γράφει : Πέτρος Λεωτσάκος
Με βάση ασφαλείς πληροφορίες τα 7 μέλη που απαρτίζουν το διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα αυξηθούν στα 9.
Η σημαντικότερη ίσως πληροφορία είναι ότι πέραν από την ΕΚΤ που θα συμμετέχει στο ΔΣ του ελληνικού ΤΧΣ θα εκπροσωπούνται και οι Γερμανία και η Γαλλία με δύο μέλη.
Άρα πρώτη εξέλιξη είναι ότι οι δύο ισχυρότερες χώρες της Ευρώπης η Γερμανία και η Γαλλία έχουν ζητήσει να συμμετέχουν στην διαχείριση των κεφαλαίων του ΤΧΣ άρα και στο διοικητικό συμβούλιο.
Η δεύτερη σημαντική εξέλιξη είναι ότι το Ταμείο προσλάβει 7-10 άκρως εξειδικευμένα άτομα ώστε να διαχειριστούν μαζί με τις 3 συνεργαζόμενες εταιρίες ορκωτών ελεγκτών τον μεγάλο όγκο διαχείρισης των προσφυγών των τραπεζών στο ΤΧΣ αλλά και τις σχεδιαζόμενες μεγάλες αυξήσεις κεφαλαίου.
Να σημειωθεί ότι όταν μια τράπεζα προσφύγει στο ΤΧΣ θα πρέπει να υποβάλλει άμεσα σχέδιο αναδιάρθρωσης business plan το οποίο πρέπει να ξεκινήσει να εφαρμόζεται άμεσα εντός 6μήνου.
Είναι προφανές ότι το ΤΧΣ αναδομείται και οι κινήσεις που σημειώνονται με επίκεντρο το Ταμείο έχουν ένα βασικό στόχο την καλύτερη δυνατή προετοιμασία ώστε να αντιμετωπίσουν την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Εν τω μεταξύ τα σενάρια που κυκλοφόρησαν και ήθελαν να μειώνονται οι αρμοδιότητες του προέδρου του ΤΧΣ Π Θωμόπουλου δεν ευσταθούν.
Κεφαλαιακή διάρθρωση
Το ΤΧΣ διαθέτει αυτή την περίοδο υπό διαχείριση κεφάλαια 1,5 δις ευρώ.
Δυνητικά θα φθάσουν τα 30 δις ευρώ με βάση και την ενεργοποίηση του δεύτερου πακέτου στήριξης.
Με βάση ενδείξεις μέχρι τον Μάρτιο θα έχει αυξηθεί το ύψος των υπό διαχείριση κεφαλαίων από 1,5 δις σε 15 με 18 δις ευρώ όπως αναφέρει πηγή στο Υπουργείο Οικονομικών.
Πηγή στο ΤΧΣ καλούμενο να σχολιάσει αφενός τις αλλαγές που σημειώνονται στο ΔΣ αφετέρου την αύξηση των υπό διαχείριση κεφαλαίων ανέφερε «η ανασύνθεση των μελών του ΔΣ αλλά και η πρόσληψη ειδικευμένου προσωπικού εντάσσεται στο πλαίσιο βέλτιστης προετοιμασίας του ΤΧΣ στην περίπτωση που προσφύγουν ελληνικές τράπεζες στο Ταμείο.
Όσον αφορά τα χρονοδιαγράμματα κεφαλαιακής ενίσχυσης του ΤΧΣ πρέπει να τονιστεί ότι όλα τα κεφάλαια είναι άμεσα διαθέσιμα αλλά το ΤΧΣ δεν έχει λόγο σε αυτή την συγκυρία να τα διακρατεί αν δεν αξιοποιηθούν άμεσα»
Ιανουάριο ή Φεβορυάριο τα capital plans
Τον Ιανουάριο ή το αργότερο Φεβρουάριο του 2012 αναμένεται να παρουσιαστούν τα capital plans των ελληνικών τραπεζών.
Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα πρέπει να εκπονήσει σχέδια κεφαλαιακών ενισχύσεων ύψους 16-18 δις ευρώ.
Το κομβικό ζήτημα είναι έχουν την δυνατότητα οι ελληνικές τράπεζες να βρουν με ίδια μέσα έως 16-18 δις ευρώ;
Αν το haircut προσδιοριστεί στο 50% είναι σχεδόν αδύνατο οι ελληνικές τράπεζες να βρουν κεφάλαια με ίδια μέσα.
Σε αυτή την περίπτωση θα χρειαστούν υποχρεωτικά τα κεφάλαια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Με ίδια ή όχι μέσα οι τράπεζες θα χρειαστούν σημαντικά κεφάλαια.
Η ουσία είναι ότι οι ελληνικές τράπεζες θα χρειαστούν λόγω του haircut 50% στα ομόλογα σημαντικές κεφαλαιακές ενισχύσεις.
Μόνο οι Κυπριακές χρειάζονται 3,5 δις ευρώ άρα οι ελληνικές τράπεζες θα χρειαστούν στο καλύτερο σενάριο 13 δις ευρώ και στο χειρότερο σενάριο 19,7 δις ευρώ ή κατά μέσο όρο 16 δις ευρώ σε κεφάλαια.
Επί της ουσίας λοιπόν οι κεφαλαιακές ανάγκες είναι τεράστιες.
Όμως 4 είναι τα βασικά ανοικτά μέτωπα που θα καθορίσουν το τελικός ύψος των κεφαλαιακών απαιτήσεων.
1)Οι ζημίες από το haircut στα ομόλογα που θα κινηθούν μεταξύ 17,6 και 19,8 δις ευρώ.
2)Οι τράπεζες πέτυχαν να κάνουν χρήση του αναβαλλόμενου φόρου όπως είχε αποκαλύψει το www.bankingnews.gr
Ως γνωστό αναβαλλόμενος φόρος είναι όταν μια τράπεζα ή επιχείρηση εμφανίσει μια χρονιά ζημίες πληρώνει στο ελληνικό δημόσιο για τις ζημίες αυτές φόρο.
Εν συνεχεία αν την επόμενη χρονιά έχει κέρδη συμψηφίζει τον φόρο των ζημιών με τον φόρο των κερδών της επόμενης χρονιάς.
Η διαδικασία αυτή είναι απλουστευμένα ο αναβαλλόμενος φόρος.
Όμως ο αναβαλλόμενος φόρος έχει ημερομηνία λήξεως δηλαδή για να συμψηφιστεί θα πρέπει να εμφανίσει μια τράπεζα κέρδη.
Το χρονικό περιθώριο είναι 5 χρόνια. Δηλαδή αν σε 5 χρόνια εμφανίσει κέρδη τότε συμψηφίζει τον φόρο των ζημιών.
Αν όμως μέσα σε αυτά τα 5 χρόνια δεν εμφανίσει κέρδη ο αναβαλλόμενος φόρος χάνεται.
Οι τραπεζίτες λοιπόν κατανοώντας ότι ο αναβαλλόμενος φόρος λόγω των ζημιών από το haircut των ομολόγων είναι 4 με 5 δις ευρώ επιδίωξαν να το χρησιμοποιήσουν ως εργαλείο για τα μελλοντικά κέρδη.
Επειδή όμως δεν υπάρχει ουδεμία βεβαιότητα ότι τα επόμενα 5 χρόνια θα έχουν κέρδη ζήτησαν από το ελληνικό δημόσιο να τροποποιήσει τον νόμο και ο συμψηφισμός από τα 5 χρόνια να επιμηκυνθεί στα 10 χρόνια.
3)H προσφυγή στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα είναι με κοινές όπως έχει ήδη ανακοινωθεί ή θα τροποποιηθεί η απόφαση αυτή και θα δύναται οι τράπεζες να κάνουν χρήση των κεφαλαίων του ΤΧΣ και με προνομιούχες μετοχές;
Το κεφάλαιο αυτό δεν έχει κλείσει. Μπορεί να αναφέρεται πλειστάκις φορές η παράμετρος των κοινών μετοχών ότι δηλαδή οι αμκ από το ΤΧΣ θα πραγματοποιηθεί με κοινές μετοχές αλλά ακόμη παίζει και η παράμετρος των προνομιούχων.
4)Αν οι τράπεζες επιλέξουν αυξήσεις κεφαλαίου με ίδια μέσα μπορούν να βρουν τόσα κεφάλαια;
Με ρεαλιστικούς όρους είναι έως αδύνατο οι τράπεζες να καταφέρουν να αντλήσουν τόσα με ίδια μέσα ακόμη και με την επιθετική απομόλχευση ενεργητικού και ως εκ τούτου το πλέον πιθανό σενάριο είναι να συγκεντρώσουν κεφάλαια και παράλληλα να κάνουν χρήση του ΤΧΣ.
Επίσης το ΤΧΣ θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως μηχανισμός εγγυήσεων αυξήσεων κεφαλαίου.
Δηλαδή αν μια τράπεζα υποχρεούται να ενισχύσει τα κεφάλαια της κατά 2 δις, το ΤΧΣ να λειτουργεί ως εγγυητής ανάδοχος της αύξησης κεφαλαίου. Η τράπεζα π.χ. συγκεντρώνει 1 δις και το άλλο 1 δις το καλύπτει το ΤΧΣ.
Οι κινήσεις των τραπεζών
H Εθνική διαθέτει 8 δις ευρώ καθαρή θέση και αποδείχθηκε εμπράκτως ότι τα 2,25 δις ευρώ κεφάλαια που συγκέντρωσε πριν 1 χρόνο ήταν καθοριστικής σημασίας για την κεφαλαιακή επάρκεια του ομίλου. Χωρίς αυτά η Εθνική θα βρισκόταν σε πολύ δυσχερή θέση κεφαλαιακά και ως εκ τούτου η απόφαση της διοίκησης Ταμβακάκη εκείνη την περίοδο αποδείχθηκε μείζονος στρατηγικής σημασίας.
Η Εθνική από την αναδιάταξη του χρέους επιβαρύνθηκε στο PSI με 1,645 δις ευρώ. Με νέο haircut 50% οι ζημίες που θα υποστεί η Εθνική θα είναι περίπου συνολικά 4,5 με 5 δις ευρώ ή μείον τις αρχικές ζημίες από το πρώτο psi δηλαδή ζημία 3,4 δις ευρώ.
Το 21% haircut είχε επίδραση 1,8% στο core tier 1 και με haircut στο 50% η επίδραση θα φθάσει 3,6 με 3,8%.
Παρ΄ όλα αυτά η διοίκηση της Εθνικής αντιμετωπίζει με πολύ μεγάλη ψυχραιμία την όλη κατάσταση καθώς διαθέτει μηχανισμούς άντλησης κεφαλαίων.
Η Εθνική ακόμη και σε αυτή την πραγματικά δυσχερή φάση της οικονομίας αντιμετωπίζει από τις διεθνείς τράπεζες ως η πιο ασφαλής τράπεζα στην Ελλάδα λόγω των εναλλακτικών επιλογών που διαθέτει παρά το μεγάλο χαρτοφυλάκιο ομολόγων.
Ωστόσο είναι προφανές ότι το νέο haircut και η Blackrock θα επιβαρύνουν την τράπεζα κεφαλαιακά και θα αναμενόταν να πωληθεί μέρος της Finansbank της θυγατρικής στην Τουρκία ή να υλοποιήσει άλλη κίνηση.
Σχεδιάζει την πώληση ποσοστού στην ασφαλιστικής της, στην Τουρκία στην Finans Emeklilik & Hayat.
Χρησιμοποίησε προβλέψεις 304 εκατ. που είχαν συσσωρευτεί στο τέλος του 2010 αυξάνοντας κατά 0,3% τον δείκτη των Κύριων Βασικών Κεφαλαίων Core Tier 1.
Εξαγόρασε το 49,90% μειοψηφικού πακέτου της εταιρείας επενδύσεων χαρτοφυλακίου CPT ενισχύοντας τα κεφάλαια κατά 210 εκατ. και αυξάνοντας κατά 0,30% το core tier 1.
Το συνολικό άμεσο και έμμεσο άνοιγμα της Εθνικής Τράπεζας στην Ελληνική Δημοκρατία στο τέλος του 2010 ανερχόταν σε 23,3 δισ., το οποίο περιλαμβάνει: (α) ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου ύψους 12,7 δισ., (β) δάνεια προς το Ελληνικό Δημόσιο ύψους 5,9 δισ. και (γ) εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου για δάνεια προς τρίτους (επιδοτούμενα στεγαστικά, ΔΕΚΟ, Μικρομεσαίες επιχειρήσεις) ύψους 4,7 δισ. Το ύψος των δανείων με εγγύηση του Δημοσίου έχει ήδη μειωθεί στα 3,7 δισ.
Η Εθνική διαθέτει απόθεμα ασφαλείας στα κεφάλαια 1,950 δις επί των κεφαλαίων Core Tier 1.
Εάν ληφθούν υπόψη οι περαιτέρω ενέργειες, που έχουν υλοποιηθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη, τότε το απόθεμα ασφαλείας αυξάνεται σημαντικά στο ποσό των 3,4 δις
AlphaEurobank
Το πλάνο των 3,9 δις ευρώ κεφαλαιακής ενίσχυσης πρέπει να καταστεί εμπροσθοβαρές.
Τα σχέδια για αμκ 1,25 δις και ομολογιακό μετατρέψιμο σε μετοχές 500 εκατ ευρώ δεν είναι επαρκή.
Είναι ξεκάθαρο ότι χρειάζονται 3,5 - 4 δις ευρώ νέο κεφάλαιο σύντομα.
Το νέο σχήμα που συγχωνεύεται θα μπορούσε να πωλήσει θυγατρικές στα Βαλκάνια καθώς διαθέτει διπλή παρουσία αλλά η λύση αυτή είναι χρονοβόρος.
Είναι ξεκάθαρο ότι στις επικείμενες αυξήσεις κεφαλαίου η AlphaEurobank θα ανεβάσει τον πήχη. Το 1,25 δις ευρώ θα μπορούσε να φθάσει τα 2 δις ευρώ και το Paramount πρέπει να αποφασίσει να στηρίξει ενεργότερα κεφαλαιακά το νέο σχήμα με κεφάλαια προφανώς πάνω από 500 εκατ.
Στην περίπτωση της AlphaEurobank θα μπορούσε να εφαρμοστεί επιτυχώς το σχέδιο κεφαλαιακής ενίσχυσης με ίδια μέσα αύξηση κεφαλαίου με συμμετοχή των παλαιών μετόχων και συμμετοχής στις ίδιες τιμές και του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Πειραιώς
Ο Μ. Σάλλας ο πρόεδρος της Πειραιώς έχει ίσως την πιο ορθολογική άποψη για την βέλτιστη λύση για το τραπεζικό σύστημα.
Μπορεί πλέον να ειπωθεί ότι η υλοποίηση αυξήσεων κεφαλαίου με συμμετοχή των παλαιών μετόχων και παράλληλη εμπλοκή και του ΤΧΣ ως λύση βρίσκεται κοντά στις σκέψεις του προέδρου της τράπεζας Πειραιώς.
Η Πειραιώς θα χρειαστεί πάνω από 1,5 -1,7 δις ευρώ νέα κεφάλαια.
ΑΤΕ και ΤΤ
Το σχέδιο του δημοσίου είναι ως βασικού μετόχου να ενταχθούν οι δύο τράπεζες στο ΤΧΣ. Μπορεί προσωρινά να προηγηθεί αύξηση κεφαλαίου στην ΑΤΕ ώστε η τράπεζα να φθάσει στο 8% tier 1 για να μπορεί να κάνει χρήση του ELA αλλά ο στρατηγικός στόχος είναι να ενταχθούν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Μarfin Popular στα 1,971 δις οι κεφαλαιακές ανάγκες
Σε μπαράζ κεφαλαιακών ενισχύσεων θα προχωρήσει ο όμιλος Marfin με βασικό στόχο να ισχυροποιηθεί σε μια δύσκολη περίοδο για την Ελλάδα, το τραπεζικό σύστημα αλλά την λειτουργία των επιχειρήσεων.
Αν και ακόμη δεν είναι σαφές πόσες θα είναι οι κεφαλαιακές ανάγκες της Marfin Popular bank – θα εξαρτηθεί από το haircut 50% καθώς και από τις αποφάσεις της Κυπριακής κυβέρνησης – ωστόσο εκτιμάται ότι οι κεφαλαιακές ανάγκες της Marfin θα κινηθούν μεταξύ 800 εκατ με 1,2 δις ευρώ.
Με βάση την EBA το επιπρόσθετο κεφαλαιακό έλλειμμα έως το τέλος Ιουνίου 2012 για τη Marfin Popular Bank υπολογίζεται στo 1,971 δις
Επιπρόσθετα, η Marfin Popular Bank θα εξασφαλίσει ότι μέχρι το τέλος του Ιουνίου 2012, ο Δείκτης Βασικών Πρωτοβάθμιων Κεφαλαίων (Core Tier 1 ratio) θα ανέλθει στο 9%, και για το σκοπό αυτό θα υποβάλει, μέχρι τις 20 Ιανουαρίου 2012, ένα συνολικό πλάνο κεφαλαιακής ενίσχυσης στην ΚΤΚ. Με το πλάνο αυτό η Marfin Popular Bank θα παρουσιάσει τον προτεινόμενο συνδυασμό μέτρων για την επίτευξη του απαιτούμενου στόχου ύψους 9%, για να καλύψει το απαιτούμενο κεφαλαιακό έλλειμμα μέχρι τον Ιούνιο του 2012. Το πλάνο θα συζητηθεί με την ΚΤΚ, σε διαβούλευση με τις άλλες εποπτικές αρχές και την ΕΑΤ.
Κύπρου στα 1,56 δισ. ευρώ οι κεφαλαιακές ανάγκες
Η απόφαση της τράπεζας Κύπρου να προχωρήσει άμεσα σε κεφαλαιακή ενίσχυση έως 396 εκατ συν τα 600 εκατ που θα αναδιαρθρώσει από υποχρεωτικά μετατρέψιμα αξιόγραφα ήταν απόλυτα αναμενόμενη.
Το το κεφαλαιακό έλλειμμα για την Τράπεζα Κύπρου ανέρχεται σε 1,560 δισ. το οποίο πρέπει να καλυφθεί μέχρι το τέλος Ιουνίου 2012.
Η Τράπεζα Κύπρου διαθέτει Μετατρέψιμα Αξιόγραφα Ενισχυμένου Κεφαλαίου (ΜΑΕΚ) ύψους 887 εκατ. τα οποία συμπεριλαμβάνονται στον δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων (Tier 1 ratio), είναι συμβατά με τις σχετικές πρόνοιες της Βασιλεία ΙΙΙ και έχουν τη δυνατότητα να απορροφήσουν πιθανές ενδεχόμενες ζημιές. Λαμβάνοντας υπόψη τα 887 εκατ. ΜΑΕΚ, το επιπλέον κεφαλαιακό έλλειμμα σύμφωνα με την ΕΤΑ ανέρχεται σε €673 εκατ. Η Τράπεζα Κύπρου είναι σε θέση να καλύψει το κεφαλαιακό έλλειμμα ύψους 673 εκατ. μέσω της ολοκλήρωσης της έκδοσης Δικαιωμάτων Προτίμησης μέχρι 396 εκατ. η οποία προσφέρεται σε υφιστάμενους μετόχους και κατόχους επιλέξιμων μετατρέψιμων αξιών όπως ανακοινώθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2011, ενίσχυσης των κεφαλαίων από κέρδη των 9 μηνών μέχρι τον Ιούνιο 2012 καθώς και άλλων ενεργειών συμπεριλαμβανομένης της αποτελεσματικής διαχείρισης σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού.
Η Τράπεζα Κύπρου θα μεριμνήσει μέχρι το τέλος Ιούνιου 2012 να τηρεί τον δείκτη κυρίων βασικών ιδίων κεφαλαίων 9% και, για το σκοπό αυτό, θα υποβάλει σχέδιο στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Στο σχέδιο αυτό η Τράπεζα θα καθορίσει τις διάφορες ενέργειες στις οποίες θα προβεί για την επίτευξη του απαιτούμενου στόχου 9% με το οποίο το κεφαλαιακό έλλειμμα θα μηδενιστεί μέχρι τον Ιούνιο του 2012. Το σχέδιο - που θα υποβληθεί μέχρι την 20η Ιανουαρίου 2012 - θα συζητηθεί με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, σε συνεννόηση με τις αρμόδιες εποπτικές αρχές.
Τράπεζες: Ζημίες με haircut 50% για ομόλογα λήξης έως το 2035
Ποσά σε εκατ ευρώ
|
Τράπεζες |
Haircut * 50% |
Κεφάλαια |
Νέα κεφάλαια με haircut 50% |
|
Εθνική |
-5.000 με -5.600 |
8.800 |
3.500 -4.500 |
|
Alpha |
-1.400 με -1.600 |
4.700 |
1.000 -1.500 |
|
Eurobank |
-2.400 με -2.700 |
4.400 |
1.700 -2.200 |
|
Πειραιώς |
-2.500 με -2.800 |
3.500 |
1.900 -2.300 |
|
Κύπρου |
-700 με -800 |
3.500 |
500 (1.560 ΕBA) |
|
Μarfin |
-700 με -800 |
3.940 |
600 (1.971 EBA) |
|
ATE |
-2.400 με -2.700 |
439 |
1.800 -2200 |
|
TT |
-1.600 με -1.800 |
621 |
1.500 -1.800 |
|
Emporiki |
-200 με -230 |
775 |
750** |
|
Geniki |
-230 με -240 |
221 |
575** |
|
Attica |
-160 με -180 |
490 |
140 -250 |
|
Proton |
-310 με -330 |
250 |
30 -30 |
|
Σύνολο |
-17.600 με -19.800 |
31.616 |
13.000 -19.700 |
*Στο haircut πρέπει να αφαιρεθεί το 21% του προηγούμενου psi;
Π.χ. στην ΕΤΕ 5 δις -1,6 δις =3,4 δις νέες ζημίες περίπου
**Έχουν ανακοινώσει αυξήσεις κεφαλαίου
Πηγή: Εκτιμήσεις αγοράς - Επεξεργασία στοιχείων www.bankingnews.gr
Πέτρος Λεωτσάκος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών