Η Τουρκία απομακρύνεται από τη Ρωσία με νέες συμφωνίες φυσικού αερίου, ελπίζοντας να κερδίσει τη στήριξη του Trump
Σε αναδιαμόρφωση της ενεργειακής της πολιτικής, με μια σειρά μακροχρόνιων συμφωνιών για υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), προχώρησε η Τουρκία, στο πλαίσιο ευρύτερης προσπάθειας να μειώσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία και το Ιράν, ενισχύοντας παράλληλα τους δεσμούς της με την Ουάσιγκτον κατά τη διάρκεια της διοίκησης Trump.
Οι ανακοινώσεις έγιναν κατά την επίσκεψη του Υπουργού Ενέργειας Alparslan Bayraktar στη Νέα Υόρκη αυτήν την εβδομάδα για την 80ή Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Τονίζουν τη βούληση της Άγκυρας να διαφοροποιήσει τις ενεργειακές της πηγές μετά από δεκαετίες μεγάλης εξάρτησης από εισαγωγές αερίου μέσω αγωγών από Ρωσία και Ιράν - μια εξάρτηση που καθιστά τη χώρα ευάλωτη σε γεωπολιτικούς κλυδωνισμούς.
Η Τουρκία εισάγει σήμερα περίπου το 99% των αναγκών της σε φυσικό αέριο.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τουρκικής Αρχής Ρύθμισης Ενεργειακής Αγοράς, το 2023 η Ρωσία αντιπροσώπευε περίπου το 40% των εισαγωγών φυσικού αερίου της Τουρκίας, ακολουθούμενη από το Ιράν με περίπου 17%.
Το Αζερμπαϊτζάν προμήθευσε σχεδόν το 16%, ενώ το υπόλοιπο προήλθε από φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου, κυρίως από τις ΗΠΑ, το Κατάρ, την Αλγερία και τη Νιγηρία.
Παρά το γεγονός ότι είναι μέλος του ΝΑΤΟ, η Τουρκία αρνήθηκε να συμμετάσχει στις αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας μετά την εισβολή της στην Ουκρανία το 2022, επικαλούμενη την έντονη ενεργειακή εξάρτησή της και τη σημασία του ρωσικού τουρισμού για την οικονομία της.
Τούρκοι αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι η διακοπή σχέσεων θα έβλαπτε την εσωτερική σταθερότητα.
Η Άγκυρα αντ’ αυτού τοποθετήθηκε ως διαμεσολαβητής μεταξύ Μόσχας και Κιέβου, συνεχίζοντας ταυτόχρονα τις εισαγωγές ρωσικού αερίου και πετρελαίου.
Nέες συμφωνίες
Οι νέες συμφωνίες LNG δείχνουν ότι η Άγκυρα επιδιώκει να μειώσει αυτήν την εξάρτηση διακριτικά, χωρίς να προκαλέσει τη Μόσχα.
Στη Νέα Υόρκη, ο Bayraktar παρακολούθησε την υπογραφή μιας 20ετούς συμφωνίας προμήθειας LNG μεταξύ της κρατικής τουρκικής εταιρείας αγωγών BOTAŞ και της Mercuria, ενός από τους κορυφαίους ανεξάρτητους ενεργειακούς και εμπορικούς ομίλους παγκοσμίως με έδρα τη Γενεύη.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η BOTAŞ θα εισάγει περίπου 4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα LNG ετησίως, ξεκινώντας από το 2026.
Οι παραδόσεις θα προέρχονται από αμερικανικά λιμάνια φόρτωσης, καθώς και από τερματικούς σταθμούς επαναεριοποίησης στην Τουρκία, την Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική, με τον συνολικό όγκο προμήθειας να αναμένεται να φτάσει τα 70 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα σε διάστημα δύο δεκαετιών.
Ο Bayraktar δήλωσε ότι η συμφωνία αποτελεί ορόσημο για την ενεργειακή ασφάλεια της Τουρκίας και θα στηρίξει τη στρατηγική της Άγκυρας να γίνει σημαντικός έμπορος LNG.
«Πιστεύουμε ακράδαντα ότι μια συνεργασία με τη Mercuria στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας θα επιτρέψει στη BOTAŞ να παίξει σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια αγορά LNG», είπε.
Πρόσθεσε ότι η συμφωνία σηματοδοτεί ακόμη ένα σημαντικό βήμα στο εμπόριο φυσικού αερίου, θέμα που θα τεθεί κατά τη συνάντηση του Τούρκου Προέδρου Recep Tayyip Erdogan με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Donald Trump στον Λευκό Οίκο την Πέμπτη.
Κατά τη συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο στις 25 Σεπτεμβρίου, ο Πρόεδρος Trump πρότεινε ότι η καλύτερη ενέργεια που θα μπορούσε να κάνει ο Erdogan ήταν να αποφύγει την αγορά πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ο Trump επίσης επέκρινε τις ευρωπαϊκές χώρες για την έντονη εξάρτησή τους από ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, υποστηρίζοντας ότι η εξάρτηση αυτή υπονομεύει τη συνοχή του ΝΑΤΟ και προτρέποντας τους συμμάχους να διαφοροποιήσουν τις προμήθειές τους.
Τα σχόλιά του θεωρήθηκαν ευρέως ως προσπάθεια να ενθαρρύνει τους Ευρωπαίους εταίρους να στραφούν σε αμερικανικές εταιρείες LNG.
Σε ξεχωριστή εξέλιξη, η BOTAŞ υπέγραψε επίσης μακροχρόνια συμφωνία με την αυστραλιανή εταιρεία Woodside Energy.
Η συμφωνία προβλέπει παραδόσεις περίπου 5,8 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων LNG ισοδύναμου σε διάστημα εννέα ετών, ξεκινώντας από το 2030, κυρίως από το έργο LNG της Λουιζιάνα.
Ο Bayraktar, που παρευρέθηκε και σε αυτήν την υπογραφή, δήλωσε ότι η συνεργασία θα ανοίξει την πόρτα για ευρύτερη συνεργασία στην περιοχή.
Σταυροδρόμι Ευρώπης και Μέσης Ανατολής
Οι αμερικανικές εξαγωγές LNG έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, τροφοδοτούμενες από την παραγωγή σχιστολιθικού αερίου και νέους εξαγωγικούς τερματικούς σταθμούς.
Η Τουρκία, που βρίσκεται στο σταυροδρόμι Ευρώπης και Μέσης Ανατολής, έχει τοποθετηθεί τόσο ως σημαντικός καταναλωτής όσο και ως πιθανός διαμετακομιστικός κόμβος για LNG και αέριο μέσω αγωγών.
Για την Ουάσιγκτον, βαθύτεροι ενεργειακοί δεσμοί με την Άγκυρα μπορούν να παρέχουν στρατηγικό αντίβαρο στην επιρροή της Ρωσίας στην περιοχή.
Η τουρκική κυβέρνηση έχει υπερασπιστεί επί μακρόν τις συνεργασίες της με τη Μόσχα στον ενεργειακό τομέα.
Η κρατική ρωσική εταιρεία Rosatom κατασκευάζει σήμερα τον πρώτο πυρηνικό σταθμό της Τουρκίας στο Ακκουγιού, στην ακτή της Μεσογείου, ένα έργο 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων που αναμένεται να λειτουργήσει σταδιακά έως το 2026.
Η Rosatom έχει επίσης εκφράσει ενδιαφέρον για την κατασκευή δεύτερου πυρηνικού σταθμού στη Σινώπη, στη Μαύρη Θάλασσα.
Αυτά τα έργα, ενώ διευρύνουν τη βάση ενέργειας της Τουρκίας, ενισχύουν τις ανησυχίες για υπερβολική εξάρτηση από ρωσική τεχνολογία και χρηματοδότηση.
Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η εξάρτηση της Άγκυρας από τη Ρωσία και το Ιράν για τις ενεργειακές εισαγωγές αποτέλεσε στρατηγικό λάθος.
Και οι δύο χώρες έχουν αντιμετωπίσει διεθνείς κυρώσεις και πολιτική αστάθεια, αφήνοντας την Τουρκία εκτεθειμένη σε διακοπές προμηθειών.
Οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης κατηγορούν συχνά την κυβέρνηση Erdogan ότι χρησιμοποιεί την ενεργειακή πολιτική ως εργαλείο βραχυπρόθεσμου πολιτικού υπολογισμού και όχι ως μέσο μακροπρόθεσμου σχεδιασμού ασφάλειας.
Παράλληλα, η Άγκυρα έχει προωθήσει την ανακάλυψη κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα ως σημαντικό επίτευγμα που θα καθιστούσε την Τουρκία πιο αυτάρκη.
Το 2020 οι αξιωματούχοι ανακοίνωσαν μια μεγάλη ανακάλυψη, εκτιμώμενη σε 405 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Ο Erdogan χαρακτήρισε την ανακάλυψη ιστορική, προβλέποντας ότι θα μειώσει δραστικά το κόστος εισαγωγών της Τουρκίας.
Ωστόσο, η κυβέρνηση έχει υπερεκτιμήσει τα βραχυπρόθεσμα οφέλη.
Η παραγωγή προχωρά πιο αργά από το αναμενόμενο, τα κόστη υποδομών παραμένουν υψηλά και το κοίτασμα είναι απίθανο να μειώσει σημαντικά την εξάρτηση από εισαγωγές πριν από τη δεκαετία του 2030.
Οι ανακοινώσεις στη Νέα Υόρκη περιλάμβαναν επίσης συζητήσεις μεταξύ Bayraktar και της αμερικανικής Westinghouse Electric Company σχετικά με πιθανή συνεργασία στην πυρηνική ενέργεια.
Οι συνομιλίες κάλυψαν τόσο τους συμβατικούς αντιδραστήρες όσο και την τεχνολογία μικρών τροποποιημένων αντιδραστήρων (SMR), υποδηλώνοντας το ενδιαφέρον της Άγκυρας να εξισορροπήσει τη ρωσική συμμετοχή στον πυρηνικό τομέα με αμερικανικές συνεργασίες.
Προς το παρόν, οι συμφωνίες LNG με τη Mercuria και τη Woodside ξεχωρίζουν ως απτά βήματα για την επαναπροσαρμογή της ενεργειακής στρατηγικής της Τουρκίας.
Παρέχουν μακροχρόνιες δεσμεύσεις προμήθειας από μη ρωσική πηγή, διασκορπισμένες σε πολλαπλές περιοχές και τερματικούς σταθμούς, που σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους θα ενισχύσουν τη σταθερότητα των τιμών και την ασφάλεια εφοδιασμού.
Ο Bayraktar τόνισε ότι οι συμφωνίες αντικατοπτρίζουν επίσης τον στόχο της Τουρκίας να γίνει πιο ενεργός στο διεθνές εμπόριο LNG.
Σημείωσε ότι θα αυξήσουν το αποτύπωμα της BOTAŞ στις παγκόσμιες αγορές, δίνοντας στην Άγκυρα μεγαλύτερη ευελιξία να καλύψει τη ζήτηση κατά τους χειμερινούς μήνες αιχμής και ενδεχομένως να μεταπωλήσει πλεονάζον φορτίο σε ευρωπαϊκούς γείτονες.
www.bankingnews.gr
Οι ανακοινώσεις έγιναν κατά την επίσκεψη του Υπουργού Ενέργειας Alparslan Bayraktar στη Νέα Υόρκη αυτήν την εβδομάδα για την 80ή Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Τονίζουν τη βούληση της Άγκυρας να διαφοροποιήσει τις ενεργειακές της πηγές μετά από δεκαετίες μεγάλης εξάρτησης από εισαγωγές αερίου μέσω αγωγών από Ρωσία και Ιράν - μια εξάρτηση που καθιστά τη χώρα ευάλωτη σε γεωπολιτικούς κλυδωνισμούς.
Η Τουρκία εισάγει σήμερα περίπου το 99% των αναγκών της σε φυσικό αέριο.
Σύμφωνα με στοιχεία της Τουρκικής Αρχής Ρύθμισης Ενεργειακής Αγοράς, το 2023 η Ρωσία αντιπροσώπευε περίπου το 40% των εισαγωγών φυσικού αερίου της Τουρκίας, ακολουθούμενη από το Ιράν με περίπου 17%.
Το Αζερμπαϊτζάν προμήθευσε σχεδόν το 16%, ενώ το υπόλοιπο προήλθε από φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου, κυρίως από τις ΗΠΑ, το Κατάρ, την Αλγερία και τη Νιγηρία.
Παρά το γεγονός ότι είναι μέλος του ΝΑΤΟ, η Τουρκία αρνήθηκε να συμμετάσχει στις αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας μετά την εισβολή της στην Ουκρανία το 2022, επικαλούμενη την έντονη ενεργειακή εξάρτησή της και τη σημασία του ρωσικού τουρισμού για την οικονομία της.
Τούρκοι αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι η διακοπή σχέσεων θα έβλαπτε την εσωτερική σταθερότητα.
Η Άγκυρα αντ’ αυτού τοποθετήθηκε ως διαμεσολαβητής μεταξύ Μόσχας και Κιέβου, συνεχίζοντας ταυτόχρονα τις εισαγωγές ρωσικού αερίου και πετρελαίου.
Nέες συμφωνίες
Οι νέες συμφωνίες LNG δείχνουν ότι η Άγκυρα επιδιώκει να μειώσει αυτήν την εξάρτηση διακριτικά, χωρίς να προκαλέσει τη Μόσχα.
Στη Νέα Υόρκη, ο Bayraktar παρακολούθησε την υπογραφή μιας 20ετούς συμφωνίας προμήθειας LNG μεταξύ της κρατικής τουρκικής εταιρείας αγωγών BOTAŞ και της Mercuria, ενός από τους κορυφαίους ανεξάρτητους ενεργειακούς και εμπορικούς ομίλους παγκοσμίως με έδρα τη Γενεύη.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η BOTAŞ θα εισάγει περίπου 4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα LNG ετησίως, ξεκινώντας από το 2026.
Οι παραδόσεις θα προέρχονται από αμερικανικά λιμάνια φόρτωσης, καθώς και από τερματικούς σταθμούς επαναεριοποίησης στην Τουρκία, την Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική, με τον συνολικό όγκο προμήθειας να αναμένεται να φτάσει τα 70 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα σε διάστημα δύο δεκαετιών.
Ο Bayraktar δήλωσε ότι η συμφωνία αποτελεί ορόσημο για την ενεργειακή ασφάλεια της Τουρκίας και θα στηρίξει τη στρατηγική της Άγκυρας να γίνει σημαντικός έμπορος LNG.
«Πιστεύουμε ακράδαντα ότι μια συνεργασία με τη Mercuria στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας θα επιτρέψει στη BOTAŞ να παίξει σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια αγορά LNG», είπε.
Πρόσθεσε ότι η συμφωνία σηματοδοτεί ακόμη ένα σημαντικό βήμα στο εμπόριο φυσικού αερίου, θέμα που θα τεθεί κατά τη συνάντηση του Τούρκου Προέδρου Recep Tayyip Erdogan με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Donald Trump στον Λευκό Οίκο την Πέμπτη.
Κατά τη συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο στις 25 Σεπτεμβρίου, ο Πρόεδρος Trump πρότεινε ότι η καλύτερη ενέργεια που θα μπορούσε να κάνει ο Erdogan ήταν να αποφύγει την αγορά πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ο Trump επίσης επέκρινε τις ευρωπαϊκές χώρες για την έντονη εξάρτησή τους από ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο, υποστηρίζοντας ότι η εξάρτηση αυτή υπονομεύει τη συνοχή του ΝΑΤΟ και προτρέποντας τους συμμάχους να διαφοροποιήσουν τις προμήθειές τους.
Τα σχόλιά του θεωρήθηκαν ευρέως ως προσπάθεια να ενθαρρύνει τους Ευρωπαίους εταίρους να στραφούν σε αμερικανικές εταιρείες LNG.
Σε ξεχωριστή εξέλιξη, η BOTAŞ υπέγραψε επίσης μακροχρόνια συμφωνία με την αυστραλιανή εταιρεία Woodside Energy.
Η συμφωνία προβλέπει παραδόσεις περίπου 5,8 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων LNG ισοδύναμου σε διάστημα εννέα ετών, ξεκινώντας από το 2030, κυρίως από το έργο LNG της Λουιζιάνα.
Ο Bayraktar, που παρευρέθηκε και σε αυτήν την υπογραφή, δήλωσε ότι η συνεργασία θα ανοίξει την πόρτα για ευρύτερη συνεργασία στην περιοχή.
Σταυροδρόμι Ευρώπης και Μέσης Ανατολής
Οι αμερικανικές εξαγωγές LNG έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, τροφοδοτούμενες από την παραγωγή σχιστολιθικού αερίου και νέους εξαγωγικούς τερματικούς σταθμούς.
Η Τουρκία, που βρίσκεται στο σταυροδρόμι Ευρώπης και Μέσης Ανατολής, έχει τοποθετηθεί τόσο ως σημαντικός καταναλωτής όσο και ως πιθανός διαμετακομιστικός κόμβος για LNG και αέριο μέσω αγωγών.
Για την Ουάσιγκτον, βαθύτεροι ενεργειακοί δεσμοί με την Άγκυρα μπορούν να παρέχουν στρατηγικό αντίβαρο στην επιρροή της Ρωσίας στην περιοχή.
Η τουρκική κυβέρνηση έχει υπερασπιστεί επί μακρόν τις συνεργασίες της με τη Μόσχα στον ενεργειακό τομέα.
Η κρατική ρωσική εταιρεία Rosatom κατασκευάζει σήμερα τον πρώτο πυρηνικό σταθμό της Τουρκίας στο Ακκουγιού, στην ακτή της Μεσογείου, ένα έργο 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων που αναμένεται να λειτουργήσει σταδιακά έως το 2026.
Η Rosatom έχει επίσης εκφράσει ενδιαφέρον για την κατασκευή δεύτερου πυρηνικού σταθμού στη Σινώπη, στη Μαύρη Θάλασσα.
Αυτά τα έργα, ενώ διευρύνουν τη βάση ενέργειας της Τουρκίας, ενισχύουν τις ανησυχίες για υπερβολική εξάρτηση από ρωσική τεχνολογία και χρηματοδότηση.
Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η εξάρτηση της Άγκυρας από τη Ρωσία και το Ιράν για τις ενεργειακές εισαγωγές αποτέλεσε στρατηγικό λάθος.
Και οι δύο χώρες έχουν αντιμετωπίσει διεθνείς κυρώσεις και πολιτική αστάθεια, αφήνοντας την Τουρκία εκτεθειμένη σε διακοπές προμηθειών.
Οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης κατηγορούν συχνά την κυβέρνηση Erdogan ότι χρησιμοποιεί την ενεργειακή πολιτική ως εργαλείο βραχυπρόθεσμου πολιτικού υπολογισμού και όχι ως μέσο μακροπρόθεσμου σχεδιασμού ασφάλειας.
Παράλληλα, η Άγκυρα έχει προωθήσει την ανακάλυψη κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα ως σημαντικό επίτευγμα που θα καθιστούσε την Τουρκία πιο αυτάρκη.
Το 2020 οι αξιωματούχοι ανακοίνωσαν μια μεγάλη ανακάλυψη, εκτιμώμενη σε 405 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.
Ο Erdogan χαρακτήρισε την ανακάλυψη ιστορική, προβλέποντας ότι θα μειώσει δραστικά το κόστος εισαγωγών της Τουρκίας.
Ωστόσο, η κυβέρνηση έχει υπερεκτιμήσει τα βραχυπρόθεσμα οφέλη.
Η παραγωγή προχωρά πιο αργά από το αναμενόμενο, τα κόστη υποδομών παραμένουν υψηλά και το κοίτασμα είναι απίθανο να μειώσει σημαντικά την εξάρτηση από εισαγωγές πριν από τη δεκαετία του 2030.
Οι ανακοινώσεις στη Νέα Υόρκη περιλάμβαναν επίσης συζητήσεις μεταξύ Bayraktar και της αμερικανικής Westinghouse Electric Company σχετικά με πιθανή συνεργασία στην πυρηνική ενέργεια.
Οι συνομιλίες κάλυψαν τόσο τους συμβατικούς αντιδραστήρες όσο και την τεχνολογία μικρών τροποποιημένων αντιδραστήρων (SMR), υποδηλώνοντας το ενδιαφέρον της Άγκυρας να εξισορροπήσει τη ρωσική συμμετοχή στον πυρηνικό τομέα με αμερικανικές συνεργασίες.
Προς το παρόν, οι συμφωνίες LNG με τη Mercuria και τη Woodside ξεχωρίζουν ως απτά βήματα για την επαναπροσαρμογή της ενεργειακής στρατηγικής της Τουρκίας.
Παρέχουν μακροχρόνιες δεσμεύσεις προμήθειας από μη ρωσική πηγή, διασκορπισμένες σε πολλαπλές περιοχές και τερματικούς σταθμούς, που σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους θα ενισχύσουν τη σταθερότητα των τιμών και την ασφάλεια εφοδιασμού.
Ο Bayraktar τόνισε ότι οι συμφωνίες αντικατοπτρίζουν επίσης τον στόχο της Τουρκίας να γίνει πιο ενεργός στο διεθνές εμπόριο LNG.
Σημείωσε ότι θα αυξήσουν το αποτύπωμα της BOTAŞ στις παγκόσμιες αγορές, δίνοντας στην Άγκυρα μεγαλύτερη ευελιξία να καλύψει τη ζήτηση κατά τους χειμερινούς μήνες αιχμής και ενδεχομένως να μεταπωλήσει πλεονάζον φορτίο σε ευρωπαϊκούς γείτονες.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών