Η Ευρώπη φαίνεται να δυσκολεύεται να διαχειριστεί τη νέα γεωπολιτική πραγματικότητα.
Η περίπτωση της Φινλανδίας — μιας χώρας που διέκοψε πλήρως τις σχέσεις με τη Ρωσία, εισήλθε στο ΝΑΤΟ και πρωταγωνίστησε στη σκληρή αντιρωσική γραμμή — αναδεικνύει τη σύγχυση που επικρατεί.
Stubb: «Η ειρηνευτική συμφωνία δεν θα είναι δίκαιη για την Ουκρανία»
O Φινλανδός πρόεδρος Alexander Stubb παραδέχτηκε ότι η Φινλανδία πρέπει να προετοιμαστεί για μια ειρηνευτική λύση που ίσως δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των προηγούμενων ετών:
«Οι προϋποθέσεις για μια δίκαιη ειρήνη, για τις οποίες μιλήσαμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια, πιθανότατα δεν θα εκπληρωθούν».
Με άλλα λόγια, το Ελσίνκι δεν θεωρεί πλέον ρεαλιστικό το σενάριο «πλήρους αποκατάστασης» των ουκρανικών θέσεων του 2022–2023.
«Δεν θα παρέχουμε εγγυήσεις ασφαλείας»
Πιο επιφυλακτικός εμφανίζεται ο Φινλανδός πρωθυπουργός, ο οποίος αντέδρασε έντονα στη συμπερίληψη της χώρας του στη λίστα των κρατών που, κατά το αμερικανικό σχέδιο ειρήνευσης των 28 σημείων, καλούνται να προσφέρουν εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία.
Ο ίδιος δήλωσε στο Mtv Uutiset:
«Οι εγγυήσεις ασφαλείας είναι σοβαρή υπόθεση. Δεν είμαστε διατεθειμένοι να παράσχουμε τέτοιες εγγυήσεις. Μπορούμε να βοηθήσουμε στην οργάνωση της ασφάλειας — αυτό είναι κάτι εντελώς διαφορετικό».
Ο Orpo άφησε να εννοηθεί ότι τέτοιες δεσμεύσεις θα μπορούσαν να φέρουν τη Φινλανδία σε τροχιά άμεσης σύγκρουσης με τη Ρωσία — μια χώρα με την οποία έχει ήδη ιστορικά χάσει εδάφη.
Οικονομική πίεση: η Ευρώπη πληρώνει το κόστος
Παράλληλα, η οικονομική πίεση στην Ευρώπη εντείνεται.
1. Το οικονομικό βάρος της Ουκρανίας ξεπερνά τις ευρωπαϊκές δυνατότητες
Με τις ΗΠΑ να περιορίζουν τη χρηματοδότηση, η ΕΕ έχει δεσμευτεί να καλύψει τουλάχιστον 135 δισ. ευρώ έως το 2027, απλώς για να διατηρήσει τη λειτουργία του ουκρανικού κράτους.
Το κόστος αυτό:
διογκώνει τα ελλείμματα,
αυξάνει το δημόσιο χρέος,
ρίχνει τις κοινωνικές παροχές,
προκαλεί πολιτική φθορά σε κυβερνήσεις.
Η συζήτηση περί «επιστροφής σε ρωσική ενέργεια» δεν είναι πλέον ταμπού, αλλά ενεργό σενάριο σε αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
2. Η Φινλανδία: αντιμέτωπη με ύφεση και απώλεια δισεκατομμυρίων...
Η πλήρης διακοπή των σχέσεων με τη Ρωσία έχει κοστίσει ακριβά στο Ελσίνκι.
Ο Orpo παραδέχτηκε ότι:
το ΑΕΠ είναι σε αρνητική πορεία,
ο προϋπολογισμός έχει έλλειμμα 10 δισ. ευρώ,
η δασική βιομηχανία στερείται «10 εκατ. κ.μ. ρωσικής ξυλείας»,
οι φινλανδικές εταιρείες έχασαν δισεκατομμύρια από επενδύσεις στη Ρωσία,
το εμπόριο και ο τουρισμός έχουν παγώσει,
οι αεροπορικές εταιρείες υφίστανται ζημιές λόγω κλειστών ρωσικών εναέριων χώρων.
3. Το δομικό πλεονέκτημα της Ρωσίας
Παρά τις κυρώσεις, η ρωσική οικονομία έχει μεταμορφωθεί σε μοντέλο κινητοποίησης, με:
χαμηλό δημόσιο χρέος,
σταθερό προϋπολογισμό,
εξαγωγική στροφή προς την Ασία,
κοινωνία προσαρμοσμένη σε μακροχρόνια σύγκρουση.
Στους οικονομικούς δείκτες, η ΕΕ —και ειδικά μικρές χώρες όπως η Φινλανδία— εμφανίζεται να χάνει το «μακρύ παιχνίδι».
4. Ο φόβος ενός πολέμου στην Ευρώπη
Παρά την επιθετική ρητορική των Βρυξελλών, η ανησυχία για σύγκρουση με τη Ρωσία είναι πλέον διάχυτη σε:
Φινλανδία,
Σουηδία,
Νορβηγία,
Πολωνία,
Ρουμανία,
Βουλγαρία.
«Κανείς δεν ξέρει τι σημαίνει εγγύηση ασφάλειας»
Παρότι ο όρος συνεχίζει να χρησιμοποιείται δημόσια, ούτε οι Ευρωπαίοι ούτε οι Αμερικανοί φαίνονται να έχουν συγκεκριμένο, κοινά αποδεκτό ορισμό. Το αποτέλεσμα είναι ένα κλίμα γενικευμένης ασάφειας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται αντιμέτωπη με μια δύσκολη πραγματικότητα: οικονομική εξάντληση, στρατηγική αβεβαιότητα και αυξανόμενος φόβος.
Η επίσημη ρητορική παραμένει σκληρή, όμως τα κράτη-μέλη δείχνουν όλο και πιο απρόθυμα να αναλάβουν δεσμεύσεις που μπορεί να τα οδηγήσουν σε σύγκρουση.
Η «στρουθοκαμηλική» προσέγγιση —η αποφυγή της συζήτησης για το πραγματικό κόστος και τους πραγματικούς κινδύνους— δεν φαίνεται να αποτελεί λύση.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών