Η Δύση και η Ρωσία έχουν επιστρέψει σε ένα πλαίσιο αμοιβαία εξασφαλισμένης καταστροφής
Καθώς η Ρωσία του Putin εισβάλλει σε μια κυρίαρχη χώρα και τα γρανάζια του πολέμου αρχίζουν να κινούνται, υπάρχουν περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις σχετικά με τον αντίκτυπο που θα έχει η τραγωδία που εκτυλίσσεται στην Ουκρανία για την υπόλοιπη Ευρώπη και την παγκόσμια οικονομία.
Η μεγάλη ανησυχία άλλωστε είναι η ενεργειακή ασφάλεια της ευρωπαϊκής ηπείρου, καθώς η σύγκρουση στη Ρωσία και την Ουκρανία θα έχει εκτεταμένες συνέπειες για τον μέσο κάτοικο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ήδη, οι επιθέσεις έχουν προκαλέσει τις τιμές του πετρελαίου να εκτοξευθούν πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν μια δεκαετία και έχουν επίσης εκτινάξει τα αποθέματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας καθώς η αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου δέχεται μεγάλο πλήγμα.
Η Ρωσία παρέχει περίπου το 40% της προμήθειας φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και περίπου το 50% της Γερμανίας.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι το Κρεμλίνο έχει σημαντική μόχλευση στην Ευρώπη και αυτή η συνεξάρτηση έχει δημιουργήσει έναν γεωπολιτικό εφιάλτη καθώς η Ρωσία αγνόησε τις εκκλήσεις της να μην εισέλθει στην Ουκρανία.
Η ήδη σοβούσα ενεργειακή κρίση
Από πολύ πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, οι Ευρωπαίοι αγωνίζονται κάτω από το βάρος των τρελών ενεργειακών λογαριασμών.
Στη Γερμανία, ορισμένοι κάτοικοι πληρώνουν τώρα τόσο για ένα μήνα ενέργειας όσο πλήρωναν για ένα ολόκληρο ημερολογιακό έτος.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η κυβέρνηση αύξησε το ανώτατο όριο τιμών για τους λογαριασμούς ενέργειας κατά... 54%.
Και ενώ οι μεμονωμένες ιστορίες οικονομικών συγκρούσεων, άγχους και θυσιών είναι σπαραχτικές, ο αντίκτυπος στις τοπικές επιχειρήσεις και βιομηχανίες δεν είναι τίποτα λιγότερο από τρομακτικός.
Κάθε είδους μικρή επιχείρηση σε όλη την Ευρώπη αναγκάστηκε να σταματήσει τις δραστηριότητές της καθώς το ενεργειακό κόστος υπερβαίνει τα κέρδη.
Ούτε οι μεγάλες βιομηχανίες έχουν μείνει απρόσβλητες από το σοκ.
«Σχεδόν τα δύο τρίτα των 28.000 εταιρειών που ρωτήθηκαν από τον Σύνδεσμο Γερμανικών Εμπορικών και Βιομηχανικών Επιμελητηρίων αυτόν τον μήνα αξιολόγησαν τις τιμές της ενέργειας ως έναν από τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς κινδύνους τους», ανέφεραν πρόσφατα οι New York Times.
«Για όσους εργάζονται στον βιομηχανικό τομέα, το ποσοστό ήταν έως και 85%».
Οι προσπάθειες των κυβερνήσεων
Καθώς οι ευρωπαίοι πολιτικοί προσπάθησαν να ανταποκριθούν στην ενεργειακή κρίση, οι προσπάθειές τους εστίασαν στο να έχουν ξοδέψει δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ προσπαθώντας να προστατεύσουν τους καταναλωτές από τις υψηλές τιμές ενέργειας, και τους εαυτούς τους από την οργή των ψηφοφόρων.
Αλλά τα μέτρα φαίνεται ότι θα αποτύχουν», ανέφερε το Reuters τον περασμένο μήνα.
Για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, η αστάθεια των αγορών ενέργειας δεν ήταν τίποτα λιγότερο από εφιάλτης, ειδικά για τις φτωχότερες χώρες με μικρό χρηματοοικονομικό απόθεμα.
Στην Πολωνία, για παράδειγμα, τα νοσοκομεία που εξαρτώνται από τους προβληματικούς δημόσιους προϋπολογισμούς αναρωτιούνται αν θα μπορέσουν να κρατήσουν τα φώτα αναμμένα.
Ουσιαστικά, η εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο για να κρατήσει τα φώτα αναμμένα και την οικονομία σε λειτουργία έχει αποδυναμώσει τη διαπραγματευτική δύναμη της ηπείρου με τον Putin.
Καθώς η Δύση επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία υπό το φως των ουκρανικών εισβολών αυτής της εβδομάδας, οι παγκόσμιοι ηγέτες διστάζουν να χτυπήσουν τη Ρωσία όπου μπορεί να τους βλάψει περισσότερο – τις εξαγωγές ενέργειας.
«Οι κυρώσεις που επιβάλλονται σήμερα, καθώς και που θα μπορούσαν να επιβληθούν στο εγγύς μέλλον, δεν στοχεύουν και δεν θα στοχεύουν τις ροές πετρελαίου και φυσικού αερίου», ανέφερε ανώνυμος αξιωματούχος των ΗΠΑ σύμφωνα με το Reuters την Τρίτη.
«Θα θέλαμε η αγορά να λάβει υπόψη ότι δεν υπάρχει ανάγκη για αύξηση της τιμής αυτή τη στιγμή».
Οι κυρώσεις
Το Σαββατοκύριακο, η Δύση αύξησε τις οικονομικές της κυρώσεις στη Ρωσία, αποκλείοντας πολλές ρωσικές τράπεζες από το διεθνές νομισματικό σύστημα SWIFT.
Και ενώ οι πολιτικοί ηγέτες εξακολουθούν να σέρνουν τα πόδια τους για τις κυρώσεις που επικεντρώνονται στην ενέργεια, φοβούμενοι να καταστήσουν τους πολίτες τους ευάλωτους στις αυξανόμενες τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, ο ιδιωτικός τομέας έχει πάρει την κατάσταση στα χέρια του.
Η BP και η Shell έχουν και οι δύο εγκαταλείψει τα ρωσικά έργα, παίρνοντας θέση στο πλευρό της Ουκρανίας και κάνοντας ισχυρές δηλώσεις καταδικάζοντας την επιθετικότητα του Putin.
Ο τρόπος με τον οποίο ο κόσμος έχει συσπειρωθεί για να υπερασπιστεί την Ουκρανία ήταν εκπληκτικός –ακόμη και η Ελβετία πήρε μέρος– και ο τρόπος με τον οποίο ο ιδιωτικός τομέας έχει επιστρατευθεί για να κάνει ό,τι θα μπορούσε ή δεν θα μπορούσε να κάνει μια κυβέρνηση.
Πρέπει να επισημανθεί, ωστόσο, ότι για τη Shell και την BP, οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου δεν αποτελούν απαραίτητα πρόβλημα.
Αμοιβαία... καταστροφή
Κατά ειρωνικό τρόπο, η Δύση και η Ρωσία έχουν επιστρέψει σε ένα πλαίσιο αμοιβαία εξασφαλισμένης καταστροφής.
Αυτή τη φορά δεν πρόκειται για πυρηνικό ολοκαύτωμα, αλλά για οικονομική καταστροφή που θα επικρατήσει εάν επιβληθούν ενεργειακές κυρώσεις στις ρωσικές εξαγωγές την ίδια στιγμή που οι ενεργειακές προμήθειες είναι ήδη καταστροφικά περιορισμένες.
Εάν η Ευρώπη δεν είναι διατεθειμένη να προχωρήσει παραπέρα από την επιβολή κυρώσεων σε ρωσικές τράπεζες και το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων του ολιγάρχη, το Κρεμλίνο δεν θα έχει ελάχιστο λόγο να μην συνεχίσει τη βασιλεία του τρόμου στην Ουκρανία.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών