Χαρακτηριστικό του φετινού προγράμματος είναι η κυκλοφορία νομισμάτων που τιμούν την επέτειο της συμπλήρωσης 2.500 ετών από τη Μάχη των Θερμοπυλών και τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας
Το Νομισματικό Πρόγραμμα 2020 παρουσιάστηκε σήμερα (11/2) στην Τράπεζα της Ελλάδος κατά τη διάρκεια εκδήλωσης με την παρουσία του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, του Υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα και της Προέδρου της Τιμητικής Κοσμητείας του Επετειακού Έτους "Θερμοπύλες-Σαλαμίνα 2020" Μαριάννας Β. Βαρδινογιάννη.
Την εκδήλωση συντόνισε ο Υποδιευθυντής του Ιδρύματος Εκτύπωσης Τραπεζογραμματίων και Αξιών (ΙΕΤΑ) της Τράπεζας της Ελλάδος Μάρκος Κονταξόπουλος.
Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του φετινού προγράμματος είναι η έκδοση και η κυκλοφορία νομισμάτων που τιμούν την επέτειο της συμπλήρωσης 2.500 ετών από τη Μάχη των Θερμοπυλών και τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Ακολουθεί ο χαιρετισμός του κ. Στουρνάρα:
«Η Τράπεζα της Ελλάδος και το Υπουργείο Οικονομικών σάς καλωσορίζουν σήμερα στην εκδήλωση για την παρουσίαση του Νομισματικού Προγράμματος 2020. Το νόμισμα ως καθιερωμένη συμφωνημένη μονάδα συναλλαγής, αποτελεί ελληνική επινόηση.
Αν και τα πρώτα νομίσματα εμφανίστηκαν στο βασίλειο της Λυδίας και ήταν από ήλεκτρο, οι ελληνικές πόλεις της Ιωνίας ήταν εκείνες που υιοθέτησαν με ενθουσιασμό τη νέα πρακτική συναλλαγής και δημιούργησαν το νόμισμα με τη μορφή που όλοι γνωρίζουμε.
Τα νομίσματα εκείνης της εποχής έφεραν κυρίως παραστάσεις και σύμβολα των πόλεων και των θεών που τους προστάτευαν, ενώ άλλα απεικόνιζαν θέματα που σχετίζονταν με τη μυθολογία, το εμπόριο, τη γεωργία.
Όσο ο ελληνικός κόσμος απλωνόταν γύρω από τη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, τόσο τα νομίσματα διαδίδονταν σε ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο.
Η αρχαία ελληνική νομισματοκοπία αποτελεί μια πραγματική εποποιία και η καλλιτεχνική αξία των ελληνικών νομισμάτων παραμένει αξεπέραστη, ακόμα και σε σύγκριση με συλλεκτικά κέρματα της εποχής μας που παράγονται με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα.
Είναι λοιπόν εμφανές ότι αυτό το μικρό κομμάτι μετάλλου, εκτός από μέσο συναλλαγής, είναι και φορέας πολιτισμού και ιστορίας. Εκτός από χρηστικό αντικείμενο είναι συχνά και ένα έργο τέχνης με μεγάλη καλλιτεχνική και πολιτιστική αξία.
Αυτή την καλλιτεχνική διάσταση του νομίσματος έρχονται να αναδείξουν τα αναμνηστικά και συλλεκτικά νομίσματα.
Με εξαίρεση τα αναμνηστικά νομίσματα κυκλοφορίας των 2 ευρώ, που ακολουθούν συγκεκριμένες προδιαγραφές, ακριβώς επειδή προορίζονται για κυκλοφορία, τα συλλεκτικά νομίσματα επιτρέπουν μεγαλύτερη ελευθερία ως προς την επιλογή του υλικού, το μέγεθος, τη λεπτομέρεια, το ανάγλυφο, ακόμα και την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, όπως η τύπωση έγχρωμων νομισμάτων − από το φετινό Νομισματικό Πρόγραμμα, το νόμισμα για την "Ίριδα την ελληνική" και το νόμισμα για τον Θεόφιλο – ή η λανθάνουσα εικόνα στο νόμισμα για το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Η εκπαίδευση και ο πολιτισμός αποτελούν βασικό πυλώνα της κοινωνικής ευθύνης της Τράπεζας της Ελλάδος και αυτό αποδεικνύεται από τη συμβολή της στην κατάρτιση και υλοποίηση του Νομισματικού Προγράμματος κάθε έτους.
Ο σχεδιασμός και η διάθεση προς το συλλεκτικό κοινό νομισμάτων υψηλής αισθητικής αξίας αναδεικνύει τη νομισματική τέχνη, στην οποία η Ελλάδα έχει πολύ μεγάλη παράδοση, και, επιπλέον, λειτουργεί ως μέσο για τη διάδοση της ιστορίας και του πολιτισμού της Ελλάδος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάλογα προγράμματα διαθέτουν επίσης αρκετές κεντρικές τράπεζες χωρών-μελών του Ευρωσυστήματος αλλά και άλλων χωρών.
Το Νομισματικό Πρόγραμμα υλοποιείται από το Υπουργείο Οικονομικών και την Τράπεζα της Ελλάδος από το 1984, αλλά τα τελευταία δέκα και πλέον χρόνια έχει επεκταθεί, παράλληλα με το πρόγραμμα των νομισμάτων κυκλοφορίας.
Τα νομίσματα που συγκαταλέγονται στο Νομισματικό Πρόγραμμα είναι περιορισμένης κοπής και έχουν συλλεκτική αξία.
Η θεματολογία τους αντλείται κυρίως από την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και το φυσικό περιβάλλον της Ελλάδας, από ιστορικές επετείους, από σημαντικές προσωπικότητες.
Το έτος 2020 αποτελεί ορόσημο για πλείστα ιστορικά γεγονότα.
Στα νομίσματα τιμώνται δύο επέτειοι της ελληνικής ιστορίας με παγκόσμια σημασία: 2.500 χρόνια από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας και τη μάχη των Θερμοπυλών.
Το 2020 είναι και σημαντική επέτειος για τη σύγχρονη ελληνική ιστορία.
Φέτος τιμώνται τα 100 χρόνια από την ενσωμάτωση της Θράκης στο ελληνικό κράτος, τα 100 χρόνια από την ίδρυση του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και τα 75 χρόνια παρουσίας του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας, καθώς και τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Έλληνα λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου.
Συνεχίζοντας τις καθιερωμένες και δημοφιλείς σειρές, προσφέρονται νομίσματα με θέμα τον Ερμή, στη σειρά "Ελληνική μυθολογία – Θεοί του Ολύμπου", την αρχαία Μεσσήνη στη σειρά "Πολιτιστική κληρονομιά" και την Ίριδα την ελληνική στη σειρά "Ενδημικά φυτά της Ελλάδας".
Ένα πολύ ιδιαίτερο νόμισμα είναι αυτό που αφιερώνεται στη Μύρτιδα, ένα κορίτσι που πέθανε από τον Λοιμό των Αθηνών στη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, σε ηλικία 11 ετών, και η μορφή της ανασυστάθηκε με σύγχρονες επιστημονικές μεθόδους.
Μάλιστα, ομοίωμα της Μύρτιδος θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο της Τράπεζας της Ελλάδος τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2020.
Η Τράπεζα της Ελλάδος συμμετέχει και φέτος στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Europa Star με ένα νόμισμα που απεικονίζει τον βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α΄ Κομνηνό.
Τέλος, όπως κάθε χρόνο, διατίθεται όλη η σειρά των ελληνικών νομισμάτων ευρώ κυκλοφορίας σε καλαίσθητο τρίπτυχο, που για το έτος 2020 είναι αφιερωμένο στη Λέσβο.
Η Τράπεζα της Ελλάδος επιδιώκει τη συνεχή βελτίωση του Νομισματικού Προγράμματος, ως προς την τεχνολογική του αρτιότητα, τον εμπλουτισμό του με νέα θέματα και την προβολή του σε κοινό και εκτός συνόρων.
Τα τρία τελευταία χρόνια η Τράπεζα της Ελλάδος μετέχει με δικό της περίπτερο στη μεγαλύτερη στον κόσμο έκθεση συλλεκτικών νομισμάτων που πραγματοποιείται στο Βερολίνο (World Money Fair).
Όλα τα παραπάνω δεν θα ήταν δυνατά χωρίς το προσωπικό της Τράπεζας, το οποίο με αγάπη, ζήλο και πνεύμα αγαστής συνεργασίας δημιουργεί αυτά τα νομίσματα.
Ιδιαίτερη μνεία αξίζουν οι καλλιτέχνες που τα φιλοτεχνούν και με το ιδιαίτερο καλλιτεχνικό ύφος τους, δημιουργούν αισθητικά ξεχωριστά και άρτια νομίσματα.
Ομοίως θα πρέπει να τονίσουμε και τη συμβολή του εξειδικευμένου και άκρως καταρτισμένου τεχνικού προσωπικού του Νομισματοκοπείου, που μετουσιώνει την καλλιτεχνική έμπνευση σε πραγματικό προϊόν.
Επανειλημμένα η Τράπεζα της Ελλάδος έχει αποσπάσει διεθνείς διακρίσεις, με πιο πρόσφατο το παράδειγμα του νομίσματος για τον Πίνδαρο που εξέδωσε πριν από δύο χρόνια.
Και βέβαια το έργο της παραγωγής δεν τελειώνει με την τύπωση.
Οι συσκευασίες είναι κι αυτές προϊόντα καλλιτεχνικής δημιουργίας και φιλοτεχνούνται από τους καλλιτέχνες του Νομισματοκοπείου, ενώ τα κείμενα των πιστοποιητικών γνησιότητας (που τυπώνονται επίσης στο ΙΕΤΑ) και το υλικό τεκμηρίωσης του Προγράμματος συντάσσονται, μετά από εκτεταμένη και ενδελεχή έρευνα και μεταφράζονται από το Τμήμα Εκδόσεων και Μεταφράσεων της Τράπεζας.
Τέλος, η Διεύθυνση Ταμείων μεριμνά για τη διάθεση των νομισμάτων στο κοινό.
Φυσικά η άψογη συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών και την αρμόδια Διεύθυνσή Δ25, συνέβαλε στο αποτέλεσμα που θα παρουσιαστεί απόψε."
Σταϊκούρας: Το Νομισματικό Πρόγραμμα αναδεικνύει το πνεύμα της αγωνιστικότητας και της θυσίας
Στην ομιλία του ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε τα εξής:
Με ιδιαίτερη ικανοποίηση βρίσκομαι σήμερα στην Τράπεζα της Ελλάδος, μαζί με τον Διοικητή της κ. Γιάννη Στουρνάρα, για την παρουσίαση του Νομισματικού Προγράμματος 2020.
Πρόγραμμα, που κάθε έτος, τιμά επετείους και σημαντικά γεγονότα της μακράς ιστορικής και πολιτιστικής διαδρομής μας.
Πρόγραμμα που αναδεικνύει το φυσικό κάλος της χώρας μας.
Χώρα η οποία, εκπροσωπούμενη από την Τράπεζα της Ελλάδος και το Υπουργείο Οικονομικών, συμμετέχει, με εκθεσιακό περίπτερο, στη Διεθνή Νομισματική Έκθεση στο Βερολίνο, την πιο σημαντική – σε παγκόσμιο επίπεδο – ετήσια διοργάνωση προβολής και εμπορίας νομισματικών προϊόντων.
Αυτό που διαπιστώνεται είναι το μεγάλο ενδιαφέρον που υπάρχει για τα ελληνικά νομίσματα, τόσο λόγω της θεματολογίας και της ιστορίας που τα συνοδεύει, όσο και λόγω του άρτιου καλλιτεχνικού σχεδιασμού.
Επίσης, από συλλεκτική άποψη, είναι γνωστό ότι τα παλαιά και τα σύγχρονα ελληνικά κέρματα κατέχουν, παγκοσμίως, περίοπτη θέση.
Την εφετινή χρονιά, με αφορμή και το Επετειακό Έτος Θερμοπύλες-Σαλαμίνα 2020, αποφασίστηκε να κυκλοφορήσουν δύο αργυρά συλλεκτικά νομίσματα ώστε να τιμηθούν τα 2.500 χρόνια από τη Μάχη των Θερμοπυλών και τα 2.500 χρόνια από τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Μάχη των Θερμοπυλών και Ναυμαχία της Σαλαμίνας που όχι μόνο συνιστούν σπουδαία ιστορικά συμβάντα, αλλά η σημασία τους φθάνει, από πλευράς συμβολισμών και μηνυμάτων, ως τις ημέρες μας, και προεκτείνεται στο μέλλον, άμεσο και απώτερο.
Ειδικότερα οι Θερμοπύλες της Φθιωτικής γης, της πατρώας γενέτειρας γης για εμένα αλλά και για τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, τόπος φωτιάς και φωτός όπως έγραψαν πολλοί ιστορικοί, σηματοδοτούν ένα αξεπέραστο παγκόσμιο σύμβολο Ελευθερίας.
Εκεί, στο σταυροδρόμι των πολιτισμών, η ιστορική συγκυρία επέλεξε να αναδείξει τον δρόμο της θέλησης, και της δύναμης του ανθρώπου να μην υποτάσσεται.
Το "Μολών Λαβέ" χαράσσει τον δρόμο της άνευ όρων θυσίας.
Επιπλέον, οι δύο αυτές συγκρούσεις, συνιστούν, μέσα στο χρόνο, τη δεύτερη φορά μετά τον Τρωικό Πόλεμο κατά την οποία τα διάφορα επιμέρους τμήματα των Ελλήνων ενώθηκαν και πολέμησαν από κοινού.
Συνεπώς, το Νομισματικό Πρόγραμμα, με την εφετινή του έκδοση, αναδεικνύει το πνεύμα της αγωνιστικότητας και της θυσίας.
Τιμά αξίες, όπως η εθνική ομοψυχία, η σύμπνοια, η πίστη και η συναίσθηση της ελληνικής ταυτότητας.
Από ιστορικής άποψης, η Μάχη των Θερμοπυλών και η Ναυμαχία της Σαλαμίνας, από κοινού με την Μάχη του Μαραθώνα, έκριναν, εν πολλοίς, την έκβαση των Μηδικών Πολέμων.
Έκβαση η οποία σήμανε την επική νίκη των αμυνόμενων Ελλήνων εναντίον των επιτιθέμενων Περσών και, ταυτοχρόνως, τη νίκη της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας απέναντι στον αυταρχισμό και στον δογματισμό του περσικού δεσποτισμού.
Αρκετοί επιστήμονες και ιστορικοί θεωρούν ότι στις Θερμοπύλες και στη Σαλαμίνα, ξεκίνησε ο ευρωπαϊκός πολιτισμός, αφού δεν ξέρουμε πως θα διαμορφωνόταν ο ευρωπαϊκός χώρος μετά από πιθανή επικράτηση των Περσών.
Η Ευρώπη της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας, της ισότητας και της ανεξαρτησίας αρχίζει από εκεί.
Για εμάς τους Έλληνες είναι μια μοναδική ευκαιρία να πιάσουμε το νήμα της ιστορίας και να το ξεδιπλώσουμε, ακόμη περισσότερο, στο σύγχρονο ταραγμένο κόσμο, "ποτέ από το χρέος μη κινούντες".
Να δώσουμε στον ευρωπαϊκό χώρο την ιστορική συνέχεια και προοπτική που αναδεικνύονται μέσα από αυτά τα ιστορικά γεγονότα.
Καλούμαστε να μεταλαμπαδεύσουμε το πνεύμα της αγωνιστικότητας, το φρόνημα της ελευθερίας, την πίστη σε αξίες και ιδανικά, που υπερβαίνουν το δεσποτισμό και τον μεσσιανισμό.
Τα επετειακά, συλλεκτικά νομίσματα που κυκλοφορούν, ταξιδεύουν τη φλόγα των Θερμοπυλών και το μήνυμα της Σαλαμίνας σε όλο τον κόσμο.
Γιατί όπως έχει γραφτεί, πολλές φορές, οι μάχες αυτές ανήκουν στον κόσμο, ανήκουν στην οικουμένη.
Αποτελούν τους πρεσβευτές της ελληνικής ψυχής, του μεγαλείου που ποτέ δεν έλειψε από τη χώρα.
Οι σειρές αυτές των νομισμάτων ανήκουν πλέον στον ιστορικό χώρο και χρόνο και υπογραμμίζουν το μήνυμα πως τιμούμε και υποκλινόμαστε με σεβασμό "σ' εκείνους όπου στη ζωή των όρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες".
Η Ελλάδα δίνει στην Ευρώπη και στην παγκόσμια κοινότητα κτήμα "ες αεί" τα σύμβολα της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας, της ανεξαρτησίας, του "ευ αγωνίζεσθαι".
Να προσθέσω ότι με το νομισματικό πρόγραμμα του 2020, τιμάται ακόμη η επέτειος των 100 χρόνων από την ένωση της Θράκης με την Ελλάδα, η 75η επέτειος του σημαντικού θεσμού της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, ο ζωγράφος Θεόφιλος, ενώ αναδεικνύεται η πολύ συγκινητική ιστορία της Μύρτιδος, ενός νεαρού κοριτσιού 11 ετών που πέθανε από το Λοιμό των Αθηνών, η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Αρχαίας Μεσσήνης, οι όμορφες τοποθεσίες της χώρας, με την αποτύπωση του πανέμορφου νησιού της Λέσβου, και η σπάνια χλωρίδα της Ελλάδος.
Ιδιαίτερη μνεία επίσης αξίζει να γίνει στο νόμισμα που είναι αφιερωμένο στα 100 χρόνια ζωής και δράσης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το οποίο μου έχει κάνει την τιμή να με συμπεριλαμβάνει στα μέλη ΔΕΠ.
Κλείνοντας, υπογραμμίζω ότι το Υπουργείο Οικονομικών, σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, θα συνεχίσει να εργάζεται προκειμένου το Νομισματικό μας Πρόγραμμα να είναι κάθε φορά υψηλής ποιότητας.
Επιπλέον στόχος μας είναι να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο τις διαδικασίες προβολής και διάθεσης των νομισματικών μας προϊόντων».
Το Νομισματικό Πρόγραμμα υλοποιείται κάθε χρόνο από το Υπουργείο Οικονομικών και την Τράπεζα της Ελλάδος και περιλαμβάνει συλλεκτικά και αναμνηστικά νομίσματα εμπνευσμένα από σημαντικές επετείους του έτους έκδοσης από την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας, σημαντικές προσωπικότητες, αλλά και τον φυσικό κόσμο.
Ο σχεδιασμός και η εκτύπωση των νομισμάτων γίνεται από το Ίδρυμα Εκτύπωσης Τραπεζογραμματίων και Αξιών (ΙΕΤΑ) της Τράπεζας της Ελλάδος.
www.bankingnews.gr
Την εκδήλωση συντόνισε ο Υποδιευθυντής του Ιδρύματος Εκτύπωσης Τραπεζογραμματίων και Αξιών (ΙΕΤΑ) της Τράπεζας της Ελλάδος Μάρκος Κονταξόπουλος.
Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του φετινού προγράμματος είναι η έκδοση και η κυκλοφορία νομισμάτων που τιμούν την επέτειο της συμπλήρωσης 2.500 ετών από τη Μάχη των Θερμοπυλών και τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Ακολουθεί ο χαιρετισμός του κ. Στουρνάρα:
«Η Τράπεζα της Ελλάδος και το Υπουργείο Οικονομικών σάς καλωσορίζουν σήμερα στην εκδήλωση για την παρουσίαση του Νομισματικού Προγράμματος 2020. Το νόμισμα ως καθιερωμένη συμφωνημένη μονάδα συναλλαγής, αποτελεί ελληνική επινόηση.
Αν και τα πρώτα νομίσματα εμφανίστηκαν στο βασίλειο της Λυδίας και ήταν από ήλεκτρο, οι ελληνικές πόλεις της Ιωνίας ήταν εκείνες που υιοθέτησαν με ενθουσιασμό τη νέα πρακτική συναλλαγής και δημιούργησαν το νόμισμα με τη μορφή που όλοι γνωρίζουμε.
Τα νομίσματα εκείνης της εποχής έφεραν κυρίως παραστάσεις και σύμβολα των πόλεων και των θεών που τους προστάτευαν, ενώ άλλα απεικόνιζαν θέματα που σχετίζονταν με τη μυθολογία, το εμπόριο, τη γεωργία.
Όσο ο ελληνικός κόσμος απλωνόταν γύρω από τη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, τόσο τα νομίσματα διαδίδονταν σε ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο.
Η αρχαία ελληνική νομισματοκοπία αποτελεί μια πραγματική εποποιία και η καλλιτεχνική αξία των ελληνικών νομισμάτων παραμένει αξεπέραστη, ακόμα και σε σύγκριση με συλλεκτικά κέρματα της εποχής μας που παράγονται με σύγχρονα τεχνολογικά μέσα.
Είναι λοιπόν εμφανές ότι αυτό το μικρό κομμάτι μετάλλου, εκτός από μέσο συναλλαγής, είναι και φορέας πολιτισμού και ιστορίας. Εκτός από χρηστικό αντικείμενο είναι συχνά και ένα έργο τέχνης με μεγάλη καλλιτεχνική και πολιτιστική αξία.
Αυτή την καλλιτεχνική διάσταση του νομίσματος έρχονται να αναδείξουν τα αναμνηστικά και συλλεκτικά νομίσματα.
Με εξαίρεση τα αναμνηστικά νομίσματα κυκλοφορίας των 2 ευρώ, που ακολουθούν συγκεκριμένες προδιαγραφές, ακριβώς επειδή προορίζονται για κυκλοφορία, τα συλλεκτικά νομίσματα επιτρέπουν μεγαλύτερη ελευθερία ως προς την επιλογή του υλικού, το μέγεθος, τη λεπτομέρεια, το ανάγλυφο, ακόμα και την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, όπως η τύπωση έγχρωμων νομισμάτων − από το φετινό Νομισματικό Πρόγραμμα, το νόμισμα για την "Ίριδα την ελληνική" και το νόμισμα για τον Θεόφιλο – ή η λανθάνουσα εικόνα στο νόμισμα για το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Η εκπαίδευση και ο πολιτισμός αποτελούν βασικό πυλώνα της κοινωνικής ευθύνης της Τράπεζας της Ελλάδος και αυτό αποδεικνύεται από τη συμβολή της στην κατάρτιση και υλοποίηση του Νομισματικού Προγράμματος κάθε έτους.
Ο σχεδιασμός και η διάθεση προς το συλλεκτικό κοινό νομισμάτων υψηλής αισθητικής αξίας αναδεικνύει τη νομισματική τέχνη, στην οποία η Ελλάδα έχει πολύ μεγάλη παράδοση, και, επιπλέον, λειτουργεί ως μέσο για τη διάδοση της ιστορίας και του πολιτισμού της Ελλάδος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάλογα προγράμματα διαθέτουν επίσης αρκετές κεντρικές τράπεζες χωρών-μελών του Ευρωσυστήματος αλλά και άλλων χωρών.
Το Νομισματικό Πρόγραμμα υλοποιείται από το Υπουργείο Οικονομικών και την Τράπεζα της Ελλάδος από το 1984, αλλά τα τελευταία δέκα και πλέον χρόνια έχει επεκταθεί, παράλληλα με το πρόγραμμα των νομισμάτων κυκλοφορίας.
Τα νομίσματα που συγκαταλέγονται στο Νομισματικό Πρόγραμμα είναι περιορισμένης κοπής και έχουν συλλεκτική αξία.
Η θεματολογία τους αντλείται κυρίως από την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και το φυσικό περιβάλλον της Ελλάδας, από ιστορικές επετείους, από σημαντικές προσωπικότητες.
Το έτος 2020 αποτελεί ορόσημο για πλείστα ιστορικά γεγονότα.
Στα νομίσματα τιμώνται δύο επέτειοι της ελληνικής ιστορίας με παγκόσμια σημασία: 2.500 χρόνια από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας και τη μάχη των Θερμοπυλών.
Το 2020 είναι και σημαντική επέτειος για τη σύγχρονη ελληνική ιστορία.
Φέτος τιμώνται τα 100 χρόνια από την ενσωμάτωση της Θράκης στο ελληνικό κράτος, τα 100 χρόνια από την ίδρυση του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και τα 75 χρόνια παρουσίας του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας, καθώς και τα 150 χρόνια από τη γέννηση του Έλληνα λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου.
Συνεχίζοντας τις καθιερωμένες και δημοφιλείς σειρές, προσφέρονται νομίσματα με θέμα τον Ερμή, στη σειρά "Ελληνική μυθολογία – Θεοί του Ολύμπου", την αρχαία Μεσσήνη στη σειρά "Πολιτιστική κληρονομιά" και την Ίριδα την ελληνική στη σειρά "Ενδημικά φυτά της Ελλάδας".
Ένα πολύ ιδιαίτερο νόμισμα είναι αυτό που αφιερώνεται στη Μύρτιδα, ένα κορίτσι που πέθανε από τον Λοιμό των Αθηνών στη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, σε ηλικία 11 ετών, και η μορφή της ανασυστάθηκε με σύγχρονες επιστημονικές μεθόδους.
Μάλιστα, ομοίωμα της Μύρτιδος θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο της Τράπεζας της Ελλάδος τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2020.
Η Τράπεζα της Ελλάδος συμμετέχει και φέτος στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Europa Star με ένα νόμισμα που απεικονίζει τον βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Α΄ Κομνηνό.
Τέλος, όπως κάθε χρόνο, διατίθεται όλη η σειρά των ελληνικών νομισμάτων ευρώ κυκλοφορίας σε καλαίσθητο τρίπτυχο, που για το έτος 2020 είναι αφιερωμένο στη Λέσβο.
Η Τράπεζα της Ελλάδος επιδιώκει τη συνεχή βελτίωση του Νομισματικού Προγράμματος, ως προς την τεχνολογική του αρτιότητα, τον εμπλουτισμό του με νέα θέματα και την προβολή του σε κοινό και εκτός συνόρων.
Τα τρία τελευταία χρόνια η Τράπεζα της Ελλάδος μετέχει με δικό της περίπτερο στη μεγαλύτερη στον κόσμο έκθεση συλλεκτικών νομισμάτων που πραγματοποιείται στο Βερολίνο (World Money Fair).
Όλα τα παραπάνω δεν θα ήταν δυνατά χωρίς το προσωπικό της Τράπεζας, το οποίο με αγάπη, ζήλο και πνεύμα αγαστής συνεργασίας δημιουργεί αυτά τα νομίσματα.
Ιδιαίτερη μνεία αξίζουν οι καλλιτέχνες που τα φιλοτεχνούν και με το ιδιαίτερο καλλιτεχνικό ύφος τους, δημιουργούν αισθητικά ξεχωριστά και άρτια νομίσματα.
Ομοίως θα πρέπει να τονίσουμε και τη συμβολή του εξειδικευμένου και άκρως καταρτισμένου τεχνικού προσωπικού του Νομισματοκοπείου, που μετουσιώνει την καλλιτεχνική έμπνευση σε πραγματικό προϊόν.
Επανειλημμένα η Τράπεζα της Ελλάδος έχει αποσπάσει διεθνείς διακρίσεις, με πιο πρόσφατο το παράδειγμα του νομίσματος για τον Πίνδαρο που εξέδωσε πριν από δύο χρόνια.
Και βέβαια το έργο της παραγωγής δεν τελειώνει με την τύπωση.
Οι συσκευασίες είναι κι αυτές προϊόντα καλλιτεχνικής δημιουργίας και φιλοτεχνούνται από τους καλλιτέχνες του Νομισματοκοπείου, ενώ τα κείμενα των πιστοποιητικών γνησιότητας (που τυπώνονται επίσης στο ΙΕΤΑ) και το υλικό τεκμηρίωσης του Προγράμματος συντάσσονται, μετά από εκτεταμένη και ενδελεχή έρευνα και μεταφράζονται από το Τμήμα Εκδόσεων και Μεταφράσεων της Τράπεζας.
Τέλος, η Διεύθυνση Ταμείων μεριμνά για τη διάθεση των νομισμάτων στο κοινό.
Φυσικά η άψογη συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών και την αρμόδια Διεύθυνσή Δ25, συνέβαλε στο αποτέλεσμα που θα παρουσιαστεί απόψε."
Σταϊκούρας: Το Νομισματικό Πρόγραμμα αναδεικνύει το πνεύμα της αγωνιστικότητας και της θυσίας
Στην ομιλία του ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας ανέφερε τα εξής:
Με ιδιαίτερη ικανοποίηση βρίσκομαι σήμερα στην Τράπεζα της Ελλάδος, μαζί με τον Διοικητή της κ. Γιάννη Στουρνάρα, για την παρουσίαση του Νομισματικού Προγράμματος 2020.
Πρόγραμμα, που κάθε έτος, τιμά επετείους και σημαντικά γεγονότα της μακράς ιστορικής και πολιτιστικής διαδρομής μας.
Πρόγραμμα που αναδεικνύει το φυσικό κάλος της χώρας μας.
Χώρα η οποία, εκπροσωπούμενη από την Τράπεζα της Ελλάδος και το Υπουργείο Οικονομικών, συμμετέχει, με εκθεσιακό περίπτερο, στη Διεθνή Νομισματική Έκθεση στο Βερολίνο, την πιο σημαντική – σε παγκόσμιο επίπεδο – ετήσια διοργάνωση προβολής και εμπορίας νομισματικών προϊόντων.
Αυτό που διαπιστώνεται είναι το μεγάλο ενδιαφέρον που υπάρχει για τα ελληνικά νομίσματα, τόσο λόγω της θεματολογίας και της ιστορίας που τα συνοδεύει, όσο και λόγω του άρτιου καλλιτεχνικού σχεδιασμού.
Επίσης, από συλλεκτική άποψη, είναι γνωστό ότι τα παλαιά και τα σύγχρονα ελληνικά κέρματα κατέχουν, παγκοσμίως, περίοπτη θέση.
Την εφετινή χρονιά, με αφορμή και το Επετειακό Έτος Θερμοπύλες-Σαλαμίνα 2020, αποφασίστηκε να κυκλοφορήσουν δύο αργυρά συλλεκτικά νομίσματα ώστε να τιμηθούν τα 2.500 χρόνια από τη Μάχη των Θερμοπυλών και τα 2.500 χρόνια από τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Μάχη των Θερμοπυλών και Ναυμαχία της Σαλαμίνας που όχι μόνο συνιστούν σπουδαία ιστορικά συμβάντα, αλλά η σημασία τους φθάνει, από πλευράς συμβολισμών και μηνυμάτων, ως τις ημέρες μας, και προεκτείνεται στο μέλλον, άμεσο και απώτερο.
Ειδικότερα οι Θερμοπύλες της Φθιωτικής γης, της πατρώας γενέτειρας γης για εμένα αλλά και για τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, τόπος φωτιάς και φωτός όπως έγραψαν πολλοί ιστορικοί, σηματοδοτούν ένα αξεπέραστο παγκόσμιο σύμβολο Ελευθερίας.
Εκεί, στο σταυροδρόμι των πολιτισμών, η ιστορική συγκυρία επέλεξε να αναδείξει τον δρόμο της θέλησης, και της δύναμης του ανθρώπου να μην υποτάσσεται.
Το "Μολών Λαβέ" χαράσσει τον δρόμο της άνευ όρων θυσίας.
Επιπλέον, οι δύο αυτές συγκρούσεις, συνιστούν, μέσα στο χρόνο, τη δεύτερη φορά μετά τον Τρωικό Πόλεμο κατά την οποία τα διάφορα επιμέρους τμήματα των Ελλήνων ενώθηκαν και πολέμησαν από κοινού.
Συνεπώς, το Νομισματικό Πρόγραμμα, με την εφετινή του έκδοση, αναδεικνύει το πνεύμα της αγωνιστικότητας και της θυσίας.
Τιμά αξίες, όπως η εθνική ομοψυχία, η σύμπνοια, η πίστη και η συναίσθηση της ελληνικής ταυτότητας.
Από ιστορικής άποψης, η Μάχη των Θερμοπυλών και η Ναυμαχία της Σαλαμίνας, από κοινού με την Μάχη του Μαραθώνα, έκριναν, εν πολλοίς, την έκβαση των Μηδικών Πολέμων.
Έκβαση η οποία σήμανε την επική νίκη των αμυνόμενων Ελλήνων εναντίον των επιτιθέμενων Περσών και, ταυτοχρόνως, τη νίκη της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας απέναντι στον αυταρχισμό και στον δογματισμό του περσικού δεσποτισμού.
Αρκετοί επιστήμονες και ιστορικοί θεωρούν ότι στις Θερμοπύλες και στη Σαλαμίνα, ξεκίνησε ο ευρωπαϊκός πολιτισμός, αφού δεν ξέρουμε πως θα διαμορφωνόταν ο ευρωπαϊκός χώρος μετά από πιθανή επικράτηση των Περσών.
Η Ευρώπη της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας, της ισότητας και της ανεξαρτησίας αρχίζει από εκεί.
Για εμάς τους Έλληνες είναι μια μοναδική ευκαιρία να πιάσουμε το νήμα της ιστορίας και να το ξεδιπλώσουμε, ακόμη περισσότερο, στο σύγχρονο ταραγμένο κόσμο, "ποτέ από το χρέος μη κινούντες".
Να δώσουμε στον ευρωπαϊκό χώρο την ιστορική συνέχεια και προοπτική που αναδεικνύονται μέσα από αυτά τα ιστορικά γεγονότα.
Καλούμαστε να μεταλαμπαδεύσουμε το πνεύμα της αγωνιστικότητας, το φρόνημα της ελευθερίας, την πίστη σε αξίες και ιδανικά, που υπερβαίνουν το δεσποτισμό και τον μεσσιανισμό.
Τα επετειακά, συλλεκτικά νομίσματα που κυκλοφορούν, ταξιδεύουν τη φλόγα των Θερμοπυλών και το μήνυμα της Σαλαμίνας σε όλο τον κόσμο.
Γιατί όπως έχει γραφτεί, πολλές φορές, οι μάχες αυτές ανήκουν στον κόσμο, ανήκουν στην οικουμένη.
Αποτελούν τους πρεσβευτές της ελληνικής ψυχής, του μεγαλείου που ποτέ δεν έλειψε από τη χώρα.
Οι σειρές αυτές των νομισμάτων ανήκουν πλέον στον ιστορικό χώρο και χρόνο και υπογραμμίζουν το μήνυμα πως τιμούμε και υποκλινόμαστε με σεβασμό "σ' εκείνους όπου στη ζωή των όρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες".
Η Ελλάδα δίνει στην Ευρώπη και στην παγκόσμια κοινότητα κτήμα "ες αεί" τα σύμβολα της Ελευθερίας, της Δημοκρατίας, της ανεξαρτησίας, του "ευ αγωνίζεσθαι".
Να προσθέσω ότι με το νομισματικό πρόγραμμα του 2020, τιμάται ακόμη η επέτειος των 100 χρόνων από την ένωση της Θράκης με την Ελλάδα, η 75η επέτειος του σημαντικού θεσμού της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, ο ζωγράφος Θεόφιλος, ενώ αναδεικνύεται η πολύ συγκινητική ιστορία της Μύρτιδος, ενός νεαρού κοριτσιού 11 ετών που πέθανε από το Λοιμό των Αθηνών, η πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Αρχαίας Μεσσήνης, οι όμορφες τοποθεσίες της χώρας, με την αποτύπωση του πανέμορφου νησιού της Λέσβου, και η σπάνια χλωρίδα της Ελλάδος.
Ιδιαίτερη μνεία επίσης αξίζει να γίνει στο νόμισμα που είναι αφιερωμένο στα 100 χρόνια ζωής και δράσης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το οποίο μου έχει κάνει την τιμή να με συμπεριλαμβάνει στα μέλη ΔΕΠ.
Κλείνοντας, υπογραμμίζω ότι το Υπουργείο Οικονομικών, σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος, θα συνεχίσει να εργάζεται προκειμένου το Νομισματικό μας Πρόγραμμα να είναι κάθε φορά υψηλής ποιότητας.
Επιπλέον στόχος μας είναι να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο τις διαδικασίες προβολής και διάθεσης των νομισματικών μας προϊόντων».
Το Νομισματικό Πρόγραμμα υλοποιείται κάθε χρόνο από το Υπουργείο Οικονομικών και την Τράπεζα της Ελλάδος και περιλαμβάνει συλλεκτικά και αναμνηστικά νομίσματα εμπνευσμένα από σημαντικές επετείους του έτους έκδοσης από την πολιτιστική κληρονομιά της χώρας, σημαντικές προσωπικότητες, αλλά και τον φυσικό κόσμο.
Ο σχεδιασμός και η εκτύπωση των νομισμάτων γίνεται από το Ίδρυμα Εκτύπωσης Τραπεζογραμματίων και Αξιών (ΙΕΤΑ) της Τράπεζας της Ελλάδος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών