Οι εκτελέσεις έγιναν μαζικά και με πλήρη οργανωτική μεθοδικότητα
Η σφαγή στη Σρεμπρένιτσα, που πραγματοποιήθηκε πριν από 30 χρόνια, παραμένει το μεγαλύτερο στρατιωτικό έγκλημα στην Ευρώπη από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Κατά τη διάρκεια της Βοσνιακής σύρραξης, η πόλη Σρεμπρένιτσα, που βρίσκεται στη Βοσνία, υπήρξε το επίκεντρο μιας τρομερής εκτέλεσης.
Σε διάστημα μόλις λίγων ημερών, τον Ιούλιο του 1995, οι σερβικές δυνάμεις εκτέλεσαν χιλιάδες Βόσνιους Μουσουλμάνους με τη σύμφωνη γνώμη της ηγεσίας τους και με μια οργανωμένη και σχεδιασμένη στρατηγική.
Η σφαγή αυτή είχε τη χαρακτηριστική σφραγίδα του στρατιωτικού εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας, και αποτέλεσε σημείο καμπής για τη σύγκρουση στην πρώην Γιουγκοσλαβία.
Καμία στρατηγική σημασία
Η Σρεμπρένιτσα, μία μικρή πόλη κρυμμένη ανάμεσα σε βουνά και δάση στην ανατολική Βοσνία, δεν είχε καμία στρατηγική σημασία, εκτός από τη θέση της στην περιοχή και τη γειτνίαση με τη Σερβία.
Ωστόσο, αυτή η γεωγραφική θέση είχε καθοριστική σημασία, καθώς η πόλη βρισκόταν στη διαδρομή σύνδεσης του σερβικού θύλακα στη Βοσνία, την «Σερβική Δημοκρατία», με τη Σερβία.
Όταν η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε, οι Σέρβοι που ζούσαν στην περιοχή επιδίωξαν να δημιουργήσουν έναν σερβικό θύλακα εντός της Βοσνίας, κάτι που εξηγεί την επιμονή τους να απομακρύνουν τους Βόσνιους Μουσουλμάνους από την περιοχή.
Ο πόλεμος στην Βοσνία από το 1992 είχε εξελιχθεί σε έναν σφοδρό και αιματηρό εθνοκαθαρτικό πόλεμο, με τους Σέρβους εθνικιστές να επιδιώκουν την κυριαρχία τους.
Στη διάρκεια αυτής της σύγκρουσης, οι Σέρβοι προσδιόρισαν τους Βόσνιους Μουσουλμάνους ως εχθρούς, αποκαλώντας τους «Τούρκους» και θεωρώντας τους ως υπεύθυνους για την υποδούλωση και τον εκτοπισμό των Σέρβων κατά την περίοδο της οθωμανικής κατοχής.
Αν και δεν υπήρχε καμία ένδειξη ότι οι Σέρβοι ήθελαν να δημιουργήσουν στρατόπεδα συγκέντρωσης σαν το Άουσβιτς για τους Μουσουλμάνους, δεν ήθελαν να ζήσουν υπό την κυριαρχία τους.
Αυτός ο αντιμουσουλμανικός κυνισμός οδήγησε σε μια σειρά καταπιεστικών επιθέσεων και βίας, με την πολιορκία της Σρεμπρένιτσας να είναι μόνο ένα από τα τραγικά επεισόδια.
Τα γεγονότα
Η Σρεμπρένιτσα βρισκόταν υπό πολιορκία από τον Απρίλιο του 1992, όταν οι Σέρβοι άρχισαν να περικυκλώνουν την πόλη, αποκλείοντας την και στερώντας την από προμήθειες.
Η παρουσία του ΟΗΕ και των διεθνών ειρηνοφρουρών δεν βοήθησε ουσιαστικά τους πολιορκημένους Βόσνιους Μουσουλμάνους.
Η πόλη υπέφερε από ελλείψεις τροφίμων και φαρμάκων, ενώ οι βομβαρδισμοί και οι τακτικές μάχες συνέχιζαν να καταστρέφουν την περιοχή.
Παρά την αποστολή στρατευμάτων του ΟΗΕ, τα οποία, αν και είχαν αναλάβει την αποστολή να διασφαλίσουν την ασφάλεια της πόλης, δεν κατάφεραν να εμποδίσουν τη σερβική προέλαση.
Με την κατάρρευση των αμυντικών γραμμών, στις 6 Ιουλίου 1995, οι Σέρβοι άρχισαν την πλήρη επίθεση στην πόλη.
Παρά την αντίσταση από τους Ολλανδούς ειρηνοφρουρούς, οι Σέρβοι προχώρησαν στην κατάληψη της πόλης και άρχισαν να εκτελούν αδιακρίτως όλους τους άνδρες και αγόρια από 14 έως 70 ετών.
Οι εκτελέσεις έγιναν μαζικά και με πλήρη οργανωτική μεθοδικότητα. Οι Σέρβοι, έχοντας συλλάβει αιχμαλώτους, τους εκτέλεσαν κατά χιλιάδες σε σχολεία και αποθήκες, ενώ ταυτόχρονα άφηναν τους υπόλοιπους να πεθάνουν από την πείνα και τις κακουχίες.
Φρικαλεότητες
Οι στρατιώτες που συμμετείχαν στην εκτέλεση αυτών των φρικαλέων εγκλημάτων περιέγραψαν τις σκηνές με απίστευτη ψυχρότητα.
Ένας από τους μάρτυρες περιέγραψε ότι μετά το μακελειό ένιωθε «ένα παράξενο ζεστό αίσθημα από το αίμα που κάλυπτε το τσιμεντένιο πάτωμα, περπατώντας πάνω στους νεκρούς».
Οι εκτελέσεις συνεχίστηκαν, και τα θύματα, παρά τις ελαφριές πληγές που είχαν, δεν είχαν καμία ελπίδα για επιβίωση.
Η σφαγή της Σρεμπρένιτσας κατέληξε στη μαζική καταστροφή της πόλης και τη δολοφονία περίπου 8.300 ατόμων.
Η διεθνής κοινότητα, αρχικά ανήσυχη για την εξέλιξη των γεγονότων, αντέδρασε με στρατιωτικές επιθέσεις κατά των σερβικών δυνάμεων, οι οποίες έφεραν το τέλος του πολέμου και οδήγησαν στην υπογραφή των Συμφωνιών του Dayton.
Ωστόσο, η σφαγή της Σρεμπρένιτσας άφησε μια ντροπιαστική κληρονομιά για τα Ηνωμένα Έθνη και το διεθνές δίκαιο.
Η αποτυχία της αποστολής του ΟΗΕ να προστατεύσει τους αμάχους και η αδυναμία του να αποτρέψει τα εγκλήματα, προκαλούν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των ειρηνευτικών δυνάμεων όταν δεν διαθέτουν την κατάλληλη υποστήριξη και εντολές.
Η ενοχή για την αποτυχία αυτή, η οποία επισημοποιήθηκε μετά τον πόλεμο με την αποδοκιμασία του Ολλανδού διοικητή του ΟΗΕ, Thomas Karremans, παραμένει ζήτημα διαρκούς συζήτησης.
www.bankingnews.gr
Κατά τη διάρκεια της Βοσνιακής σύρραξης, η πόλη Σρεμπρένιτσα, που βρίσκεται στη Βοσνία, υπήρξε το επίκεντρο μιας τρομερής εκτέλεσης.
Σε διάστημα μόλις λίγων ημερών, τον Ιούλιο του 1995, οι σερβικές δυνάμεις εκτέλεσαν χιλιάδες Βόσνιους Μουσουλμάνους με τη σύμφωνη γνώμη της ηγεσίας τους και με μια οργανωμένη και σχεδιασμένη στρατηγική.
Η σφαγή αυτή είχε τη χαρακτηριστική σφραγίδα του στρατιωτικού εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας, και αποτέλεσε σημείο καμπής για τη σύγκρουση στην πρώην Γιουγκοσλαβία.
Καμία στρατηγική σημασία
Η Σρεμπρένιτσα, μία μικρή πόλη κρυμμένη ανάμεσα σε βουνά και δάση στην ανατολική Βοσνία, δεν είχε καμία στρατηγική σημασία, εκτός από τη θέση της στην περιοχή και τη γειτνίαση με τη Σερβία.
Ωστόσο, αυτή η γεωγραφική θέση είχε καθοριστική σημασία, καθώς η πόλη βρισκόταν στη διαδρομή σύνδεσης του σερβικού θύλακα στη Βοσνία, την «Σερβική Δημοκρατία», με τη Σερβία.
Όταν η Γιουγκοσλαβία διαλύθηκε, οι Σέρβοι που ζούσαν στην περιοχή επιδίωξαν να δημιουργήσουν έναν σερβικό θύλακα εντός της Βοσνίας, κάτι που εξηγεί την επιμονή τους να απομακρύνουν τους Βόσνιους Μουσουλμάνους από την περιοχή.
Ο πόλεμος στην Βοσνία από το 1992 είχε εξελιχθεί σε έναν σφοδρό και αιματηρό εθνοκαθαρτικό πόλεμο, με τους Σέρβους εθνικιστές να επιδιώκουν την κυριαρχία τους.
Στη διάρκεια αυτής της σύγκρουσης, οι Σέρβοι προσδιόρισαν τους Βόσνιους Μουσουλμάνους ως εχθρούς, αποκαλώντας τους «Τούρκους» και θεωρώντας τους ως υπεύθυνους για την υποδούλωση και τον εκτοπισμό των Σέρβων κατά την περίοδο της οθωμανικής κατοχής.
Αν και δεν υπήρχε καμία ένδειξη ότι οι Σέρβοι ήθελαν να δημιουργήσουν στρατόπεδα συγκέντρωσης σαν το Άουσβιτς για τους Μουσουλμάνους, δεν ήθελαν να ζήσουν υπό την κυριαρχία τους.
Αυτός ο αντιμουσουλμανικός κυνισμός οδήγησε σε μια σειρά καταπιεστικών επιθέσεων και βίας, με την πολιορκία της Σρεμπρένιτσας να είναι μόνο ένα από τα τραγικά επεισόδια.
Τα γεγονότα
Η Σρεμπρένιτσα βρισκόταν υπό πολιορκία από τον Απρίλιο του 1992, όταν οι Σέρβοι άρχισαν να περικυκλώνουν την πόλη, αποκλείοντας την και στερώντας την από προμήθειες.
Η παρουσία του ΟΗΕ και των διεθνών ειρηνοφρουρών δεν βοήθησε ουσιαστικά τους πολιορκημένους Βόσνιους Μουσουλμάνους.
Η πόλη υπέφερε από ελλείψεις τροφίμων και φαρμάκων, ενώ οι βομβαρδισμοί και οι τακτικές μάχες συνέχιζαν να καταστρέφουν την περιοχή.
Παρά την αποστολή στρατευμάτων του ΟΗΕ, τα οποία, αν και είχαν αναλάβει την αποστολή να διασφαλίσουν την ασφάλεια της πόλης, δεν κατάφεραν να εμποδίσουν τη σερβική προέλαση.
Με την κατάρρευση των αμυντικών γραμμών, στις 6 Ιουλίου 1995, οι Σέρβοι άρχισαν την πλήρη επίθεση στην πόλη.
Παρά την αντίσταση από τους Ολλανδούς ειρηνοφρουρούς, οι Σέρβοι προχώρησαν στην κατάληψη της πόλης και άρχισαν να εκτελούν αδιακρίτως όλους τους άνδρες και αγόρια από 14 έως 70 ετών.
Οι εκτελέσεις έγιναν μαζικά και με πλήρη οργανωτική μεθοδικότητα. Οι Σέρβοι, έχοντας συλλάβει αιχμαλώτους, τους εκτέλεσαν κατά χιλιάδες σε σχολεία και αποθήκες, ενώ ταυτόχρονα άφηναν τους υπόλοιπους να πεθάνουν από την πείνα και τις κακουχίες.
Φρικαλεότητες
Οι στρατιώτες που συμμετείχαν στην εκτέλεση αυτών των φρικαλέων εγκλημάτων περιέγραψαν τις σκηνές με απίστευτη ψυχρότητα.
Ένας από τους μάρτυρες περιέγραψε ότι μετά το μακελειό ένιωθε «ένα παράξενο ζεστό αίσθημα από το αίμα που κάλυπτε το τσιμεντένιο πάτωμα, περπατώντας πάνω στους νεκρούς».
Οι εκτελέσεις συνεχίστηκαν, και τα θύματα, παρά τις ελαφριές πληγές που είχαν, δεν είχαν καμία ελπίδα για επιβίωση.
Η σφαγή της Σρεμπρένιτσας κατέληξε στη μαζική καταστροφή της πόλης και τη δολοφονία περίπου 8.300 ατόμων.
Η διεθνής κοινότητα, αρχικά ανήσυχη για την εξέλιξη των γεγονότων, αντέδρασε με στρατιωτικές επιθέσεις κατά των σερβικών δυνάμεων, οι οποίες έφεραν το τέλος του πολέμου και οδήγησαν στην υπογραφή των Συμφωνιών του Dayton.
Ωστόσο, η σφαγή της Σρεμπρένιτσας άφησε μια ντροπιαστική κληρονομιά για τα Ηνωμένα Έθνη και το διεθνές δίκαιο.
Η αποτυχία της αποστολής του ΟΗΕ να προστατεύσει τους αμάχους και η αδυναμία του να αποτρέψει τα εγκλήματα, προκαλούν σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των ειρηνευτικών δυνάμεων όταν δεν διαθέτουν την κατάλληλη υποστήριξη και εντολές.
Η ενοχή για την αποτυχία αυτή, η οποία επισημοποιήθηκε μετά τον πόλεμο με την αποδοκιμασία του Ολλανδού διοικητή του ΟΗΕ, Thomas Karremans, παραμένει ζήτημα διαρκούς συζήτησης.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών