«Βροχή» πέφτουν τα πρόστιμα από την Επιτροπή Ανταγωνισμού τα τελευταία χρόνια, από τα οποία όμως ελάχιστα είναι αυτά που έχουν εισπραχθεί. Σύμφωνα με πληροφορίες το ύψος των προστίμων που έχει «ρίξει» σε περισσότερες από 55 επιχειρήσεις την τελευταία 8ετία, η Επιτροπή ξεπερνά τα 400 εκατ ευρώ - αφορά κυρίως υποθέσεις καρτέλ, ελέγχου τιμών κλπ - εκ των οποίων μόλις τα 50 εκατ. ευρώ έχουν εισπραχθεί.
Οι περισσότερες υποθέσεις έχουν κολλήσει στα διοικητικά δικαστήρια, ύστερα από προσφυγές των εταιριών. Είναι ενδεικτικό το παράδειγμα των εταιριών Shell και ΒP, όπου έχουν περάσει σχεδόν πέντε χρόνια από τότε που η Επιτροπή Ανταγωνισμού τους επέβαλε πρόστιμο συνολικού ποσού 50 εκατ. ευρώ και ακόμα η υπόθεση σέρνεται στα δικαστήρια. Το επίμαχο ποσό επιβλήθηκε από την Επιτροπή Ανταγωνισμού στις δύο εταιρείες το 2008, καθώς τότε κρίθηκε ότι αυτές ακολουθούσαν εναρμονισμένη πρακτική για τον καθορισμό των τιμών στην αγορά της απλής αμόλυβδης βενζίνης.
Όμως ένα τυπικό κώλυμα έμελλε, όπως αποδείχθηκε, να μετατραπεί σε ατού στα χέρια των εταιρειών. Πατώντας στην αυστηρή γραμμή του νόμου προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη και πέτυχαν την ακύρωση της απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού, λόγω μη νόμιμης σύνθεσης των μελών της τα οποία έλαβαν τις κρίσιμες αποφάσεις για τα πρόστιμα.
Πέραν όμως από τις εταιρίες πετρελαιοειδών και άλλοι κλάδοι έχουν μπει τα τελευταία χρόνια στο «στόχαστρο» της Επιτροπής, όπως αυτών των ακτοπλοϊκών Μεταφορών, των παγωτών, των γαλακτοκοµικων, των αυτοκινήτων, των αναψυκτικών, των εγκατάστασεων Φυσικού Αερίου κ.ά. Μετά την ολοκλήρωση των σχετικών ελέγχων, επιβλήθηκαν υψηλές κυρώσεις σε µερικές από τις µεγαλύτερες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα µας και όχι µόνο. Ωστόσο η πλειοψηφία των προστίµων αυτών –τα περισσότερα εκ των οποίων βρίσκονται ακόµη σε φάση δικαστικής διερεύνησης καθώς οι επιχειρήσεις έχουν σχεδόν όλες προσβάλει τις σχετικές αποφάσεις– δεν έχει ακόμη εισπραχθεί με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή τα δημόσια ταμεία να στερούνται πάνω από 300 εκατ. ευρώ. Οι πιο συχνές παράβασεις, όπως προκύπτει από τις αποφάσεις της Επιτροπής, είναι ο έµµεσος ή άµεσος καθορισµός τιµής µεταπώλησης προϊόντων, οι οριζόντιες και κάθετες συµπράξεις (τα περιβόητα καρτέλ), οι ρήτρες απαγόρευσης παράλληλων εισαγωγών που στεγανοποιούν την εθνική αγορά καθώς υποχρεώνουν τους λιανέµπορους να προµηθεύονται προϊόντα πολυεθνικών µόνο από τις εδώ θυγατρικές τους, και η κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης από επιχειρήσεις που κατέχουν πολύ µεγάλα µερίδια στην αγορά, οι οποίες επιβάλλουν περιοριστικούς όρους εκµεταλλευόµενες το µέγεθός τους. Σε ό,τι αφορά στον άµεσο ή έµµεσο καθορισµό τιµών η πιο γνωστή περίπτωση αφορά την αυτοκινητοβιοµηχανία FIAT, που καθόριζε µονοµερώς το περιθώριο κέρδος των διανοµέων σε πολύ χαµηλό επίπεδο, αποθαρρύνοντάς τους στην πράξη να ανταγωνιστούν µεταξύ τους, µε συνέπεια την κατάργηση του ενδοσηµατικού ανταγωνισµού, που αποτελεί απαραίτητο στοιχείο του υγιούς ανταγωνισµού.
Περίπτωση καθορισµού αµοιβής υπήρξε και στην Υπόθεση AUDATEX, στην οποία η Επιτροπή έκρινε ότι κατά το χρονικό διάστηµα 2002-2008 οι εταιρείες Εθνική Ασφαλιστική, Αγροτική Ασφαλιστική, Interamerican και Groupama Φοίνιξ όπου καθόριζαν από κοινού ενιαία τιµή αµοιβής εργατοώρας µέσω της «AUDATEX HELLAS Α.Ε.» που οι ίδιες είχαν ιδρύσει. Για το λόγο αυτό η Επιτροπή επέβαλε στις ανωτέρω επιχειρήσεις συνολικά πρόστιµο 32 εκατ. ευρώ.
Στα αναψυκτικά, η Coca Cola ελέγχθηκε από την Επιτροπή για να διαπιστωθεί αν είχε συµµορφωθεί µε παλαιότερη απόφασή της, µε την οποία της είχε επισηµανθεί από το 2003 ότι η πολιτική της (να απαιτεί αποκλειστική χρήση των ψυγείων που είχε προωθήσει ως µέσο προωθητικής ενέργειας στα µικρά σηµεία πώλησης) περιορίζει τον ανταγωνισµό. Για το λόγο αυτό, επιβλήθηκε στην εταιρεία πρόστιµο 8 εκατ. ευρώ. Επίσης πιο πρόσφατη περίπτωση κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης είναι η περίπτωση της Tasty, η οποία αποδείχθηκε ότι κατάφερε να αυξήσει τα µερίδιά της σε βάρος του ανταγωνισµού (έφτασε από 55% που είχε στο περίπου 80% στα λεγόµενα µικρά σηµεία πώλησης, δηλαδή σε περίπτερα, καταστήµατα ψιλικών, φούρνους, µίνι µάρκετ κ.λπ.), καθώς ακολουθούσε πολιτική περιορισµού ή εξαφάνισης του ανταγωνισµού µε ακραίες ενέργειες από το πιο σηµαντικό κανάλι διανοµής των µικρών σηµείων πώλησης.
Της: Ελένη Μπότα
www.bankingnews.gr
Όμως ένα τυπικό κώλυμα έμελλε, όπως αποδείχθηκε, να μετατραπεί σε ατού στα χέρια των εταιρειών. Πατώντας στην αυστηρή γραμμή του νόμου προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη και πέτυχαν την ακύρωση της απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού, λόγω μη νόμιμης σύνθεσης των μελών της τα οποία έλαβαν τις κρίσιμες αποφάσεις για τα πρόστιμα.
Πέραν όμως από τις εταιρίες πετρελαιοειδών και άλλοι κλάδοι έχουν μπει τα τελευταία χρόνια στο «στόχαστρο» της Επιτροπής, όπως αυτών των ακτοπλοϊκών Μεταφορών, των παγωτών, των γαλακτοκοµικων, των αυτοκινήτων, των αναψυκτικών, των εγκατάστασεων Φυσικού Αερίου κ.ά. Μετά την ολοκλήρωση των σχετικών ελέγχων, επιβλήθηκαν υψηλές κυρώσεις σε µερικές από τις µεγαλύτερες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα µας και όχι µόνο. Ωστόσο η πλειοψηφία των προστίµων αυτών –τα περισσότερα εκ των οποίων βρίσκονται ακόµη σε φάση δικαστικής διερεύνησης καθώς οι επιχειρήσεις έχουν σχεδόν όλες προσβάλει τις σχετικές αποφάσεις– δεν έχει ακόμη εισπραχθεί με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή τα δημόσια ταμεία να στερούνται πάνω από 300 εκατ. ευρώ. Οι πιο συχνές παράβασεις, όπως προκύπτει από τις αποφάσεις της Επιτροπής, είναι ο έµµεσος ή άµεσος καθορισµός τιµής µεταπώλησης προϊόντων, οι οριζόντιες και κάθετες συµπράξεις (τα περιβόητα καρτέλ), οι ρήτρες απαγόρευσης παράλληλων εισαγωγών που στεγανοποιούν την εθνική αγορά καθώς υποχρεώνουν τους λιανέµπορους να προµηθεύονται προϊόντα πολυεθνικών µόνο από τις εδώ θυγατρικές τους, και η κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης από επιχειρήσεις που κατέχουν πολύ µεγάλα µερίδια στην αγορά, οι οποίες επιβάλλουν περιοριστικούς όρους εκµεταλλευόµενες το µέγεθός τους. Σε ό,τι αφορά στον άµεσο ή έµµεσο καθορισµό τιµών η πιο γνωστή περίπτωση αφορά την αυτοκινητοβιοµηχανία FIAT, που καθόριζε µονοµερώς το περιθώριο κέρδος των διανοµέων σε πολύ χαµηλό επίπεδο, αποθαρρύνοντάς τους στην πράξη να ανταγωνιστούν µεταξύ τους, µε συνέπεια την κατάργηση του ενδοσηµατικού ανταγωνισµού, που αποτελεί απαραίτητο στοιχείο του υγιούς ανταγωνισµού.
Περίπτωση καθορισµού αµοιβής υπήρξε και στην Υπόθεση AUDATEX, στην οποία η Επιτροπή έκρινε ότι κατά το χρονικό διάστηµα 2002-2008 οι εταιρείες Εθνική Ασφαλιστική, Αγροτική Ασφαλιστική, Interamerican και Groupama Φοίνιξ όπου καθόριζαν από κοινού ενιαία τιµή αµοιβής εργατοώρας µέσω της «AUDATEX HELLAS Α.Ε.» που οι ίδιες είχαν ιδρύσει. Για το λόγο αυτό η Επιτροπή επέβαλε στις ανωτέρω επιχειρήσεις συνολικά πρόστιµο 32 εκατ. ευρώ.
Στα αναψυκτικά, η Coca Cola ελέγχθηκε από την Επιτροπή για να διαπιστωθεί αν είχε συµµορφωθεί µε παλαιότερη απόφασή της, µε την οποία της είχε επισηµανθεί από το 2003 ότι η πολιτική της (να απαιτεί αποκλειστική χρήση των ψυγείων που είχε προωθήσει ως µέσο προωθητικής ενέργειας στα µικρά σηµεία πώλησης) περιορίζει τον ανταγωνισµό. Για το λόγο αυτό, επιβλήθηκε στην εταιρεία πρόστιµο 8 εκατ. ευρώ. Επίσης πιο πρόσφατη περίπτωση κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης είναι η περίπτωση της Tasty, η οποία αποδείχθηκε ότι κατάφερε να αυξήσει τα µερίδιά της σε βάρος του ανταγωνισµού (έφτασε από 55% που είχε στο περίπου 80% στα λεγόµενα µικρά σηµεία πώλησης, δηλαδή σε περίπτερα, καταστήµατα ψιλικών, φούρνους, µίνι µάρκετ κ.λπ.), καθώς ακολουθούσε πολιτική περιορισµού ή εξαφάνισης του ανταγωνισµού µε ακραίες ενέργειες από το πιο σηµαντικό κανάλι διανοµής των µικρών σηµείων πώλησης.
Της: Ελένη Μπότα
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών