γράφει : Πέτρος Λεωτσάκος
Η καλλιεργηθείσα άποψη ότι οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να απεξαρτηθούν από την ΕΚΤ είτε μέσω της μη ανανέωσης των ομολόγων τους, πώλησης θυγατρικών ή άλλων δραστηριοτήτων δεν φαίνεται τελικώς ότι μπορεί να υλοποιηθεί.
Με βάση τα σημερινά δεδομένα η απεξάρτηση των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ είναι σχεδόν αδύνατη.
Είναι σχεδόν αδύνατη καθώς οι καταθέσεις, ο πυρήνας της ρευστότητας των τραπεζών μειώνεται συνεχώς και μειώνεται ανησυχητικά.
Βέβαια τον Ιανουάριο υπήρχαν αυξήσεις κεφαλαίου τραπεζών και βεβαίως ανησυχίες για την κρίση χρέους της Ελλάδος.
Αλλά τον Ιανουάριο η αγορά έδειξε σημάδια βελτίωσης τουλάχιστον στο χρηματιστήριο παρ΄ όλα αυτά οι καταθέσεις μειώθηκαν κατά 4 δις ευρώ.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον οι ελληνικές τράπεζες δεν μπορούν να μειώσουν την εξάρτηση τους από την ΕΚΤ η οποία πλέον έχει φθάσει στα 97,7 δις ευρώ.
Οι καταθέσεις τον Ιανουάριο κατήλθαν στα 204,781 δις ευρώ από 208,864 δις ευρώ τον Δεκέμβριο του 2010.
Η μεγαλύτερη μείωση παρατηρήθηκε στις καταθέσεις των νοικοκυριών από 173,5 δις το Δεκέμβριο του 2010 στα 170,627 δις ευρώ τον Ιανουάριο του 2011.
Ταυτόχρονα εκτινάχθηκαν κατά 23 δις ευρώ οι εγγυήσεις των ελληνικών τραπεζών στην ΕΚΤ και διαμορφώθηκαν στα 162 δις ευρώ που αποτελούν ρεκόρ όλων των εποχών τον Δεκέμβριο του 2010 σε σχέση με τα 137,7 δις ευρώ τον Νοέμβριο του 2010, καταδεικνύοντας και το μέγεθος του προβλήματος ρευστότητας.
Μπορεί η αύξηση αυτή να αποδίδεται στην μεγάλη αύξηση των αποθεμάτων εγγυήσεων των ελληνικών τραπεζών στην ΕΚΤ αλλά καταδεικνύει και το μέγεθος του προβλήματος που αντιμετώπισε το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Έναντι αυτών των εγγυήσεων η ΕΚΤ χρηματοδότησε τις ελληνικές τράπεζες με 97,7 δις ευρώ έναντι 95,2 δις ευρώ τον Νοέμβριο.
Γιατί αυξήθηκαν οι εγγυήσεις των ελληνικών τραπεζών τον Δεκέμβριο του 2010;
Για 2 βασικούς λόγους.
1)Τον Ιανουάριο του 2011 εφαρμόστηκαν τα νέα haircut της ΕΚΤ που επέδρασαν αρνητικά κατά 8-9 δις ευρώ στις εγγυήσεις των ελληνικών τραπεζών
2)Οι τράπεζες αύξησαν προληπτικά τα αποθέματα ρευστότητας με στόχο να καλύψουν δυνητικές ανάγκες ρευστότητας στο μέλλον.
Σημειώνεται ότι τα αποθέματα δημιουργούνται με στόχο αν μια τράπεζα χρειαστεί ρευστότητα να ενεργοποιήσει τις εγγυήσεις που έχει κατατεθειμένες στην ΕΚΤ. Οι τράπεζες τον Δεκέμβριο χρησιμοποίησαν και τις νέες εγγυήσεις των 25 δις ευρώ από το ελληνικό δημόσιο τις οποίες και κατέθεσαν άμεσα στην ΕΚΤ.
Τον Νοέμβριο του 2010 οι Ελληνικές τράπεζες είχαν αντλήσει 95,2 δις ευρώ και έναντι αυτών είχαν καταθέσει ως εγγυήσεις 137,7 δις ευρώ.
Σε διάστημα ενός μήνα αυξήθηκε η ρευστότητα που είχαν αντλήσει οι τράπεζες στα 97,7 δις ευρώ δηλαδή 2,5 δις ευρώ και οι εγγυήσεις από 137,7 δις εκτινάχθηκαν στα 162 δις ευρώ.
Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι οι ελληνικές τράπεζες προσεχώς θα κάνουν χρήση και των νέων εγγυήσεων ύψους 30 δις ευρώ όπερ σημαίνει ότι θα αυξηθούν οι εγγυήσεις στην ΕΚΤ.
Μη αποτελεσματική η μείωση της ρευστότητας από την ΕΚΤ
Κατά καιρούς έχουν αναφερθεί τρόποι μείωσης της εξάρτησης των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ.
1)Να μειώσουν το χαρτοφυλάκιο ομολόγων τους που φθάνει τα 55,5 δις ευρώ στις 8 μεγαλύτερες ελληνικές και Κυπριακές τράπεζες.
Αυτό θα επιτευχθεί μέσω της ανανέωσης των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου που λήγουν το 2011 περίπου 7 δις και το 2012 περίπου 10 δις ευρώ
Μια από αυτές τις λύσεις είναι βεβαίως και η ωρίμανση η λήξη ομολόγων του ελληνικού δημοσίου.
Το 2011 λήγουν 7 δις ευρώ ελληνικά ομόλογα και συγκεκριμένα 2 δις στην Εθνική, 600 εκατ στην Alpha, 1 δις στην Eurobank, 800 εκατ στην Πειραιώς, 600 εκατ στην Μarfin και 1,5 δις σε ΑΤΕ και ΤΤ.
Το 2012 λήγουν 10 δις ευρώ ελληνικά ομόλογα και συγκεκριμένα 3 δις στην Εθνική, 1 δις στην Alpha, 1,5 δις στην Eurobank, 1,7 δις στην Πειραιώς, 1 δις στην Μarfin και 1,8 δις σε ΑΤΕ και ΤΤ.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην Εθνική το 2011 λήγουν 2 δις ελληνικό χρέος, το 2012 περίπου 3 δις το 2013 περίπου 4,6 δις και το 2014 πάνω από 5,5 δις ευρώ.
2)Θα προχωρήσουν σε εκδόσεις repos όπως αυτή που πρόσφατα πραγματοποίησε η Eurobank 1 δις ευρώ.
Με βάση όλες τις ενδείξεις οι τράπεζες μπορούν να υλοποιήσουν repo συνολικά για το 2011 περί τα 5-6 δις ευρώ.
Τα repos είναι ένας μηχανισμός άντλησης ρευστότητας με βάση τον οποίο μια ελληνική τράπεζα συμφωνεί με μια ξένη κατά βάση να την δανείσει για ένα διάστημα και ως εγγύηση η ελληνική τράπεζα δίνει ομόλογα ελληνικού δημοσίου.
3)Μια λύση σοκ που έχει μάλιστα προτείνει η Τρόικα είναι να πωλήσουν τις θυγατρικές τους στα Βαλκάνια.
Αυτό σημαίνει ότι αν μπορούσε να υλοποιηθεί ένα τέτοιο σχέδιο θα απελευθερωνόταν περίπου 15 με 20 δις ευρώ ρευστότητα.
Ωστόσο το αντεπιχείρημα που προβάλλεται είναι ισχυρό.
Αν οι ελληνικές τράπεζες αρχίζουν να πουλάνε τα Βαλκάνια ναρκοθετούν την μελλοντική τους πορεία καθώς η Ελλάδας για πολλά χρόνια θα είναι παγιδευμένη στην κρίση χρέους και τα Βαλκάνια θα αποτελούν την μόνη εναλλακτική πηγή εσόδων στο μέλλον…
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν επενδύσει συνολικά 15 δις σε κεφάλαια και 20 δις ευρώ σε ρευστότητα στο εξωτερικό.
Αν θεωρητικά πουλούσαν όλες τις θυγατρικές τους στο εξωτερικό θα γλίτωναν ρευστότητα 20 δις ευρώ
4) Η Τρόικα έχει ζητήσει να μειώσουν δραστικά οι ελληνικές τράπεζες και τα κόστη τους.
Π.χ. να μειωθούν οι απολαβές των βασικών στελεχών περαιτέρω, να μειώσουν επίσης ανελαστικά κόστη να μειώσουν γενικά τις δαπάνες τους.
5)Η έσχατη λύση σε μια περίπτωση όπου η πίεση της ΕΚΤ είναι ασφυκτική, οι ελληνικές τράπεζες θα ζητήσουν από την ΤτΕ να ενεργοποιηθεί το ELA Emergency Liquidity Assistance δηλαδή τον μηχανισμό παροχής ρευστότητας προς τις τράπεζες εφόσον δεν μπορούν να δανεισθούν από την ΕΚΤ.
Σε αυτό τον μηχανισμό ο οποίος ενεργοποιείται εκτάκτως οι τράπεζες προσφεύγουν στην ΤτΕ και ζητούν ρευστότητα δίνοντας ως εγγυήσεις στοιχεία ενεργητικού τα οποία δεν είναι αποδεκτά υπό τις υφιστάμενες συνθήκες από την ΕΚΤ.
Ο μηχανισμός αυτός λειτουργεί μόνο υπό έκτακτες συνθήκες.
Μέχρι τώρα δεν έχει χρειασθεί και πιθανότατα να μην χρειασθεί.
Όμως αν συμβεί και οι τράπεζες χρειαστεί να προσφύγουν σε αυτό τον μηχανισμό τότε 3 πράγματα θα έχουν συμβεί.
1)Θα τους τελείωσαν τα collateral οι εγγυήσεις
2)Θα αντιμετωπίζουν ακόμη πιο οξύ πρόβλημα ρευστότητας
3)Οι τραπεζικές μετοχές , καθώς η αγορά θα έχει αντιληφθεί ότι υπάρχει πρόβλημα ρευστότητας, θα φθάσουν στο ναδίρ στα τάρταρα.
www.bankingnews.gr
Είναι σχεδόν αδύνατη καθώς οι καταθέσεις, ο πυρήνας της ρευστότητας των τραπεζών μειώνεται συνεχώς και μειώνεται ανησυχητικά.
Βέβαια τον Ιανουάριο υπήρχαν αυξήσεις κεφαλαίου τραπεζών και βεβαίως ανησυχίες για την κρίση χρέους της Ελλάδος.
Αλλά τον Ιανουάριο η αγορά έδειξε σημάδια βελτίωσης τουλάχιστον στο χρηματιστήριο παρ΄ όλα αυτά οι καταθέσεις μειώθηκαν κατά 4 δις ευρώ.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον οι ελληνικές τράπεζες δεν μπορούν να μειώσουν την εξάρτηση τους από την ΕΚΤ η οποία πλέον έχει φθάσει στα 97,7 δις ευρώ.
Οι καταθέσεις τον Ιανουάριο κατήλθαν στα 204,781 δις ευρώ από 208,864 δις ευρώ τον Δεκέμβριο του 2010.
Η μεγαλύτερη μείωση παρατηρήθηκε στις καταθέσεις των νοικοκυριών από 173,5 δις το Δεκέμβριο του 2010 στα 170,627 δις ευρώ τον Ιανουάριο του 2011.
Ταυτόχρονα εκτινάχθηκαν κατά 23 δις ευρώ οι εγγυήσεις των ελληνικών τραπεζών στην ΕΚΤ και διαμορφώθηκαν στα 162 δις ευρώ που αποτελούν ρεκόρ όλων των εποχών τον Δεκέμβριο του 2010 σε σχέση με τα 137,7 δις ευρώ τον Νοέμβριο του 2010, καταδεικνύοντας και το μέγεθος του προβλήματος ρευστότητας.
Μπορεί η αύξηση αυτή να αποδίδεται στην μεγάλη αύξηση των αποθεμάτων εγγυήσεων των ελληνικών τραπεζών στην ΕΚΤ αλλά καταδεικνύει και το μέγεθος του προβλήματος που αντιμετώπισε το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Έναντι αυτών των εγγυήσεων η ΕΚΤ χρηματοδότησε τις ελληνικές τράπεζες με 97,7 δις ευρώ έναντι 95,2 δις ευρώ τον Νοέμβριο.
Γιατί αυξήθηκαν οι εγγυήσεις των ελληνικών τραπεζών τον Δεκέμβριο του 2010;
Για 2 βασικούς λόγους.
1)Τον Ιανουάριο του 2011 εφαρμόστηκαν τα νέα haircut της ΕΚΤ που επέδρασαν αρνητικά κατά 8-9 δις ευρώ στις εγγυήσεις των ελληνικών τραπεζών
2)Οι τράπεζες αύξησαν προληπτικά τα αποθέματα ρευστότητας με στόχο να καλύψουν δυνητικές ανάγκες ρευστότητας στο μέλλον.
Σημειώνεται ότι τα αποθέματα δημιουργούνται με στόχο αν μια τράπεζα χρειαστεί ρευστότητα να ενεργοποιήσει τις εγγυήσεις που έχει κατατεθειμένες στην ΕΚΤ. Οι τράπεζες τον Δεκέμβριο χρησιμοποίησαν και τις νέες εγγυήσεις των 25 δις ευρώ από το ελληνικό δημόσιο τις οποίες και κατέθεσαν άμεσα στην ΕΚΤ.
Τον Νοέμβριο του 2010 οι Ελληνικές τράπεζες είχαν αντλήσει 95,2 δις ευρώ και έναντι αυτών είχαν καταθέσει ως εγγυήσεις 137,7 δις ευρώ.
Σε διάστημα ενός μήνα αυξήθηκε η ρευστότητα που είχαν αντλήσει οι τράπεζες στα 97,7 δις ευρώ δηλαδή 2,5 δις ευρώ και οι εγγυήσεις από 137,7 δις εκτινάχθηκαν στα 162 δις ευρώ.
Επίσης αξίζει να σημειωθεί ότι οι ελληνικές τράπεζες προσεχώς θα κάνουν χρήση και των νέων εγγυήσεων ύψους 30 δις ευρώ όπερ σημαίνει ότι θα αυξηθούν οι εγγυήσεις στην ΕΚΤ.
Μη αποτελεσματική η μείωση της ρευστότητας από την ΕΚΤ
Κατά καιρούς έχουν αναφερθεί τρόποι μείωσης της εξάρτησης των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ.
1)Να μειώσουν το χαρτοφυλάκιο ομολόγων τους που φθάνει τα 55,5 δις ευρώ στις 8 μεγαλύτερες ελληνικές και Κυπριακές τράπεζες.
Αυτό θα επιτευχθεί μέσω της ανανέωσης των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου που λήγουν το 2011 περίπου 7 δις και το 2012 περίπου 10 δις ευρώ
Μια από αυτές τις λύσεις είναι βεβαίως και η ωρίμανση η λήξη ομολόγων του ελληνικού δημοσίου.
Το 2011 λήγουν 7 δις ευρώ ελληνικά ομόλογα και συγκεκριμένα 2 δις στην Εθνική, 600 εκατ στην Alpha, 1 δις στην Eurobank, 800 εκατ στην Πειραιώς, 600 εκατ στην Μarfin και 1,5 δις σε ΑΤΕ και ΤΤ.
Το 2012 λήγουν 10 δις ευρώ ελληνικά ομόλογα και συγκεκριμένα 3 δις στην Εθνική, 1 δις στην Alpha, 1,5 δις στην Eurobank, 1,7 δις στην Πειραιώς, 1 δις στην Μarfin και 1,8 δις σε ΑΤΕ και ΤΤ.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην Εθνική το 2011 λήγουν 2 δις ελληνικό χρέος, το 2012 περίπου 3 δις το 2013 περίπου 4,6 δις και το 2014 πάνω από 5,5 δις ευρώ.
2)Θα προχωρήσουν σε εκδόσεις repos όπως αυτή που πρόσφατα πραγματοποίησε η Eurobank 1 δις ευρώ.
Με βάση όλες τις ενδείξεις οι τράπεζες μπορούν να υλοποιήσουν repo συνολικά για το 2011 περί τα 5-6 δις ευρώ.
Τα repos είναι ένας μηχανισμός άντλησης ρευστότητας με βάση τον οποίο μια ελληνική τράπεζα συμφωνεί με μια ξένη κατά βάση να την δανείσει για ένα διάστημα και ως εγγύηση η ελληνική τράπεζα δίνει ομόλογα ελληνικού δημοσίου.
3)Μια λύση σοκ που έχει μάλιστα προτείνει η Τρόικα είναι να πωλήσουν τις θυγατρικές τους στα Βαλκάνια.
Αυτό σημαίνει ότι αν μπορούσε να υλοποιηθεί ένα τέτοιο σχέδιο θα απελευθερωνόταν περίπου 15 με 20 δις ευρώ ρευστότητα.
Ωστόσο το αντεπιχείρημα που προβάλλεται είναι ισχυρό.
Αν οι ελληνικές τράπεζες αρχίζουν να πουλάνε τα Βαλκάνια ναρκοθετούν την μελλοντική τους πορεία καθώς η Ελλάδας για πολλά χρόνια θα είναι παγιδευμένη στην κρίση χρέους και τα Βαλκάνια θα αποτελούν την μόνη εναλλακτική πηγή εσόδων στο μέλλον…
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν επενδύσει συνολικά 15 δις σε κεφάλαια και 20 δις ευρώ σε ρευστότητα στο εξωτερικό.
Αν θεωρητικά πουλούσαν όλες τις θυγατρικές τους στο εξωτερικό θα γλίτωναν ρευστότητα 20 δις ευρώ
4) Η Τρόικα έχει ζητήσει να μειώσουν δραστικά οι ελληνικές τράπεζες και τα κόστη τους.
Π.χ. να μειωθούν οι απολαβές των βασικών στελεχών περαιτέρω, να μειώσουν επίσης ανελαστικά κόστη να μειώσουν γενικά τις δαπάνες τους.
5)Η έσχατη λύση σε μια περίπτωση όπου η πίεση της ΕΚΤ είναι ασφυκτική, οι ελληνικές τράπεζες θα ζητήσουν από την ΤτΕ να ενεργοποιηθεί το ELA Emergency Liquidity Assistance δηλαδή τον μηχανισμό παροχής ρευστότητας προς τις τράπεζες εφόσον δεν μπορούν να δανεισθούν από την ΕΚΤ.
Σε αυτό τον μηχανισμό ο οποίος ενεργοποιείται εκτάκτως οι τράπεζες προσφεύγουν στην ΤτΕ και ζητούν ρευστότητα δίνοντας ως εγγυήσεις στοιχεία ενεργητικού τα οποία δεν είναι αποδεκτά υπό τις υφιστάμενες συνθήκες από την ΕΚΤ.
Ο μηχανισμός αυτός λειτουργεί μόνο υπό έκτακτες συνθήκες.
Μέχρι τώρα δεν έχει χρειασθεί και πιθανότατα να μην χρειασθεί.
Όμως αν συμβεί και οι τράπεζες χρειαστεί να προσφύγουν σε αυτό τον μηχανισμό τότε 3 πράγματα θα έχουν συμβεί.
1)Θα τους τελείωσαν τα collateral οι εγγυήσεις
2)Θα αντιμετωπίζουν ακόμη πιο οξύ πρόβλημα ρευστότητας
3)Οι τραπεζικές μετοχές , καθώς η αγορά θα έχει αντιληφθεί ότι υπάρχει πρόβλημα ρευστότητας, θα φθάσουν στο ναδίρ στα τάρταρα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών