γράφει : Αλεξάνδρα Τόμπρα
Την ώρα που οι φωνές για μεγαλύτερο haircut στο ελληνικό χρέος πληθαίνουν καθιστώντας πλέον αυτήν την πιθανότητα κάτι παραπάνω από βέβαιη, δεν είναι λίγοι και οι αναλυτές που θεωρούν ότι το πρόβλημα της Ευρώπης δεν θα σταματήσει εκεί. Μάλιστα, θεωρείται πλέον ότι μία διαγραφή χρέους σε όλες σχεδόν τις αδύναμες χώρες της ευρωζώνης θα πρέπει να εξεταστεί, ώστε να υπάρξει μία ευρείας κλίμακας αναδιάρθρωση των δημοσιονομικών.
Ήδη οι αγορές έχουν αρχίσει να προεξοφλούν μία τέτοια πιθανότητα, κυρίως από την Ιρλανδία, την Πορτογαλία, την Ιταλία και την Ισπανία, ενώ δοκιμάζουν και τις προθέσεις των Ευρωπαίων για το Βέλγιο και τη Γαλλία. Μάλιστα η Ιταλία και η Ισπανία έχουν αρχίσει να πληρώνουν επιτόκια κοντά στο 6% για τον 10ετή δανεισμό τους, δηλαδή τρεις φορές υψηλότερα σε σχέση με αυτό που πληρώνουν οι ΗΠΑ και Βρετανία. Η κρίσιμη διαφορά σύμφωνα με τους αναλυτές δεν είναι τόσο τα δημόσια οικονομικά αυτών των χωρών, αλλά το γεγονός ότι τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Βρετανία έχουν μεγαλύτερη ευελιξία στη διαχείριση της νομισματικής τους πολιτικής, σε σχέση με την άκαμπτη ευρωζώνη.
Η μοναδική ελπίδα των Ευρωπαίων να δώσουν μία απάντηση στην κρίση είναι ο μηχανισμός προσωρινής στήριξης, ο EFSF, ο οποίος θα μπορεί να παρεμβαίνει και στη δευτερογενή αγορά ομολόγων και στη στήριξη των τραπεζών. Όμως πέραν του ότι ακόμη ο EFSF δεν έχει ενεργοποιηθεί, για να γίνει κάτι τέτοιο τα κεφάλαια των 440 δισ. ευρώ είναι εξαιρετικά λίγα για να επιτελέσει τον σκοπό του.
Σύμφωνα με την ανάλυση του Simon Johnson (πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ), εάν ο EFSF αποκτήσει σημαντικά ποσά ομολόγων της Ισπανίας, της Ιταλίας ή της Πορτογαλίας θα πρέπει να έχει στη διάθεση του περί το 1 τρισ. Ευρώ. Τι θα έλεγαν όμως οι Γερμανοί γι' αυτό; Η κατάσταση θα είχε περιπλακεί ακόμη περισσότερο εάν χώρες όπως η Γαλλία έχαναν την άριστη αξιολόγηση τους, με αποτέλεσμα να χρειάζονταν ακόμη περισσότερα κεφάλαια για την χρηματοδότηση τους.
Αν και είναι δύσκολο για τους αναλυτές να αναφέρουν κάποια λύση στην παρούσα χρονική στιγμή, πλέον έχει αρχίσει να κερδίζει έδαφος η σκέψη να υπάρξει διαγραφή μέρους του χρέους και άλλων αδύναμων χωρών της ευρωζώνης. Και αυτό θα συμβεί γιατί ένα haircut στο ελληνικό χρέος θα είχε καταρρίψει το μύθο της ασφάλειας του ευρωπαϊκού κρατικού χρέους, με τις αγορές να πιέζουν αυτόματα και τις άλλες αδύναμες χώρες. Η Ιταλία και η Ισπανία θα έβλεπαν το κόστος δανεισμού τους να αυξάνεται σημαντικά, ενώ οι επενδυτές θα επιζητούσαν ένα premium κινδύνου για να τοποθετηθούν.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, όσο γρηγορότερα συμβεί αυτό τόσο οι ευρωπαϊκές χώρες θα έβλεπαν τα δημοσιονομικά τους να μπαίνουν σε μία τάξη. Αν μάλιστα, αυτό συνδυαζόταν με συγκεκριμένη πρόοδο προς την κατεύθυνση της μείωσης των ελλειμμάτων και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, τότε η δυναμική του χρέους θα είχε έντονα πτωτική τροχιά.
Το μεγάλο όμως πρόβλημα από μία τέτοια εξέλιξη θα ήταν ασφαλώς οι τράπεζες. Η έλλειψη της ρευστότητας σε συνδυασμό με τα προβλήματα κεφαλαιακής επάρκειας θα ήταν ένα βασικό ζήτημα που θα έπρεπε να επιλύσουν οι Ευρωπαίοι. Μάλιστα δεν είναι λίγες οι εκτιμήσεις που θέλουν την κεφαλαιακή τρύπα των ευρωπαϊκών τραπεζών να ξεπερνά ακόμη και τα 200 δισ. ευρώ (ΔΝΤ), ενώ πιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ανάγκες της τάξεως των 40 δισ. ευρώ.
Η λύση; Σύμφωνα με τους αναλυτές ένα βασικό μέλημα των Ευρωπαίων είναι να ελαχιστοποιήσουν τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες χρηματοδότησης, μέσω της επιμήκυνσης της περιόδου αποπληρωμής των υποχρεώσεων, και να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις μίας περιόδου χάριτος ώστε να τεθούν τα δημοσιονομικά σε τάξη και να επανέλθει η πολυπόθητη εμπιστοσύνη στην αγορά.
www.bankingnews.gr
Η μοναδική ελπίδα των Ευρωπαίων να δώσουν μία απάντηση στην κρίση είναι ο μηχανισμός προσωρινής στήριξης, ο EFSF, ο οποίος θα μπορεί να παρεμβαίνει και στη δευτερογενή αγορά ομολόγων και στη στήριξη των τραπεζών. Όμως πέραν του ότι ακόμη ο EFSF δεν έχει ενεργοποιηθεί, για να γίνει κάτι τέτοιο τα κεφάλαια των 440 δισ. ευρώ είναι εξαιρετικά λίγα για να επιτελέσει τον σκοπό του.
Σύμφωνα με την ανάλυση του Simon Johnson (πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ), εάν ο EFSF αποκτήσει σημαντικά ποσά ομολόγων της Ισπανίας, της Ιταλίας ή της Πορτογαλίας θα πρέπει να έχει στη διάθεση του περί το 1 τρισ. Ευρώ. Τι θα έλεγαν όμως οι Γερμανοί γι' αυτό; Η κατάσταση θα είχε περιπλακεί ακόμη περισσότερο εάν χώρες όπως η Γαλλία έχαναν την άριστη αξιολόγηση τους, με αποτέλεσμα να χρειάζονταν ακόμη περισσότερα κεφάλαια για την χρηματοδότηση τους.
Αν και είναι δύσκολο για τους αναλυτές να αναφέρουν κάποια λύση στην παρούσα χρονική στιγμή, πλέον έχει αρχίσει να κερδίζει έδαφος η σκέψη να υπάρξει διαγραφή μέρους του χρέους και άλλων αδύναμων χωρών της ευρωζώνης. Και αυτό θα συμβεί γιατί ένα haircut στο ελληνικό χρέος θα είχε καταρρίψει το μύθο της ασφάλειας του ευρωπαϊκού κρατικού χρέους, με τις αγορές να πιέζουν αυτόματα και τις άλλες αδύναμες χώρες. Η Ιταλία και η Ισπανία θα έβλεπαν το κόστος δανεισμού τους να αυξάνεται σημαντικά, ενώ οι επενδυτές θα επιζητούσαν ένα premium κινδύνου για να τοποθετηθούν.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, όσο γρηγορότερα συμβεί αυτό τόσο οι ευρωπαϊκές χώρες θα έβλεπαν τα δημοσιονομικά τους να μπαίνουν σε μία τάξη. Αν μάλιστα, αυτό συνδυαζόταν με συγκεκριμένη πρόοδο προς την κατεύθυνση της μείωσης των ελλειμμάτων και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, τότε η δυναμική του χρέους θα είχε έντονα πτωτική τροχιά.
Το μεγάλο όμως πρόβλημα από μία τέτοια εξέλιξη θα ήταν ασφαλώς οι τράπεζες. Η έλλειψη της ρευστότητας σε συνδυασμό με τα προβλήματα κεφαλαιακής επάρκειας θα ήταν ένα βασικό ζήτημα που θα έπρεπε να επιλύσουν οι Ευρωπαίοι. Μάλιστα δεν είναι λίγες οι εκτιμήσεις που θέλουν την κεφαλαιακή τρύπα των ευρωπαϊκών τραπεζών να ξεπερνά ακόμη και τα 200 δισ. ευρώ (ΔΝΤ), ενώ πιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ανάγκες της τάξεως των 40 δισ. ευρώ.
Η λύση; Σύμφωνα με τους αναλυτές ένα βασικό μέλημα των Ευρωπαίων είναι να ελαχιστοποιήσουν τις βραχυπρόθεσμες ανάγκες χρηματοδότησης, μέσω της επιμήκυνσης της περιόδου αποπληρωμής των υποχρεώσεων, και να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις μίας περιόδου χάριτος ώστε να τεθούν τα δημοσιονομικά σε τάξη και να επανέλθει η πολυπόθητη εμπιστοσύνη στην αγορά.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών