Εύλογη προειδοποίηση Κομισιόν στην Ελλάδα για λαθρεμπόριο καυσίμων 500 εκατ. ευρώ, «κενό» ΦΠΑ και συντάξεις αλλοδαπών

Χρόνιες παθογένειες του ελληνικού κράτους μπαίνουν και πάλι στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στο πλαίσιο των συστάσεων του ευρωπαϊκού εξαμήνου και της μεταμνημονιακής εποπτείας, η Κομισιόν απευθύνει σειρά προειδοποιήσεων για τα διαρθρωτικά προβλήματα που εξακολουθούν να υπονομεύουν τη φορολογική συμμόρφωση και την αποδοτικότητα του ασφαλιστικού συστήματος.

Λαθρεμπόριο καυσίμων, υψηλό «κενό ΦΠΑ» και υπερβολικές καθυστερήσεις στην απονομή συντάξεων για εργαζόμενους από άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. συνθέτουν το τρίγωνο ανησυχίας για τις Βρυξέλλες.
Παρά τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες και την πρόοδο στον ψηφιακό μετασχηματισμό, η Κομισιόν διαπιστώνει έλλειμμα εφαρμογής στα προηγούμενα κρίσιμα πεδία με σοβαρό δημοσιονομικό και αναπτυξιακό αντίκτυπο.

Στο επίκεντρο της κριτικής βρίσκεται το λαθρεμπόριο καυσίμων, που παρά τις διακηρύξεις για αντιμετώπισή του, συνεχίζει να αποτελεί χαίνουσα πληγή προκαλώντας αιμορραγία τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ τον χρόνο στα κρατικά ταμεία.
Η Κομισιόν καταλογίζει στην ελληνική πλευρά βραδύτητα στην πλήρη εφαρμογή των μέτρων παρακολούθησης και συγκεκριμένα από τα GPS σε βυτιοφόρα και πλοία, έως την ενίσχυση των τελωνειακών ελέγχων και την αναβάθμιση της τελωνειακής διοίκησης. Η αποτυχία επιβολής κανόνων αφήνει αλώβητα τα κυκλώματα και το κράτος με άδεια ταμεία.

Αλλά το λαθρεμπόριο δεν είναι η μόνη πληγή. Στο μέτωπο του ΦΠΑ, αν και οι ηλεκτρονικές συναλλαγές έχουν περιορίσει σημαντικά την φοροδιαφυγή, η Ελλάδα εξακολουθεί να κατέχει θλιβερή πρωτιά στο λεγόμενο «κενό ΦΠΑ», δηλαδή η διαφορά μεταξύ των δυνητικών και των πραγματικών εσόδων από τον φόρο. Από το 25,4% που ήταν το 2018 έπεσε στο 13,7% το 2022 με την τάση να είναι μεν καθοδική αλλά ο μέσος όρος στην Ε.Ε. είναι στο 6%.

Η Κομισιόν χτυπά επίσης καμπανάκι για τη δομή του φορολογικού συστήματος, που χαρακτηρίζεται «πολύπλοκη, ασυνεχής και επιβαρυντική». Οι συνεχείς αλλαγές νομοθεσίας και η διοικητική αβεβαιότητα αποθαρρύνουν την επιχειρηματικότητα και επενδυτική πρωτοβουλία.
Οι όποιες πρόοδοι – από την κωδικοποίηση της νομοθεσίας και τα εργαλεία τύπου MyDATA, μέχρι την καθιέρωση τεκμαρτών εισοδημάτων για τους ελεύθερους επαγγελματίες – δεν αρκούν όσο το σύστημα παραμένει ασταθές και ανοικτό σε παρερμηνείες.

Παράλληλα, η Ελλάδα διατηρεί υψηλή φορολογική επιβάρυνση στην ακίνητη περιουσία (2,7% του ΑΕΠ) και στους περιβαλλοντικούς φόρους (4,1%), ξεπερνώντας κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Την ίδια ώρα, η επιβάρυνση της εργασίας παραμένει σχετικά χαμηλή, με το φορολογικό βάρος να μετατοπίζεται προς την κατανάλωση – επιλογή που, σύμφωνα με την Επιτροπή, επιβραδύνει τη δυναμική ανάπτυξης.

Ιδιαίτερα επικριτική είναι η έκθεση στο ζήτημα των καθυστερήσεων στην απονομή συντάξεων σε πολίτες άλλων κρατών-μελών της ΕΕ που εργάστηκαν στην Ελλάδα.
Οι χρονοβόρες διαδικασίες, η κακή διαλειτουργικότητα του e-ΕΦΚΑ και η καθυστέρηση διαβίβασης ασφαλιστικών στοιχείων στο εξωτερικό, πλήττουν την κινητικότητα των εργαζομένων, θίγουν ευρωπαϊκά δικαιώματα και τραυματίζουν το κύρος της χώρας στη λειτουργία της Ενιαίας Αγοράς.

Μάριος Χριστοδούλου
www.bankingnews.gr