γράφει : Πέτρος Λεωτσάκος
Η περίπλοκη – για τους ιδιώτες μετόχους – διαδικασία των αυξήσεων κεφαλαίου και των παραστατικών δικαιωμάτων κτήσης μετοχών ξεκινάει προσεχώς και με βάση όλες τις ενδείξεις Alpha και Πειραιώς θα παραμείνουν εν δυνάμει ιδιωτικές ενώ η Εθνική τράπεζα μαζί με την Eurobank κρατικοποιούνται δηλαδή θα περιέλθουν εξ ολοκλήρου στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Θα προηγηθεί η έκδοση των ομολογιακών μετατρέψιμων σε μετοχές των γνωστών cocos.
H Alpha θα εκδώσει έως 2 δις ευρώ, η Πειραιώς έως 2 δις ευρώ και το σχήμα Εθνικής – Eurobank έως 4,6 δις ευρώ.
Τα ομολογιακά θα καλυφθούν ούτως ή άλλως από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Το κρίσιμο σημείο όμως της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης εδράζεται και εστιάζεται στις επικείμενες αυξήσεις κεφαλαίου.
Οι αυξήσεις κεφαλαίου πρέπει να καλύψουν core tier 1 έως το 6% που σημαίνει ότι καλύπτουν την αρνητική καθαρή θέση έως το 6% core tier 1.
Μια τράπεζα με αρνητική θέση 1 δισ ευρώ αν χρειάζεται για να φθάσει στο core tier 1 περί τα 6 δισ ευρώ αυτό σημαίνει ότι το καθαρό κεφάλαιο της τράπεζας για core tier 1 έως 6% θα είναι 5 δισ ευρώ.
Όμως οι ιδιώτες, οι υφιστάμενοι ιδιώτες επενδυτές πρέπει να γνωρίζουν ότι
1)Οι τιμές των αμκ που θα προσδιοριστούν από 2 ανεξάρτητους ελεγκτικούς οίκους ένας για κάθε τράπεζα και ένας για το ΤΧΣ με την παραδοχή του μέσου όρου των τελευταίων 50 συνεδριάσεων στο ΧΑ μείον έκπτωση – discount 50%.
Αν υπάρχει απόκλιση άνω του 15% μεταξύ της τιμής που προσδιορίζει ο ορκωτός ελεγκτής της τράπεζας και ο ορκωτής ελεγκτής του ΤΧΣ τότε τράπεζα και ΤΧΣ καταφεύγουν στην διαμεσολάβηση του ΥΠΟΙΚ το οποίο αναθέτει σε ανεξάρτητο ορκωτό ελεγκτή να προσδιορίσει την δίκαιη τιμή της αμκ και η οποία δεσμεύει τράπεζα και ΤΧΣ.
Ωστόσο επειδή οι αυξήσεις κεφαλαίου θα υλοποιηθούν από τις τράπεζες π.χ. στην Πειραιώς 5,3 δις ευρώ με την εγγύηση του ΤΧΣ για το 100% της αύξησης, δεν αποκλείεται οι τράπεζες να αποφασίσουν να υιοθετήσουν μεγαλύτερη έκπτωση δηλαδή 60% ή 80% επί του μέσου όρων των 50 συνεδριάσεων ώστε να δελεάσουν τους επενδυτές.
2)Ως προς την διαδικασία των αυξήσεων κεφαλαίου.
Η τράπεζα π.χ. η Alpha που θα υλοποιήσει πρώτη αύξηση κεφαλαίου ύψους 2,57 δις ευρώ θα συγκαλέσει γενική συνέλευση με στόχο να καλυφθεί το 10% η ελάχιστη συμμετοχή ή μεγαλύτερο ποσοστό.
Θα προσδιοριστεί η ημερομηνία αποκοπής τους δικαιώματος της αύξησης που θα αφορά όλο το ποσό και θα ξεκινήσει η διαπραγμάτευση των δικαιωμάτων που επίσης θα αφορούν το σύνολο της αύξησης κεφαλαίου.
Είναι προφανές ότι εκείνη την περίοδο επειδή δεν θα ασκηθεί η συντριπτική πλειοψηφία των δικαιωμάτων θα καταγραφούν βίαιες πτώσεις στις τιμές των δικαιωμάτων και των χρηματιστηριακών τιμών.
Την τελευταία ημέρα της αύξησης κεφαλαίου το ΤΧΣ θα καλύψει όλες τις αδιάθετες μετοχές.
Αν έχει καλυφθεί το 10% το ΤΧΣ θα καλύψει το υπόλοιπο 90%.
Αν καλυφθεί το 15% από τους παλαιούς ή νέους μετόχους το ΤΧΣ θα καλύψει το υπόλοιπό 85%.
3)Είναι κατανοητό ότι οι τιμές των μετοχών των τραπεζών θα τείνουν να συγκλίνουν προς τις τιμές των αυξήσεων κεφαλαίου δεχόμενες και την πρόσθετη επιβάρυνση από την μη άσκηση των δικαιωμάτων όπερ σημαίνει ότι οι μετοχές των τραπεζών ακόμη δεν έχουν δει τα ιστορικά τους χαμηλά.
Ειδικά όσες τράπεζες κρατικοποιηθούν δεν αποκλείεται να δουν τιμές από 0,10 έως 0,30 ευρώ.
4)Το Ταµείο εκδίδει τίτλους παραστατικούς δικαιωµάτων κτήσης µετοχών για τις κοινές µετοχές
Ο αριθμός των κοινών μετοχών του πιστωτικού ιδρύματος που αντιστοιχεί σε κάθε τίτλο υπολογίζεται σύμφωνα με τον ακόλουθο τύπο: X = A/B, όπου:
(Χ) είναι ο αριθμός των κοινών μετοχών του πιστωτικού ιδρύματος τις οποίες δικαιούται να αγοράσει από το Ταμείο ο κάτοχος εκάστου τίτλου,
(Α) είναι ο συνολικός αριθμός των κοινών μετοχών που αναλαμβάνει το Ταμείο λόγω της συμμετοχής του στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και
(Β) είναι ο συνολικός αριθμός των κοινών μετοχών που αναλαμβάνουν οι ιδιώτες λόγω της συμμετοχής τους στην ίδια αύξηση.
Οι ιδιώτες αν καλύψουν το 10% της ελάχιστης συμμετοχής σε μια αύξηση κεφαλαίου δικαιούνται να λάβουν δωρεάν παραστατικούς τίτλους αγοράς μετοχών στο μέλλον.
Η ενεργοποίηση των warrants όπως ονομάζονται τα παραστατικά δικαιώματα αγοράς τίτλων θα ξεκινήσει 6 μήνες μετά την έκδοση τους.
Π.χ. αν εκδοθούν για την Alpha στις 22 Μαρτίου του 2013 στις 23 Σεπτεμβρίου του 2013 μπορούν να εκδοθούν warrants δηλαδή οι ιδιώτες μέτοχοι που κάλυψαν το 10% της ελάχιστης συμμετοχής μπορούν να ζητήσουν να αγοράσουν επιπλέον 10% ή μεγαλύτερο ποσοστό.
Ωστόσο σε αυτό το σημείο εδράζεται το μεγάλο πρόβλημα.
Οι ιδιώτες μέτοχοι των εν δυνάμει ιδιωτικών τραπεζών Alpha και Πειραιώς με τα βίας θα καλύψουν το 10% της αρχικής αύξησης θα μπορούν μετά από 6 μήνες να καλύψουν άλλο 10% ή άλλο ποσοστό;
Έτσι εξηγείται ή ερμηνεύεται ο όρος «εν δυνάμει ιδιωτικές τράπεζες». Διασφαλίζουν το 10% της ελάχιστης συμμετοχής αλλά δεν διασφαλίζουν ότι θα αποκτήσουν τον έλεγχο της τράπεζας στο μέλλον άπαξ και ο βασικός μέτοχος όλων θα είναι το ΤΧΣ.
Για την Εθνική και εφόσον δεν έχει καλύψει το 10% της ελάχιστης συμμετοχής το ΤΧΣ αυτομάτως αίρει την διαδικασία των warrants και η Εθνική περιέρχεται εξ ολοκλήρου στο ΤΧΣ και ουσιαστικά κρατικοποιείται ή ταμειοποιείται κατά τον αδόκιμο όρο.
5) Η τιμή άσκησης του δικαιώματος αγοράς για κάθε τίτλο ισούται με την τιμή διάθεσης στο Ταμείο των νέων μετοχών, τοκιζόμενη επί δεδουλευμένης βάσης, με ετήσιο επιτόκιο 3% πλέον περιθωρίου:
100μονάδων βάσης για το πρώτο έτος από την έκδοση των τίτλων,
200μονάδων βάσης για το δεύτερο έτος,
300μονάδων βάσης για το τρίτο έτος,
400μονάδων βάσης για το τέταρτο έτος και
500μονάδων βάσης για το εναπομείναν διάστημα
επί του αριθμού των κοινών μετοχών που δικαιούται να αποκτήσει ο κάτοχος του τίτλου κατά την άσκηση του δικαιώματός του.
Ο μέγα κίνδυνος
6)Χρησιμοποιώντας ως βάση την λογική πρέπει όλοι να αναλογιστούν κάτι απλό.
Π.χ. οι 4 που θα γίνουν 3 συστημικές τράπεζες στην Ελλάδα θα χρειαστούν 27,5 δις ευρώ.
Ουσιαστικά δεν θα χρειαστούν 27,5 δις καθώς η Εθνική θα χρειαστεί έως +1,7 δισ ευρώ επιπρόσθετα κεφάλαια λόγω της αποτίμησης στην δίκαιη τιμή των δανειακών χαρτοφυλακίων.
Άρα τα 27,5 δις ευρώ θα μετεξελιχθούν σε 29,2 δις ευρώ.
Από αυτά τα 18-19 δις ευρώ θα είναι αυξήσεις κεφαλαίου και τα υπόλοιπα 10 δις ευρώ μετατρέψιμα ομολογιακά.
Επίσης να ληφθεί υπόψη ότι οι τράπεζες έχουν εκδώσει και προνομιούχες μετοχές τις οποίες κατέχει το ελληνικό κράτος αξίας 4,4 δις ευρώ.
Οι ιδιώτες μέτοχοι των τραπεζών πρέπει κάθε 6μηνο να συμμετέχουν ή μη στην ενεργοποίηση των warrants.
Μετά από 3 χρόνια το ΤΧΣ θα μπορεί να πουλάει κοινές μετοχές των τραπεζών που κατέχει.
Θα πρέπει να επιστρέψουν 4,4 δις ευρώ προνομιούχες μετοχές το 2014.
Επίσης σε βάθος 5ετίας θα πρέπει να αποπληρώσουν και τα cocos.
Συνολικά δηλαδή 33,6 δις ευρώ πρέπει να βρουν οι επενδυτές από διάστημα 6 μηνών έως 5 ετών.
Προφανώς είναι αδύνατο να βρεθούν τα κεφάλαια αυτά.
Σε αυτή την περίπτωση τι θα συμβεί;
Είναι πιθανό το ΤΧΣ όταν πουλάει μετοχές να τις πωλήσει σε τιμές πολύ χαμηλότερες από τις αρχικές τιμές των αμκ.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα 40 δις ευρώ θα αγοραστούν στο μέλλον με 15 δις ευρώ.
Ίσως είναι ο μόνος τρόπος οι τράπεζες να παραμείνουν ιδιωτικές στο μέλλον, όσες τράπεζες παραμείνουν εν δυνάμει ιδιωτικές στο παρόν.
H Alpha θα εκδώσει έως 2 δις ευρώ, η Πειραιώς έως 2 δις ευρώ και το σχήμα Εθνικής – Eurobank έως 4,6 δις ευρώ.
Τα ομολογιακά θα καλυφθούν ούτως ή άλλως από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Το κρίσιμο σημείο όμως της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης εδράζεται και εστιάζεται στις επικείμενες αυξήσεις κεφαλαίου.
Οι αυξήσεις κεφαλαίου πρέπει να καλύψουν core tier 1 έως το 6% που σημαίνει ότι καλύπτουν την αρνητική καθαρή θέση έως το 6% core tier 1.
Μια τράπεζα με αρνητική θέση 1 δισ ευρώ αν χρειάζεται για να φθάσει στο core tier 1 περί τα 6 δισ ευρώ αυτό σημαίνει ότι το καθαρό κεφάλαιο της τράπεζας για core tier 1 έως 6% θα είναι 5 δισ ευρώ.
Όμως οι ιδιώτες, οι υφιστάμενοι ιδιώτες επενδυτές πρέπει να γνωρίζουν ότι
1)Οι τιμές των αμκ που θα προσδιοριστούν από 2 ανεξάρτητους ελεγκτικούς οίκους ένας για κάθε τράπεζα και ένας για το ΤΧΣ με την παραδοχή του μέσου όρου των τελευταίων 50 συνεδριάσεων στο ΧΑ μείον έκπτωση – discount 50%.
Αν υπάρχει απόκλιση άνω του 15% μεταξύ της τιμής που προσδιορίζει ο ορκωτός ελεγκτής της τράπεζας και ο ορκωτής ελεγκτής του ΤΧΣ τότε τράπεζα και ΤΧΣ καταφεύγουν στην διαμεσολάβηση του ΥΠΟΙΚ το οποίο αναθέτει σε ανεξάρτητο ορκωτό ελεγκτή να προσδιορίσει την δίκαιη τιμή της αμκ και η οποία δεσμεύει τράπεζα και ΤΧΣ.
Ωστόσο επειδή οι αυξήσεις κεφαλαίου θα υλοποιηθούν από τις τράπεζες π.χ. στην Πειραιώς 5,3 δις ευρώ με την εγγύηση του ΤΧΣ για το 100% της αύξησης, δεν αποκλείεται οι τράπεζες να αποφασίσουν να υιοθετήσουν μεγαλύτερη έκπτωση δηλαδή 60% ή 80% επί του μέσου όρων των 50 συνεδριάσεων ώστε να δελεάσουν τους επενδυτές.
2)Ως προς την διαδικασία των αυξήσεων κεφαλαίου.
Η τράπεζα π.χ. η Alpha που θα υλοποιήσει πρώτη αύξηση κεφαλαίου ύψους 2,57 δις ευρώ θα συγκαλέσει γενική συνέλευση με στόχο να καλυφθεί το 10% η ελάχιστη συμμετοχή ή μεγαλύτερο ποσοστό.
Θα προσδιοριστεί η ημερομηνία αποκοπής τους δικαιώματος της αύξησης που θα αφορά όλο το ποσό και θα ξεκινήσει η διαπραγμάτευση των δικαιωμάτων που επίσης θα αφορούν το σύνολο της αύξησης κεφαλαίου.
Είναι προφανές ότι εκείνη την περίοδο επειδή δεν θα ασκηθεί η συντριπτική πλειοψηφία των δικαιωμάτων θα καταγραφούν βίαιες πτώσεις στις τιμές των δικαιωμάτων και των χρηματιστηριακών τιμών.
Την τελευταία ημέρα της αύξησης κεφαλαίου το ΤΧΣ θα καλύψει όλες τις αδιάθετες μετοχές.
Αν έχει καλυφθεί το 10% το ΤΧΣ θα καλύψει το υπόλοιπο 90%.
Αν καλυφθεί το 15% από τους παλαιούς ή νέους μετόχους το ΤΧΣ θα καλύψει το υπόλοιπό 85%.
3)Είναι κατανοητό ότι οι τιμές των μετοχών των τραπεζών θα τείνουν να συγκλίνουν προς τις τιμές των αυξήσεων κεφαλαίου δεχόμενες και την πρόσθετη επιβάρυνση από την μη άσκηση των δικαιωμάτων όπερ σημαίνει ότι οι μετοχές των τραπεζών ακόμη δεν έχουν δει τα ιστορικά τους χαμηλά.
Ειδικά όσες τράπεζες κρατικοποιηθούν δεν αποκλείεται να δουν τιμές από 0,10 έως 0,30 ευρώ.
4)Το Ταµείο εκδίδει τίτλους παραστατικούς δικαιωµάτων κτήσης µετοχών για τις κοινές µετοχές
Ο αριθμός των κοινών μετοχών του πιστωτικού ιδρύματος που αντιστοιχεί σε κάθε τίτλο υπολογίζεται σύμφωνα με τον ακόλουθο τύπο: X = A/B, όπου:
(Χ) είναι ο αριθμός των κοινών μετοχών του πιστωτικού ιδρύματος τις οποίες δικαιούται να αγοράσει από το Ταμείο ο κάτοχος εκάστου τίτλου,
(Α) είναι ο συνολικός αριθμός των κοινών μετοχών που αναλαμβάνει το Ταμείο λόγω της συμμετοχής του στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου και
(Β) είναι ο συνολικός αριθμός των κοινών μετοχών που αναλαμβάνουν οι ιδιώτες λόγω της συμμετοχής τους στην ίδια αύξηση.
Οι ιδιώτες αν καλύψουν το 10% της ελάχιστης συμμετοχής σε μια αύξηση κεφαλαίου δικαιούνται να λάβουν δωρεάν παραστατικούς τίτλους αγοράς μετοχών στο μέλλον.
Η ενεργοποίηση των warrants όπως ονομάζονται τα παραστατικά δικαιώματα αγοράς τίτλων θα ξεκινήσει 6 μήνες μετά την έκδοση τους.
Π.χ. αν εκδοθούν για την Alpha στις 22 Μαρτίου του 2013 στις 23 Σεπτεμβρίου του 2013 μπορούν να εκδοθούν warrants δηλαδή οι ιδιώτες μέτοχοι που κάλυψαν το 10% της ελάχιστης συμμετοχής μπορούν να ζητήσουν να αγοράσουν επιπλέον 10% ή μεγαλύτερο ποσοστό.
Ωστόσο σε αυτό το σημείο εδράζεται το μεγάλο πρόβλημα.
Οι ιδιώτες μέτοχοι των εν δυνάμει ιδιωτικών τραπεζών Alpha και Πειραιώς με τα βίας θα καλύψουν το 10% της αρχικής αύξησης θα μπορούν μετά από 6 μήνες να καλύψουν άλλο 10% ή άλλο ποσοστό;
Έτσι εξηγείται ή ερμηνεύεται ο όρος «εν δυνάμει ιδιωτικές τράπεζες». Διασφαλίζουν το 10% της ελάχιστης συμμετοχής αλλά δεν διασφαλίζουν ότι θα αποκτήσουν τον έλεγχο της τράπεζας στο μέλλον άπαξ και ο βασικός μέτοχος όλων θα είναι το ΤΧΣ.
Για την Εθνική και εφόσον δεν έχει καλύψει το 10% της ελάχιστης συμμετοχής το ΤΧΣ αυτομάτως αίρει την διαδικασία των warrants και η Εθνική περιέρχεται εξ ολοκλήρου στο ΤΧΣ και ουσιαστικά κρατικοποιείται ή ταμειοποιείται κατά τον αδόκιμο όρο.
5) Η τιμή άσκησης του δικαιώματος αγοράς για κάθε τίτλο ισούται με την τιμή διάθεσης στο Ταμείο των νέων μετοχών, τοκιζόμενη επί δεδουλευμένης βάσης, με ετήσιο επιτόκιο 3% πλέον περιθωρίου:
100μονάδων βάσης για το πρώτο έτος από την έκδοση των τίτλων,
200μονάδων βάσης για το δεύτερο έτος,
300μονάδων βάσης για το τρίτο έτος,
400μονάδων βάσης για το τέταρτο έτος και
500μονάδων βάσης για το εναπομείναν διάστημα
επί του αριθμού των κοινών μετοχών που δικαιούται να αποκτήσει ο κάτοχος του τίτλου κατά την άσκηση του δικαιώματός του.
Ο μέγα κίνδυνος
6)Χρησιμοποιώντας ως βάση την λογική πρέπει όλοι να αναλογιστούν κάτι απλό.
Π.χ. οι 4 που θα γίνουν 3 συστημικές τράπεζες στην Ελλάδα θα χρειαστούν 27,5 δις ευρώ.
Ουσιαστικά δεν θα χρειαστούν 27,5 δις καθώς η Εθνική θα χρειαστεί έως +1,7 δισ ευρώ επιπρόσθετα κεφάλαια λόγω της αποτίμησης στην δίκαιη τιμή των δανειακών χαρτοφυλακίων.
Άρα τα 27,5 δις ευρώ θα μετεξελιχθούν σε 29,2 δις ευρώ.
Από αυτά τα 18-19 δις ευρώ θα είναι αυξήσεις κεφαλαίου και τα υπόλοιπα 10 δις ευρώ μετατρέψιμα ομολογιακά.
Επίσης να ληφθεί υπόψη ότι οι τράπεζες έχουν εκδώσει και προνομιούχες μετοχές τις οποίες κατέχει το ελληνικό κράτος αξίας 4,4 δις ευρώ.
Οι ιδιώτες μέτοχοι των τραπεζών πρέπει κάθε 6μηνο να συμμετέχουν ή μη στην ενεργοποίηση των warrants.
Μετά από 3 χρόνια το ΤΧΣ θα μπορεί να πουλάει κοινές μετοχές των τραπεζών που κατέχει.
Θα πρέπει να επιστρέψουν 4,4 δις ευρώ προνομιούχες μετοχές το 2014.
Επίσης σε βάθος 5ετίας θα πρέπει να αποπληρώσουν και τα cocos.
Συνολικά δηλαδή 33,6 δις ευρώ πρέπει να βρουν οι επενδυτές από διάστημα 6 μηνών έως 5 ετών.
Προφανώς είναι αδύνατο να βρεθούν τα κεφάλαια αυτά.
Σε αυτή την περίπτωση τι θα συμβεί;
Είναι πιθανό το ΤΧΣ όταν πουλάει μετοχές να τις πωλήσει σε τιμές πολύ χαμηλότερες από τις αρχικές τιμές των αμκ.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι τα 40 δις ευρώ θα αγοραστούν στο μέλλον με 15 δις ευρώ.
Ίσως είναι ο μόνος τρόπος οι τράπεζες να παραμείνουν ιδιωτικές στο μέλλον, όσες τράπεζες παραμείνουν εν δυνάμει ιδιωτικές στο παρόν.
Οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των τραπεζών και Cocos
Ποσά σε δισ ευρώ
|
Τράπεζες |
Συνολικά κεφάλαια |
Core tier 1 |
ΑΜΚ κοινές μετοχές |
Το 10% της ελάχιστης συμμετοχής |
Cocos |
|
Εθνική |
9,7 |
6,88 |
7,1 |
710 |
2,6 |
|
Eurobank |
5,8 |
4,35 |
3,8 |
380 |
2 |
|
Σύνολο ΕΤΕ/Euro-bank |
15,5 |
11,23 |
10,9 |
1090 |
4,6 |
|
Alpha |
4,57 |
5,5 |
2,57 |
257 |
2 |
|
Πειραιώς |
7,35/7,5 |
5,74 |
5,35 |
535 |
2 |
|
Σύνολο |
27,45 |
22,47 |
18,82 |
1,88 |
8,6 |
Επεξεργασία στοιχείων www.bankingnews.gr
Πέτρος Λεωτσάκος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών