Συνολικά, οι δασμοί του Trump θα μπορούσαν να εξαλείψουν παραγγελίες για F-35 αξίας άνω των 100 δισ. δολαρίων
Σχετικά Άρθρα
Όπλα, μίζες και μυστικότητα - Η «μαύρη» βιομηχανία των εξοπλισμών από τις ΗΠΑ έως την Κίνα
Αντιμέτωπο με μια απρόσμενη απειλή έχει έρθει το κορυφαίο προϊόν της Lockheed Martin, το F-35 Lightning II... Κι αυτό διότι η δασμολογική πολιτική του Αμερικανού προέδρου, Donald Trump, έχει προκαλέσει σοβαρό πλήγμα στις πωλήσεις του αμερικανικού μαχητικού.
Ο Trump προωθεί επιθετικά το σύνθημα «Make America Great Again» καθώς και τον αμερικανικό στρατιωτικό εξοπλισμό. Ωστόσο, αν η Lockheed Martin πίστευε ότι αυτό θα σήμαινε περισσότερες πωλήσεις F-35, την περίμενε μια δυσάρεστη έκπληξη. Αντί για περισσότερες πωλήσεις, η εταιρεία δυσκολεύεται ακόμη και να διατηρήσει παραγγελίες που είχαν ήδη υπογραφεί πριν από την επιστροφή του Trump στον Λευκό Οίκο τον περασμένο Ιανουάριο.
H... επίδειξη στο Ισραήλ
Το κύμα ακυρώσεων και αναθεωρήσεων υφιστάμενων παραγγελιών προστίθεται στη μακρά λίστα προβλημάτων του F-35, που ήδη αντιμετωπίζει αυξανόμενο κόστος, καθυστερήσεις στην αναβάθμιση TR-3, αποτυχίες στον εκσυγχρονισμό του κινητήρα και διογκωμένες δαπάνες συντήρησης.
Η Lockheed Martin χρειάζεται απεγνωσμένα νέες πωλήσεις για να καλύψει το κόστος του προγράμματος F-35, το οποίο, με 2 τρισ. δολάρια, είναι ήδη ένα από τα ακριβότερα προγράμματα μαχητικών στην ιστορία.
Ωστόσο, σ' ένα «θανατηφόρο κοκτέιλ» δασμών Trump, απειλών προς φιλικές χώρες -όπως η δήλωσή του ότι θα κάνει τον Καναδά την 51η πολιτεία των ΗΠΑ ή ότι θα υποχρεώσει τη Δανία να παραδώσει τη Γροιλανδία- το απρόβλεπτο στιλ διαπραγμάτευσης και τη γενική αναξιοπιστία του, οι πιθανότητες αύξησης των πωλήσεων του F-35 στο άμεσο μέλλον, ή ακόμη και διατήρησης του υπάρχοντος βιβλίου παραγγελιών, είναι ελάχιστες.
Κι όλα αυτά, παρότι το Ισραήλ έδειξε σε όλον τον κόσμο τις δυνατότητες των F-35 κατά τον 12ήμερο πόλεμό του με το Ιράν τον περασμένο Ιούνιο.
Τα ισραηλινά F-35I Adir βομβάρδιζαν τακτικά ιρανικούς στρατιωτικούς στόχους. Εκτέλεσαν πολυάριθμες επικίνδυνες αποστολές στον εξαιρετικά αμυνόμενο εναέριο χώρο του Ιράν και πέτυχαν τα αποτελέσματά τους χωρίς καμία απώλεια.
Ακόμη και στους βομβαρδισμούς με B-2, τα F-35, μαζί με τα F-22 Raptor, ηγήθηκαν των επιχειρήσεων: κινούνταν μπροστά από τα B-2, αναλαμβάνοντας αποστολές αεροπορικής υπεροχής και καταστολής/καταστροφής αντιαεροπορικής άμυνας (SEAD/DEAD), ανοίγοντας τον δρόμο για ασφαλή και αποτελεσματική δράση των B-2.
Παρά τη θριαμβευτική αυτή επίδειξη, τουλάχιστον τρεις χώρες έχουν ακυρώσει τις προϋπάρχουσες παραγγελίες F-35 μέσα στο 2025, μία έχει «παγώσει» την παραγγελία της και μία απέρριψε το F-35 ακόμη κι όταν της προσφέρθηκε.
Νέος πελάτης η Σαουδική Αραβία
Συνολικά, η Lockheed Martin έχει χάσει 150 δυνητικές πωλήσεις F-35 και εξακολουθεί να μην είναι σίγουρη για άλλες 72. Αντί αυτών, έχει κερδίσει έναν νέο πελάτη: τη Σαουδική Αραβία. Αν και, στην πραγματικότητα, είναι κοινό μυστικό ότι οι Σαουδάραβες ενδιαφέρονταν εδώ και χρόνια για την αγορά του stealth μαχητικού.
Ο Trump απλώς άναψε το πράσινο φως στο παλιό αίτημά τους. Ωστόσο, κι εδώ η συμφωνία απέχει πολύ από το να ολοκληρωθεί, καθώς απαιτεί την έγκριση του Κογκρέσου.
Το Ισραήλ αντιτίθεται σθεναρά στη συμφωνία. Διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων την επικρίνουν, ενώ υπάρχουν αντιδράσεις ακόμη και στην Αυστραλία.
Μένει να φανεί πώς θα εξελιχθεί η πιθανή πώληση F-35 στη Σαουδική Αραβία.
Κύμα ακυρώσεων F-35 το 2025
- Πορτογαλία: Τον Μάρτιο, η Πορτογαλία ακύρωσε τα σχέδια αγοράς έως και 36 F-35 για την αντικατάσταση των γηρασμένων F-16 της. Η πορτογαλική Πολεμική Αεροπορία είχε εισηγηθεί την αγορά F-35, αλλά η κυβέρνηση ακύρωσε τη συμφωνία. Ο απερχόμενος υπουργός Άμυνας, Nuno Melo, δήλωσε ότι η Πορτογαλία «δεν μπορεί να αγνοήσει το γεωπολιτικό περιβάλλον». Η απρόβλεπτη στάση των ΗΠΑ στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, είπε, «πρέπει να μας κάνει να αναλογιστούμε τις επιλογές μας». Ο Melo κατονόμασε την αναξιοπιστία του Trump, τους αμερικανικούς περιορισμούς στη χρήση του F-35 και την ανάγκη ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αμυντικής παραγωγής ως βασικούς λόγους. Το Politico χαρακτήρισε την ακύρωση «ένα από τα πρώτα παραδείγματα του Αμερικανού προέδρου να υπονομεύει μια δυνητικά προσοδοφόρα αμυντική συμφωνία». Η Πορτογαλία εξετάζει πλέον ευρωπαϊκά μαχητικά: Rafale, Eurofighter Typhoon και Gripen.
- Ελβετία: Τον Ιούλιο, οι δασμοί του Trump σχεδόν ακύρωσαν τη συμφωνία του 2022 για 36 F-35.
Ο Trump επέβαλε δασμό 39% σε ελβετικά προϊόντα (ρολόγια, κάψουλες καφέ), προκαλώντας οργή στην ελβετική Βουλή. «Μια χώρα που μας πετάει πέτρες στο εμπόριο δεν πρέπει να πάρει δώρο», δήλωσε ο βουλευτής των Πρασίνων Balthasar Glättli.
Η συμφωνία δεν έχει ακυρωθεί, αλλά η τιμή επαναδιαπραγματεύεται. - Ισπανία: Τον Αύγουστο, η Ισπανία ακύρωσε την πρόθεση δαπάνης €6,25 δισ. για 45–50 F-35A και 12–15 F-35B για αντικατάσταση των Harrier II και Hornet. Η Μαδρίτη εξετάζει ευρωπαϊκές λύσεις: Eurofighter ή το μελλοντικό FCAS. Η απόφαση αυτή ήρθε μετά τη δημόσια διαμάχη Μαδρίτης–Trump για την επιμονή του τελευταίου να φτάσουν όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ στο 5% του ΑΕΠ τους για άμυνα (η Ισπανία στοχεύει στο 2%).
- Ινδία: Ο Trump πρόσφερε το F-35 στην Ινδία, που αναζητά επειγόντως μαχητικά λόγω της μείωσης των μοιρών της. Μετά τον τετραήμερο πόλεμο με το Πακιστάν τον Μάιο, υπήρξαν αναφορές ότι η Κίνα παρέχει στο Πακιστάν το νέο stealth J-35A. Η Ινδία εξετάζει το ρωσικό Su-57 ως πιθανό μαχητικό πέμπτης γενιάς. Οι δασμοί 50% που επέβαλε ο Trump στην Ινδία ουσιαστικά απέκλεισαν το F-35 από τον διαγωνισμό.
- Καναδάς: Η πιο σημαντική υπό αναθεώρηση συμφωνία είναι ο Καναδάς. Το 2023, η κυβέρνηση Trudeau ενέκρινε συμφωνία 50 δισ. δολαρίων ΗΠΑ για 88 F-35. Η νέα κυβέρνηση επανεξετάζει αν ο στόλος καλύπτει πλέον τις αμυντικές ανάγκες της χώρας, λαμβάνοντας υπόψη τη νέα γεωπολιτική πραγματικότητα. Η Σουηδία επιχειρεί έντονη «αντεπίθεση» για να πουλήσει το Gripen. Η Saab υπόσχεται γραμμή παραγωγής στον Καναδά και 10.000 θέσεις εργασίας. Ακόμη και ο βασιλιάς Carl XVI Gustaf πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη, την οποία αναλυτές θεωρούν ως «γλυκιά επίθεση γοητείας» υπέρ του Gripen. Αν ο Καναδάς ακυρώσει τα 72 υπόλοιπα αεροσκάφη, θα είναι η μεγαλύτερη απώλεια για το πρόγραμμα F-35 — και θα φέρει άμεσα τη σφραγίδα Trump.
Συνολικά, οι δασμοί του Trump θα μπορούσαν εξαφανίσουν παραγγελίες για F-35 αξίας άνω των 100 δισ. δολαρίων.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών