γράφει : Αλεξάνδρα Τόμπρα
Σε χαμηλά επίπεδα θα παραμείνει για τα επόμενα χρόνια η ανάπτυξη παγκοσμίως, καθώς η μόχλευση στον αναπτυγμένο κόσμο και η γήρανση του πληθυσμού θα αποτελέσουν δομική απειλή για την ανάπτυξη.
Σύμφωνα με το τελευταίο τεύχος του IQ (Investment Quarterly), της επιθεώρησης που εκδίδει η HSBC Global Asset Management για τις προοπτικές της παγκόσμιας αγοράς, επισημαίνεται ότι επιδεινώνοντας το πρόβλημα, η νομισματική πολιτική έχει χάσει μεγάλο μέρος της ικανότητάς της για τόνωση της οικονομίας σε έναν κόσμο που περιορίζεται από τη λογική των ισολογισμών, ενώ η ανάγκη για δημοσιονομική εξυγίανση θα περιορίσει επίσης τις πολιτικές απάντησης στο πρόβλημα.
Αναλυτικά:
Το Ιερό Δισκοπότηρο
Για τους φορείς χάραξης πολιτικής η ταχεία οικονομική ανάπτυξη είναι το Ιερό τους Δισκοπότηρο. Η επίτευξη υψηλών ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης, κατά προτίμηση σε κλίμα χαμηλού πληθωρισμού, είναι αυτό που συνήθως κάνει τους ψηφοφόρους να χαίρονται και τους πολιτικούς να επανεκλέγονται. Και από τη σκοπιά των επενδυτών, η έντονη οικονομική ανάπτυξη, ή η απουσία της, μπορεί να έχει μεγάλη επίδραση στις βραχυπρόθεσμες αποδόσεις των χαρτοφυλακίων, αν και ο αντίκτυπος στην κερδοφορία των εταιρειών και στις καταβολές μερισμάτων δεν είναι πάντοτε σαφής. Οι παραπαίουσες οικονομίες του αναπτυγμένου κόσμου και οι ταχέως αναπτυσσόμενες αναδυόμενες οικονομίες έχουν ήδη προκαλέσει μαζί μια δραματική μετατόπιση του κέντρου βάρους της παγκόσμιας οικονομίας. Οι πολυπληθείς αναδυόμενες αγορές έχουν συμβάλει καθοριστικά στην αύξηση της παγκόσμιας ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια, καθώς χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία και η Ινδονησία αναπτύσσονται πολύ ταχύτερα από τις οικονομίες του αναπτυγμένου κόσμου. Θεωρούμε ότι πιθανότατα τούτο θα συνεχίσει να ισχύει, με την ανάπτυξη του αναπτυγμένου κόσμου να έχει ουσιαστικά κλειδώσει σε χαμηλά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ακόμη κι αν θεσπιστούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, πολλές χώρες της ευρωζώνης κινδυνεύουν από μια επανάληψη της ιαπωνικής εμπειρίας μετά τη δεκαετία του ’80, την οποία ακολούθησε μια δεκαετία (ίσως και περισσότερο) χαμηλής ανάπτυξης. Η μοίρα φαίνεται να επιφυλάσσει την ίδια τύχη και για το Ηνωμένο Βασίλειο. Παρά την αντίστοιχη ανάγκη για δημοσιονομική εξυγίανση, το μέλλον δείχνει πιο ευοίωνο για τις ΗΠΑ. Οι αναδυόμενες οικονομίες έχουν τα δικά τους προβλήματα, όμως πιστεύουμε ότι κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται ταχύτερα από τον ανεπτυγμένο κόσμο. Τα ευνοϊκότερα δημογραφικά στοιχεία και η ταχεία αστικοποίηση μάλλον θα συνεχίσουν να στηρίζουν τις προοπτικές ανάπτυξης σε σχέση με τον αναπτυγμένο κόσμο, αν και για να είναι βιώσιμες αυτές οι οικονομίες θα πρέπει να προβούν σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την αύξηση της παραγωγικότητας.
Είναι κάπως παράδοξο και σε αντίθεση με τις κοινές αντιλήψεις, αλλά δεν υπάρχει πάντα σαφής σύνδεση μεταξύ της οικονομικής ανάπτυξης και της απόδοσης των χρηματαγορών. Η υψηλή οικονομική ανάπτυξη είναι συχνά ευνοϊκή για την εταιρική κερδοφορία, καθώς σε τέτοιες περιστάσεις η ισχύς των εταιρειών ως προς τη διαμόρφωση των τιμών κατά κανόνα βελτιώνεται συμβάλλοντας στην αύξηση των εταιρικών κερδών· ωστόσο, η αρχική αποτίμηση μιας επένδυσης είναι επίσης κρίσιμη για την μακροπρόθεσμη απόδοση των μετοχών. Λόγω του θετικού δείκτη ανάπτυξης καθώς και της τρέχουσας υποτίμησης σε ορισμένες περιπτώσεις, μακροπρόθεσμα αναμένεται ότι πολλά νομίσματα των αναδυόμενων αγορών είναι πιθανό να ανατιμηθούν έναντι των νομισμάτων του αναπτυγμένου κόσμου. Θεωρούμε ότι αυτή η ανατίμηση μάλλον θα κάνει ελκυστικότερες για τους επενδυτές των αναπτυγμένων αγορών τις συμμετοχές σε μετοχές και ομόλογα των αναδυόμενων αγορών που είναι συνομολογημένα στα τοπικά νομίσματα.
«Abenomics» - ένα νέο φαινόμενο στην Ιαπωνία
Η κυβέρνηση της Ιαπωνίας θέτει σταδιακά σε εφαρμογή τη στρατηγική της για την αντιμετώπιση του αποπληθωρισμού και την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης. Το αορίστου χρόνου και μεγάλης κλίμακας πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που ανακοίνωσε η Τράπεζα της Ιαπωνίας στις αρχές Απριλίου, σύμφωνα με το οποίο η νομισματική βάση θα αυξηθεί κατά περίπου 140 τρισεκατομμύρια γιεν ή 1,5 τρισεκατομμύριο δολάρια ΗΠΑ έως το τέλος του 2014, προορίζεται να είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της οικονομικής πολιτικής που αναφέρεται ως «Abenomics», από το όνομα του πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε. Θεωρούμε ότι αυτή η πολιτική έχει μια πιθανότητα να περιορίσει τον αποπληθωρισμό και τις προσδοκίες για ανατίμηση του γιεν, κάτι που κατόπιν θα έχει θετικό αντίκτυπο στις αναμενόμενες αποδόσεις στοιχείων ενεργητικού, τουλάχιστον για την ώρα. Ωστόσο, τα Abenomics στην ουσία είναι μια πολιτική από την πλευρά της ζήτησης που δεν αντιμετωπίζει τις βασικές δυσχέρειες της οικονομίας στην πλευρά της προσφοράς, ιδίως τη δυσμενέστατη δημογραφική κατάσταση. Δεν είναι μόνο ο ενεργός πληθυσμός που συρρικνώνεται, αλλά ο πληθυσμός εν γένει. Έτσι, αυτή η πολιτική για να είναι επιτυχής σε βάθος χρόνου πρέπει να συνοδεύεται από θεμελιώδεις οικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Έμφαση στις εκκολαπτόμενες αγορές (frontier markets)
Ο όρος «εκκολαπτόμενες αγορές» (frontier markets) συνήθως χρησιμοποιείται για τις οικονομίες που είναι σε θέση να γίνουν η επόμενη γενιά των αναδυόμενων αγορών. Πρόκειται για χώρες που κατά κανόνα έχουν επιδείξει υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, αλλά έχουν σημειώσει μικρή πρόοδο στην κατεύθυνση της πολιτικής ή της οικονομικής σταθερότητας ή στην ανάπτυξη αποδοτικών κεφαλαιαγορών με μεγάλη ρευστότητα. Οι παγκόσμιες εκκολαπτόμενες αγορές μπορούν να παρέχουν πλεονεκτήματα διαφοροποίησης, καθώς ιστορικά ανήκουν στις λιγότερο συσχετιζόμενες με άλλες κατηγορίες μετοχών και επίσης εμφανίζουν χαμηλή συσχέτιση μεταξύ των επιμέρους συστατικών χωρών. Αυτό είναι ένα ελκυστικό χαρακτηριστικό από την άποψη της κατανομής των στοιχείων ενεργητικού, δεδομένου ότι δίνεται μια ευκαιρία για να βελτιωθεί η σχέση κινδύνου/απόδοσης των συνολικών χαρτοφυλακίων στις αναδυόμενες αγορές.
Πυξίδα για τις αγορές
Συνολικά, οι διαπραγματεύσεις μετοχών στις παγκόσμιες αγορές κινήθηκαν υψηλότερα κατά το πρώτο τρίμηνο του 2013, καθώς στα τέλη του περασμένου έτους το Κογκρέσο των ΗΠΑ κατέληξε τελικά σε συμφωνία για το πώς θα αντιμετωπίσει τον «δημοσιονομικό γκρεμό» και χάρη στη γενική βελτίωση των παγκόσμιων οικονομικών δεδομένων. Διάφορες ενδείξεις από τους κορυφαίους κεντρικούς τραπεζίτες ότι η νομισματική πολιτική μάλλον θα παραμείνει εξαιρετικά χαλαρή συνέβαλαν επίσης στην ενίσχυση της διάθεσης για ανάληψη κινδύνων. Ωστόσο, παρατηρήθηκαν αποκλίσεις στις επιδόσεις μεταξύ των περιφερειών. Η Ιαπωνία είχε τις καλύτερες επιδόσεις μεταξύ των μεγάλων χρηματιστηρίων στις προηγμένες οικονομίες, με κίνητρο τις προσδοκίες από την επιθετική πολιτική για την τόνωση της οικονομίας, ενώ οι ΗΠΑ κατέγραψαν επίσης καλές επιδόσεις, φθάνοντας σε νέα ιστορικά υψηλά. Στην Ευρώπη οι επιδόσεις των χρηματιστηρίων παρουσίασαν ανάμικτη εικόνα, δεδομένου ότι οι οικονομίες της περιοχής συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Διατηρούμε την άποψη ότι οι τρέχουσες αποτιμήσεις φαίνεται να αποτελούν ευοίωνες ενδείξεις για τις μακροπρόθεσμες αποδόσεις των χρηματαγορών, ιδίως σε σχέση με τα βασικά κρατικά ομόλογα. Επιπλέον, τα βασικά οικονομικά μεγέθη για την οικονομία των ΗΠΑ εμφανίζουν σταδιακή βελτίωση και οι κεντρικές τράπεζες πιθανότατα θα συνεχίσουν να παρέχουν σημαντική ρευστότητα, όπως π.χ. η Τράπεζα της Ιαπωνίας, που πρόσφατα ανακοίνωσε μια πολύ πιο επιθετική χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.
www.bankingnews.gr
Αναλυτικά:
Το Ιερό Δισκοπότηρο
Για τους φορείς χάραξης πολιτικής η ταχεία οικονομική ανάπτυξη είναι το Ιερό τους Δισκοπότηρο. Η επίτευξη υψηλών ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης, κατά προτίμηση σε κλίμα χαμηλού πληθωρισμού, είναι αυτό που συνήθως κάνει τους ψηφοφόρους να χαίρονται και τους πολιτικούς να επανεκλέγονται. Και από τη σκοπιά των επενδυτών, η έντονη οικονομική ανάπτυξη, ή η απουσία της, μπορεί να έχει μεγάλη επίδραση στις βραχυπρόθεσμες αποδόσεις των χαρτοφυλακίων, αν και ο αντίκτυπος στην κερδοφορία των εταιρειών και στις καταβολές μερισμάτων δεν είναι πάντοτε σαφής. Οι παραπαίουσες οικονομίες του αναπτυγμένου κόσμου και οι ταχέως αναπτυσσόμενες αναδυόμενες οικονομίες έχουν ήδη προκαλέσει μαζί μια δραματική μετατόπιση του κέντρου βάρους της παγκόσμιας οικονομίας. Οι πολυπληθείς αναδυόμενες αγορές έχουν συμβάλει καθοριστικά στην αύξηση της παγκόσμιας ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια, καθώς χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία και η Ινδονησία αναπτύσσονται πολύ ταχύτερα από τις οικονομίες του αναπτυγμένου κόσμου. Θεωρούμε ότι πιθανότατα τούτο θα συνεχίσει να ισχύει, με την ανάπτυξη του αναπτυγμένου κόσμου να έχει ουσιαστικά κλειδώσει σε χαμηλά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ακόμη κι αν θεσπιστούν οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, πολλές χώρες της ευρωζώνης κινδυνεύουν από μια επανάληψη της ιαπωνικής εμπειρίας μετά τη δεκαετία του ’80, την οποία ακολούθησε μια δεκαετία (ίσως και περισσότερο) χαμηλής ανάπτυξης. Η μοίρα φαίνεται να επιφυλάσσει την ίδια τύχη και για το Ηνωμένο Βασίλειο. Παρά την αντίστοιχη ανάγκη για δημοσιονομική εξυγίανση, το μέλλον δείχνει πιο ευοίωνο για τις ΗΠΑ. Οι αναδυόμενες οικονομίες έχουν τα δικά τους προβλήματα, όμως πιστεύουμε ότι κατά πάσα πιθανότητα θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται ταχύτερα από τον ανεπτυγμένο κόσμο. Τα ευνοϊκότερα δημογραφικά στοιχεία και η ταχεία αστικοποίηση μάλλον θα συνεχίσουν να στηρίζουν τις προοπτικές ανάπτυξης σε σχέση με τον αναπτυγμένο κόσμο, αν και για να είναι βιώσιμες αυτές οι οικονομίες θα πρέπει να προβούν σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την αύξηση της παραγωγικότητας.
Είναι κάπως παράδοξο και σε αντίθεση με τις κοινές αντιλήψεις, αλλά δεν υπάρχει πάντα σαφής σύνδεση μεταξύ της οικονομικής ανάπτυξης και της απόδοσης των χρηματαγορών. Η υψηλή οικονομική ανάπτυξη είναι συχνά ευνοϊκή για την εταιρική κερδοφορία, καθώς σε τέτοιες περιστάσεις η ισχύς των εταιρειών ως προς τη διαμόρφωση των τιμών κατά κανόνα βελτιώνεται συμβάλλοντας στην αύξηση των εταιρικών κερδών· ωστόσο, η αρχική αποτίμηση μιας επένδυσης είναι επίσης κρίσιμη για την μακροπρόθεσμη απόδοση των μετοχών. Λόγω του θετικού δείκτη ανάπτυξης καθώς και της τρέχουσας υποτίμησης σε ορισμένες περιπτώσεις, μακροπρόθεσμα αναμένεται ότι πολλά νομίσματα των αναδυόμενων αγορών είναι πιθανό να ανατιμηθούν έναντι των νομισμάτων του αναπτυγμένου κόσμου. Θεωρούμε ότι αυτή η ανατίμηση μάλλον θα κάνει ελκυστικότερες για τους επενδυτές των αναπτυγμένων αγορών τις συμμετοχές σε μετοχές και ομόλογα των αναδυόμενων αγορών που είναι συνομολογημένα στα τοπικά νομίσματα.
«Abenomics» - ένα νέο φαινόμενο στην Ιαπωνία
Η κυβέρνηση της Ιαπωνίας θέτει σταδιακά σε εφαρμογή τη στρατηγική της για την αντιμετώπιση του αποπληθωρισμού και την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης. Το αορίστου χρόνου και μεγάλης κλίμακας πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης που ανακοίνωσε η Τράπεζα της Ιαπωνίας στις αρχές Απριλίου, σύμφωνα με το οποίο η νομισματική βάση θα αυξηθεί κατά περίπου 140 τρισεκατομμύρια γιεν ή 1,5 τρισεκατομμύριο δολάρια ΗΠΑ έως το τέλος του 2014, προορίζεται να είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της οικονομικής πολιτικής που αναφέρεται ως «Abenomics», από το όνομα του πρωθυπουργού Σίνζο Άμπε. Θεωρούμε ότι αυτή η πολιτική έχει μια πιθανότητα να περιορίσει τον αποπληθωρισμό και τις προσδοκίες για ανατίμηση του γιεν, κάτι που κατόπιν θα έχει θετικό αντίκτυπο στις αναμενόμενες αποδόσεις στοιχείων ενεργητικού, τουλάχιστον για την ώρα. Ωστόσο, τα Abenomics στην ουσία είναι μια πολιτική από την πλευρά της ζήτησης που δεν αντιμετωπίζει τις βασικές δυσχέρειες της οικονομίας στην πλευρά της προσφοράς, ιδίως τη δυσμενέστατη δημογραφική κατάσταση. Δεν είναι μόνο ο ενεργός πληθυσμός που συρρικνώνεται, αλλά ο πληθυσμός εν γένει. Έτσι, αυτή η πολιτική για να είναι επιτυχής σε βάθος χρόνου πρέπει να συνοδεύεται από θεμελιώδεις οικονομικές μεταρρυθμίσεις.
Έμφαση στις εκκολαπτόμενες αγορές (frontier markets)
Ο όρος «εκκολαπτόμενες αγορές» (frontier markets) συνήθως χρησιμοποιείται για τις οικονομίες που είναι σε θέση να γίνουν η επόμενη γενιά των αναδυόμενων αγορών. Πρόκειται για χώρες που κατά κανόνα έχουν επιδείξει υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, αλλά έχουν σημειώσει μικρή πρόοδο στην κατεύθυνση της πολιτικής ή της οικονομικής σταθερότητας ή στην ανάπτυξη αποδοτικών κεφαλαιαγορών με μεγάλη ρευστότητα. Οι παγκόσμιες εκκολαπτόμενες αγορές μπορούν να παρέχουν πλεονεκτήματα διαφοροποίησης, καθώς ιστορικά ανήκουν στις λιγότερο συσχετιζόμενες με άλλες κατηγορίες μετοχών και επίσης εμφανίζουν χαμηλή συσχέτιση μεταξύ των επιμέρους συστατικών χωρών. Αυτό είναι ένα ελκυστικό χαρακτηριστικό από την άποψη της κατανομής των στοιχείων ενεργητικού, δεδομένου ότι δίνεται μια ευκαιρία για να βελτιωθεί η σχέση κινδύνου/απόδοσης των συνολικών χαρτοφυλακίων στις αναδυόμενες αγορές.
Πυξίδα για τις αγορές
Συνολικά, οι διαπραγματεύσεις μετοχών στις παγκόσμιες αγορές κινήθηκαν υψηλότερα κατά το πρώτο τρίμηνο του 2013, καθώς στα τέλη του περασμένου έτους το Κογκρέσο των ΗΠΑ κατέληξε τελικά σε συμφωνία για το πώς θα αντιμετωπίσει τον «δημοσιονομικό γκρεμό» και χάρη στη γενική βελτίωση των παγκόσμιων οικονομικών δεδομένων. Διάφορες ενδείξεις από τους κορυφαίους κεντρικούς τραπεζίτες ότι η νομισματική πολιτική μάλλον θα παραμείνει εξαιρετικά χαλαρή συνέβαλαν επίσης στην ενίσχυση της διάθεσης για ανάληψη κινδύνων. Ωστόσο, παρατηρήθηκαν αποκλίσεις στις επιδόσεις μεταξύ των περιφερειών. Η Ιαπωνία είχε τις καλύτερες επιδόσεις μεταξύ των μεγάλων χρηματιστηρίων στις προηγμένες οικονομίες, με κίνητρο τις προσδοκίες από την επιθετική πολιτική για την τόνωση της οικονομίας, ενώ οι ΗΠΑ κατέγραψαν επίσης καλές επιδόσεις, φθάνοντας σε νέα ιστορικά υψηλά. Στην Ευρώπη οι επιδόσεις των χρηματιστηρίων παρουσίασαν ανάμικτη εικόνα, δεδομένου ότι οι οικονομίες της περιοχής συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Διατηρούμε την άποψη ότι οι τρέχουσες αποτιμήσεις φαίνεται να αποτελούν ευοίωνες ενδείξεις για τις μακροπρόθεσμες αποδόσεις των χρηματαγορών, ιδίως σε σχέση με τα βασικά κρατικά ομόλογα. Επιπλέον, τα βασικά οικονομικά μεγέθη για την οικονομία των ΗΠΑ εμφανίζουν σταδιακή βελτίωση και οι κεντρικές τράπεζες πιθανότατα θα συνεχίσουν να παρέχουν σημαντική ρευστότητα, όπως π.χ. η Τράπεζα της Ιαπωνίας, που πρόσφατα ανακοίνωσε μια πολύ πιο επιθετική χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών