Σχετικά Άρθρα
Παρέμβαση Μιχάλη Σάλλα: Το ιστορικό κέντρο της Αθήνας μπροστά σε ιστορική Αστική Ήττα
Παρέμβαση του Μιχάλη Σάλλα: Το τέλος της «Ευρωπαϊκής Επιείκειας»
Παρέμβαση Σάλλα: Εθνικό σχέδιο με 5 προτεραιότητες για την Ελλάδα, στο περιβάλλον της παγκόσμιας αβεβαιότητας
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ιδρύθηκε στη βάση της κοινής προόδου, της αλληλεγγύης και της ισότιμης συνεργασίας με τους διεθνείς της εταίρους.
Ωστόσο, η πρόσφατη συμφωνία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, που προβλέπει την επιβολή δασμών 15% στα ευρωπαϊκά προϊόντα, την ανεμπόδιστη είσοδο αμερικανικών αγαθών στην ευρωπαϊκή αγορά και την ευρωπαϊκή δέσμευση για εισαγωγές ενεργειακών προϊόντων ύψους 750 δισ. δολαρίων, καθώς και για επενδύσεις 600 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ, σηματοδοτεί μια βαθιά αλλαγή ισορροπιών.
Μια αλλαγή που πολλοί ερμηνεύουν ως υποχώρηση και απώλεια στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης.
Πολλά ερωτήματα
Παρά τις επίσημες δηλώσεις περί «ενισχυμένης διατλαντικής συνεργασίας», η συμφωνία αυτή δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα ως προς τη συμμετρία των ωφελημάτων και τη δυνατότητα της ΕΕ να υπερασπιστεί τα συμφέροντα των πολιτών και των παραγωγών της.
Από οικονομική σκοπιά, το συνολικό κόστος της συμφωνίας, τόσο σε εισοδηματικούς όρους όσο και σε όρους στρατηγικής κατεύθυνσης, ενδέχεται να αποδειχθεί δυσβάστακτο για τα κράτη-μέλη.
Η δέσμευση για εισαγωγές ενεργειακών προϊόντων ύψους 750 δισ. δολαρίων, σε συνδυασμό με τον περιορισμό της ευρωπαϊκής πράσινης μετάβασης, σημαίνει όχι μόνο οικονομικό κόστος αλλά και ακύρωση μεγάλου μέρους των επενδύσεων που έγιναν την τελευταία δεκαετία στον ενεργειακό εκσυγχρονισμό.
Ωστόσο, εκτιμώ ότι το θέμα των δασμών είναι πολλαπλά διαχειρίσιμο, ιδίως για τις μεγάλες εξαγωγικές χώρες.
Το στρατηγικό βάρος της συμφωνίας εντοπίζεται κυρίως στη γεωπολιτική της διάσταση.
Δηλαδή στην αποδοχή μιας νέας πραγματικότητας όπου οι ΗΠΑ υπαγορεύουν όρους και η ΕΕ περιορίζεται σε ρόλο συμμορφούμενου εταίρου.
Η Ευρώπη θα χρηματοδοτήσει την προβληματική οικονομική κατάσταση των ΗΠΑ
Η Ευρώπη καλείται πλέον να χρηματοδοτήσει την προβληματική οικονομική κατάσταση των ΗΠΑ, τη στιγμή που αντιμετωπίζει εσωτερικές πιέσεις όπως τις αυξανόμενες ανισότητες μεταξύ των χωρών, την ανάγκη εκσυγχρονισμού των υποδομών, την ψηφιακή μετάβαση και τις πρόσθετες εξοπλιστικές δαπάνες.
Το μεγάλο ερώτημα επομένως είναι αν η Ε.Ε. μπορεί να επενδύει τεράστια ποσά έξω από τα σύνορά της, όταν αδυνατεί να διασφαλίσει συνεκτική ανάπτυξη εντός των τειχών.
Η πολιτική διάσταση της συμφωνίας είναι ακόμη πιο ανησυχητική...
Το αφήγημα της ΕΕ ως μιας ισχυρής γεωπολιτικής οντότητας αποδυναμώνεται, όταν η ίδια αποδέχεται εξωτερικούς όρους που περιορίζουν την ελευθερία κινήσεών της.
Η δικαιολογία ότι «οφείλουμε να ενισχύσουμε τη δυτική ενότητα απέναντι στη ρωσική απειλή» δεν αρκεί για να εξηγήσει αυτή τη βαθιά παραχώρηση κυριαρχίας.
Δεν απειλείται ούτε το Βερολίνο, ούτε το Παρίσι ούτε οι Βρυξέλλες από ρωσική επέλαση. Ούτε οι αγορές και η καταναλωτική ζήτηση ούτε οι εκτιμήσεις σοβαρών οργανισμών και αναλυτών, οδηγούν σε τέτοιο συμπέρασμα.
Η ανακοίνωση της Συμφωνίας Ε.Ε.-ΗΠΑ, έχει προκαλέσει σοβαρές αντιδράσεις...
Οι πρώτες θεσμικές πολιτικές αντιδράσεις, όπως η δημόσια ανησυχία του Πρωθυπουργού της Γαλλίας, οι σοβαρές επιφυλάξεις που εξέφρασε η Ιταλίδα Πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, η αντίδραση εκπροσώπων των παραγωγικών τάξεων και σχεδόν σύσσωμου του Ευρωπαϊκού τύπου, καταδεικνύουν ότι η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη αρχίζει να ανησυχεί.
Η αγανάκτηση, η αίσθηση ταπείνωσης και η απώλεια εμπιστοσύνης στους ευρωπαϊκούς θεσμούς ενισχύονται. Και δεν πρόκειται μόνο για ιδεολογικές φωνές.
Πρόκειται για ευρύτερη κοινωνική δυσαρέσκεια που δεν πρέπει να αγνοηθεί.
Μεγάλο θέμα επίσης, είναι η παραβίαση βασικών ευρωπαϊκών κανόνων.
Η Von der Leyen δεσμεύεται για επενδύσεις 600 δισ. που θα κάνουν ιδιωτικές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις!!! Από που κι ως που;
Η σημερινή εκπροσώπηση της ΕΕ φαίνεται να αναλαμβάνει εθελοντικά έναν ρόλο που θα μπορούσε να παρομοιαστεί με αυτόν του «υποκατάστατου» στην αμερικανική γεωστρατηγική σκακιέρα.
Αντί να ενισχύσει την ευρωπαϊκή φωνή, προσφέρεται να καλύψει το κενό που άφησαν οι μέχρι τώρα αποτυχημένες φιλοδοξίες του Τραμπ για προσάρτηση του Καναδά ή της Γροιλανδίας.
Σε ότι αφορά την Ελλάδα, αξίζει να σημειωθεί ότι οι άμεσες οικονομικές επιπτώσεις της συμφωνίας δεν είναι αμελητέες.
Η νέα εμπορική συμφωνία για αγορά ενέργειας με υψηλό κόστος, θα επιβαρύνει τις ελληνικές επιχειρήσεις και τον ελληνικό λαό που θα κληθεί να πληρώσει υψηλότερο κόστος στην κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος και τις μεταφορές.
Δεν μπορούμε συνεπώς, να ισχυριζόμαστε ότι οι επιπτώσεις περιορίζονται σε μικρό αριθμό αγροτικών προϊόντων και άρα είναι μικρές.
Οι πολιτικές και θεσμικές συνέπειες, όπως εξελίσσονται τα πράγματα, ενδέχεται να είναι καταλυτικές στο μέλλον και ενδεχομένως η ευρωπαϊκή συνοχή.
Η διάβρωση της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας και η υποκατάσταση της δημοκρατικής διαπραγμάτευσης από γεωπολιτικά τελεσίγραφα αφορούν όλα τα κράτη-μέλη και ίσως περισσότερο εκείνα που εξαρτώνται άμεσα από την εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας αγοράς και των κοινών πολιτικών.
Σχέση άνισης επιρροής
Η ιστορική Ατλαντική Συμμαχία, που βασιζόταν σε αξίες, αρχές και αμοιβαιότητα, μετατρέπεται σταδιακά σε μια σχέση άνισης επιρροής.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες ορίζουν το πλαίσιο, η Ευρώπη ακολουθεί.
Το ερώτημα δεν είναι αν η Αμερική ισχυροποιείται.
Αυτό είναι δεδομένο.
Το ζήτημα είναι αν η Ευρώπη, υπό τη σημερινή της ηγεσία, μπορεί να προασπίσει το μέλλον των πολιτών της με αξιοπρέπεια, ανεξαρτησία και θεσμική σοβαρότητα.
Σχόλια αναγνωστών