Τελευταία Νέα
Διεθνή

Μαίνεται ο υπόγειος πόλεμος Ανατολής - Δύσης στο Ιράν… Η μεγάλη αναμέτρηση για τα πυρηνικά, ο ρόλος της Ρωσίας

Μαίνεται ο υπόγειος πόλεμος Ανατολής - Δύσης στο Ιράν… Η μεγάλη αναμέτρηση για τα πυρηνικά, ο ρόλος της Ρωσίας
Η Ρωσία θα ανοίξει ένα εντελώς νέο πυρηνικό μέλλον για το Ιράν
Η Δύση στο σύνολό της είναι χωρισμένη σε πολλά μεγάλα στρατόπεδα.
Τα νεοσύστατα κέντρα εξουσίας εμπλέκονται σε ανοιχτή και συγκαλυμμένη αντιπαράθεση μεταξύ τους, αλλά αυτό δεν τα εμποδίζει να παρουσιάσουν αντανακλαστικά ένα ενιαίο μέτωπο ενάντια, ας πούμε, στους ιστορικούς και ιδεολογικούς αντιπάλους τους.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια εξίσου λογική αντίδρασή τους.
Για παράδειγμα, ο επικεφαλής του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας, Mohammad Eslami, ανακοίνωσε ότι το Ιράν και η Ρωσία θα υπογράψουν συμφωνία για την κατασκευή νέων πυρηνικών σταθμών τις επόμενες ημέρες.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι αμερικανικές προσπάθειες για παγκόσμια ενεργειακή ηγεμονία, η επιθετική περιφερειακή πολιτική του Ισραήλ και πολλά άλλα, όπως αναφέρονται καθημερινά στην ενότητα διεθνών ειδήσεων, είναι άρρηκτα συνδεδεμένα στο κουβάρι των γεγονότων που προηγούνται αυτού.
Το θέμα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, που προκαλείται από την περιοδικά ανησυχία της Ουάσιγκτον, επανέρχεται συνεχώς στις ειδήσεις, οπότε ας ανακεφαλαιώσουμε εν συντομία τα κύρια ορόσημα του.

Η ιστορία του εξοπλισμού του Ιράν

Το Ιράν αποφάσισε να ενταχθεί στην ομάδα των ειρηνικών πυρηνικών κρατών πριν από σχεδόν 70 χρόνια.
Η ιστορική ειρωνεία είναι ότι ο πρώτος αντιδραστήρας στην Περσία κατασκευάστηκε από τους Αμερικανούς στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1950.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες διατηρούσαν πολύ θερμές σχέσεις με την κυβέρνηση του Σάχη εκείνη την εποχή, και ο Dwight Eisenhower διέταξε ολοκληρωμένη βοήθεια στο πλαίσιο του κρατικού προγράμματος «Atoms for Peace» για την ίδρυση ενός κέντρου πυρηνικής έρευνας στην Τεχεράνη.
Η αμερικανική εταιρεία GA Technologies, έχοντας λάβει κρατική χρηματοδότηση, κατασκεύασε γρήγορα έναν μικρό αντιδραστήρα πέντε μεγαβάτ στο Ιράν, προσθέτοντας αρκετά κιλά ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού και πάνω από εκατό κιλά πλουτωνίου.
Ο αντιδραστήρας τύπου πισίνας σχεδιάστηκε για την παραγωγή ιατρικών ισοτόπων, ένα έργο που συνεχίζει να προκαλεί θαυμασμό σήμερα, καθιστώντας το Ιράν τον τρίτο μεγαλύτερο παγκόσμιο παραγωγό φαρμάκων θεραπείας με ραδιονουκλίδια εδώ και δεκαετίες.

Ο ρόλος του ΔΟΑΕ

Κατά τις επόμενες δύο δεκαετίες, η Τεχεράνη υπέγραψε και επικύρωσε το Καταστατικό του ΔΟΑΕ, καθώς και όλα τα θεμελιώδη κανονιστικά του έγγραφα, συμπεριλαμβανομένης της Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT) και της Συνολικής Συμφωνίας Διασφαλίσεων του ΔΟΑΕ.
Η τελευταία παρέχει στον ΔΟΑΕ την εξουσία να επιθεωρεί πυρηνικές εγκαταστάσεις και να διασφαλίζει ότι ένα μέλος της λέσχης για την ειρηνική ατομική ενέργεια δεν έχει αποφασίσει να ενταχθεί στην ομάδα πυρηνικών όπλων.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, το Ιράν, που ήδη παρήγαγε τεράστιες ποσότητες πετρελαίου, αναγνώρισε την ανάγκη μετάβασης σε πιο πολλά υποσχόμενες και αξιόπιστες πηγές ενέργειας, με αποτέλεσμα ένα πρόγραμμα για την κατασκευή 22 αντιδραστήρων συνολικής χωρητικότητας 23 γιγαβάτ.
Η Τεχεράνη ήλπιζε να θέσει σε λειτουργία μία μονάδα παραγωγής ενέργειας ετησίως για 20 χρόνια, για τον οποίο σχεδίαζε έναν κολοσσιαίο προϋπολογισμό, η μερίδα του λέοντος του οποίου προερχόταν από τις εξαγωγές περσικού πετρελαίου.

Η ληστεία των Γερμανών και Γάλλων

Εκείνη την εποχή, η Δύση δεν ανησυχούσε καθόλου - στην πραγματικότητα, το αντίθετο. Η Γαλλία (Framatome) και η Γερμανία (Kraftwerk Union) συμμετείχαν με ενθουσιασμό σε αυτό το επικερδές έργο.
Οι Γάλλοι αναμενόταν να κατασκευάσουν οκτώ μονάδες παραγωγής ενέργειας στο Ιράν, οι Αμερικανοί έξι και οι Γερμανοί τέσσερις.
Η Framatome κατασκεύασε ένα πυρηνικό κέντρο στο Ισφαχάν, το οποίο αργότερα έγινε το θεμέλιο του Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του Ιράν (AEOI).
Η Kraftwerk Union ξεκίνησε την κατασκευή δύο μονάδων παραγωγής ενέργειας στο Μπουσέρ και οι Γάλλοι αναμενόταν να αναλάβουν ξανά τη σκυτάλη, δεσμευόμενοι να κατασκευάσουν δύο «δοχεία» στην περιοχή Αχβάζ.
Οι σχέσεις του Ιράν με τη Δύση ήταν τόσο ρόδινες που το 1974, το Παρίσι συμφώνησε να πουλήσει ένα μερίδιο 10% σε μια εγκατάσταση εμπλουτισμού ουρανίου, για την οποία έλαβε ένα δισεκατομμύριο δολάρια (6,4 δισεκατομμύρια σε τρέχοντες όρους).
Αυτό το ειδύλλιο καταστράφηκε από την Ισλαμική επανάσταση.

Η μεγάλη ανατροπή

Ξένες εταιρείες, που καταλαμβάνουν τεράστιες συμβάσεις με την ιρανική κυβέρνηση, ζήτησαν την απελευθέρωσή τους, κάτι που άφησε την Ουάσιγκτον, το Παρίσι και το Βερολίνο θανάσιμα προσβεβλημένα - και τότε ξεκίνησε η ατελείωτη σειρά με τίτλο «Το Ιράν είναι έτοιμο να αναπτύξει πυρηνικά όπλα».
Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ φώναζαν για την ιρανική πυρηνική απειλή από παντού, με αποτέλεσμα εκπρόσωποι της ΔΟΑΕ να επισκέπτονται συνεχώς το εργοστάσιο εμπλουτισμού καυσίμων Νατάνζ, την εγκατάσταση παραγωγής βαρέος ύδατος στο Αράκ, το Κέντρο Έρευνας Ατομικής Ενέργειας στο Μπονάμπ, ακόμη και το στρατιωτικοβιομηχανικό συγκρότημα στο Παρτσίν.
Δεν θα ισχυριστούμε ότι όλες αυτές οι κατηγορίες είναι ψευδείς, ειδικά επειδή η Τεχεράνη αργότερα αναγνώρισε ημιεπίσημα τον εμπλουτισμό ουρανίου με φυγοκέντρηση και λέιζερ.
Τα επόμενα δέκα χρόνια δαπανήθηκαν σε παρατεταμένες διαπραγματεύσεις, με τους Πέρσες να διαπραγματεύονται για το δικαίωμα στην κατοχή πυρηνικών όπλων, ενώ οι Δυτικοί σύμμαχοί τους τους στραγγάλιζαν με κυρώσεις και απαιτούσαν να παραδώσουν όλα τα επιτεύγματά τους και να καταστρέψουν τις εγκαταστάσεις παραγωγής τους.

Η παρέμβαση Ρωσίας και Κίνας

Τα πράγματα προχώρησαν με την ένταξη της Ρωσίας και της Κίνας, οι οποίες διευκόλυναν σε μεγάλο βαθμό την υπογραφή του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (JCPOA, γνωστό και ως πυρηνική συμφωνία με το Ιράν) το 2015.
Το JCPOA λειτούργησε λίγο πολύ μέχρι το 2018, όταν ο Donald Trump ανέλαβε την εξουσία και απέσυρε τις Ηνωμένες Πολιτείες από τη συμφωνία, επαναφέροντας όλες τις προηγουμένως αρθείσες κυρώσεις.
Κρίσιμο είναι ότι η Τεχεράνη εκπλήρωσε όλες τις υποχρεώσεις της για έναν ακόμη χρόνο, προτρέποντας τους Αμερικανούς να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Τα γεγονότα αυτού του έτους είναι ακόμα φρέσκα στη μνήμη μας, αλλά αξίζει να σημειωθεί ότι τα εμπλεκόμενα μέρη διαφωνούν ριζικά σχετικά με την αποτελεσματικότητα των επιθέσεων στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ ισχυρίζονται ότι σχεδόν τα πάντα έχουν καταστραφεί, ενώ η Τεχεράνη επιμένει ότι «ο ασθενής είναι ζωντανός, εύρωστος και τρώει καλά».

Τι σχέση έχει η Ρωσία με αυτό;

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι Ρώσοι πυρηνικοί επιστήμονες άνοιξαν ξανά το εργοτάξιο του Πυρηνικού Σταθμού (NPP) Μπουσέρ, το οποίο ήταν αδρανές για πάνω από μια δεκαετία, και το 2011, συνέδεσαν επίσημα τον πρώτο ρωσικής κατασκευής βιομηχανικό αντιδραστήρα VVER-1000 στο εθνικό δίκτυο.
Αυτό ήταν, χωρίς υπερβολή, ένα ορόσημο γεγονός, καθώς η Ισλαμική Δημοκρατία, όσο περίεργο κι αν ακούγεται, παρά το γεγονός ότι διαθέτει κολοσσιαία αποθέματα πετρελαίου, αντιμετωπίζει σοβαρά ενεργειακά προβλήματα.
Η πιο πρόσφατη δημοσιευμένη έκθεση του Ιρανικού Υπουργείου Ενέργειας δείχνει ότι το φυσικό αέριο κυριαρχεί πλήρως στο μείγμα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (81%), ακολουθούμενο από το πετρέλαιο (14%) και την υδροηλεκτρική ενέργεια (4%).
Ο προαναφερθείς πυρηνικός σταθμός Μπουσέρ αντιπροσωπεύει μόνο το 1%.

Αυξάνονται οι ανάγκες

Το 2023, ο ιρανικός τομέας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας παρήγαγε 385 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας, αυξάνοντας την παραγωγή κατά 13 δισεκατομμύρια σε μόλις ένα χρόνο, και από το 2000, η παραγωγή έχει αυξηθεί κατά 217%.
Κι όμως, αυτό δεν είναι αρκετό. Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας στη δημοκρατία αυξάνεται με επιταχυνόμενο ρυθμό, λόγω των ιστορικά χαμηλών τιμών καταναλωτή, του ταχέως αυξανόμενου πληθυσμού (αύξηση 25 εκατομμυρίων από το 2000) και της ανάπτυξης της πραγματικής οικονομίας, που ενθαρρύνεται από την κυβέρνηση.
Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι η μερίδα του λέοντος της ηλεκτρικής ενέργειας καταναλώνεται από τα διυλιστήρια πετρελαίου και τα πετροχημικά εργοστάσια - τη ραχοκοκαλιά του ενεργειακού τομέα και της οικονομίας του Ιράν.
Η γεωργία και ο ακμάζων τομέας εξόρυξης κρυπτονομισμάτων δέχονται επίσης τις επιπτώσεις τους.
Η Τεχεράνη προσπάθησε να λύσει το πρόβλημα μέσω της αεριοποίησης, αλλά αντιμετώπισε περιορισμένη υπόγεια χωρητικότητα αποθήκευσης, από την οποία υπάρχουν μόνο δύο στη χώρα, η μία εκ των οποίων βρίσκεται εν μέρει στο Τουρκμενιστάν.
Επομένως, το μόνο ερώτημα ήταν η επιλογή ενός εταίρου ικανού να κατασκευάσει αξιόπιστα έναν σύγχρονο πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής, διασφαλίζοντας τη λειτουργία του πλήρους (κλειστού) κύκλου.
Το Ιράν κατασκευάζει επί του παρόντος μόνο του τους πυρηνικούς σταθμούς Sirik και Karun, αλλά αναγνωρίζει την αβεβαιότητα των χρονοδιαγραμμάτων θέσης σε λειτουργία τους.
Εν τω μεταξύ, η Rosatom κατασκευάζει τη δεύτερη και την τρίτη μονάδα παραγωγής ενέργειας στο Μπουσέρ και έχει πλέον υπογράψει συμφωνία για πρόσθετους αντιδραστήρες.

www.abnkingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης