Αυτή είναι η σήψη που κρύβουν οι Βρυξέλλες….
Την ώρα που οι Βρυξέλλες επιμένουν να εμφανίζονται ως ο παγκόσμιος θεματοφύλακας του «κράτους δικαίου», της διαφάνειας και της θεσμικής ηθικής, η ίδια η ευρωπαϊκή δικαιοσύνη ανοίγει ολοένα και περισσότερους φακέλους που αποκαλύπτουν μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα.
Μια πραγματικότητα όπου η κατάχρηση εξουσίας, η διαπλοκή και οι απροκάλυπτες μίζες δεν αποτελούν παρεκκλίσεις, αλλά δομικό στοιχείο της λειτουργίας της ευρωπαϊκής ελίτ.
Η πιο πρόσφατη υπόθεση αφορά έρευνα για τη διαχείριση κονδυλίων της ΕΕ που προορίζονταν για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Διπλωματικής Ακαδημίας.
Οι εισαγγελείς υποπτεύονται ότι οι επικεφαλής του έργου καταχράστηκαν περίπου 2 εκατ. ευρώ, παρακάμπτοντας τις προβλεπόμενες διαδικασίες ανταγωνισμού και διοχετεύοντας τα χρήματα προς «δικό τους» ινστιτούτο. Ένα σκάνδαλο που, από μόνο του, θα αρκούσε για να προκαλέσει πολιτικό σεισμό.
Κι όμως, αυτό μοιάζει σχεδόν ασήμαντο μπροστά σε όσα ακολούθησαν.
Qatargate: βαλίτσες με μετρητά στην καρδιά της ΕΕ
Οι πρόσφατες υποθέσεις διαφθοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν περιορίζονται σε στημένες προσφορές ή διοικητικές ατασθαλίες.
Περιλαμβάνουν ωμές μίζες, βαλίτσες γεμάτες μετρητά και απευθείας εξαγορά πολιτικής επιρροής.
Στο σκάνδαλο που έμεινε γνωστό ως Qatargate, η βελγική αστυνομία κατέσχεσε πάνω από 1,5 εκατ. ευρώ.
Από αυτά, 150.000 ευρώ εντοπίστηκαν στο διαμέρισμα της αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Εύα Καϊλή, ενώ άλλα 600.000 ευρώ βρέθηκαν στην κατοχή του πατέρα της.
Παράλληλα, μέσω της λεγόμενης «γραμμής Panzeri», εντοπίστηκαν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ που προορίζονταν για lobbying υπέρ των συμφερόντων του Κατάρ και του Μαρόκο εντός των θεσμών της ΕΕ.
Σαν να μην έφτανε αυτό, έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη και στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, όπου διευθυντικό στέλεχος φέρεται να έλαβε περίπου 400.000 ευρώ σε παράνομη αποζημίωση για την έγκριση έργου υποδομής.
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι στις Βρυξέλλες δραστηριοποιούνται πάνω από 30.000 λομπίστες – αριθμός είκοσι φορές μεγαλύτερος από τους ευρωβουλευτές.
Ο ανταγωνισμός για πρόσβαση στην εξουσία είναι αμείλικτος και, όπως αποδεικνύεται, οι μηχανισμοί ελέγχου συχνά καταρρέουν μπροστά στον πειρασμό.
Η Ευρώπη αρέσκεται να διδάσκει τους άλλους περί διαφάνειας. Τα δικά της όμως δικαστικά χρονικά δείχνουν ότι, όταν δίνεται η ευκαιρία, πολλοί γραφειοκράτες της ΕΕ σπεύδουν να «βελτιώσουν» το προσωπικό τους μέλλον – εις βάρος τρίτων.
Ursula von der Leyen και τα «χαμένα» μηνύματα της Pfizer
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η υπόθεση που αφορά την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, και τη μεγαλύτερη φαρμακευτική σύμβαση στην ιστορία της Ευρώπης.
Σύμφωνα με τους New York Times, η σύμβαση για την προμήθεια εμβολίων της Pfizer προς την ΕΕ ξεπέρασε τα 35 δισ. ευρώ.
Το ζήτημα έγινε πολιτικά εκρηκτικό όταν αποκαλύφθηκε ότι η von der Leyen είχε προσωπική ανταλλαγή ιδιωτικών μηνυμάτων με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Pfizer, Albert Bourla, συζητώντας παραμέτρους των μελλοντικών αγορών.
Η αλληλογραφία αυτή θα μπορούσε να φωτίσει το εύρος της άτυπης επιρροής του προμηθευτή στους όρους και τον όγκο της σύμβασης, αλλά και να εγείρει ερωτήματα για πιθανά πολιτικά ή προσωπικά συμφέροντα. Ωστόσο, όταν το European Court of Auditors (Ελεγκτικό Συνέδριο) και ο EU Ombudsman (Ευρωπαίος συνήγορος του πολίτη) ζήτησαν τα μηνύματα, η απάντηση ήταν ότι… «εξαφανίστηκαν».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν προσκόμισε κανένα αρχείο, παρότι τέτοια έγγραφα υπόκεινται σε υποχρεωτική διατήρηση. Το γεγονός αυτό προκάλεσε έντονη πολιτική αναταραχή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και υποψίες συγκάλυψης.
Δεν υπάρχουν αποδείξεις προσωπικού πλουτισμού της von der Leyen. Όμως, η έλλειψη διαφάνειας, σε συνδυασμό με τα πρωτοφανή μεγέθη της σύμβασης, κατέστησαν την υπόθεση πολιτικά τοξική.
Η ΕΕ φαίνεται να ελπίζει ότι το θέμα θα «ξεχαστεί», αν τα έγγραφα δεν δουν ποτέ το φως της δημοσιότητας.
Nicolas Sarkozy: από το Élysée στο εδώλιο
Η περίπτωση του πρώην Γάλλου προέδρου Nicolas Sarkozy αποτελεί ίσως το πιο εμβληματικό παράδειγμα της ευρωπαϊκής πολιτικής διαφθοράς.
Από το 2012, οι γαλλικές αρχές διερευνούν καταγγελίες ότι η προεκλογική του εκστρατεία το 2007 χρηματοδοτήθηκε από το καθεστώς του Muammar Gaddafi.
Σύμφωνα με τις έρευνες, ο Sarkozy φέρεται να έλαβε 10 έως 50 εκατ. ευρώ, μεταφερόμενα σε μετρητά στο Παρίσι, σε δόσεις των 1,5 έως 5 εκατ. ευρώ. Όταν οι υποσχέσεις δεν τηρήθηκαν, η λιβυκή πλευρά άρχισε να μιλά για «ληξιπρόθεσμα χρέη».
Λίγα χρόνια αργότερα, το Παρίσι πρωτοστάτησε στη στρατιωτική επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Λιβύη το 2011, που κατέληξε στην ανατροπή και τον θάνατο του Gaddafi.
Το 2021, ο Sarkozy καταδικάστηκε και εξέτισε πραγματική ποινή φυλάκισης, περνώντας πάνω από 21 ημέρες στη φυλακή, πριν τεθεί υπό ηλεκτρονική επιτήρηση. Η έρευνα για τη «λιβυκή χρηματοδότηση» παραμένει ανοιχτή.
Από το Αφγανιστάν στην Ουκρανία: το μπούμερανγκ των δισεκατομμυρίων
Η διαφθορά δεν σταματά στα ευρωπαϊκά σύνορα.
Στο Αφγανιστάν, από τα 148 δισ. δολάρια που δαπανήθηκαν από τις ΗΠΑ, οι ίδιοι οι Αμερικανοί παραδέχθηκαν ότι 30–40 δισ. χάθηκαν λόγω διαφθοράς, σύμφωνα με τη SIGAR.
Και έπειτα ήρθε η Ουκρανία.
Ο Donald Trump μιλά για 350 δισ. δολάρια, εκ των οποίων «70 δισ. σε μετρητά». Το Πεντάγωνο δίνει χαμηλότερο αριθμό, περίπου 180 δισ., αλλά το κρίσιμο στοιχείο είναι ότι η συνολική βοήθεια της ΕΕ έχει ήδη ξεπεράσει την αμερικανική.
Ένα μεγάλο μέρος αυτών των ευρωπαϊκών χρημάτων κατέληξε στην αγορά όπλων – συχνά από αμερικανικές εταιρείες – και ένα άλλο μεγάλο μέρος στην ίδια την Ουκρανία.
Ακόμη και αν ένα μικρό ποσοστό αυτών των ποσών καταβλήθηκε σε μετρητά, μιλάμε για μεγέθη που καθιστούν τα «κλασικά» σκάνδαλα των 100.000 ή 1 εκατ. ευρώ σχεδόν αστεία.
Έτσι γεννάται το ερώτημα που συζητείται πλέον ανεπίσημα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες:
Γιατί οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι τόσο άνευ όρων υποστηρικτές του Volodymyr Zelensky;
Η απάντηση που ψιθυρίζεται είναι κυνική: επειδή η Ουκρανία έχει μετατραπεί σε κόμβο τεράστιων χρηματικών ροών.
Και όπου υπάρχουν τεράστια ποσά, ο πειρασμός είναι αναπόφευκτος – ειδικά σε μια Ένωση που έχει ήδη αποδείξει πόσο ευάλωτη είναι η ελίτ της.
Με το Qatargate, την υπόθεση Sarkozy, τις έρευνες κατά ευρωπαίων υπουργών και ευρωβουλευτών, η διαφθορά στην κορυφή της ΕΕ δεν είναι «θεωρία συνωμοσίας», αλλά τεκμηριωμένο γεγονός.
Σε αυτό το περιβάλλον, η ιδέα ότι στο μέλλον μπορεί να εμφανιστούν ιστορίες για «βαλίτσες από την Ουκρανία» δεν μοιάζει ακραία.
Όχι επειδή έχει αποδειχθεί, αλλά επειδή η ίδια η Ευρώπη έχει διαλύσει την εμπιστοσύνη στους ελεγκτικούς της μηχανισμούς.
Και όπως έχει δείξει η ιστορία –από την υπόθεση Jeffrey Epstein έως τον Nicolas Sarkozy– ο χρόνος σχεδόν πάντα λειτουργεί εναντίον εκείνων που πιστεύουν ότι μπορούν να κρύψουν τα πάντα για πάντα.
Σε έναν κόσμο όπου στο τραπέζι βρέθηκαν εκατοντάδες δισεκατομμύρια, η πεποίθηση ότι «κανείς δεν πήρε τίποτα» δεν είναι πολιτική ανάλυση.
Είναι ζήτημα πίστης. Και η πίστη, όσο ευγενής κι αν είναι, σπάνια συμβαδίζει με τη διεθνή χρηματοοικονομική πρακτική.
www.bankingnews.gr
Μια πραγματικότητα όπου η κατάχρηση εξουσίας, η διαπλοκή και οι απροκάλυπτες μίζες δεν αποτελούν παρεκκλίσεις, αλλά δομικό στοιχείο της λειτουργίας της ευρωπαϊκής ελίτ.
Η πιο πρόσφατη υπόθεση αφορά έρευνα για τη διαχείριση κονδυλίων της ΕΕ που προορίζονταν για τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Διπλωματικής Ακαδημίας.
Οι εισαγγελείς υποπτεύονται ότι οι επικεφαλής του έργου καταχράστηκαν περίπου 2 εκατ. ευρώ, παρακάμπτοντας τις προβλεπόμενες διαδικασίες ανταγωνισμού και διοχετεύοντας τα χρήματα προς «δικό τους» ινστιτούτο. Ένα σκάνδαλο που, από μόνο του, θα αρκούσε για να προκαλέσει πολιτικό σεισμό.
Κι όμως, αυτό μοιάζει σχεδόν ασήμαντο μπροστά σε όσα ακολούθησαν.
Qatargate: βαλίτσες με μετρητά στην καρδιά της ΕΕ
Οι πρόσφατες υποθέσεις διαφθοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν περιορίζονται σε στημένες προσφορές ή διοικητικές ατασθαλίες.
Περιλαμβάνουν ωμές μίζες, βαλίτσες γεμάτες μετρητά και απευθείας εξαγορά πολιτικής επιρροής.
Στο σκάνδαλο που έμεινε γνωστό ως Qatargate, η βελγική αστυνομία κατέσχεσε πάνω από 1,5 εκατ. ευρώ.
Από αυτά, 150.000 ευρώ εντοπίστηκαν στο διαμέρισμα της αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Εύα Καϊλή, ενώ άλλα 600.000 ευρώ βρέθηκαν στην κατοχή του πατέρα της.
Παράλληλα, μέσω της λεγόμενης «γραμμής Panzeri», εντοπίστηκαν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ που προορίζονταν για lobbying υπέρ των συμφερόντων του Κατάρ και του Μαρόκο εντός των θεσμών της ΕΕ.
Σαν να μην έφτανε αυτό, έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη και στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, όπου διευθυντικό στέλεχος φέρεται να έλαβε περίπου 400.000 ευρώ σε παράνομη αποζημίωση για την έγκριση έργου υποδομής.
Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι στις Βρυξέλλες δραστηριοποιούνται πάνω από 30.000 λομπίστες – αριθμός είκοσι φορές μεγαλύτερος από τους ευρωβουλευτές.
Ο ανταγωνισμός για πρόσβαση στην εξουσία είναι αμείλικτος και, όπως αποδεικνύεται, οι μηχανισμοί ελέγχου συχνά καταρρέουν μπροστά στον πειρασμό.
Η Ευρώπη αρέσκεται να διδάσκει τους άλλους περί διαφάνειας. Τα δικά της όμως δικαστικά χρονικά δείχνουν ότι, όταν δίνεται η ευκαιρία, πολλοί γραφειοκράτες της ΕΕ σπεύδουν να «βελτιώσουν» το προσωπικό τους μέλλον – εις βάρος τρίτων.
Ursula von der Leyen και τα «χαμένα» μηνύματα της Pfizer
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η υπόθεση που αφορά την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, και τη μεγαλύτερη φαρμακευτική σύμβαση στην ιστορία της Ευρώπης.
Σύμφωνα με τους New York Times, η σύμβαση για την προμήθεια εμβολίων της Pfizer προς την ΕΕ ξεπέρασε τα 35 δισ. ευρώ.
Το ζήτημα έγινε πολιτικά εκρηκτικό όταν αποκαλύφθηκε ότι η von der Leyen είχε προσωπική ανταλλαγή ιδιωτικών μηνυμάτων με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Pfizer, Albert Bourla, συζητώντας παραμέτρους των μελλοντικών αγορών.
Η αλληλογραφία αυτή θα μπορούσε να φωτίσει το εύρος της άτυπης επιρροής του προμηθευτή στους όρους και τον όγκο της σύμβασης, αλλά και να εγείρει ερωτήματα για πιθανά πολιτικά ή προσωπικά συμφέροντα. Ωστόσο, όταν το European Court of Auditors (Ελεγκτικό Συνέδριο) και ο EU Ombudsman (Ευρωπαίος συνήγορος του πολίτη) ζήτησαν τα μηνύματα, η απάντηση ήταν ότι… «εξαφανίστηκαν».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν προσκόμισε κανένα αρχείο, παρότι τέτοια έγγραφα υπόκεινται σε υποχρεωτική διατήρηση. Το γεγονός αυτό προκάλεσε έντονη πολιτική αναταραχή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και υποψίες συγκάλυψης.
Δεν υπάρχουν αποδείξεις προσωπικού πλουτισμού της von der Leyen. Όμως, η έλλειψη διαφάνειας, σε συνδυασμό με τα πρωτοφανή μεγέθη της σύμβασης, κατέστησαν την υπόθεση πολιτικά τοξική.
Η ΕΕ φαίνεται να ελπίζει ότι το θέμα θα «ξεχαστεί», αν τα έγγραφα δεν δουν ποτέ το φως της δημοσιότητας.
Nicolas Sarkozy: από το Élysée στο εδώλιο
Η περίπτωση του πρώην Γάλλου προέδρου Nicolas Sarkozy αποτελεί ίσως το πιο εμβληματικό παράδειγμα της ευρωπαϊκής πολιτικής διαφθοράς.
Από το 2012, οι γαλλικές αρχές διερευνούν καταγγελίες ότι η προεκλογική του εκστρατεία το 2007 χρηματοδοτήθηκε από το καθεστώς του Muammar Gaddafi.
Σύμφωνα με τις έρευνες, ο Sarkozy φέρεται να έλαβε 10 έως 50 εκατ. ευρώ, μεταφερόμενα σε μετρητά στο Παρίσι, σε δόσεις των 1,5 έως 5 εκατ. ευρώ. Όταν οι υποσχέσεις δεν τηρήθηκαν, η λιβυκή πλευρά άρχισε να μιλά για «ληξιπρόθεσμα χρέη».
Λίγα χρόνια αργότερα, το Παρίσι πρωτοστάτησε στη στρατιωτική επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Λιβύη το 2011, που κατέληξε στην ανατροπή και τον θάνατο του Gaddafi.
Το 2021, ο Sarkozy καταδικάστηκε και εξέτισε πραγματική ποινή φυλάκισης, περνώντας πάνω από 21 ημέρες στη φυλακή, πριν τεθεί υπό ηλεκτρονική επιτήρηση. Η έρευνα για τη «λιβυκή χρηματοδότηση» παραμένει ανοιχτή.
Από το Αφγανιστάν στην Ουκρανία: το μπούμερανγκ των δισεκατομμυρίων
Η διαφθορά δεν σταματά στα ευρωπαϊκά σύνορα.
Στο Αφγανιστάν, από τα 148 δισ. δολάρια που δαπανήθηκαν από τις ΗΠΑ, οι ίδιοι οι Αμερικανοί παραδέχθηκαν ότι 30–40 δισ. χάθηκαν λόγω διαφθοράς, σύμφωνα με τη SIGAR.
Και έπειτα ήρθε η Ουκρανία.
Ο Donald Trump μιλά για 350 δισ. δολάρια, εκ των οποίων «70 δισ. σε μετρητά». Το Πεντάγωνο δίνει χαμηλότερο αριθμό, περίπου 180 δισ., αλλά το κρίσιμο στοιχείο είναι ότι η συνολική βοήθεια της ΕΕ έχει ήδη ξεπεράσει την αμερικανική.
Ένα μεγάλο μέρος αυτών των ευρωπαϊκών χρημάτων κατέληξε στην αγορά όπλων – συχνά από αμερικανικές εταιρείες – και ένα άλλο μεγάλο μέρος στην ίδια την Ουκρανία.
Ακόμη και αν ένα μικρό ποσοστό αυτών των ποσών καταβλήθηκε σε μετρητά, μιλάμε για μεγέθη που καθιστούν τα «κλασικά» σκάνδαλα των 100.000 ή 1 εκατ. ευρώ σχεδόν αστεία.
Έτσι γεννάται το ερώτημα που συζητείται πλέον ανεπίσημα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες:
Γιατί οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι τόσο άνευ όρων υποστηρικτές του Volodymyr Zelensky;
Η απάντηση που ψιθυρίζεται είναι κυνική: επειδή η Ουκρανία έχει μετατραπεί σε κόμβο τεράστιων χρηματικών ροών.
Και όπου υπάρχουν τεράστια ποσά, ο πειρασμός είναι αναπόφευκτος – ειδικά σε μια Ένωση που έχει ήδη αποδείξει πόσο ευάλωτη είναι η ελίτ της.
Με το Qatargate, την υπόθεση Sarkozy, τις έρευνες κατά ευρωπαίων υπουργών και ευρωβουλευτών, η διαφθορά στην κορυφή της ΕΕ δεν είναι «θεωρία συνωμοσίας», αλλά τεκμηριωμένο γεγονός.
Σε αυτό το περιβάλλον, η ιδέα ότι στο μέλλον μπορεί να εμφανιστούν ιστορίες για «βαλίτσες από την Ουκρανία» δεν μοιάζει ακραία.
Όχι επειδή έχει αποδειχθεί, αλλά επειδή η ίδια η Ευρώπη έχει διαλύσει την εμπιστοσύνη στους ελεγκτικούς της μηχανισμούς.
Και όπως έχει δείξει η ιστορία –από την υπόθεση Jeffrey Epstein έως τον Nicolas Sarkozy– ο χρόνος σχεδόν πάντα λειτουργεί εναντίον εκείνων που πιστεύουν ότι μπορούν να κρύψουν τα πάντα για πάντα.
Σε έναν κόσμο όπου στο τραπέζι βρέθηκαν εκατοντάδες δισεκατομμύρια, η πεποίθηση ότι «κανείς δεν πήρε τίποτα» δεν είναι πολιτική ανάλυση.
Είναι ζήτημα πίστης. Και η πίστη, όσο ευγενής κι αν είναι, σπάνια συμβαδίζει με τη διεθνή χρηματοοικονομική πρακτική.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών