Σχετικά Άρθρα
Πιερρακάκης: Tα χρήματα από τις φοροελαφρύνσεις θα φτάσουν κατευθείαν στους πολίτες - Λίγο...φλου ο Τσίπρας
Διθυραμβικό είναι το δημοσίευμα του Associated Press για την ψηφιακή ΑΑΔΕ. «Η φορολογική επανάσταση στην Ελλάδα αξιοποιεί τα μεγάλα δεδομένα και τα drones για να απαλλαγεί από την κληρονομιά της κρίσης» είναι ο τίτλος όπου περιγράφονται όλα όσα συμβαίνει στο υπερσύγχρονο αρχηγείο της ΑΑΔΕ.
«Με ένα κατάλευκο εξωτερικό, η νέα έδρα της ελληνικής φορολογικής αρχής δείχνει παράταιρη σε έναν μποτιλιαρισμένο βιομηχανικό δρόμο έξω από την Αθήνα. Ένα πρώην εμπορικό κέντρο και παγοδρόμιο έχει μεταμορφωθεί σε υπερσύγχρονο ψηφιακό κέντρο, το οποίο ηγείται της διάσωσης του ταλαιπωρημένου φορολογικού και οικονομικού τομέα της χώρας.
Το κτίριο σφύζει από ελεγκτές που κυνηγούν φοροφυγάδες με τη βοήθεια drones, big data και ζωντανών ροών παρακολούθησης από λιμάνια νησιών και απομακρυσμένα αγροτικά χωριά.
Αναλυτές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων παρακολουθούν εκατομμύρια συναλλαγές σε πραγματικό χρόνο και διατάσσουν εφόδους σε επιχειρήσεις που οι αλγόριθμοι έχουν επισημάνει με υψηλή πιθανότητα παράνομης δραστηριότητας» αναφέρεται.
Η φορολογική επανάσταση
Σύμφωνα με το Associated Press, το φορολογικό σύστημα της Ελλάδας -που κάποτε ήταν συνώνυμο της αναποτελεσματικότητας- έχει επανασχεδιαστεί χάρη στην τεχνολογία.
Σήμερα, η χώρα που πέρασε σχεδόν μια δεκαετία ως παρίας της Ευρώπης, βουτηγμένη στο χρέος, παρουσιάζει μία από τις καλύτερες δημοσιονομικές επιδόσεις, με τα ομόλογά της να έχουν αναβαθμιστεί στην επενδυτική βαθμίδα από όλους τους μεγάλους οίκους αξιολόγησης.
«Δουλέψαμε συστηματικά όλα αυτά τα χρόνια, με αφοσίωση», δήλωσε στο AP ο Γιώργος Πιτσιλής, διοικητής της ΑΑΔΕ. «Ξεκινήσαμε από μια κατάσταση χωρίς δεδομένα και φτάσαμε σε μια κατάσταση με big data».
Από την κρίση στις αναβαθμίσεις πιστοληπτικής ικανότητας
Η Ελλάδα ήταν ένα από τα μόλις έξι κράτη-μέλη της ΕΕ που κατέγραψαν δημοσιονομικό πλεόνασμα το 2024, έπειτα από δεκαετίες ελλειμμάτων. Η δυναμική συνεχίστηκε και φέτος, με τα έσοδα του κράτους να υπερβαίνουν τους στόχους έως τον Αύγουστο.
Η Moody’s αναβάθμισε τα ελληνικά ομόλογα στην επενδυτική βαθμίδα τον Μάρτιο, επαινώντας τη μαζική ψηφιοποίηση του φορολογικού συστήματος. Ο Jason Graffam, ανώτερος αντιπρόεδρος του οίκου αξιολόγησης Morningstar DBRS, σημείωσε ότι το κόστος μακροπρόθεσμου δανεισμού της Ελλάδας βρίσκεται πλέον ελαφρώς πάνω από αυτό της Ισπανίας — και χαμηλότερα από της Ιταλίας και της Γαλλίας. «Η Ελλάδα του σήμερα είναι πραγματικά πολύ διαφορετική από αυτήν πριν από μια δεκαετία», είπε ο Graffam. «Είναι σαφές ότι έχει υπάρξει ανθεκτική αλλαγή στο οικονομικό μοντέλο και το δημοσιονομικό καθεστώς της χώρας».
Κατά τα χρόνια της κρίσης, οι διεθνείς δανειστές επέβαλαν εξοντωτικά μέτρα λιτότητας με αντάλλαγμα τρία τεράστια πακέτα διάσωσης. Ο πληθυσμός ένιωσε βαθιά τον πόνο — μισθοί μειώθηκαν, εταιρείες έκλεισαν και η οικονομία αιμορραγούσε θέσεις εργασίας.
Η επίμονη πίεση των δανειστών ανάγκασε διαδοχικές κυβερνήσεις να εκσυγχρονίσουν ένα από τα πιο αδύναμα φορολογικά συστήματα της Ευρώπης.
Τέλος τα χαρτιά και τα φαξ. «Ναι» στα συστήματα χωρίς μετρητά και χωρίς χαρτιά, τροφοδοτούμενα από αλγορίθμους που «σαρώνουν» πληρωμές με κάρτες, φορολογικές δηλώσεις, στοιχεία μισθοδοσίας, τελωνειακές δηλώσεις και τραπεζικά αρχεία — και επισημαίνουν ανωμαλίες που οι ελεγκτές καλούνται να διερευνήσουν.
«Πυρετός το Σαββατόβραδο»
Επαναχρησιμοποιημένα smartphones που μεταφέρουν οι ελεγκτές στο πεδίο στέλνουν εικόνα και ήχο πίσω στην έδρα. Διαθέτουν και κουμπιά πανικού, για την περίπτωση που κάποιος αισθανθεί απειλή.
Οθόνες χαρτογραφούν σε πραγματικό χρόνο ελέγχους σε εξέλιξη και ροές από drones σε πολλαπλά σημεία: από εστιατόρια και λιμάνια έως κρυφές αποθήκες σιτηρών και φορτηγά με φρούτα — ακόμα και ζωντανές ενδείξεις από δεξαμενές καυσίμων πλοίων.
Φορολογικοί και τελωνειακοί υπάλληλοι περιέγραψαν πώς τα δεδομένα μεταφράζονται σε εφόδους. Μίλησαν στο AP υπό τον όρο της ανωνυμίας λόγω της εμπιστευτικότητας της εργασίας τους και για λόγους προσωπικής ασφάλειας.
Σε μια πρόσφατη επιχείρηση σε νυχτερινό κέντρο, με την κωδική ονομασία «Saturday Night Fever» (σσ. «Πυρετός το Σαββατόβραδο»), ταυτοποίησαν τις παραγγελίες των τραπεζιών με τις αποδείξεις για να εντοπίσουν αδήλωτες πωλήσεις, κυρίως αλκοολούχων ποτών.
«Ξέραμε ότι τα τραπέζια ήταν γεμάτα, αλλά οι αποδείξεις δεν ταίριαζαν», είπε ένας υπάλληλος, προσθέτοντας ότι μετά την εμφάνιση των ελεγκτών, τα δηλωμένα έσοδα του κλαμπ διπλασιάστηκαν μέσα σε λίγες μέρες.
Η απάτη μπορεί να εντοπιστεί με τη διασταύρωση της κινητής τηλεφωνικής δραστηριότητας με τις δηλωμένες πωλήσεις, όπως καταγράφονται από ταμειακές μηχανές και τερματικά καρτών, που υποχρεωτικά συνδέονται με την ΑΑΔΕ.
«Αν εντοπίσουμε σήματα από 20 κινητά μέσα σε ένα κατάστημα, αλλά βλέπουμε σχεδόν καμία απόδειξη, αυτό είναι σήμα για να στείλουμε αμέσως κλιμάκιο», εξήγησε άλλος ελεγκτής.
Το υψηλό κόστος ζωής παραμένει
Οι μεταρρυθμίσεις έχουν αποκαταστήσει τη φήμη της Ελλάδας στο εξωτερικό. Στο εσωτερικό, τα επιπλέον έσοδα χρηματοδότησαν φοροελαφρύνσεις 1,6 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε πρόσφατα η κεντροδεξιά κυβέρνηση.
Ωστόσο, τα κόμματα της αντιπολίτευσης υποστηρίζουν ότι η πιο αποτελεσματική είσπραξη φόρων δεν αντισταθμίζει πολιτικές που διευρύνουν την ανισότητα: ο ΦΠΑ αυξήθηκε στη διάρκεια της κρίσης στο 24% — υψηλότερος από τις περισσότερες χώρες της ΕΕ.
Δεν έχει μειωθεί από τότε, ενώ και άλλα μέτρα λιτότητας παραμένουν σε ισχύ και η φτώχεια επιμένει.
Το ΚΚΕ χαρακτήρισε τα πρόσφατα στοιχεία για τον προϋπολογισμό «αιματοβαμμένο πλεόνασμα» που τρώει κι άλλο από τη δύναμη αγορών των μισθωτών.
Όμως τα έσοδα αποτελούν αναγκαία ενίσχυση για την κυβέρνηση, η οποία αντιμετωπίζει τη λαϊκή οργή για σκάνδαλο διαφθοράς και την κρίση ακρίβειας.
Η φορολογική συμμόρφωση μπορεί επίσης -αργά και απρόθυμα- να χτίσει εμπιστοσύνη στους θεσμούς, λένε στελέχη της ΑΑΔΕ.
«Είναι ένα ισχυρό επιχείρημα... το να είσαι φορολογικά υπεύθυνος είναι προς όφελος όλων», είπε ο κ. Πιτσιλής, που είναι διοικητής από τότε που η ΑΑΔΕ έγινε ανεξάρτητη αρχή το 2017. «Κερδίζουμε περισσότερα, και αυτό δίνει χώρο για φορολογική μεταρρύθμιση».
Μέχρι τον Νοέμβριο, όλες οι επιχειρήσεις θα υποχρεωθούν να δέχονται το IRIS, ένα ελληνικό σύστημα άμεσων πληρωμών αντίστοιχο με το Venmo στις ΗΠΑ, εξαλείφοντας τις τραπεζικές και προμηθευτικές χρεώσεις που τώρα πληρώνουν οι πωλητές όπως ο Παναρέτος.
Βαθύτερη ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης
Η πρόοδος της Ελλάδας αποτελεί παράδειγμα του πώς μια κρίση μπορεί να επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις, λένε παρατηρητές.
«Η Ελλάδα έδειξε πώς η ψηφιοποίηση και η θεσμική ανεξαρτησία μπορούν να μεταφραστούν σε πραγματικά δημοσιονομικά κέρδη», δήλωσε ο Αλέξανδρος Κεντικελένης, καθηγητής πολιτικής οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Bocconi στο Μιλάνο.
Η περαιτέρω ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στα συστήματα της ΑΑΔΕ έως το 2026 πιθανόν να επιταχύνει αυτή τη διαδικασία, σύμφωνα με φορολογικούς αξιωματούχους.
«Η ώθηση για τον εκσυγχρονισμό της φορολογικής διοίκησης συνεχίζεται, κάτι που στηρίζει την προσδοκία μας ότι η ανάπτυξη των φορολογικών εσόδων θα παραμείνει ισχυρή μεσοπρόθεσμα», ανέφερε η Moody’s στην έκθεση που συνόδευσε την αναβάθμισή της τον Μάρτιο.
Στο δημοσίευμα του Associated Press γίνεται αναφορά και στον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκο Πιερρακάκη, «τεχνοκράτης με σπουδές στο Harvard και το MIT, δηλώνει ότι η αλλαγή είναι μη αναστρέψιμη. Υποστηρικτής του ψηφιακού ευρώ, συνδέει τη φορολογική μεταρρύθμιση με τα ευρύτερα σχέδια ψηφιοποίησης της οικονομίας».
«Οι χώρες αλλάζουν όταν αλλάζουν πορεία», είπε σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου. «Και αυτή η αλλαγή σημαίνει ότι δεν θα μείνουμε πίσω ούτε θα επιστρέψουμε ποτέ στο παρελθόν».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών