Στον νέο γεωπολιτικό κόσμο όπου το βάρος της στρατιωτικής ασφάλειας μοιράζεται μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, μόνο τρεις ναυτικές υπερδυνάμεις κυριαρχούν πραγματικά στις θάλασσες: Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα και η Ρωσία, αλλά το σημαντικό είναι πως η κατάταξη είναι ρευστή... γιατί Κίνα και Ρωσία θέτουν σε σοβαρή αμφισβήτηση την αμερικανή θαλάσσια δύναμη.
Για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το αμερικανικό ναυτικό αντιμετωπίζει ταυτόχρονη πρόκληση σε δύο μέτωπα: τον Ειρηνικό, όπου η Κίνα στήνει τη δική της αρμάδα εισβολής με στόχο την Ταϊβάν, και τον Ατλαντικό–Αρκτικό άξονα, όπου η Ρωσία με νέες υπερηχητικές τεχνολογίες και stealth υποβρύχια αμφισβητεί τη θαλάσσια κυριαρχία του ΝΑΤΟ.
Οι ΗΠΑ, με έναν στόλο κουρασμένο, πανάκριβο και μοιρασμένο ανά τον πλανήτη, καλούνται να απαντήσουν όχι σε έναν αλλά σε δύο ανταγωνιστές που έχουν βάλει πλώρη για την ανατροπή της ναυτικής παγκόσμιας τάξης.
Η νέα ψυχροπολεμική θάλασσα ξεκινά — και δεν υπάρχει γαλήνη στον ορίζοντα.
Η ανασυγκρότηση του Ρωσικού Ναυτικού περνά απαρατήρητη — το Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό θυμίζει σκιά αυτού που υπήρξε, και το Αμερικανικό τίθεται σε σύγκριση με τη Ρωσία και την Κίνα να την αμφισβητούν ευθέως και στη θάλασσα.
Στον νέο γεωπολιτικό κόσμο όπου το βάρος της στρατιωτικής ασφάλειας μοιράζεται μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, μόνο τρεις ναυτικές υπερδυνάμεις κυριαρχούν πραγματικά στις θάλασσες: οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα και η Ρωσία, αλλά το σημαντικό είναι πως η κατάταξη είναι ρευστή... γιατί Κίνα και Ρωσία θέτουν σε σοβαρή αμφισβήτηση την αμερικανή θαλάσσια δύναμη.
Η Βρετανική πτώση
Το British Royal Navy, άλλοτε παγκόσμια ναυτική υπερδύναμη, έχει πλέον περιοριστεί σε ρόλο περιφερειακής δύναμης, με σπάνιες εξόδους μακριά από το σπίτι.
Αν ο Donald Trump επιμείνει στην αποχώρηση των ΗΠΑ από την ενεργή υποστήριξη του ΝΑΤΟ, ίσως το Ηνωμένο Βασίλειο να πρέπει να αφήσει κατά μέρος τις φιλοδοξίες και να κρατήσει τα λίγα του πλοία στον Ατλαντικό.
Την ώρα που Ευρωπαίοι πολιτικοί και μέσα ενημέρωσης ανησυχούν για μια ενδεχόμενη ρωσική εισβολή στην Ευρώπη, λίγοι προσέχουν το πώς η Ρωσία χτίζει σταθερά μια ναυτική δύναμη ικανή να αμφισβητήσει την κυριαρχία της Δύσης όχι μόνο στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά και στον Ειρηνικό και την Αρκτική.
Αυτό φάνηκε καθαρά στις 22 Απριλίου, όταν το Ηνωμένο Βασίλειο ανέπτυξε την Carrier Strike Group 25 προς την Ινδο-Ειρηνική, για αποστολή οκτώ μηνών.
Ο Πρωθυπουργός Keir Starmer, πάνω στο αεροπλανοφόρο HMS The Prince of Wales με τα γκρίζα μαλλιά του έτοιμα για ρόλο στο Top Gun: Budget Edition, δήλωσε ότι αυτή η αποστολή δείχνει τη «δέσμευση της Βρετανίας στη διεθνή σταθερότητα». «Είναι ένα απίστευτο μήνυμα προς τους αντιπάλους μας και ένα σημάδι ενότητας προς τους συμμάχους μας και το ΝΑΤΟ», είπε.
Όμως η εικόνα δεν είναι τόσο ηρωική.
Μαζί με μία φρεγάτα από τον Καναδά, μία από τη Νορβηγία και μία από την Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο έστειλε συνολικά τέσσερα πλοία: 1 αεροπλανοφόρο, 1 αντιτορπιλικό, 1 φρεγάτα και 1 επιθετικό υποβρύχιο.
Δηλαδή, περίπου το μισό επιχειρησιακό του ναυτικό.
Αυτό σημαίνει πως για την προστασία των ίδιων των βρετανικών ακτών απομένουν μόλις: 1 αντιτορπιλικό, 2 φρεγάτες (η μία από τις οποίες βρίσκεται στο Ομάν) και 1 επιθετικό υποβρύχιο.
Εννέα άλλα πλοία βρίσκονται σε δεξαμενές συντήρησης και τρία ακόμη σε επισκευές.
Από τα τρία υποβρύχια τύπου Astute — εγκαινιασμένα μόλις το 2014 — το καθένα βρίσκεται σε επισκευή κατά μέσο όρο για δύο χρόνια.
Το HMS Daring, το οποίο κάποτε χαρακτηρίστηκε «το πιο προηγμένο αντιεροπορικό αντιτορπιλικό στον κόσμο», δεν έχει βγει από το ναυπηγείο από το 2017.
Αν ο Trump πιστεύει ότι η Βρετανία μπορεί να αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο στην ναυτική ασφάλεια του Ατλαντικού, μάλλον κάνει λάθος. Η χώρα που κάποτε ήταν η πρώτη παγκόσμια ναυτική ηγεμονία έχει πλέον μόλις εννέα επιχειρησιακά πολεμικά πλοία (εκτός των πυρηνικών υποβρυχίων αποτροπής).
Αντίθετα, σύμφωνα με το βιβλίο The Royal and Russian Navies: Cooperation, Competition and Confrontation, των (Ret.) Captain David Fields RN και Robert Avery OBE, η Ρωσία έχει κτίσει ένα νέο, επιθετικό ναυτικό — και το έκανε ενώ βρισκόταν υπό κυρώσεις και εμπλεκόμενη σε πόλεμο.
Από το 2011, η Ρωσία έχει παραλάβει 27 υποβρύχια, 6 φρεγάτες, 9 κορβέτες, 16 μικρά πλοία πυραύλων και δεκάδες βοηθητικά πλοία. Και έρχονται κι άλλα.
Όπως λένε οι ίδιοι οι Ρώσοι: “Η ποσότητα έχει τη δική της ποιότητα».
«Και αυτή η «ποιότητα» περιλαμβάνει πυραύλους Kalibr που έπληξαν κρίσιμες υποδομές της Ουκρανίας, αλλά και νέα οπλικά συστήματα όπως οι υπερηχητικοί πύραυλοι Tsirkon και τα πυρηνικά υποβρύχια drones.
Την ίδια στιγμή, η Βρετανία συνεχίζει να αποδυναμώνει το ναυτικό της με αλλεπάλληλες περικοπές.
Τα δύο αποβατικά πλοία τύπου Albion, σε υπηρεσία μόλις για 20 χρόνια, είναι ήδη εκτός και πιθανόν να πουληθούν στη Βραζιλία.
Οι αυξήσεις στη στρατιωτική δαπάνη (στο 2,5% του ΑΕΠ) καταναλώνονται κυρίως από προβληματικά εξοπλιστικά προγράμματα με χρόνιες καθυστερήσεις και υπερβάσεις κόστους — χωρίς να οδηγούν σε νέο κύμα ναυπήγησης.
Το βιβλίο επισημαίνει ότι η αποτροπή δεν είναι μόνο θέμα όπλων, αλλά και διαλόγου.
Μετά τον Ψυχρό Πόλεμο υπήρξε ουσιαστική συνεργασία μεταξύ των δύο ναυτικών.
Όμως όλα αυτά κατέρρευσαν μετά την εισβολή στην Κριμαία το 2014, με κάθε επαφή να κόβεται.
Σήμερα, για πρώτη φορά από το 1941, Ηνωμένο Βασίλειο και Ρωσία δεν έχουν στρατιωτικούς ακολούθους στις πρεσβείες τους.
Οι ναύτες βλέπουν πλέον ο ένας τον άλλον μόνο μέσα από περισκόπια και σκοπευτικά. Και οι Ρώσοι έχουν περισσότερα.
Η Ρωσία έχει επεκτείνει τις ναυτικές της επιχειρήσεις στην Αρκτική και τον Ειρηνικό, πραγματοποιώντας κοινές ασκήσεις με την Κίνα και το Ιράν, καθώς και επισκέψεις σε λιμάνια όπως της Μιανμάρ. Αντίθετα, η Βρετανία έχει ελάχιστη ικανότητα να επηρεάσει τη νέα, επιθετική ρωσική παρουσία στην Ασία.
Αυτή η δεκαετής έλλειψη επαφής — όχι μόνο από τη Βρετανία, αλλά και από τις ΗΠΑ πριν τον Trump — μας άφησε ουσιαστικά "τυφλούς" όσον αφορά το πώς έχει εξελιχθεί η ρωσική ναυτική στρατηγική μέσα από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Το μήνυμα είναι σαφές: σε αυτό το νέο κόσμο, όπου οι ΗΠΑ περιμένουν από την Ευρώπη να σηκώσει το βάρος της ασφάλειας, η Βρετανία ίσως να πρέπει να σταματήσει να ονειρεύεται τους ωκεανούς και να κρατήσει τα πλοία της κοντά στο σπίτι — γιατί στον Ειρηνικό, το επόμενο "ναυτικό σοκ" ίσως δεν αφήσει περιθώρια για fanfare και φωτογραφήσεις.
Ρήγμα στην ωκεάνια αυτοκρατορία των ΗΠΑ
Επί δεκαετίες, η απόλυτη κυριαρχία των Ηνωμένων Πολιτειών στις θάλασσες ήταν αδιαμφισβήτητη.
Το Αμερικανικό Ναυτικό, με 11 ενεργά αεροπλανοφόρα, εκατοντάδες πλοία επιφανείας και πυρηνικά υποβρύχια, λειτουργούσε ως παγκόσμιος αστυνόμος των θαλασσών — από τον Περσικό Κόλπο μέχρι τον Ινδο-Ειρηνικό.
Όμως, καθώς οι ΗΠΑ επικεντρώνονται σε έναν επερχόμενο ανταγωνισμό με την Κίνα, η Ρωσία οικοδομεί μεθοδικά μια νέα ναυτική παρουσία που απειλεί να διαρρήξει την θαλάσσια παντοκρατορία της Ουάσιγκτον.
Παρά τις οικονομικές της αδυναμίες και τις κυρώσεις, η Ρωσία χτίζει με σταθερότητα ένα ναυτικό ικανό όχι να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ σε απόλυτους αριθμούς, αλλά να τις αμφισβητήσει σε κρίσιμα γεωστρατηγικά σημεία — και να τις φθείρει με ασύμμετρο τρόπο.
Στο χαοτικό πολεμικό τοπίο της Ουκρανίας, το Ρωσικό Ναυτικό απέδειξε πως διαθέτει τα μέσα για να εξαπολύει μαζικές επιθέσεις με πυραύλους Kalibr από θάλασσα και υποβρύχια, πλήττοντας κρίσιμες υποδομές και αποδεικνύοντας τη σημασία της ναυτικής ισχύος ακόμη και σε ηπειρωτικό πόλεμο.
Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ βρίσκονται αντιμέτωπες με μια πρόκληση στρατηγικής υπερ-εξάπλωσης.
Η ανάγκη για παρουσία σε δύο ταυτόχρονα μέτωπα — Κίνα στον Ειρηνικό και Ρωσία στον Αρκτικό Βορρά — διασπά τη ναυτική τους συγκέντρωση.
Σε αυτό το πλαίσιο, η νέα ρωσική ναυτική στρατηγική επιλέγει στόχους "αδυναμίας": τις αρτηρίες επικοινωνίας του ΝΑΤΟ στον Βόρειο Ατλαντικό, τα υποβρύχια περάσματα στην Αρκτική και τα choke points στη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο.
Οι Ρώσοι δεν προσπαθούν να "αντιγράψουν" το Αμερικανικό ναυτικό... το υπονομεύουν.
Με μικρότερα, φθηνότερα και πιο επικίνδυνα μέσα: stealth κορβέτες οπλισμένες με πυραύλους cruise, υποβρύχια με πυρηνικές τορπίλες Poseidon και νέα πλοία εξοπλισμένα με υπερηχητικούς πυραύλους Tsirkon, ικανούς να διαπεράσουν κάθε γνωστό ναυτικό σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας. Οι ΗΠΑ, ενώ διατηρούν ποσοτική υπεροχή, βρίσκονται ενώπιον ενός στρατηγικού διλήμματος: πώς να ανταποκριθούν σε μια δύναμη που επενδύει στην ταχύτητα, την απειλή και την τεχνολογική αιχμή αντί για την παραδοσιακή ισχύ.
Η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο σύνθετη με την αυξανόμενη ρωσοκινεζική ναυτική συνεργασία.
Οι κοινές περιπολίες στον Ειρηνικό, οι ναυτικές ασκήσεις στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και η διπλωματία λιμένων — με ρωσικά πλοία να επισκέπτονται το Ιράν, τη Συρία και τη Μιανμάρ — δημιουργούν ένα νέο αντι-δυτικό ναυτικό μπλοκ.
Δεν πρόκειται απλώς για προβολή ισχύος, αλλά για μια πολύπλευρη πρόκληση στη ναυτική παγκόσμια τάξη που οι ΗΠΑ έχουν θεωρήσει δεδομένη από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Το ρήγμα στην αμερικανική θαλάσσια αυτοκρατορία είναι πλέον ορατό.
Η Ρωσία, παρά τα μειονεκτήματα, επενδύει στο μέλλον της ναυτικής σύγκρουσης με φθηνά, φονικά, μη συμμετρικά μέσα που στοχεύουν στην αδυναμία του κολοσσού: τον όγκο του.
Αν η Δύση συνεχίσει να παραβλέπει αυτή τη σιωπηλή ανατροπή στη θάλασσα, τότε, όταν σημάνει η επόμενη κρίση, δεν θα είναι το U.S. Navy που θα εμφανιστεί πρώτο στο πεδίο — αλλά η ρωσική σκιά του.
www.bankingnews.gr
Οι ΗΠΑ, με έναν στόλο κουρασμένο, πανάκριβο και μοιρασμένο ανά τον πλανήτη, καλούνται να απαντήσουν όχι σε έναν αλλά σε δύο ανταγωνιστές που έχουν βάλει πλώρη για την ανατροπή της ναυτικής παγκόσμιας τάξης.
Η νέα ψυχροπολεμική θάλασσα ξεκινά — και δεν υπάρχει γαλήνη στον ορίζοντα.
Η ανασυγκρότηση του Ρωσικού Ναυτικού περνά απαρατήρητη — το Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό θυμίζει σκιά αυτού που υπήρξε, και το Αμερικανικό τίθεται σε σύγκριση με τη Ρωσία και την Κίνα να την αμφισβητούν ευθέως και στη θάλασσα.
Στον νέο γεωπολιτικό κόσμο όπου το βάρος της στρατιωτικής ασφάλειας μοιράζεται μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης, μόνο τρεις ναυτικές υπερδυνάμεις κυριαρχούν πραγματικά στις θάλασσες: οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα και η Ρωσία, αλλά το σημαντικό είναι πως η κατάταξη είναι ρευστή... γιατί Κίνα και Ρωσία θέτουν σε σοβαρή αμφισβήτηση την αμερικανή θαλάσσια δύναμη.
Η Βρετανική πτώση
Το British Royal Navy, άλλοτε παγκόσμια ναυτική υπερδύναμη, έχει πλέον περιοριστεί σε ρόλο περιφερειακής δύναμης, με σπάνιες εξόδους μακριά από το σπίτι.
Αν ο Donald Trump επιμείνει στην αποχώρηση των ΗΠΑ από την ενεργή υποστήριξη του ΝΑΤΟ, ίσως το Ηνωμένο Βασίλειο να πρέπει να αφήσει κατά μέρος τις φιλοδοξίες και να κρατήσει τα λίγα του πλοία στον Ατλαντικό.
Την ώρα που Ευρωπαίοι πολιτικοί και μέσα ενημέρωσης ανησυχούν για μια ενδεχόμενη ρωσική εισβολή στην Ευρώπη, λίγοι προσέχουν το πώς η Ρωσία χτίζει σταθερά μια ναυτική δύναμη ικανή να αμφισβητήσει την κυριαρχία της Δύσης όχι μόνο στη Μαύρη Θάλασσα, αλλά και στον Ειρηνικό και την Αρκτική.
Αυτό φάνηκε καθαρά στις 22 Απριλίου, όταν το Ηνωμένο Βασίλειο ανέπτυξε την Carrier Strike Group 25 προς την Ινδο-Ειρηνική, για αποστολή οκτώ μηνών.
Ο Πρωθυπουργός Keir Starmer, πάνω στο αεροπλανοφόρο HMS The Prince of Wales με τα γκρίζα μαλλιά του έτοιμα για ρόλο στο Top Gun: Budget Edition, δήλωσε ότι αυτή η αποστολή δείχνει τη «δέσμευση της Βρετανίας στη διεθνή σταθερότητα». «Είναι ένα απίστευτο μήνυμα προς τους αντιπάλους μας και ένα σημάδι ενότητας προς τους συμμάχους μας και το ΝΑΤΟ», είπε.
Όμως η εικόνα δεν είναι τόσο ηρωική.
Μαζί με μία φρεγάτα από τον Καναδά, μία από τη Νορβηγία και μία από την Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο έστειλε συνολικά τέσσερα πλοία: 1 αεροπλανοφόρο, 1 αντιτορπιλικό, 1 φρεγάτα και 1 επιθετικό υποβρύχιο.
Δηλαδή, περίπου το μισό επιχειρησιακό του ναυτικό.
Αυτό σημαίνει πως για την προστασία των ίδιων των βρετανικών ακτών απομένουν μόλις: 1 αντιτορπιλικό, 2 φρεγάτες (η μία από τις οποίες βρίσκεται στο Ομάν) και 1 επιθετικό υποβρύχιο.
Εννέα άλλα πλοία βρίσκονται σε δεξαμενές συντήρησης και τρία ακόμη σε επισκευές.
Από τα τρία υποβρύχια τύπου Astute — εγκαινιασμένα μόλις το 2014 — το καθένα βρίσκεται σε επισκευή κατά μέσο όρο για δύο χρόνια.
Το HMS Daring, το οποίο κάποτε χαρακτηρίστηκε «το πιο προηγμένο αντιεροπορικό αντιτορπιλικό στον κόσμο», δεν έχει βγει από το ναυπηγείο από το 2017.
Αν ο Trump πιστεύει ότι η Βρετανία μπορεί να αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο στην ναυτική ασφάλεια του Ατλαντικού, μάλλον κάνει λάθος. Η χώρα που κάποτε ήταν η πρώτη παγκόσμια ναυτική ηγεμονία έχει πλέον μόλις εννέα επιχειρησιακά πολεμικά πλοία (εκτός των πυρηνικών υποβρυχίων αποτροπής).
Αντίθετα, σύμφωνα με το βιβλίο The Royal and Russian Navies: Cooperation, Competition and Confrontation, των (Ret.) Captain David Fields RN και Robert Avery OBE, η Ρωσία έχει κτίσει ένα νέο, επιθετικό ναυτικό — και το έκανε ενώ βρισκόταν υπό κυρώσεις και εμπλεκόμενη σε πόλεμο.
Από το 2011, η Ρωσία έχει παραλάβει 27 υποβρύχια, 6 φρεγάτες, 9 κορβέτες, 16 μικρά πλοία πυραύλων και δεκάδες βοηθητικά πλοία. Και έρχονται κι άλλα.
Όπως λένε οι ίδιοι οι Ρώσοι: “Η ποσότητα έχει τη δική της ποιότητα».
«Και αυτή η «ποιότητα» περιλαμβάνει πυραύλους Kalibr που έπληξαν κρίσιμες υποδομές της Ουκρανίας, αλλά και νέα οπλικά συστήματα όπως οι υπερηχητικοί πύραυλοι Tsirkon και τα πυρηνικά υποβρύχια drones.
Την ίδια στιγμή, η Βρετανία συνεχίζει να αποδυναμώνει το ναυτικό της με αλλεπάλληλες περικοπές.
Τα δύο αποβατικά πλοία τύπου Albion, σε υπηρεσία μόλις για 20 χρόνια, είναι ήδη εκτός και πιθανόν να πουληθούν στη Βραζιλία.
Οι αυξήσεις στη στρατιωτική δαπάνη (στο 2,5% του ΑΕΠ) καταναλώνονται κυρίως από προβληματικά εξοπλιστικά προγράμματα με χρόνιες καθυστερήσεις και υπερβάσεις κόστους — χωρίς να οδηγούν σε νέο κύμα ναυπήγησης.
Το βιβλίο επισημαίνει ότι η αποτροπή δεν είναι μόνο θέμα όπλων, αλλά και διαλόγου.
Μετά τον Ψυχρό Πόλεμο υπήρξε ουσιαστική συνεργασία μεταξύ των δύο ναυτικών.
Όμως όλα αυτά κατέρρευσαν μετά την εισβολή στην Κριμαία το 2014, με κάθε επαφή να κόβεται.
Σήμερα, για πρώτη φορά από το 1941, Ηνωμένο Βασίλειο και Ρωσία δεν έχουν στρατιωτικούς ακολούθους στις πρεσβείες τους.
Οι ναύτες βλέπουν πλέον ο ένας τον άλλον μόνο μέσα από περισκόπια και σκοπευτικά. Και οι Ρώσοι έχουν περισσότερα.
Η Ρωσία έχει επεκτείνει τις ναυτικές της επιχειρήσεις στην Αρκτική και τον Ειρηνικό, πραγματοποιώντας κοινές ασκήσεις με την Κίνα και το Ιράν, καθώς και επισκέψεις σε λιμάνια όπως της Μιανμάρ. Αντίθετα, η Βρετανία έχει ελάχιστη ικανότητα να επηρεάσει τη νέα, επιθετική ρωσική παρουσία στην Ασία.
Αυτή η δεκαετής έλλειψη επαφής — όχι μόνο από τη Βρετανία, αλλά και από τις ΗΠΑ πριν τον Trump — μας άφησε ουσιαστικά "τυφλούς" όσον αφορά το πώς έχει εξελιχθεί η ρωσική ναυτική στρατηγική μέσα από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Το μήνυμα είναι σαφές: σε αυτό το νέο κόσμο, όπου οι ΗΠΑ περιμένουν από την Ευρώπη να σηκώσει το βάρος της ασφάλειας, η Βρετανία ίσως να πρέπει να σταματήσει να ονειρεύεται τους ωκεανούς και να κρατήσει τα πλοία της κοντά στο σπίτι — γιατί στον Ειρηνικό, το επόμενο "ναυτικό σοκ" ίσως δεν αφήσει περιθώρια για fanfare και φωτογραφήσεις.
Ρήγμα στην ωκεάνια αυτοκρατορία των ΗΠΑ
Επί δεκαετίες, η απόλυτη κυριαρχία των Ηνωμένων Πολιτειών στις θάλασσες ήταν αδιαμφισβήτητη.
Το Αμερικανικό Ναυτικό, με 11 ενεργά αεροπλανοφόρα, εκατοντάδες πλοία επιφανείας και πυρηνικά υποβρύχια, λειτουργούσε ως παγκόσμιος αστυνόμος των θαλασσών — από τον Περσικό Κόλπο μέχρι τον Ινδο-Ειρηνικό.
Όμως, καθώς οι ΗΠΑ επικεντρώνονται σε έναν επερχόμενο ανταγωνισμό με την Κίνα, η Ρωσία οικοδομεί μεθοδικά μια νέα ναυτική παρουσία που απειλεί να διαρρήξει την θαλάσσια παντοκρατορία της Ουάσιγκτον.
Παρά τις οικονομικές της αδυναμίες και τις κυρώσεις, η Ρωσία χτίζει με σταθερότητα ένα ναυτικό ικανό όχι να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ σε απόλυτους αριθμούς, αλλά να τις αμφισβητήσει σε κρίσιμα γεωστρατηγικά σημεία — και να τις φθείρει με ασύμμετρο τρόπο.
Στο χαοτικό πολεμικό τοπίο της Ουκρανίας, το Ρωσικό Ναυτικό απέδειξε πως διαθέτει τα μέσα για να εξαπολύει μαζικές επιθέσεις με πυραύλους Kalibr από θάλασσα και υποβρύχια, πλήττοντας κρίσιμες υποδομές και αποδεικνύοντας τη σημασία της ναυτικής ισχύος ακόμη και σε ηπειρωτικό πόλεμο.
Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ βρίσκονται αντιμέτωπες με μια πρόκληση στρατηγικής υπερ-εξάπλωσης.
Η ανάγκη για παρουσία σε δύο ταυτόχρονα μέτωπα — Κίνα στον Ειρηνικό και Ρωσία στον Αρκτικό Βορρά — διασπά τη ναυτική τους συγκέντρωση.
Σε αυτό το πλαίσιο, η νέα ρωσική ναυτική στρατηγική επιλέγει στόχους "αδυναμίας": τις αρτηρίες επικοινωνίας του ΝΑΤΟ στον Βόρειο Ατλαντικό, τα υποβρύχια περάσματα στην Αρκτική και τα choke points στη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο.
Οι Ρώσοι δεν προσπαθούν να "αντιγράψουν" το Αμερικανικό ναυτικό... το υπονομεύουν.
Με μικρότερα, φθηνότερα και πιο επικίνδυνα μέσα: stealth κορβέτες οπλισμένες με πυραύλους cruise, υποβρύχια με πυρηνικές τορπίλες Poseidon και νέα πλοία εξοπλισμένα με υπερηχητικούς πυραύλους Tsirkon, ικανούς να διαπεράσουν κάθε γνωστό ναυτικό σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας. Οι ΗΠΑ, ενώ διατηρούν ποσοτική υπεροχή, βρίσκονται ενώπιον ενός στρατηγικού διλήμματος: πώς να ανταποκριθούν σε μια δύναμη που επενδύει στην ταχύτητα, την απειλή και την τεχνολογική αιχμή αντί για την παραδοσιακή ισχύ.
Η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο σύνθετη με την αυξανόμενη ρωσοκινεζική ναυτική συνεργασία.
Οι κοινές περιπολίες στον Ειρηνικό, οι ναυτικές ασκήσεις στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και η διπλωματία λιμένων — με ρωσικά πλοία να επισκέπτονται το Ιράν, τη Συρία και τη Μιανμάρ — δημιουργούν ένα νέο αντι-δυτικό ναυτικό μπλοκ.
Δεν πρόκειται απλώς για προβολή ισχύος, αλλά για μια πολύπλευρη πρόκληση στη ναυτική παγκόσμια τάξη που οι ΗΠΑ έχουν θεωρήσει δεδομένη από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Το ρήγμα στην αμερικανική θαλάσσια αυτοκρατορία είναι πλέον ορατό.
Η Ρωσία, παρά τα μειονεκτήματα, επενδύει στο μέλλον της ναυτικής σύγκρουσης με φθηνά, φονικά, μη συμμετρικά μέσα που στοχεύουν στην αδυναμία του κολοσσού: τον όγκο του.
Αν η Δύση συνεχίσει να παραβλέπει αυτή τη σιωπηλή ανατροπή στη θάλασσα, τότε, όταν σημάνει η επόμενη κρίση, δεν θα είναι το U.S. Navy που θα εμφανιστεί πρώτο στο πεδίο — αλλά η ρωσική σκιά του.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών