Scope: Αδιάφορη αναβάθμιση του outlook της Ελλάδας σε θετικό, στο BBB η αξιολόγηση - Σοκ από έλλειμμα και δημογραφικό

Σε θετικές -από σταθερές- αναβάθμισε τις προοπτικές επαναξιολόγησης (outlook) της Ελλάδας η Scope Ratings, διατηρώντας σε BBB τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της χώρας.
Ο γερμανικός οίκος αξιολόγησης επικαλείται τη σταθερή ανάπτυξη και ανθεκτικότητα στους κραδασμούς τα τελευταία χρόνια, με αύξηση του ΑΕΠ περίπου 2% το 2025 και υπεραποδότηση σε σχέση με τους περισσότερους ομολόγους της στην Ευρωζώνη.
Η ισχυρή εσωτερική ζήτηση, ο δυνατός τουρισμός και οι επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ στο πλαίσιο του προγράμματος NGEU συνεχίζουν να στηρίζουν την ανάπτυξη, ενώ οι μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση, τη φορολογία και την αγορά εργασίας ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα.
Ο τραπεζικός τομέας έχει ενισχυθεί περαιτέρω, ενδυναμώνοντας τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

Επίσης, τα δημόσια οικονομικά της Ελλάδας συνεχίζουν να υπερβαίνουν τους δημοσιονομικούς στόχους, με πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης γύρω στο 0,6% του ΑΕΠ και πρωτογενές πλεόνασμα κοντά στο 3,6% για το 2025. Η αναλογία χρέους προς ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί από περίπου 145% το 2025 σε 122% το 2030, υποστηριζόμενη από συντηρητικό προγραμματισμό, ισχυρές επιδόσεις εσόδων και μέτρια ονομαστική ανάπτυξη.
Η κυβέρνηση διατηρεί ένα σημαντικό χρηματικό αποθεματικό ύψους περίπου 42 δισ. ευρώ (περίπου 17% του ΑΕΠ) και επωφελείται από μια μακροχρόνια, χαμηλού κόστους δομή χρέους.

Ωστόσο, στις προκλήσεις αξιολόγησης περιλαμβάνουν:
i) ένα πολύ υψηλό δημόσιο χρέος, το οποίο παραμένει μια μακροπρόθεσμη αδυναμία, παρά την καθοδική του πορεία·
ii) διαρθρωτικούς περιορισμούς στην ανάπτυξη της οικονομίας μεσοπρόθεσμα, όπως η περιορισμένη διαφοροποίηση της οικονομίας και οι αρνητικές δημογραφικές τάσεις·
iii) εξωτερικές ανισορροπίες, δεδομένων των επίμονων ελλειμμάτων τρεχουσών συναλλαγών και της αρνητικής καθαρής διεθνούς επενδυτικής θέσης, καθώς και των υπολειπόμενων προκλήσεων στον χρηματοπιστωτικό τομέα, που αντικατοπτρίζουν τον ισχυρό δεσμό μεταξύ κράτους και τραπεζών, καθώς και το μεγάλο απόθεμα μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που διαχειρίζονται οι διαχειριστές χρέους.

Πιο αναλυτικά:

Τα πλεονακτήματα

Βελτιωμένη ανθεκτικότητα σε εξωτερικούς κραδασμούς, υποστηριζόμενη από πιο σταθερή ανάπτυξη, συνεχιζόμενη ώθηση στις μεταρρυθμίσεις και ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής ανθεκτικότητας.
Η ελληνική οικονομία παρουσιάζει σταθερή και ανθεκτική ανάπτυξη στο πλαίσιο της ευρωζώνης. Αντιμετώπισε τον πόλεμο στην Ουκρανία και τους κραδασμούς από τις τιμές ενέργειας καλύτερα από τους περισσότερους ευρωπαϊκούς ομολόγους της, χάρη στην περιορισμένη εξάρτηση από το ρωσικό αέριο, τη γρήγορη διαφοροποίηση των προμηθευτών ενέργειας και τις ισχυρές εξαγωγές υπηρεσιών, κυρίως του τουρισμού.
Μετά από σταθερή ανάπτυξη περίπου 2,3% το 2024, η οικονομία αναπτύχθηκε κατά 2,0% το πρώτο εξάμηνο του 2025, με εκτίμηση για ανάπτυξη 2,2% το 2025, υποστηριζόμενη από ισχυρή εσωτερική ζήτηση, επενδύσεις και δραστηριότητα στο τομέα των υπηρεσιών που αντιστάθμισαν το ασθενέστερο εξωτερικό περιβάλλον.
Η ανεργία συνεχίζει την καθοδική πορεία της, φτάνοντας το 9,5% κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025, από 11,0% το προηγούμενο έτος.

Η χρηματοδότηση της ΕΕ μέσω του προγράμματος NGEU συνεχίζει να στηρίζει τις επενδύσεις.
Οι συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις στον τομέα της ψηφιοποίησης, της φορολογικής διοίκησης και της ευελιξίας της αγοράς εργασίας έχουν ενισχύσει την ικανότητα της Ελλάδας να απορροφά κραδασμούς και να υποστηρίζει την ανάπτυξη. Η πρόοδος στη δημόσια διοίκηση και η τήρηση των δημοσιονομικών πλαισίων της ΕΕ ενδυναμώνουν τη μεσοπρόθεσμη δέσμευση της Ελλάδας για μεταρρυθμίσεις.

Επενδυτική δραστηριότητα στην Ελλάδα συνεχίζει να ενισχύεται, παρέχοντας σημαντική υποστήριξη στην προοπτική ανάπτυξης της χώρας.
Οι επενδύσεις επικεντρώνονται όλο και περισσότερο στην ψηφιακή υποδομή και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενισχύοντας την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα.

Ο τραπεζικός τομέας συνεχώς βελτιώνεται, ενδυναμώνοντας τη μακροοικονομική ανθεκτικότητα της Ελλάδας.
Η πιστωτική ανάπτυξη έχει επανεκκινήσει, υποστηριζόμενη από δάνεια που σχετίζονται με το NGEU και χρηματοδότηση ΜΜΕ. Η αναλογία μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων έχει μειωθεί κάτω από το 5%, με την αναλογία NPL να είναι στο 3,6% τον Ιούνιο του 2025, κοντά στον μέσο όρο της ευρωζώνης.

Μείωση του χρέους, υποστηριζόμενες από συνετή δημοσιονομική διαχείριση.
Τα δημόσια οικονομικά συνεχίζουν να υπερβαίνουν τους στόχους του προϋπολογισμού, με τον δημοσιονομικό προγραμματισμό να δείχνει πλεόνασμα το 2025 και συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις που στηρίζουν την οικονομική βιωσιμότητα. Ο στόχος για το 2030 είναι η μείωση της αναλογίας χρέους προς ΑΕΠ από 145% σε 122%, υποστηριζόμενη από σταθερούς πρωτογενείς πλεονασμούς και μέτρια ονομαστική ανάπτυξη.

Προκλήσεις

Παρά τη σημαντική μείωση του δημόσιου χρέους από την κορύφωση του 2020 (περίπου 206% του ΑΕΠ), το χρέος της Ελλάδας παραμένει το υψηλότερο στην Ευρωζώνη, περιορίζοντας το δημοσιονομικό περιθώριο.
Επίσης, η Ελλάδα συνεχίζει να αντιμετωπίζει δομικούς περιορισμούς στην ανάπτυξη, όπως η περιορισμένη οικονομική διαφοροποίηση και οι αρνητικές δημογραφικές τάσεις.
Οι εξωτερικές ανισορροπίες και οι συνεχιζόμενες προκλήσεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα περιορίζουν τη μακροοικονομική βιωσιμότητα της χώρας.

Επόμενα βήματα 

Η θετική προοπτική αντικατοπτρίζει την άποψη της Scope ότι οι κίνδυνοι για τις αξιολογήσεις το επόμενο 12-18μηνο είναι πιθανότερο να είναι θετικοί.

Αναβάθμιση αν υπάρξει:
- Μια συνεχιζόμενη και ουσιαστική μείωση της αναλογίας χρέους προς ΑΕΠ, υποστηριζόμενη από συνεχιζόμενους πρωτογενείς πλεονασμούς και συνετή δημοσιονομική διαχείριση· και/ή
- Βελτιωμένες προοπτικές μεσοπρόθεσμης ανάπτυξης και ισχυρότερη εξωτερική ανθεκτικότητα, οι οποίες αντικατοπτρίζονται στη συνεχιζόμενη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, υψηλότερες επενδύσεις, μόνιμη βελτίωση του ισοζυγίου - τρεχουσών συναλλαγών ή συνεχιζόμενη ενίσχυση του τραπεζικού τομέα και του πλαισίου χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.

Υποβάθμιση αν υπάρξει:
- Στάσιμη ή αντίστροφη πορεία στη μείωση της αναλογίας χρέους προς ΑΕΠ, λόγω αδύναμης δημοσιονομικής πειθαρχίας ή αρνητικών αναπτυξιακών δυνάμεων· και/ή
- Μείωση της μακροοικονομικής ανθεκτικότητας, το οποίο θα μπορούσε να αντικατοπτρίζεται σε σημαντική επιδείνωση των εξωτερικών ισοζυγίων ή σε αύξηση των κινδύνων στον τραπεζικό τομέα.

www.bankingnews.gr