γράφει : Αλεξάνδρα Τόμπρα
Μέχρι τώρα η ευρωζώνη είχε δύο επιλογές. Την καταστροφή Α, δηλαδή το σενάριο που ήθελε την πλήρη διάλυση της, και την καταστροφή Β, δηλαδή το σενάριο που ήθελε τη δημιουργία δημοσιονομικής ένωσης. Τους τελευταίους μήνες, έχει αρχίσει να κερδίζει έδαφος και ένα τρίτο σενάριο. Η καταστροφή Γ. Σ' αυτό το σενάριο κάθε μία από τις δύο προηγούμενες επιλογές θα οδηγήσει την οικονομία της ευρωζώνης σε ύφεση, αν όχι σε βαθιά ύφεση.
Πράγματι, αναφέρει ο John Mauldin της Mauldin Economics, η Ευρώπη είναι μία μεγάλη δυσλειτουργική οικογένεια, η οποία βρίσκεται στο χείλος της διάλυσης. Όμως, αν και όλες οι οικογένειες έχουν ένα ή περισσότερα μέλη που δημιουργούν προβλήματα, αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε οικογένεια θα διαλυόταν. Τα προβλήματα επιλύονται και ο σχηματισμός συνεχίζει να υπάρχει. Αυτό, όμως, δεν συμβαίνει στην περίπτωση της ευρωζώνης. Με τα πρώτα προβλήματα, η ευφορία της πρώτης δεκαετίας εξανεμίστηκε, και ο καθένας στρέφεται εναντίον του άλλου.
Η εβδομάδα που μας πέρασε ήταν ενδεικτική του κλίματος. Αρχικά ο Ιταλός πρωθυπουργός Μαριο Μοντι προειδοποίησε για την ψυχολογική διάλυση της Ευρώπης, ενώ με τις αιχμές που άφησε για την ανεξαρτησία των εθνικών κοινοβουλίων, έθιξε άμεσα τον τρόπο λειτουργίας της Ευρώπης. Με άλλα λόγια, ανέφερε ότι εάν δεν σέβονται οι Βρυξέλλες τη βούληση των νομίμως εκλεγμένων εκφραστών του λαού, πως θα σεβαστούν αυτοί οι λαοί τις αποφάσεις των Βρυξελλών, ή ακόμη και του Γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου;
Αυτές οι δηλώσεις προκάλεσαν την αντίδραση όλης της Ευρώπης, και ιδιαίτερα της Γερμανίας. Οι Γερμανοί εξεγέρθηκαν αναφέροντας ότι η γερμανική Βουλή δεν θα καταλύσει τη δημοκρατία της για να πληρώσει τα ιταλικά χρέη. Η Ιταλία προσπάθησε να "μαζέψει" τις αντιδράσεις, αλλά το κλίμα έχει βαρύνει ακόμη περισσότερο. Και το χειρότερο είναι ότι αυτή η οικογένεια προσπαθεί να πετύχει μεγαλύτερη σύγκλιση ώστε να διασωθεί το ευρώ, αναφέρει ο Mauldin.
Τις τελευταίες εβδομάδες έχουμε δει στην Ευρώπη να ξεδιπλώνονται δύο βασικές επιλογές. Η Καταστροφή Α και Β. Η Καταστροφή Α θα ακολουθήσει ακολουθεί σε περίπτωση που αποφασίσουν να προχωρήσουν σε μια στενότερη δημοσιονομική ένωση, η οποία θα συνεπάγεται την εγκατάλειψη της εθνικής κυριαρχίας. Αυτό θα σήμαινε επίσης ότι τα βόρεια κράτη (Γερμανία, Κάτω Χώρες, κλπ) Θα πρέπει να επωμιστούν μεγάλες φορολογικές επιβαρύνσεις, προκειμένου να στηρίξουν τους νότιους γείτονές τους και να πληρώσουν για τα τεράστια χρέη που έχουν δημιουργηθεί.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι την περασμένη εβδομάδα ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μ. Draghi, τόνισε ότι η ΕΚΤ, θα κάνει ότι είναι δυνατό για να σώσει το ευρώ. Μετά από λίγες ημέρες μάθαμε ότι το "ότι είναι δυνατό" δεν περιλαμβάνει τη χρήση του μηχανισμού EFSF για την αγορά ισπανικών ομολόγων, τουλάχιστον μέχρι να αποφασίσει το συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας για τους όρους που θα δίνεται αυτή η δυνατότητα. Μάλλον, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, M.Rajoy, αναμένει τις λεπτομέρειες της βοήθειας, για να ζητήσει βοήθεια. Υπάρχει άλλωστε και ο άγραφος κανόνας της διπλωματίας ότι δεν ζητάς ποτέ κάτι εάν δεν ξέρεις τους όρους σύμφωνα με τους οποίους θα σου δοθεί.
Σε κάθε περίπτωση, οι Βόρειοι φορολογούμενοι θα αναγκαστούν σε θυσίες για να πληρωθούν τα χρέη της περιφέρειας. Όπως άλλωστε και οι Νότιοι, οι οποίοι ήδη ζουν στη δική τους εποχή λιτότητας.
Και τώρα έχουμε το σενάριο της Καταστροφής Β. Η διάλυση της ευρωζώνης με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο. Σύμφωνα με χιλιάδες αναλύσεις το κόστος διάλυσης του ευρώ για τη Γερμανία θα είναι πολύ μεγαλύτερο από το κόστος διάσωσης. Όμως οι Γερμανοί πολιτικοί δεν έχουν ενημερώσει σωστά τους φορολογούμενους, και αυτή η άποψη είναι σχεδόν άγνωστη στο εσωτερικό της χώρας.
Εσχάτως υπάρχει και το τρίτο σενάριο που μπορεί να μετατραπεί σε επιλογή du jour. Και αυτό είναι, αντί να επιλέξουν κατά τρόπο απλό τη κάθε δημοσιονομική ένωση και την πλήρη υποστήριξη των τραπεζών, οι Ευρωπαίοι δεν κάνουν τίποτα περισσότερο από το να ασχολούνται με τα επιμέρους προβλήματα, μετακινούμενη από κρίση σε κρίση σε αργή κίνηση μέχρι να πετύχουν τη δημοσιονομική ένωση.
Δεδομένης της έλλειψης λεπτομεριών για το τι πραγματικά σημαίνει δημοσιονομική ένωση, οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι μπορούν να πουν "όχι" με κάθε τρόπο για το σχέδιο αυτό. Για το λόγο αυτό ο κ. Monti εξέφρασε την απογοήτευση των πολιτών στην κοινοβουλευτική διαδικασία που τηρείται.
Άλλωστε, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μετατραπεί σε ένα μάλλον περίεργο μόρφωμα. Έχει ένα κοινοβούλιο που θεωρείται ευρέως ως αστείο, με το πραγματικό έργο να επιτελείται από διάφορες επιτροπές που ορίζονται από τους εθνικούς ηγέτες. Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι τάσσονται κατά των Βρυξελλών που τις βλέπουν ως τη δημιουργία της γραφειοκρατίας.
Δεδομένης της αργής λήψης αποφάσεων, η Ευρώπη σύμφωνα με τον Mauldin θα πρέπει να προχωρήσει με άλματα προς τη δημοσιονομική Ένωση. Όπως άλλωστε έγινε και στην περίπτωση των ΗΠΑ. Διαφορετικά οι Ευρωπαίοι πολίτες ποτέ δεν θα αποδεχτούν κάτι το οποίο τους φαίνεται τόσο άδικο είτε μιλάμε από την πλευρά των Νοτίων είτε από την πλευρά των Βορείων. Διαφορετικά η αργή και μακροπρόθεσμη πορεία προς εκείνη την κατεύθυνση θα βυθίσει στην βαθιά ύφεση ολόκληρη την ήπειρο.
www.bankingnews.gr
Η εβδομάδα που μας πέρασε ήταν ενδεικτική του κλίματος. Αρχικά ο Ιταλός πρωθυπουργός Μαριο Μοντι προειδοποίησε για την ψυχολογική διάλυση της Ευρώπης, ενώ με τις αιχμές που άφησε για την ανεξαρτησία των εθνικών κοινοβουλίων, έθιξε άμεσα τον τρόπο λειτουργίας της Ευρώπης. Με άλλα λόγια, ανέφερε ότι εάν δεν σέβονται οι Βρυξέλλες τη βούληση των νομίμως εκλεγμένων εκφραστών του λαού, πως θα σεβαστούν αυτοί οι λαοί τις αποφάσεις των Βρυξελλών, ή ακόμη και του Γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου;
Αυτές οι δηλώσεις προκάλεσαν την αντίδραση όλης της Ευρώπης, και ιδιαίτερα της Γερμανίας. Οι Γερμανοί εξεγέρθηκαν αναφέροντας ότι η γερμανική Βουλή δεν θα καταλύσει τη δημοκρατία της για να πληρώσει τα ιταλικά χρέη. Η Ιταλία προσπάθησε να "μαζέψει" τις αντιδράσεις, αλλά το κλίμα έχει βαρύνει ακόμη περισσότερο. Και το χειρότερο είναι ότι αυτή η οικογένεια προσπαθεί να πετύχει μεγαλύτερη σύγκλιση ώστε να διασωθεί το ευρώ, αναφέρει ο Mauldin.
Τις τελευταίες εβδομάδες έχουμε δει στην Ευρώπη να ξεδιπλώνονται δύο βασικές επιλογές. Η Καταστροφή Α και Β. Η Καταστροφή Α θα ακολουθήσει ακολουθεί σε περίπτωση που αποφασίσουν να προχωρήσουν σε μια στενότερη δημοσιονομική ένωση, η οποία θα συνεπάγεται την εγκατάλειψη της εθνικής κυριαρχίας. Αυτό θα σήμαινε επίσης ότι τα βόρεια κράτη (Γερμανία, Κάτω Χώρες, κλπ) Θα πρέπει να επωμιστούν μεγάλες φορολογικές επιβαρύνσεις, προκειμένου να στηρίξουν τους νότιους γείτονές τους και να πληρώσουν για τα τεράστια χρέη που έχουν δημιουργηθεί.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι την περασμένη εβδομάδα ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μ. Draghi, τόνισε ότι η ΕΚΤ, θα κάνει ότι είναι δυνατό για να σώσει το ευρώ. Μετά από λίγες ημέρες μάθαμε ότι το "ότι είναι δυνατό" δεν περιλαμβάνει τη χρήση του μηχανισμού EFSF για την αγορά ισπανικών ομολόγων, τουλάχιστον μέχρι να αποφασίσει το συνταγματικό δικαστήριο της Γερμανίας για τους όρους που θα δίνεται αυτή η δυνατότητα. Μάλλον, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, M.Rajoy, αναμένει τις λεπτομέρειες της βοήθειας, για να ζητήσει βοήθεια. Υπάρχει άλλωστε και ο άγραφος κανόνας της διπλωματίας ότι δεν ζητάς ποτέ κάτι εάν δεν ξέρεις τους όρους σύμφωνα με τους οποίους θα σου δοθεί.
Σε κάθε περίπτωση, οι Βόρειοι φορολογούμενοι θα αναγκαστούν σε θυσίες για να πληρωθούν τα χρέη της περιφέρειας. Όπως άλλωστε και οι Νότιοι, οι οποίοι ήδη ζουν στη δική τους εποχή λιτότητας.
Και τώρα έχουμε το σενάριο της Καταστροφής Β. Η διάλυση της ευρωζώνης με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο. Σύμφωνα με χιλιάδες αναλύσεις το κόστος διάλυσης του ευρώ για τη Γερμανία θα είναι πολύ μεγαλύτερο από το κόστος διάσωσης. Όμως οι Γερμανοί πολιτικοί δεν έχουν ενημερώσει σωστά τους φορολογούμενους, και αυτή η άποψη είναι σχεδόν άγνωστη στο εσωτερικό της χώρας.
Εσχάτως υπάρχει και το τρίτο σενάριο που μπορεί να μετατραπεί σε επιλογή du jour. Και αυτό είναι, αντί να επιλέξουν κατά τρόπο απλό τη κάθε δημοσιονομική ένωση και την πλήρη υποστήριξη των τραπεζών, οι Ευρωπαίοι δεν κάνουν τίποτα περισσότερο από το να ασχολούνται με τα επιμέρους προβλήματα, μετακινούμενη από κρίση σε κρίση σε αργή κίνηση μέχρι να πετύχουν τη δημοσιονομική ένωση.
Δεδομένης της έλλειψης λεπτομεριών για το τι πραγματικά σημαίνει δημοσιονομική ένωση, οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι μπορούν να πουν "όχι" με κάθε τρόπο για το σχέδιο αυτό. Για το λόγο αυτό ο κ. Monti εξέφρασε την απογοήτευση των πολιτών στην κοινοβουλευτική διαδικασία που τηρείται.
Άλλωστε, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μετατραπεί σε ένα μάλλον περίεργο μόρφωμα. Έχει ένα κοινοβούλιο που θεωρείται ευρέως ως αστείο, με το πραγματικό έργο να επιτελείται από διάφορες επιτροπές που ορίζονται από τους εθνικούς ηγέτες. Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι τάσσονται κατά των Βρυξελλών που τις βλέπουν ως τη δημιουργία της γραφειοκρατίας.
Δεδομένης της αργής λήψης αποφάσεων, η Ευρώπη σύμφωνα με τον Mauldin θα πρέπει να προχωρήσει με άλματα προς τη δημοσιονομική Ένωση. Όπως άλλωστε έγινε και στην περίπτωση των ΗΠΑ. Διαφορετικά οι Ευρωπαίοι πολίτες ποτέ δεν θα αποδεχτούν κάτι το οποίο τους φαίνεται τόσο άδικο είτε μιλάμε από την πλευρά των Νοτίων είτε από την πλευρά των Βορείων. Διαφορετικά η αργή και μακροπρόθεσμη πορεία προς εκείνη την κατεύθυνση θα βυθίσει στην βαθιά ύφεση ολόκληρη την ήπειρο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών