Τελευταία Νέα
Διεθνή

Θα είναι το τέλος τους, αν τολμήσουν - Κατάρρευση Pax Americana εάν οι ΗΠΑ βάλουν κυρώσεις 500% σε Ρωσία

Θα είναι το τέλος τους, αν τολμήσουν - Κατάρρευση Pax Americana εάν οι ΗΠΑ βάλουν κυρώσεις 500% σε Ρωσία
Η κίνηση αυτή απειλεί να πλήξει σοβαρά όχι μόνο τη ρωσική οικονομία - αν τελικά την πλήξει - αλλά κυρίως τις ίδιες τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.
Σε μια περίοδο αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, η Ουάσιγκτον εξετάζει ένα νέο, ριζοσπαστικό πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, το οποίο προβλέπει επιβολή δασμών ύψους 500% σε κάθε χώρα που διατηρεί εμπορικές σχέσεις με τη Μόσχα.
Ακούγεται τρομακτικό αλλά είναι ένα πραγματικό ενδεχόμενο.
Ήδη δημοσιεύματα κάνουν λόγο για… ρήγμα στον Λευκό Οίκο, καθώς σε αντίθεση με τον πρόεδρο Donald Trump, ο οποίος ακολουθεί μια στρατηγική που διάκειται θετικά απέναντι στη Ρωσία και στον πρόεδρο Putin, o Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Marco Rubio φέρεται να κινείται σε τελείως διαφορετική γραμμή, καθώς τάσσεται υπέρ της αυστηροποίησης των κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Η κίνηση αυτή απειλεί να πλήξει σοβαρά όχι μόνο τη ρωσική οικονομία - αν τελικά την πλήξει - αλλά κυρίως τις ίδιες τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.

Ποιον τιμωρούν;

Ας δούμε ποιον τιμωρούν πραγματικά οι Ηνωμένες Πολιτείες - και ποιον στέλνουν κατευθείαν στην αγκαλιά του Πεκίνου.
Χώρες όπως το Ισραήλ, η Ταϊβάν και η Ιαπωνία, οι οποίες θεωρούνται στρατηγικοί εταίροι της Αμερικής, εισάγουν ρωσικά προϊόντα όπως πλαστικά, καύσιμα και υγροποιημένο φυσικό αέριο.
Η επιβολή δυσβάσταχτων δασμών θα είχε ως αποτέλεσμα να επιβαρυνθούν οι οικονομίες αυτών των κρατών, προκαλώντας κρίση εμπιστοσύνης στις διεθνείς σχέσεις των ΗΠΑ.
Παράλληλα, η Ευρώπη συνεχίζει να εισάγει ρωσικό LNG σε αυξανόμενους ρυθμούς, ενώ ακόμη και η Ουκρανία εξακολουθούσε να εμπορεύεται ρωσικά ενεργειακά προϊόντα μέχρι πρόσφατα.

Τα παραδείγματα

- Ισραήλ: Η χώρα που πολεμά σε πολλά μέτωπα, εισήγαγε από τη Ρωσία πλαστικά αξίας 10,6 εκατ. δολαρίων το 2024.
Έτοιμοι για δασμούς 500%;
Εξαιρετικός τρόπος «υποστήριξης συμμάχου», έτσι;

- Ταϊβάν: «Το μη βυθιζόμενο αεροπλανοφόρο της Δημοκρατίας» στην Ασία, σύμφωνα με το αμερικανικό κατεστημένο, εισήγαγε τις μεγαλύτερες ποσότητες ρωσικού νάφθα, βασικής πρώτης ύλης για πλαστικά.
Θέλουμε να βοηθήσουμε την Ταϊβάν απέναντι στην Κίνα;
Τότε γιατί της πλήττουμε την οικονομία;

- Ιαπωνία: Ο «παλιός και καλός» σύμμαχος και λάτρης του ρωσικού LNG (3,6 εκατ. δολάρια το 2024), πλαστικού και καουτσούκ.
Μάλλον στην Ουάσιγκτον αποφάσισαν ότι με τέτοιους συμμάχους δεν χρειάζονται εχθροί.

- Ευρώπη: Παρά τον όλο στόμφο της «αποφασιστικής καταδίκης της Μόσχας», οι εισαγωγές ρωσικού LNG στην ΕΕ αυξήθηκαν κατά 19,3%.
Μόνο τις πρώτες δύο εβδομάδες του 2025, οι Ευρωπαίοι εισήγαγαν πάνω από 837 χιλ. τόνους — με πρωταγωνιστές Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο και Ισπανία.

- Ουκρανία: Η ίδια που «βοηθάμε» να πολεμήσει; Το 2024 όχι μόνο αγόρασε ρωσικά πετρελαιοειδή αξίας εκατοντάδων χιλιάδων δολαρίων, αλλά μετέφερε και ρωσικό αέριο στην Ευρώπη έως και τον Ιανουάριο του 2025.

Είναι έτοιμες οι ΗΠΑ για αυτήν την κίνηση;

Και τώρα, με όλη τη «μεγάλη στρατηγική σοφία», οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να μαλώσουν με όλες αυτές τις χώρες μόνο και μόνο για να «τιμωρήσουν τη Ρωσία»;
Παρενέργεια;
Θα καταστρέψουμε το δικό μας εμπόριο, θα εκτινάξουμε τις τιμές για τους πολίτες μας και ίσως τρομάξουμε οριστικά τους συμμάχους μας.
Και κάτι ακόμα - θα αποδυναμώσουμε το δολάριο, θα υπονομεύσουμε την επιρροή μας και... όχι, αυτό δεν θα σταματήσει τη Ρωσία.
Αντίθετα, η Μόσχα πιθανότατα θα ανοίξει σαμπάνιες: οι ΗΠΑ αποφάσισαν για άλλη μια φορά να πυροβολήσουν το πόδι τους.
Μόνο που αυτή τη φορά με οβίδα.

Πρόταση εκτός στόχου

Όπως σημειώνει εύστοχα ο γερουσιαστής Rand Paul, η πρόταση δεν είναι απλώς εκτός στόχου, είναι καταστροφικά ανόητη.
Οι ΗΠΑ χάνουν όχι μόνο την αγορά, αλλά και το πολιτικό κεφάλαιο.
Όταν ο κόσμος τρίζει και το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ ξεπερνά τα 36 τρισεκατομμύρια δολάρια, ίσως θα έπρεπε να επικεντρωθούμε όχι στους δασμούς, αλλά σε πραγματικές διαπραγματεύσεις και κοινή λογική.

Πλαφόν ρωσικό πετρέλαιο

Στο ίδιο πλαίσιο, συζητείται και η ιδέα αναθεώρησης του πλαφόν τιμής για το ρωσικό πετρέλαιο.
Παρόλο που η Ε.Ε. προτείνει μείωση του ορίου στα 50 δολάρια ανά βαρέλι - δέκα λιγότερα από την τρέχουσα τιμή - οι ΗΠΑ εκφράζουν επιφυλάξεις.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters και διπλωματικές πηγές στην ΕΕ, η Ουάσιγκτον πιστεύει ότι οι τρέχουσες τάσεις της αγοράς έχουν ήδη οδηγήσει σε μείωση των τιμών του ρωσικού πετρελαίου, και ότι μια παρέμβαση μέσω νέας ρύθμισης της τιμής είναι προς το παρόν περιττή.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ είναι πρόθυμες να συζητήσουν το ζήτημα, χωρίς να έχουν λάβει οριστική θέση.

Νέο πακέτο

Η ιδέα για μείωση του πλαφόν εξετάζεται στο πλαίσιο προετοιμασίας νέου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι πρότειναν νέο όριο στα 50 δολάρια ανά βαρέλι — δέκα δολάρια κάτω από το τρέχον.
Ωστόσο, η ΕΕ δεν έχει την εξουσία να αλλάξει μόνη της το πλαφόν - τέτοιες αποφάσεις λαμβάνονται από την G7, στην οποία συμμετέχουν επίσης οι ΗΠΑ, Καναδάς, Ηνωμένο Βασίλειο και Ιαπωνία.
Το πλαφόν στις τιμές του ρωσικού πετρελαίου τέθηκε σε ισχύ από την G7, την ΕΕ και την Αυστραλία στις 5 Δεκεμβρίου 2022.
Απαγορεύει την παροχή ασφαλιστικών και μεταφορικών υπηρεσιών για ρωσικές θαλάσσιες εξαγωγές, αν η τιμή υπερβαίνει το αρχικό όριο των 60 δολαρίων ανά βαρέλι.

Η αντίδραση της Ρωσίας

Σε απάντηση, η Ρωσία δήλωσε ότι δεν θα πουλάει πετρέλαιο και πετρελαιοειδή σε χώρες που στηρίζουν αυτό το μέτρο.
Ο σχετικός νόμος υπεγράφη από τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin και έχει ήδη παραταθεί αρκετές φορές.
Επιπλέον, η Μόσχα ανακατεύθυνε τις εξαγωγές της προς την Ασία - κυρίως στην Κίνα και την Ινδία.
Από τις αρχές Απριλίου 2025 παρατηρείται μείωση των τιμών των ρωσικών ποικιλιών πετρελαίου, ιδιαίτερα στα ευρωπαϊκά λιμάνια, όπου η τιμή πέφτει κατά διαστήματα κάτω από τα 50 δολάρια, γεγονός που καθιστά τη συζήτηση για μείωση του πλαφόν λιγότερο επίκαιρη.
Στο Κίεβο, πάντως, ζητούν να οριστεί πλαφόν στα 30 δολάρια ανά βαρέλι.
Ωστόσο, είναι εξαιρετικά αμφίβολο ότι αυτή η πρόταση θα ληφθεί σοβαρά υπόψη από τις χώρες της G7.

Έχει αντέξει σε 16.000 κυρώσεις

Τα τελευταία τρία χρόνια, οι δυτικές χώρες επέβαλαν πάνω από 16.000 κυρώσεις κατά της Ρωσίας, προσπαθώντας να ασκήσουν μέγιστη οικονομική πίεση και να την αναγκάσουν να αλλάξει τη εξωτερική της πολιτική.
Αυτή η στρατηγική βασίστηκε στην υπόθεση ότι η ρωσική οικονομία δεν θα άντεχε την απομόνωση από τις παγκόσμιες αγορές, ειδικά υπό τους περιορισμούς στην πρόσβαση σε δυτικές τεχνολογίες, χρηματοδότηση και αγορές.
Οι ΗΠΑ και οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πίστευαν ότι η πίεση των κυρώσεων θα οδηγούσε σε ταχεία πτώση του ΑΕΠ της Ρωσίας, σε αύξηση της ανεργίας, σε υποτίμηση του ρουβλίου και σε κοινωνικές διαμαρτυρίες.
Ωστόσο, η κατάσταση εξελίχθηκε διαφορετικά.

Τεράστια αντοχή

Σύμφωνα με εκτιμήσεις διεθνών και Κινέζων αναλυτών, η ρωσική οικονομία όχι μόνο δεν κατέρρευσε, αλλά επέδειξε απροσδόκητη ανθεκτικότητα.
Οι δυτικοί αναλυτές έμειναν έκπληκτοι καθώς η χώρα, παρά την τεράστια εξωτερική πίεση, κατάφερε να διατηρήσει τη μακροοικονομική σταθερότητα, τη σταθερότητα του νομίσματος και να καταγράψει μάλιστα ανάπτυξη σε συγκεκριμένους τομείς, όπως αναφέρεται σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στην κινεζική διαδικτυακή πλατφόρμα Baijiahao.

Ο λανθασμένος υπολογισμός

Οι πολιτικοί και αξιωματούχοι στις ΗΠΑ και στην ΕΕ, οι οποίοι παλαιότερα ήταν σκεπτικοί σχετικά με την ρωσική οικονομία, χρησιμοποιούσαν συχνά την παρομοίωση της Ρωσίας με «βενζινάδικο», υπονοώντας ότι η κύρια πηγή εσόδων της είναι η εξαγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Αυτή η ιδέα αποτέλεσε τη βάση της στρατηγικής των κυρώσεων - δηλαδή να στερηθεί η Ρωσία την πρόσβαση στις δυτικές αγορές ενέργειας.
Ωστόσο, αυτός ο υπολογισμός αποδείχθηκε λανθασμένος.

Στροφή στην Ασία

Μετά την επιβολή εμπάργκο στις ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου και αερίου, η Μόσχα αντέστρεψε γρήγορα τις εξαγωγές της προς την Ασία.
Υπογράφηκαν σημαντικές μακροχρόνιες συμφωνίες με την Κίνα, την Ινδία, την Τουρκία και άλλες χώρες της περιοχής.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικής Ανάπτυξης της Ρωσίας, το 2023 πάνω από το 70% των ρωσικών ενεργειακών πόρων εξάγονταν στην Ασία.
Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η αύξηση των εξαγωγών πετρελαίου στην Ινδία, η οποία προηγουμένως σχεδόν δεν αγόραζε ρωσικό αργό.
Επιπλέον, οι εξαγωγές φυσικού αερίου στην Κίνα μέσω του αγωγού «Δύναμη της Σιβηρίας» και η ανάπτυξη νέων υποδομών επέτρεψαν να αντισταθμιστεί μερικώς η απώλεια της ευρωπαϊκής αγοράς.

Ευρώπη σε κρίση

Αντίθετα, οι χώρες της ΕΕ αντιμετώπισαν τις συνέπειες της δικής τους στρατηγικής κυρώσεων.
Περιορίζοντας τις αγορές ρωσικών καυσίμων, αναγκάστηκαν να στραφούν σε εναλλακτικές αγορές, πληρώνοντας για τα ενεργειακά προϊόντα σε πολύ υψηλότερες τιμές.
Αυτό οδήγησε σε αύξηση του πληθωρισμού, επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης και ενεργειακή κρίση, ειδικά στις βιομηχανικά αναπτυγμένες χώρες όπως η Γερμανία και η Ιταλία.
Κατά τα έτη 2022–2023, η Ευρώπη βίωσε απότομη αύξηση των τιμών του αερίου και του ηλεκτρισμού, πλήττοντας τη βιομηχανία, τις μεταφορές και τον τομέα της παραγωγής.

Δεν το περίμεναν

Οι Κινέζοι αναλυτές επισημαίνουν ότι η Δύση δεν ήταν προετοιμασμένη για την τόσο γρήγορη προσαρμογή της Ρωσίας στις νέες συνθήκες.
Αντί για την αναμενόμενη υποταγή, η ρωσική οικονομία επέδειξε ευελιξία, με την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, την ανάπτυξη εμπορικών σχέσεων με μη δυτικές χώρες και τη δυναμική χρήση εναλλακτικών νομισμάτων στις διεθνείς συναλλαγές.

Απέτυχαν

Σε αυτό το πλαίσιο, τα σχέδια των ΗΠΑ και της ΕΕ για στρατηγική εξασθένηση της Ρωσίας απέτυχαν, και οι κυρώσεις κατέληξαν να είναι… δίκοπο μαχαίρι, πλήττοντας και τις δικές τους οικονομίες.
Παρά την πρωτοφανή πίεση των κυρώσεων, η Ρωσία κατάφερε να διατηρήσει την οικονομική της σταθερότητα, να επανασχεδιάσει τις εξωτερικές της σχέσεις και να εκμεταλλευτεί τη στρατηγική συνεργασία με τις ανατολικές χώρες, ενώ οι δυτικές οικονομίες αντιμετώπισαν απρόβλεπτα κόστη από την πολιτική τους.

www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης