αλλά λόγω πράξεων: συνεχίζει να μεταφέρει ρωσικό πετρέλαιο με νομικό μανδύα, την ίδια στιγμή που η ΕΕ διακηρύσσει την «απεξάρτηση» από τη ρωσική ενέργεια.
Η δύναμη της ελληνικής ναυτιλίας
Σύμφωνα με την ανάλυση της Windward Maritime AI, η Ελλάδα είχε τον Ιούνιο του 2025 την πρωτιά στις μεταφορές ρωσικού πετρελαίου και παραγώγων του, με ποσοστό 37% της συνολικής διακίνησης.
Παρά το ευρωπαϊκό πλαφόν στα 60 δολάρια ανά βαρέλι (και τη νέα πρόταση για μείωσή του στα 47), οι Έλληνες πλοιοκτήτες συνεχίζουν να εκτελούν δρομολόγια που «τυπικά» δεν παραβιάζουν το θεσμικό πλαίσιο, ενώ στην ουσία υπονομεύουν την πολιτική της Ένωσης.
Το νομικό αφήγημα είναι σαφές: εφόσον η τιμή μεταφοράς τηρεί το προβλεπόμενο πλαφόν και δεν υπάρχουν απευθείας σχέσεις με ρωσικές εταιρείες που βρίσκονται στις λίστες κυρώσεων, τότε δεν υπάρχει παραβίαση.
Όμως, από πολιτική σκοπιά, η Ελλάδα δείχνει ξεκάθαρα ότι θέτει τα συμφέροντα της ναυτιλίας της πάνω από τις ευρωπαϊκές «γραμμές».
Παράδοξο - Κυρώσεις στα χαρτιά, ρούβλια στα ταμεία
Η υποκρισία είναι κραυγαλέα. Παρόλο που το αφήγημα των Βρυξελλών θέλει μια Ευρώπη που «κόβει τον ομφάλιο λώρο» με τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, τα επίσημα στοιχεία της Eurostat για τους πρώτους πέντε μήνες του 2025 δείχνουν το αντίθετο:
1. 6,5 δισ. ευρώ ξόδεψε η Ε.Ε. για την αγορά ρωσικού φυσικού αερίου.
2. Η αγορά αυξήθηκε κατά 15% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2024.
3. Μεγάλοι αγοραστές: Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία, Ολλανδία και Πορτογαλία.
Στην ουσία, η Ελλάδα δεν είναι μόνη της. Είναι απλώς αυτή που επωφελείται πιο καθαρά, με την εφοπλιστική της μηχανή να δρα ως ενδιάμεσος κρίκος μεταξύ της Ρωσίας και του υπόλοιπου κόσμου.
Ελλάδα, Μάλτα, Σλοβακία: Μια άτυπη συμμαχία ρεαλισμού
Η Ελλάδα δεν το φωνάζει. Η Μάλτα το ψιθυρίζει. Η Σλοβακία το δηλώνει ανοιχτά.
Τα τρία αυτά κράτη –με διαφορετικά μέσα και λόγους– αμφισβητούν στην πράξη τη λογική των ολοένα αυστηρότερων κυρώσεων.
Και τα τρία βασίζονται σε συγκεκριμένα εθνικά συμφέροντα:
• Η Μάλτα φοβάται απώλεια εσόδων από ναυτιλιακή σημαία.
• Η Ελλάδα υπερασπίζεται την παγκόσμια κυριαρχία του στόλου της.
• Η Σλοβακία προσπαθεί να αποφύγει ποινές 16 δισ. ευρώ από τη Gazprom λόγω του μακροχρόνιου συμβολαίου της.
Η «ανοχή» αυτών των χωρών, αλλά και η σιωπηρή αποδοχή τους από πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αποκαλύπτει κάτι βαθύτερο: η ομοφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής είναι επιφανειακή και συχνά ψευδής.
Ο ελληνικός παράγοντας - Ρήγμα ή παράδειγμα;
Η στάση της Ελλάδας εγείρει ένα κρίσιμο ερώτημα για την ΕΕ: Πρέπει τα κράτη-μέλη να υπακούν άκριτα σε γεωπολιτικές αποφάσεις που επιβάλλονται από τη «γραμμή» της Επιτροπής ή μπορούν να επιλέγουν ρεαλιστικά, βάσει του εθνικού τους συμφέροντος;
Η απάντηση, για την Αθήνα, φαίνεται να είναι σαφής.
Η χώρα δεν πρόκειται να θυσιάσει έναν κλάδο που αποφέρει πάνω από 10% του ΑΕΠ της, επειδή η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες αποφάσισαν να δώσουν μάθημα στη Μόσχα.
Στην πραγματικότητα, αυτό που η Ελλάδα «διδάσκει» είναι ότι ο ρεαλισμός μπορεί να υπερκεράσει τον πολιτικό καθωσπρεπισμό.
Σε φάση αποδόμησης η ΕΕ
Η ΕΕ διανύει μια φάση αποδόμησης της ψευδαίσθησης της ενότητας.
Κυρώσεις που δεν εφαρμόζονται ομοιόμορφα, μέτρα που παρακάμπτονται δημιουργικά και χώρες που πλέον δεν διστάζουν να πουν «όχι» σε πολιτικά προσχήματα.
Μέσα σε αυτό το τοπίο, η Ελλάδα επιλέγει να υπερασπιστεί τον πυλώνα της ναυτιλίας της, όχι με πολιτικές δηλώσεις, αλλά με οικονομικές πράξεις.
www.bankingnews.gr
Μέσα σε αυτό το σκηνικό, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε καίριο παίκτη, όχι λόγω δηλώσεων, αλλά λόγω πράξεων: συνεχίζει να μεταφέρει ρωσικό πετρέλαιο με νομικό μανδύα, την ίδια στιγμή που η ΕΕ διακηρύσσει την «απεξάρτηση» από τη ρωσική ενέργεια.
Η δύναμη της ελληνικής ναυτιλίας
Σύμφωνα με την ανάλυση της Windward Maritime AI, η Ελλάδα είχε τον Ιούνιο του 2025 την πρωτιά στις μεταφορές ρωσικού πετρελαίου και παραγώγων του, με ποσοστό 37% της συνολικής διακίνησης.
Παρά το ευρωπαϊκό πλαφόν στα 60 δολάρια ανά βαρέλι (και τη νέα πρόταση για μείωσή του στα 47), οι Έλληνες πλοιοκτήτες συνεχίζουν να εκτελούν δρομολόγια που «τυπικά» δεν παραβιάζουν το θεσμικό πλαίσιο, ενώ στην ουσία υπονομεύουν την πολιτική της Ένωσης.
Το νομικό αφήγημα είναι σαφές: εφόσον η τιμή μεταφοράς τηρεί το προβλεπόμενο πλαφόν και δεν υπάρχουν απευθείας σχέσεις με ρωσικές εταιρείες που βρίσκονται στις λίστες κυρώσεων, τότε δεν υπάρχει παραβίαση.
Όμως, από πολιτική σκοπιά, η Ελλάδα δείχνει ξεκάθαρα ότι θέτει τα συμφέροντα της ναυτιλίας της πάνω από τις ευρωπαϊκές «γραμμές».
Παράδοξο - Κυρώσεις στα χαρτιά, ρούβλια στα ταμεία
Η υποκρισία είναι κραυγαλέα. Παρόλο που το αφήγημα των Βρυξελλών θέλει μια Ευρώπη που «κόβει τον ομφάλιο λώρο» με τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, τα επίσημα στοιχεία της Eurostat για τους πρώτους πέντε μήνες του 2025 δείχνουν το αντίθετο:
1. 6,5 δισ. ευρώ ξόδεψε η Ε.Ε. για την αγορά ρωσικού φυσικού αερίου.
2. Η αγορά αυξήθηκε κατά 15% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2024.
3. Μεγάλοι αγοραστές: Γερμανία, Ισπανία, Ιταλία, Ολλανδία και Πορτογαλία.
Στην ουσία, η Ελλάδα δεν είναι μόνη της. Είναι απλώς αυτή που επωφελείται πιο καθαρά, με την εφοπλιστική της μηχανή να δρα ως ενδιάμεσος κρίκος μεταξύ της Ρωσίας και του υπόλοιπου κόσμου.
Ελλάδα, Μάλτα, Σλοβακία: Μια άτυπη συμμαχία ρεαλισμού
Η Ελλάδα δεν το φωνάζει. Η Μάλτα το ψιθυρίζει. Η Σλοβακία το δηλώνει ανοιχτά.
Τα τρία αυτά κράτη –με διαφορετικά μέσα και λόγους– αμφισβητούν στην πράξη τη λογική των ολοένα αυστηρότερων κυρώσεων.
Και τα τρία βασίζονται σε συγκεκριμένα εθνικά συμφέροντα:
• Η Μάλτα φοβάται απώλεια εσόδων από ναυτιλιακή σημαία.
• Η Ελλάδα υπερασπίζεται την παγκόσμια κυριαρχία του στόλου της.
• Η Σλοβακία προσπαθεί να αποφύγει ποινές 16 δισ. ευρώ από τη Gazprom λόγω του μακροχρόνιου συμβολαίου της.
Η «ανοχή» αυτών των χωρών, αλλά και η σιωπηρή αποδοχή τους από πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αποκαλύπτει κάτι βαθύτερο: η ομοφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής είναι επιφανειακή και συχνά ψευδής.
Ο ελληνικός παράγοντας - Ρήγμα ή παράδειγμα;
Η στάση της Ελλάδας εγείρει ένα κρίσιμο ερώτημα για την ΕΕ: Πρέπει τα κράτη-μέλη να υπακούν άκριτα σε γεωπολιτικές αποφάσεις που επιβάλλονται από τη «γραμμή» της Επιτροπής ή μπορούν να επιλέγουν ρεαλιστικά, βάσει του εθνικού τους συμφέροντος;
Η απάντηση, για την Αθήνα, φαίνεται να είναι σαφής.
Η χώρα δεν πρόκειται να θυσιάσει έναν κλάδο που αποφέρει πάνω από 10% του ΑΕΠ της, επειδή η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες αποφάσισαν να δώσουν μάθημα στη Μόσχα.
Στην πραγματικότητα, αυτό που η Ελλάδα «διδάσκει» είναι ότι ο ρεαλισμός μπορεί να υπερκεράσει τον πολιτικό καθωσπρεπισμό.
Σε φάση αποδόμησης η ΕΕ
Η ΕΕ διανύει μια φάση αποδόμησης της ψευδαίσθησης της ενότητας.
Κυρώσεις που δεν εφαρμόζονται ομοιόμορφα, μέτρα που παρακάμπτονται δημιουργικά και χώρες που πλέον δεν διστάζουν να πουν «όχι» σε πολιτικά προσχήματα.
Μέσα σε αυτό το τοπίο, η Ελλάδα επιλέγει να υπερασπιστεί τον πυλώνα της ναυτιλίας της, όχι με πολιτικές δηλώσεις, αλλά με οικονομικές πράξεις.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών