"Τους τελευταίους μήνες η κυβέρνηση έλαβε κρίσιμες και δύσκολες αποφάσεις προκειμένου να τηρήσει τα συμπεφωνημένα με τους εταίρους", τόνισε
Ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος συμμετείχε ως βασικός ομιλητής στο 60 Πανελλήνιο Επιστημονικό Συνέδριο Νομικής Τεκμηρίωσης Κοινωνικοοικονομικών Θεμάτων με θέμα «Η ελληνική οικονομία και το τραπεζικό σύστημα και στην περίοδο της κρίσης». Αναφέρθηκε σε όλα αυτά που συνέβησαν, όπως και στις προτροπές της τότε διοίκησης της Τράπεζας της Ελλάδος για τους κινδύνους αλλά δεν εισακούστηκε.
Για την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας ο κ. Θεόδωρος Μητράκος έβαλε ως πρώτη προτεραιότητα η χώρα να πάρει την αξιολόγηση από τους Θεσμούς.
Απόσπασμα από την ομιλία του κ. Θ. Μητράκου:
Η ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια έχει διανύσει έναν επίπονο δρόμο προσαρμογής με μεγάλο κοινωνικό κόστος, αλλά και με απτά αποτελέσματα.
Τους τελευταίους μήνες η κυβέρνηση έλαβε κρίσιμες και δύσκολες αποφάσεις προκειμένου να τηρήσει τα συμπεφωνημένα με τους εταίρους και να οδηγήσει τη χώρα στην οριστική έξοδο από την κρίση. Ψήφισε σειρά προαπαιτούμενων σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, σε στενή συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος διαμόρφωσε το πλαίσιο για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, προχώρησε στην προστασία της πρώτης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών εισάγοντας παράλληλα κριτήρια που ξεσκεπάζουν τους κακοπληρωτές, αναθέρμανε και προχώρησε τη διαδικασία ευαίσθητων ιδιωτικοποιήσεων (αεροδρόμια, Αστέρας, ΟΛΠ κλπ), εργάστηκε αποτελεσματικά για την απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων και τέλος προετοίμασε πρόταση για το πολύπλοκο και εκρηκτικό πρόβλημα του ασφαλιστικού. Η γενική κατεύθυνση είναι συμβατή με τις δεσμεύσεις της και τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας. Είναι σαφές ότι όσα απομένουν να ολοκληρωθούν είναι ένα μικρό μόνο μέρος της μεγάλης προσπάθειας που έχει ήδη γίνει. Κλειδί για την επιστροφή στην ανάπτυξη αποτελεί η όσον το δυνατόν ταχύτερη ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης. Η ανάγκη αυτή είναι ιδιαίτερα επιτακτική, καθώς οι εξωτερικές συνθήκες (επιβράδυνση παγκόσμιας οικονομικής μεγέθυνσης, αναταράξεις στα διεθνή χρηματιστήρια και κεφαλαιαγορές, γεωπολιτική αστάθεια, προσφυγικές ροές) απαιτούν την όσο το δυνατόν ταχύτερη αντιμετώπιση των εσωτερικών μας αδυναμιών. Οι παραπάνω παράγοντες μπορούν να επιβαρύνουν δυσανάλογα ευάλωτες χώρες, όπως η Ελλάδα. Η διεθνής αποστροφή στον κίνδυνο έχει οδηγήσει σε μεγάλες απώλειες τις τραπεζικές μετοχές, ενώ οι προσφυγικές ροές επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό τις χώρες διέλευσης, ενώ τα μακροπρόθεσμα οφέλη θα τα καρπωθούν κυρίως οι τελικές χώρες προορισμού.
Φορολογικό και προϋπολογισμός
Οι μεταρρυθμίσεις σε φορολογικό, ασφαλιστικό και δημόσια διοίκηση θα εμπεδώσουν ένα περιβάλλον πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας, το οποίο θα συμβάλει θετικά στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και στην προσέλκυση επενδύσεων. Η κοινωνική και πολιτική συναίνεση στην κατεύθυνση αυτή θα ήταν εξαιρετικά εποικοδομητική. Δεν πρέπει να επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος όπου δόθηκε ασύμμετρη έμφαση στη δημοσιονομική προσαρμογή, με μεγάλο κοινωνικό κόστος, σε σύγκριση με την αναγκαιότητα εφαρμογής μεταρρυθμίσεων που μπορούν να φέρουν μεσοπρόθεσμα οφέλη για όλους. Παράλληλα, πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας και να ενθαρρυνθούν οι ιδιωτικοποιήσεις ώστε να εισρεύσουν επενδύσεις με μακροχρόνιο επενδυτικό ορίζοντα, μειώνοντας ταυτόχρονα το δημόσιο χρέος. Ο προϋπολογισμός του 2016 προβλέπει έσοδα ύψους 1,8 δισεκ. ευρώ από ιδιωτικοποιήσεις έναντι μόλις 270 εκατ. το 2015. Χωρίς την προώθηση των επιχειρηματικών επενδύσεων και τη δημιουργία ελκυστικών συνθηκών για την αξιοποίηση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας δεν μπορούμε να προσβλέπουμε σε ουσιώδη αποκλιμάκωση της ανεργίας. Οι συνθήκες αυτές θα διευκολύνουν και την προσπάθεια που καταβάλλει η Πολιτεία στην κατεύθυνση της καταπολέμησης της φτώχειας και της διασφάλισης της κοινωνικής συνοχής. Η επιτυχία στον τομέα αυτό, μέσω μεταρρυθμίσεων στην παιδεία και στο σύστημα πρόνοιας, θα συμβάλει θετικά στη δημιουργία συνθηκών για την ανάσχεση της ανεργίας. Μέσα από την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και τη θετική αξιολόγηση, το ταχύτερο δυνατόν, θα δοθεί η δυνατότητα στη χώρα να επωφεληθεί από τα αξιόλογα θετικά σοκ που θα ακολουθήσουν και τα οποία μπορούν να οδηγήσουν την πραγματική οικονομία σε τροχιά σημαντικής ανάκαμψης από τα μέσα του 2016. Μεταξύ αυτών των θετικών επιδράσεων να αναφέρω ενδεικτικά την επαναφορά του waiver με τη δυνατότητα επανένταξης των ελληνικών τίτλων στις αποδεκτές από το Ευρωσύστημα εξασφαλίσεις ώστε να μειωθεί σημαντικά το κόστος δανεισμού τραπεζών και επιχειρήσεων, της συμμετοχής των ελληνικών κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, και την αναμενόμενη πολύ καλή τουριστική περίοδο του επόμενου καλοκαιριού. Η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους που θα ακολουθήσει την επιτυχή αξιολόγηση του προγράμματος θα είναι σίγουρα ένα ακόμα θετικό σοκ για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Παράλληλα, η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης θα μπορούσε να επιταχύνει το ρυθμό επιστροφής των καταθέσεων στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι μεγάλο μέρος των εκροών καταθέσεων στο α΄ εξάμηνο του 2015 έχει παραμείνει εντός της χώρας και επομένως, όπως δείχνει η εμπειρία του 2013, μπορεί να επιστρέψει άμεσα. Με τη σειρά της η ενίσχυση των καταθέσεων θα μειώσει την εξάρτηση των τραπεζών από το Ευρωσύστημα και το ELA, διευκολύνοντας τη σταδιακή άρση των περιορισμών στις τραπεζικές εργασίες και στην κίνηση κεφαλαίων. Επιπροσθέτως, θα επιτρέψει στις τράπεζες να στηρίξουν τις προσπάθειες ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας μέσω της χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα με προτεραιότητα στην υγιή επιχειρηματικότητα. Στενά συνυφασμένο με τα παραπάνω είναι το πολιτικά και κοινωνικά ευαίσθητο θέμα της διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, το οποίο αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Η ενεργητική και αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα θωρακίσει τις τράπεζες συμβάλλοντας στην κερδοφορία τους και θα απελευθερώσει πρόσθετους πόρους για τη χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα. Οφείλουμε να αναζητήσουμε τη χρυσή τομή ανάμεσα στην οικονομική αποτελεσματικότητα και την προστασία του παραγωγικού ιστού της χώρας και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Συμπερασματικά, δεν υπάρχουν σήμερα τα περιθώρια για πισωγύρισμα και χαμένες ευκαιρίες. Πρέπει ως κοινωνία να αδράξουμε επιτέλους την ευκαιρία που δειλά έχουν αρχίσει να διαμορφώνουν οι νέες συνθήκες. Η Τράπεζα της Ελλάδος, όπως άλλωστε παγίως έκανε στο παρελθόν, θα συμβάλει, στο μέτρο των δυνατοτήτων και αρμοδιοτήτων της, στην προσπάθεια επιτυχούς ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης, στη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και στην επακόλουθη ανάκαμψη της οικονομίας.
Νίκος Θεοδωρόπουλος
ntheo@bankingnews.gr
Για την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας ο κ. Θεόδωρος Μητράκος έβαλε ως πρώτη προτεραιότητα η χώρα να πάρει την αξιολόγηση από τους Θεσμούς.
Απόσπασμα από την ομιλία του κ. Θ. Μητράκου:
Η ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια έχει διανύσει έναν επίπονο δρόμο προσαρμογής με μεγάλο κοινωνικό κόστος, αλλά και με απτά αποτελέσματα.
Τους τελευταίους μήνες η κυβέρνηση έλαβε κρίσιμες και δύσκολες αποφάσεις προκειμένου να τηρήσει τα συμπεφωνημένα με τους εταίρους και να οδηγήσει τη χώρα στην οριστική έξοδο από την κρίση. Ψήφισε σειρά προαπαιτούμενων σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, σε στενή συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος διαμόρφωσε το πλαίσιο για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, προχώρησε στην προστασία της πρώτης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών εισάγοντας παράλληλα κριτήρια που ξεσκεπάζουν τους κακοπληρωτές, αναθέρμανε και προχώρησε τη διαδικασία ευαίσθητων ιδιωτικοποιήσεων (αεροδρόμια, Αστέρας, ΟΛΠ κλπ), εργάστηκε αποτελεσματικά για την απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων και τέλος προετοίμασε πρόταση για το πολύπλοκο και εκρηκτικό πρόβλημα του ασφαλιστικού. Η γενική κατεύθυνση είναι συμβατή με τις δεσμεύσεις της και τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας. Είναι σαφές ότι όσα απομένουν να ολοκληρωθούν είναι ένα μικρό μόνο μέρος της μεγάλης προσπάθειας που έχει ήδη γίνει. Κλειδί για την επιστροφή στην ανάπτυξη αποτελεί η όσον το δυνατόν ταχύτερη ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης. Η ανάγκη αυτή είναι ιδιαίτερα επιτακτική, καθώς οι εξωτερικές συνθήκες (επιβράδυνση παγκόσμιας οικονομικής μεγέθυνσης, αναταράξεις στα διεθνή χρηματιστήρια και κεφαλαιαγορές, γεωπολιτική αστάθεια, προσφυγικές ροές) απαιτούν την όσο το δυνατόν ταχύτερη αντιμετώπιση των εσωτερικών μας αδυναμιών. Οι παραπάνω παράγοντες μπορούν να επιβαρύνουν δυσανάλογα ευάλωτες χώρες, όπως η Ελλάδα. Η διεθνής αποστροφή στον κίνδυνο έχει οδηγήσει σε μεγάλες απώλειες τις τραπεζικές μετοχές, ενώ οι προσφυγικές ροές επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό τις χώρες διέλευσης, ενώ τα μακροπρόθεσμα οφέλη θα τα καρπωθούν κυρίως οι τελικές χώρες προορισμού.
Φορολογικό και προϋπολογισμός
Οι μεταρρυθμίσεις σε φορολογικό, ασφαλιστικό και δημόσια διοίκηση θα εμπεδώσουν ένα περιβάλλον πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας, το οποίο θα συμβάλει θετικά στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και στην προσέλκυση επενδύσεων. Η κοινωνική και πολιτική συναίνεση στην κατεύθυνση αυτή θα ήταν εξαιρετικά εποικοδομητική. Δεν πρέπει να επαναληφθούν λάθη του παρελθόντος όπου δόθηκε ασύμμετρη έμφαση στη δημοσιονομική προσαρμογή, με μεγάλο κοινωνικό κόστος, σε σύγκριση με την αναγκαιότητα εφαρμογής μεταρρυθμίσεων που μπορούν να φέρουν μεσοπρόθεσμα οφέλη για όλους. Παράλληλα, πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας και να ενθαρρυνθούν οι ιδιωτικοποιήσεις ώστε να εισρεύσουν επενδύσεις με μακροχρόνιο επενδυτικό ορίζοντα, μειώνοντας ταυτόχρονα το δημόσιο χρέος. Ο προϋπολογισμός του 2016 προβλέπει έσοδα ύψους 1,8 δισεκ. ευρώ από ιδιωτικοποιήσεις έναντι μόλις 270 εκατ. το 2015. Χωρίς την προώθηση των επιχειρηματικών επενδύσεων και τη δημιουργία ελκυστικών συνθηκών για την αξιοποίηση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας δεν μπορούμε να προσβλέπουμε σε ουσιώδη αποκλιμάκωση της ανεργίας. Οι συνθήκες αυτές θα διευκολύνουν και την προσπάθεια που καταβάλλει η Πολιτεία στην κατεύθυνση της καταπολέμησης της φτώχειας και της διασφάλισης της κοινωνικής συνοχής. Η επιτυχία στον τομέα αυτό, μέσω μεταρρυθμίσεων στην παιδεία και στο σύστημα πρόνοιας, θα συμβάλει θετικά στη δημιουργία συνθηκών για την ανάσχεση της ανεργίας. Μέσα από την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και τη θετική αξιολόγηση, το ταχύτερο δυνατόν, θα δοθεί η δυνατότητα στη χώρα να επωφεληθεί από τα αξιόλογα θετικά σοκ που θα ακολουθήσουν και τα οποία μπορούν να οδηγήσουν την πραγματική οικονομία σε τροχιά σημαντικής ανάκαμψης από τα μέσα του 2016. Μεταξύ αυτών των θετικών επιδράσεων να αναφέρω ενδεικτικά την επαναφορά του waiver με τη δυνατότητα επανένταξης των ελληνικών τίτλων στις αποδεκτές από το Ευρωσύστημα εξασφαλίσεις ώστε να μειωθεί σημαντικά το κόστος δανεισμού τραπεζών και επιχειρήσεων, της συμμετοχής των ελληνικών κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, και την αναμενόμενη πολύ καλή τουριστική περίοδο του επόμενου καλοκαιριού. Η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους που θα ακολουθήσει την επιτυχή αξιολόγηση του προγράμματος θα είναι σίγουρα ένα ακόμα θετικό σοκ για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Παράλληλα, η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης θα μπορούσε να επιταχύνει το ρυθμό επιστροφής των καταθέσεων στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι μεγάλο μέρος των εκροών καταθέσεων στο α΄ εξάμηνο του 2015 έχει παραμείνει εντός της χώρας και επομένως, όπως δείχνει η εμπειρία του 2013, μπορεί να επιστρέψει άμεσα. Με τη σειρά της η ενίσχυση των καταθέσεων θα μειώσει την εξάρτηση των τραπεζών από το Ευρωσύστημα και το ELA, διευκολύνοντας τη σταδιακή άρση των περιορισμών στις τραπεζικές εργασίες και στην κίνηση κεφαλαίων. Επιπροσθέτως, θα επιτρέψει στις τράπεζες να στηρίξουν τις προσπάθειες ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας μέσω της χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα με προτεραιότητα στην υγιή επιχειρηματικότητα. Στενά συνυφασμένο με τα παραπάνω είναι το πολιτικά και κοινωνικά ευαίσθητο θέμα της διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, το οποίο αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Η ενεργητική και αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα θωρακίσει τις τράπεζες συμβάλλοντας στην κερδοφορία τους και θα απελευθερώσει πρόσθετους πόρους για τη χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα. Οφείλουμε να αναζητήσουμε τη χρυσή τομή ανάμεσα στην οικονομική αποτελεσματικότητα και την προστασία του παραγωγικού ιστού της χώρας και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Συμπερασματικά, δεν υπάρχουν σήμερα τα περιθώρια για πισωγύρισμα και χαμένες ευκαιρίες. Πρέπει ως κοινωνία να αδράξουμε επιτέλους την ευκαιρία που δειλά έχουν αρχίσει να διαμορφώνουν οι νέες συνθήκες. Η Τράπεζα της Ελλάδος, όπως άλλωστε παγίως έκανε στο παρελθόν, θα συμβάλει, στο μέτρο των δυνατοτήτων και αρμοδιοτήτων της, στην προσπάθεια επιτυχούς ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης, στη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και στην επακόλουθη ανάκαμψη της οικονομίας.
Νίκος Θεοδωρόπουλος
ntheo@bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών