γράφει : Πέτρος Λεωτσάκος
Πιθανό haircut στα ελληνικά ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ θα πλήξουν την δύναμη παρέμβασης της στις αγορές ομολόγων υποστηρίζει σε ειδική ανάλυση το Re Define Think Tank με έδρα τις Βρυξέλλες και Βερολίνο.
Το Re Define το οποίο συνεργάζεται με ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επισημαίνει στην ειδική ανάλυση του ότι θα έπρεπε να είχε θεσμοθετηθεί ένας μηχανισμός που θα παρακολουθούσε η ΕΚΤ και θα παρέμβαινε στις αγορές ομολόγων έτσι ώστε τα επιτόκια να κυμαίνονται μεταξύ 4% και 5%.
Το Re Define το οποίο συνεργάζεται με ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επισημαίνει στην ειδική ανάλυση του ότι θα έπρεπε να είχε θεσμοθετηθεί ένας μηχανισμός που θα παρακολουθούσε η ΕΚΤ και θα παρέμβαινε στις αγορές ομολόγων έτσι ώστε τα επιτόκια να κυμαίνονται μεταξύ 4% και 5%.
Η πρόσφατη παρέμβαση του Draghi του διοικητή της ΕΚΤ ο οποίος δήλωσε ότι θα κάνει ότι είναι δυνατό να στηρίξει το ευρώ βραχυχρόνια έριξε τις αποδόσεις των ομολόγων σε Ισπανία και Ιταλία και ενίσχυσε το ευρώ.
Η Ισπανική δεκαετία είχε φθάσει στο 7,5% για να υποχωρήσει σε 2 μέρες στο 6,60%.
Το ευρώ από τα 1,21 δολ ενισχύθηκε προς τα 1,23 δολάρια.
Η επικρατούσα άποψη είναι ότι η κρίση έχει εγκλωβιστεί σε μια κυκλικότητα.
Φαινομενικά βελτιώνεται η κατάσταση αλλά αποδεικνύεται στο τέλος ότι το αύριο είναι χειρότερο από το χθες και ακόμη χειρότερο από προχθές.
Η βασική απειλή της Ευρώπης είναι η Ελλάδα.
Όσο υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης της Ελλάδος το κλίμα στην Ισπανία και Ιταλία δεν θα βελτιωθεί.
Οι επενδυτές ανησυχούν ότι αν καταρρεύσει η Ελλάδα οι επόμενοι στόχοι θα είναι η Ισπανία και Ιταλία.
Ταυτόχρονα θεωρεί το Re define ότι αν χτυπηθεί η Ισπανία και Ιταλία οι αγορές θα αρχίσουν να προεξοφλούν πιθανή επιστροφή των δύο χωρών στην πεσέτα και στην λιρέτα.
Σε μια τέτοια περίπτωση τα νομίσματα των χωρών αυτών θα υποτιμηθούν 50% και αυτό τι σημαίνει για τα ομόλογα;
Οι ξένοι επενδυτές έχουν ένα ισχυρό κίνητρο να εγκαταλείψουν τα ομόλογα των χωρών αυτών φοβούμενοι το domino effect. Έτσι οι αποδόσεις των ομολόγων αυξάνονται αυξάνοντας και το ρίσκο χώρας.
Η άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων έχει αντίκτυπο στην πραγματική οικονομία περισσότερο από ότι γενικώς εκτιμάται.
1)Η αύξηση των αποδόσεων, άρα μείωση των τιμών σημαίνει ότι μεταφέρεται βάρος στους κατόχους ομολόγων ειδικά τις Ισπανικές και Ιταλικές τράπεζες αποδυναμώνοντας κεφαλαιακά το κλάδο.
2)Η αύξηση των αποδόσεων αυξάνει τα CDS τα ασφάλιστρα κινδύνου και αυτό σημαίνει ότι η χώρα προσελκύει κερδοσκοπικά κεφάλαια.
3)Η αύξηση των αποδόσεων στα ομόλογα και ταυτόχρονα η μείωση των τιμών υποχρεώνει τις τράπεζες να μειώνουν την παρεχόμενη ρευστότητας τους προς την πραγματική οικονομία.
4)Δεν είναι τυχαίο ότι όσες χώρες έχουν πληγεί από την κρίση οι τράπεζες τους έχουν αυξήσει κατακόρυφα τα επιτόκια δανείων και καταθέσεων για διαφορετικούς λόγους.
Δηλαδή μείωσαν την παρεχόμενη ρευστότητα προς την οικονομία και ταυτόχρονα αύξησαν το κόστος δανεισμού. Λιγότερα κεφάλαια και ακριβότερα στην πραγματική οικονομία.
Αυτή η κυκλικότητα της κρίσης δεν επιτρέπει τις χώρες να φύγουν από την ύφεση και έτσι αντί να σταθεροποιείται η κατάσταση επιδεινώνεται.
5)Η μεγάλη απόκλιση μεταξύ των ομολόγων των χωρών της ευρωζώνης αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα καθώς αυτή η ανισοκατανομή επιδεινώνει το στόχο που είναι η επίτευξη ισορροπιών.
6)Ο κίνδυνος διάλυσης της ευρωζώνης θα προκαλέσει και σοβαρότατη νομισματική αστάθεια.
Αν χώρες της ευρωζώνης χρεοκοπήσουν τι θα συμβεί στα νομίσματα;
Οι χώρες που θα αποχωρήσουν από το ευρώ θα υποχρεωθούν σε επιθετικές υποτιμήσεις ενώ ο ισχυρός βορράς π.χ. η Γερμανία θα προσελκύει κεφάλαια λόγω της κατάρρευσης χωρών της ευρωζώνης.
Στο υποθετικό σενάριο διάλυσης της ευρωζώνης τα νομίσματα των χωρών της νοτίου Ευρώπης θα υποτιμούνταν σημαντικά και το μάρκο αν η Γερμανία επέστρεφε στο παλαιό της νόμισμα θα ενισχυόταν σημαντικά.
Ο ρόλος της ΕΚΤ στις αγορές ομολόγων
Οι παρεμβάσεις της ΕΚΤ λειτούργησαν πυροσβεστικά πολλές φορές στο πρόσφατο παρελθόν.
Όταν εμφανίζεται ένας μεγάλος αγοραστής όπως η ΕΚΤ και ταυτόχρονα δηλώνει ότι θα παρεμβαίνει όποτε χρειαστεί το αναμενόμενο είναι να πέφτουν οι αποδόσεις και να αναβαίνουν οι τιμές των ομολόγων.
Αν η ΕΚΤ εκ νέου ξεκινήσει τις παρεμβάσεις στην αγορά ομολόγων, ίσως τώρα οι παρεμβάσεις αυτές είναι λιγότερο αποτελεσματικές σε σχέση με το παρελθόν.
Γιατί;
Αν τελικά υποστούν haircut τα ελληνικά ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ, σενάριο ιδιαίτερα πιθανό τότε αυτομάτως οι αγοραστικές παρεμβάσεις της ΕΚΤ στα ομόλογα της Ισπανίας και Ιταλίας θα έχουν μικρότερη επίδραση γιατί οι επενδυτές θα φοβούνται ότι η ΕΚΤ θα υποστεί haircut και στα ομόλογα της Ισπανίας και Ιταλίας.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον τι θα συμβαίνει μετά από κάθε παρέμβαση;
Τα επιτόκια θα υποχωρούν των ομολόγων για να αυξηθούν ακόμη περισσότερο λίγο αργότερα.
Αν αποτιμηθούν οι παρεμβάσεις των κεντρικών τραπεζών προκύπτει ότι η στάση της Ελβετικής Κεντρικής Τράπεζας να θέσει όριο στην διακύμανση του φράγκου στα 1,20 έναντι του ευρώ απέδωσε.
Έτσι λοιπόν αν η ΕΚΤ προσπαθούσε να δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο αποδόσεων στα ομόλογα όπου πέραν από ένα εύρος 4% με 5% θα υπάρχουν συντονισμένες παρεμβάσεις.
Το ESM στις παρεμβάσεις ομολόγων και οι εγγυήσεις
Με την ενεργοποίηση του ESM θα μπορεί μεταξύ άλλων να παρεμβαίνει στις αγορές ομολόγων.
Ωστόσο η περιορισμένη κεφαλαιακή δύναμη πυρός του ESM δεν είναι βέβαιο ότι θα βοηθήσει τελικά τις αγορές ομολόγων.
Όταν παρέμβει ο ESM οι αποδόσεις των ομολόγων θα πέσουν σημαντικά για να ανέβουν εκ νέου στην συνέχεια όταν οι επενδυτές διαπιστώσουν ότι τελειώνουν τα κεφάλαια.
Μια ενδιαφέρουσα πρόταση που παρουσιάστηκε το 2011 ήταν το ESM που αντικαθιστά τον EFSF ήταν ο μόνιμος μηχανισμός να παράσχει εγγυήσεις όταν υπάρχουν απώλειες στα ομόλογα.
Ωστόσο εγείρονται σοβαρά ζητήματα με αυτές τις μορφές εγγυήσεων.
Π.χ. μέχρι τι ύψους απώλειες θα καλύπτονται; Αν ο μηχανισμός εγγυήσεων καλύπτει απώλειες της τάξης του 10% δεν θα είναι επαρκής ίσως θα πρέπει να προστατεύει το 33% των απωλειών.
Επίσης οι εγγυήσεις θα αφορούν όλα τα ομόλογα ή μόνο αυτά που εμφανίζουν απώλειες;
Αν αυτό συμβεί μήπως οι επενδυτές στραφούν στα εγγυημένα ομόλογα και προκληθούν έτσι νέες στρεβλώσεις;
Η αποζημίωση της ΕΚΤ από τον ESM
Η ΕΚΤ προβαίνει σε αγορές ομολόγων και με βάση μια πρόταση που έχει εξεταστεί είναι η ΕΚΤ στην περίπτωση που καταγράψει απώλειες από ομόλογα που κατέχει π.χ. από ελληνική αναδιάρθρωση ή μεγάλη πτώση των τιμών να μπορεί να αποζημιωθεί από τον ESM.
Η σκέψη αυτή φαίνεται ότι αντιμετωπίζεται θετικά από τον Draghi της ΕΚΤ ενώ και σε ευρωπαϊκό πολιτικό επίπεδο δεν φαίνεται να υπάρχουν αντιδράσεις σε μια τέτοια λύση.
Αν η ΕΚΤ αποζημιωνόταν τότε αυτομάτως θα μπορούσε να αγοράσει πολύ περισσότερα ομόλογα γιατί ακόμη και αν ζημιωνόταν θα αποζημιωνόταν από τον ESM.
www.bankingnews.gr
Η Ισπανική δεκαετία είχε φθάσει στο 7,5% για να υποχωρήσει σε 2 μέρες στο 6,60%.
Το ευρώ από τα 1,21 δολ ενισχύθηκε προς τα 1,23 δολάρια.
Η επικρατούσα άποψη είναι ότι η κρίση έχει εγκλωβιστεί σε μια κυκλικότητα.
Φαινομενικά βελτιώνεται η κατάσταση αλλά αποδεικνύεται στο τέλος ότι το αύριο είναι χειρότερο από το χθες και ακόμη χειρότερο από προχθές.
Η βασική απειλή της Ευρώπης είναι η Ελλάδα.
Όσο υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης της Ελλάδος το κλίμα στην Ισπανία και Ιταλία δεν θα βελτιωθεί.
Οι επενδυτές ανησυχούν ότι αν καταρρεύσει η Ελλάδα οι επόμενοι στόχοι θα είναι η Ισπανία και Ιταλία.
Ταυτόχρονα θεωρεί το Re define ότι αν χτυπηθεί η Ισπανία και Ιταλία οι αγορές θα αρχίσουν να προεξοφλούν πιθανή επιστροφή των δύο χωρών στην πεσέτα και στην λιρέτα.
Σε μια τέτοια περίπτωση τα νομίσματα των χωρών αυτών θα υποτιμηθούν 50% και αυτό τι σημαίνει για τα ομόλογα;
Οι ξένοι επενδυτές έχουν ένα ισχυρό κίνητρο να εγκαταλείψουν τα ομόλογα των χωρών αυτών φοβούμενοι το domino effect. Έτσι οι αποδόσεις των ομολόγων αυξάνονται αυξάνοντας και το ρίσκο χώρας.
Η άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων έχει αντίκτυπο στην πραγματική οικονομία περισσότερο από ότι γενικώς εκτιμάται.
1)Η αύξηση των αποδόσεων, άρα μείωση των τιμών σημαίνει ότι μεταφέρεται βάρος στους κατόχους ομολόγων ειδικά τις Ισπανικές και Ιταλικές τράπεζες αποδυναμώνοντας κεφαλαιακά το κλάδο.
2)Η αύξηση των αποδόσεων αυξάνει τα CDS τα ασφάλιστρα κινδύνου και αυτό σημαίνει ότι η χώρα προσελκύει κερδοσκοπικά κεφάλαια.
3)Η αύξηση των αποδόσεων στα ομόλογα και ταυτόχρονα η μείωση των τιμών υποχρεώνει τις τράπεζες να μειώνουν την παρεχόμενη ρευστότητας τους προς την πραγματική οικονομία.
4)Δεν είναι τυχαίο ότι όσες χώρες έχουν πληγεί από την κρίση οι τράπεζες τους έχουν αυξήσει κατακόρυφα τα επιτόκια δανείων και καταθέσεων για διαφορετικούς λόγους.
Δηλαδή μείωσαν την παρεχόμενη ρευστότητα προς την οικονομία και ταυτόχρονα αύξησαν το κόστος δανεισμού. Λιγότερα κεφάλαια και ακριβότερα στην πραγματική οικονομία.
Αυτή η κυκλικότητα της κρίσης δεν επιτρέπει τις χώρες να φύγουν από την ύφεση και έτσι αντί να σταθεροποιείται η κατάσταση επιδεινώνεται.
5)Η μεγάλη απόκλιση μεταξύ των ομολόγων των χωρών της ευρωζώνης αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα καθώς αυτή η ανισοκατανομή επιδεινώνει το στόχο που είναι η επίτευξη ισορροπιών.
6)Ο κίνδυνος διάλυσης της ευρωζώνης θα προκαλέσει και σοβαρότατη νομισματική αστάθεια.
Αν χώρες της ευρωζώνης χρεοκοπήσουν τι θα συμβεί στα νομίσματα;
Οι χώρες που θα αποχωρήσουν από το ευρώ θα υποχρεωθούν σε επιθετικές υποτιμήσεις ενώ ο ισχυρός βορράς π.χ. η Γερμανία θα προσελκύει κεφάλαια λόγω της κατάρρευσης χωρών της ευρωζώνης.
Στο υποθετικό σενάριο διάλυσης της ευρωζώνης τα νομίσματα των χωρών της νοτίου Ευρώπης θα υποτιμούνταν σημαντικά και το μάρκο αν η Γερμανία επέστρεφε στο παλαιό της νόμισμα θα ενισχυόταν σημαντικά.
Ο ρόλος της ΕΚΤ στις αγορές ομολόγων
Οι παρεμβάσεις της ΕΚΤ λειτούργησαν πυροσβεστικά πολλές φορές στο πρόσφατο παρελθόν.
Όταν εμφανίζεται ένας μεγάλος αγοραστής όπως η ΕΚΤ και ταυτόχρονα δηλώνει ότι θα παρεμβαίνει όποτε χρειαστεί το αναμενόμενο είναι να πέφτουν οι αποδόσεις και να αναβαίνουν οι τιμές των ομολόγων.
Αν η ΕΚΤ εκ νέου ξεκινήσει τις παρεμβάσεις στην αγορά ομολόγων, ίσως τώρα οι παρεμβάσεις αυτές είναι λιγότερο αποτελεσματικές σε σχέση με το παρελθόν.
Γιατί;
Αν τελικά υποστούν haircut τα ελληνικά ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ, σενάριο ιδιαίτερα πιθανό τότε αυτομάτως οι αγοραστικές παρεμβάσεις της ΕΚΤ στα ομόλογα της Ισπανίας και Ιταλίας θα έχουν μικρότερη επίδραση γιατί οι επενδυτές θα φοβούνται ότι η ΕΚΤ θα υποστεί haircut και στα ομόλογα της Ισπανίας και Ιταλίας.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον τι θα συμβαίνει μετά από κάθε παρέμβαση;
Τα επιτόκια θα υποχωρούν των ομολόγων για να αυξηθούν ακόμη περισσότερο λίγο αργότερα.
Αν αποτιμηθούν οι παρεμβάσεις των κεντρικών τραπεζών προκύπτει ότι η στάση της Ελβετικής Κεντρικής Τράπεζας να θέσει όριο στην διακύμανση του φράγκου στα 1,20 έναντι του ευρώ απέδωσε.
Έτσι λοιπόν αν η ΕΚΤ προσπαθούσε να δημιουργήσει ένα νέο πλαίσιο αποδόσεων στα ομόλογα όπου πέραν από ένα εύρος 4% με 5% θα υπάρχουν συντονισμένες παρεμβάσεις.
Το ESM στις παρεμβάσεις ομολόγων και οι εγγυήσεις
Με την ενεργοποίηση του ESM θα μπορεί μεταξύ άλλων να παρεμβαίνει στις αγορές ομολόγων.
Ωστόσο η περιορισμένη κεφαλαιακή δύναμη πυρός του ESM δεν είναι βέβαιο ότι θα βοηθήσει τελικά τις αγορές ομολόγων.
Όταν παρέμβει ο ESM οι αποδόσεις των ομολόγων θα πέσουν σημαντικά για να ανέβουν εκ νέου στην συνέχεια όταν οι επενδυτές διαπιστώσουν ότι τελειώνουν τα κεφάλαια.
Μια ενδιαφέρουσα πρόταση που παρουσιάστηκε το 2011 ήταν το ESM που αντικαθιστά τον EFSF ήταν ο μόνιμος μηχανισμός να παράσχει εγγυήσεις όταν υπάρχουν απώλειες στα ομόλογα.
Ωστόσο εγείρονται σοβαρά ζητήματα με αυτές τις μορφές εγγυήσεων.
Π.χ. μέχρι τι ύψους απώλειες θα καλύπτονται; Αν ο μηχανισμός εγγυήσεων καλύπτει απώλειες της τάξης του 10% δεν θα είναι επαρκής ίσως θα πρέπει να προστατεύει το 33% των απωλειών.
Επίσης οι εγγυήσεις θα αφορούν όλα τα ομόλογα ή μόνο αυτά που εμφανίζουν απώλειες;
Αν αυτό συμβεί μήπως οι επενδυτές στραφούν στα εγγυημένα ομόλογα και προκληθούν έτσι νέες στρεβλώσεις;
Η αποζημίωση της ΕΚΤ από τον ESM
Η ΕΚΤ προβαίνει σε αγορές ομολόγων και με βάση μια πρόταση που έχει εξεταστεί είναι η ΕΚΤ στην περίπτωση που καταγράψει απώλειες από ομόλογα που κατέχει π.χ. από ελληνική αναδιάρθρωση ή μεγάλη πτώση των τιμών να μπορεί να αποζημιωθεί από τον ESM.
Η σκέψη αυτή φαίνεται ότι αντιμετωπίζεται θετικά από τον Draghi της ΕΚΤ ενώ και σε ευρωπαϊκό πολιτικό επίπεδο δεν φαίνεται να υπάρχουν αντιδράσεις σε μια τέτοια λύση.
Αν η ΕΚΤ αποζημιωνόταν τότε αυτομάτως θα μπορούσε να αγοράσει πολύ περισσότερα ομόλογα γιατί ακόμη και αν ζημιωνόταν θα αποζημιωνόταν από τον ESM.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών