Ο φόβος γερνάει πιο γρήγορα από τον χρόνο: Πώς οι εγκέφαλοι των αγχωμένων ανθρώπων καταστρέφονται εκ των έσω

Επιστήμονες από την Ιαπωνία πραγματοποίησαν μια σημαντική ανακάλυψη που ρίχνει φως στη σχέση μεταξύ άγχους και πρόωρης γήρανσης του εγκεφάλου.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Neuropsychopharmacology, οι ερευνητές εντόπισαν έναν βιοδείκτη που σχετίζεται με την επιταχυνόμενη φθορά του νευρικού συστήματος.
Η ανακάλυψη αυτή μπορεί να αποτελέσει το κλειδί για την κατανόηση του γιατί τα άτομα με αυξημένο άγχος είναι πιο ευάλωτα σε γνωστική εξασθένηση και συναισθηματικές διαταραχές.

Πώς διεξήχθη η μελέτη

Οι επιστήμονες ανέλυσαν γενετικά δεδομένα από 17 μοντέλα τρωκτικών με διάφορες νευρολογικές και ψυχικές διαταραχές.
Διαπίστωσαν ότι τα ζώα με αυξημένα επίπεδα άγχους παρουσίασαν μεταβολές στη λειτουργία του ιππόκαμπου — της περιοχής του εγκεφάλου που ελέγχει τη μνήμη, τη μάθηση και τον συναισθηματικό έλεγχο.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα κύτταρα του ιππόκαμπου εμφάνισαν πρόωρη ωρίμανση, οδηγώντας σε μια κατάσταση που οι ερευνητές ονόμασαν «υπερωριμότητα».
Αυτό σημαίνει ότι οι νευρώνες γερνούν ταχύτερα από το φυσιολογικό, χάνοντας την ικανότητα αναγέννησης και προσαρμογής.

Τι είναι η “υπερωριμότητα” του ιππόκαμπου

Ο ιππόκαμπος παίζει κρίσιμο ρόλο στη δημιουργία αναμνήσεων και στη ρύθμιση συναισθημάτων.
Όταν τα κύτταρά του φθείρονται πρόωρα, ο εγκέφαλος χάνει μέρος της ευελιξίας του — κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε έντονο άγχος, κατάθλιψη και μειωμένη συγκέντρωση.
«Η επιταχυνόμενη ωρίμανση του ιππόκαμπου μπορεί να αποτελεί έναν κοινό μοριακό μηχανισμό πίσω από τη σχιζοφρένεια, το άγχος και την κατάθλιψη»,
δήλωσε ο Hideo Hagihara, επικεφαλής επιστήμονας και συγγραφέας της μελέτης.
Με απλά λόγια, η υπερωριμότητα καθιστά τον εγκέφαλο πιο “άκαμπτο” — αντιδρά υπερβολικά σε στρεσογόνα ερεθίσματα και δυσκολεύεται να προσαρμοστεί σε νέες καταστάσεις.

Γιατί το άγχος επιταχύνει τη γήρανση του εγκεφάλου

Το χρόνιο άγχος συνοδεύεται από συνεχή απελευθέρωση ορμονών του στρες, όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη.
Αν και σε μικρές δόσεις βοηθούν τον οργανισμό να ανταπεξέλθει, η παρατεταμένη έκθεση σε αυτές τις ορμόνες προκαλεί εκφυλισμό των νευρώνων και εξάντληση των νευρωνικών δικτύων.
Με την πάροδο του χρόνου, ο εγκέφαλος ενός ατόμου με χρόνιο στρες λειτουργεί σαν να είναι δεκαετίες μεγαλύτερος, με επιβράδυνση της σκέψης, απώλεια μνήμης και μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης.

Δυνατότητες και προοπτικές

Οι Ιάπωνες ερευνητές ελπίζουν ότι ο εντοπισμός του νέου βιοδείκτη υπερωριμότητας θα ανοίξει τον δρόμο για πιο ακριβή διάγνωση και νέες θεραπείες ψυχικών διαταραχών.
Εφόσον κατανοηθούν οι μοριακοί μηχανισμοί που προκαλούν την πρόωρη γήρανση του ιππόκαμπου, θα είναι δυνατό να αναπτυχθούν φαρμακευτικές παρεμβάσεις που θα επιβραδύνουν τη διαδικασία.
Η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει και εργαλείο έγκαιρης πρόληψης — καθώς ο εντοπισμός σημείων υπερωριμότητας του εγκεφάλου σε πρώιμο στάδιο θα επιτρέπει έγκαιρη αντιμετώπιση του άγχους και μείωση του κινδύνου για κατάθλιψη.

www.bankingnews.gr