Η Συρία κινδυνεύει να μετατραπεί σε πεδίο αεροπορικών συγκρούσεων μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ…
Μια νέα, ανησυχητική διάσταση στις ήδη τεταμένες σχέσεις που έχουν διαμορφωθεί στη Μέση Ανατολή φαίνεται να διαμορφώνεται πάνω από τη Συρία.
Σύμφωνα με την Jerusalem Post, ο κίνδυνος αντιπαράθεσης μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ παραμένει υψηλός, με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη –drones– να βρίσκονται στο επίκεντρο πιθανών στρατιωτικών συγκρούσεων.
Στα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης κυριαρχεί η έννοια της «τουρκικής απειλής».
Η Jerusalem Post περιγράφει τη Συρία ως «τουρκικό προτεκτοράτο», με τον Πρόεδρο Recep Tayyip Erdoğan να εμφανίζεται ως «προστάτης» του Σύρου ηγέτη Ahmed Sharaa.
Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι τα συμφέροντα των δύο χωρών είναι ασύνδετα, και οποιαδήποτε σύγκρουση θα μπορούσε να εκδηλωθεί κυρίως μέσω μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Η αρχή με το Mavi Marmara
Η επιδείνωση στις σχέσεις των δύο χώρων εκκινεί με την τουρκική ναυτική αποστολή Mavi Marmara το 2010, που είχε πολλές συνέπειες.
Μία από τις λιγότερο συζητημένες ήταν η διακοπή της στενής σχέσης μεταξύ των ισραηλινών αμυντικών βιομηχανιών και του τουρκικού αμυντικού κατεστημένου, η οποία περιλάμβανε την προμήθεια των drones Heron της Israel Aerospace Industries (IAI).
Οι ισραηλινοί τεχνικοί σταμάτησαν να επισκέπτονται την Τουρκία και, λόγω κακής συντήρησης, τα drones κατέρρευσαν.
«Κοιτάξτε πώς συντρίβονται τα ισραηλινά drones», σχολίασε ειρωνικά ο Πρόεδρος Erdogan, χωρίς να αναφερθεί στην έλλειψη συντήρησης.
Τα χρόνια πέρασαν, και σήμερα οι δύο χώρες ανταγωνίζονται για την κατάκτηση της κορυφής της διεθνούς αγοράς drones.
Ωστόσο, πέρα από τα παραπάνω, το Ισραήλ και η Τουρκία θα μπορούσαν να συγκρουστούν στη Συρία, η οποία έχει μετατραπεί σε τουρκικό προτεκτοράτο, υπό τον Ahmed al-Sharaa, που δρα σε αρμονία με τον προστάτη του, Erdogan.
«Η Τουρκία είναι ένας σημαντικός αντίπαλος, και μια σύγκρουση μεταξύ των χωρών στη Συρία θα μπορούσε να συμβεί ακόμη και κατά λάθος» εξηγεί ο δρ. Eyal Pinko από το Τμήμα Πολιτικών Σπουδών και το Begin-Sadat Center for Strategic Studies στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan.
«Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Τούρκοι βρίσκονται στη βόρεια Συρία, επειδή ενδιαφέρονται για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, και το Ισραήλ κυρίως στον Νότο, μια σύγκρουση θα μπορούσε, αν συμβεί, να εκδηλωθεί στον αέρα.
Οι συγκρούσεις με επανδρωμένα αεροσκάφη είναι λιγότερο πιθανές λόγω του υψηλού κινδύνου κλιμάκωσης, οπότε αν κάποια πλευρά θέλει να πραγματοποιήσει μικρές επιθέσεις ως προειδοποιήσεις, αυτό θα μπορούσε να γίνει με drones».
Ο Alon Unger, πρόεδρος και ιδρυτής των συνεδρίων Unmanned Vehicles Israel Defense (UVID) και ιδρυτής της κοινότητας UAV στο Ισραήλ, προειδοποιεί ότι «αυτό που μας περιμένει στους ουρανούς της Συρίας δεν είναι Γάζα.
Στον χώρο των drones, τα κράτη επιτρέπουν να γίνονται πράγματα που δεν κάνουν αλλού».
Μια τέτοια σύγκρουση θα μπορούσε να αναδείξει τα ισραηλινά και τουρκικά UAV, τα οποία είναι ήδη γνωστά στην αγορά.
Μια μελέτη της Molly Campbell στο CNAS (Center for a New American Security) έδειξε ότι το Ισραήλ ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής drones αυτοκτονίας στον κόσμο μεταξύ 1995 και 2023, ενώ η Τουρκία, η οποία εισήλθε στην αγορά το 2018, προμήθευσε περισσότερα επιθετικά drones από οποιαδήποτε άλλη χώρα.
Τα όπλα και των δύο χωρών είναι «δοκιμασμένα σε μάχες», αλλά σε διαφορετικό βαθμό.
Ισραηλινού και τουρκικού τύπου drones χρησιμοποιήθηκαν από το Αζερμπαϊτζάν για να νικήσουν την Αρμενία στον Δεύτερο Πόλεμο του Καραμπάχ το 2020.
Στη συνέχεια, στην αρχή του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, τα τουρκικά Bayraktar TB2 εντυπωσίασαν, αλλά λίγους μήνες αργότερα οι Ρώσοι βρήκαν κατάλληλη απάντηση.
Κατά τη διάρκεια της ισραηλινής επιχείρησης στο Ιράν τον Ιούνιο, ισραηλινά drones της IAI, Elbit Systems και Aeronautics κατέλαβαν τους ουρανούς του Ιράν, ακόμη και στο κέντρο μεγάλων πόλεων.
Ο Δρ. Hay Eytan Cohen Yanarocak, ειδικός σε θέματα Τουρκίας στο Moshe Dayan Center στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και στο Jerusalem Institute for Strategy and Security, αναφέρει ότι τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης είναι προσεκτικά να μην παρέχουν κάλυψη για τα ισραηλινά drones.
Το μέτρο αυτό υπάρχει ακόμη και αν η τοπική βιομηχανία βασίστηκε σε ισραηλινά και αμερικανικά προϊόντα.
«Ο Erdogan χρησιμοποιεί την έκφραση "ο σκληρός ιδιοκτήτης μετατρέπει τον ενοικιαστή σε ιδιοκτήτη κάπου αλλού".
Δηλαδή, επειδή οι Τούρκοι βασίζονταν στο Ισραήλ για την απόκτηση drones και δεν τους παρείχαν καλή υπηρεσία, οι Τούρκοι επέλεξαν να αναπτύξουν τα δικά τους drones» εξηγεί ο Δρ. Cohen Yanarocak.
Στη Γάζα και στον Λίβανο, οι Τούρκοι αποφεύγουν να επαινέσουν την ισραηλινή τεχνολογία.
Αντίθετα, όταν ανοίγει κανείς την έκθεση της Τουρκικής Ακαδημίας Πληροφοριών για την ισραηλινή επιχείρηση στο Ιράν, βλέπει ότι είναι καλά ενημερωμένοι για την πρόοδο του Ισραήλ και αναλύουν τα μέσα και την αποτελεσματικότητά τους.
Ο αγώνας για τις εξαγωγές όπλων
Οι δύο χώρες ανταγωνίζονται επίσης στις υψηλότερες θέσεις των παγκόσμιων εξαγωγών drones.
Δεδομένα από το Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) δείχνουν ότι το Ισραήλ κατέχει την 8η θέση μεταξύ των εξαγωγέων, με μερίδιο περίπου 3,1% στο σύνολο του εμπορίου 2020-2024, ενώ η Τουρκία την 11η θέση, με 1,7%.
Ωστόσο, η εξέταση των τάσεων δείχνει ότι ενώ το Ισραήλ μειώθηκε ελαφρά κατά περίπου 3,2% μεταξύ 2015 και 2019, η Τουρκία αυξήθηκε κατά περίπου 0,8%.
Ο τομέας των drones αποτέλεσε σημαντικό άξονα της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας το 2022-2024, αντιπροσωπεύοντας το 25%-33% των συνολικών αμυντικών εξαγωγών.
Αντίθετα, το Ισραήλ υστερεί σημαντικά, όπως φαίνεται από τα επίσημα στοιχεία.
Σύμφωνα με δεδομένα της SIBAT, τα drones αντιπροσώπευαν το 25% των ισραηλινών αμυντικών εξαγωγών το 2022, αλλά έπεσαν στο 4% το 2023 και μόλις στο 1% το 2024, παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με τον Unger, υπάρχουν περισσότερες από 300 εταιρείες στο ισραηλινό οικοσύστημα.
Η ισραηλινή βιομηχανία drones θα συγκεντρωθεί για την παραδοσιακή έκθεση UVID στο Expo Tel Aviv στις 26 Νοεμβρίου.
Δεδομένα που παρασχέθηκαν στους Globes από τους αναλυτές ABG-SC πριν την εκδήλωση δείχνουν την έκταση των τουρκικών εξαγωγών drones: δεκάδες Akinci και Aksungur, περίπου 100 Anka και πάνω από 600 Bayraktar TB2.
Το Bayraktar TB2, τα Akinci και άλλα μοντέλα κατασκευάζονται από την Baykar Corp, της οποίας πρόεδρος και CTO είναι ο γαμπρός του Προέδρου Erdogan, Selcuk Bayraktar. Η εταιρεία αυτή ηγείται με μεγάλη διαφορά στις τουρκικές εξαγωγές άμυνας, με έσοδα 1,8 δισ. $ το 2024.
Στη δεύτερη θέση είναι η Turkish Aerospace Industries (TUSA;), με 750 εκατ. $ και στην τρίτη η ναυπηγική ASFAT (644 εκατ. $), που ενισχύει τη δύναμη του τουρκικού ναυτικού.
«Τα drones ως μοχλός ανάπτυξης»
Ο Unger προωθεί στο Ισραήλ το όραμα «UAVs ως εθνικός μοχλός ανάπτυξης», που στοχεύει στον συντονισμό όλων των υπουργείων για οργάνωση δραστηριότητας στον τομέα.
Αυτό αφορά όχι μόνο το Υπουργείο Άμυνας, αλλά και το Υπουργείο Οικονομίας και Βιομηχανίας, που το αναγνωρίζει ως πιθανό μοχλό ανάπτυξης στον αμυντικό τομέα.
Έτσι, το Defense and Cyber Cluster λειτουργεί στην Υπηρεσία Ανάπτυξης του Υπουργείου Οικονομίας και στο Γενικό Επιτελείο, υπό την ηγεσία της Elinor Jacobson.
Λόγω των τάσεων στο Ισραήλ και διεθνώς, ο Unger καλεί σε αφύπνιση στον τομέα των drones μετά την έλλειψη ετοιμότητας που φάνηκε στην αρχή του πολέμου.
Πριν τον πόλεμο, υπήρχε συζήτηση για το αν πρέπει να εγκαταλειφθούν εντελώς τα drones λόγω των σχετικά φτηνών κινεζικών προϊόντων, ειδικά της DJI, αλλά αμέσως μετά τις 7 Οκτωβρίου έγινε εμφανής η ανάγκη ισραηλινής ανεξαρτησίας.
Οι Τούρκοι, όπως φαίνεται, μπορούν να παράγουν και να εξάγουν σε μεγάλες ποσότητες.
Εκθέσεις από το εξωτερικό δείχνουν ότι η Τουρκία εξήγαγε αμυντικά προϊόντα σε 178 χώρες πέρυσι, σημειώνοντας αύξηση 103% από το 2015-2019.
Σύμφωνα με το SIPRI, οι κύριοι πελάτες της είναι τα ΗΑΕ, το Πακιστάν και το Κατάρ.
Εξαιρώντας τα ΗΑΕ, που αγοράζουν επίσης από το Ισραήλ, το Πακιστάν και το Κατάρ, φαίνεται πόσο διαφορετικές είναι οι κύριες αγορές εξαγωγών της Τουρκίας και του Ισραήλ.
Σύμφωνα με το SIPRI, το 34% των ισραηλινών εξαγωγών 2020-2024 ήταν προς την Ινδία, 13% προς τις ΗΠΑ και 8,1% προς τις Φιλιππίνες.
Στην πρόσφατη κλιμάκωση Ινδίας-Πακιστάν τον Μάιο, ισραηλινά και τουρκικά όπλα, και ειδικά drones, συγκρούστηκαν άμεσα, με τους Ινδούς να μένουν ικανοποιημένοι.
Αυτό επηρέασε την απόφασή τους αυτή την εβδομάδα να υπογράψουν στρατηγική συμφωνία συνεργασίας μεταξύ των υπουργείων Άμυνας και την επιθυμία της Ινδίας να αποκτήσει νέα συστήματα από το Ισραήλ, κυρίως πυραύλους.
Διαφορές με την Άγκυρα
Ο αριθμός των διαφορετικών χωρών στις οποίες η Τουρκία εξάγει δείχνει τις μεγάλες διαφορές μεταξύ του Israeli Defense Export Control (DECC) και της πιο αδιάκριτης στρατηγικής της Τουρκίας.
Η τελευταία είναι πρόθυμη να εξάγει σχεδόν σε οποιαδήποτε χώρα, ακόμη και σε χώρες που δεν διαθέτουν κεφάλαια ούτε για ένα drone.
Για αυτές τις χώρες, οι Τούρκοι δημιούργησαν ένα μοντέλο βάσει του οποίου δίνουν ένα ή δύο drones «ως δώρα», εξασφαλίζοντας όμως υπηρεσίες συντήρησης.
Αντίθετα με αυτή την πολιτική, ο Unger προειδοποιεί για τις συνέπειες της υπερρύθμισης.
Στο Ισραήλ, ακόμη και ένα αλεξίπτωτο drone απαιτεί έγκριση.
Στο παρελθόν, το Ισραήλ ήταν καινοτόμο σε θέματα marketing.
Το 2010, οι ΗΠΑ ζήτησαν από τα μέλη του NATO να παρέχουν ώρες πτήσης στο Αφγανιστάν.
Οι Γερμανοί στράφηκαν στο Ισραήλ και μίσθωσαν τα drones Heron 1 της IAI.
Ο Unger λέει: «Η μοναδικότητα του Ισραήλ εκφράστηκε και σε καινοτόμους τρόπους πώλησης.
Η μίσθωση δεν είναι συνήθης στον αμυντικό τομέα: πληρωμή ανά ώρα.
Ωστόσο, από τότε οι χώρες ανέπτυξαν ικανότητες και μειώθηκε η ανάγκη γι’ αυτό».
Εμπλοκές
Οι εμπλοκές με επανδρωμένα αεροσκάφη είναι λιγότερο πιθανές λόγω του κινδύνου κλιμάκωσης, αλλά μικρές προειδοποιητικές επιθέσεις μέσω drones είναι σαφώς πιθανές».
Παράλληλα, ο Alon Unger, Πρόεδρος και Ιδρυτής των Συνεδρίων Άμυνας Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών του Ισραήλ (UVID), προσθέτει: «Αυτό που μας περιμένει στους ουρανούς πάνω από τη Συρία δεν είναι η Γάζα.
Στον χώρο των drones, οι χώρες επιτρέπουν στον εαυτό τους πράγματα που δεν έχουν κάνει αλλού».
Τα drones και των δύο χωρών είναι ήδη «αποδεδειγμένα αξιόμαχα».
Τουρκικά και ισραηλινά UAV έχουν πολεμήσει δίπλα-δίπλα, όπως στον Δεύτερο Πόλεμο του Καραμπάχ το 2020 και στις εντάσεις Ινδίας-Πακιστάν τον Μάιο.
Η εμπλοκή τους στη Συρία θα μπορούσε, σύμφωνα με τους ειδικούς, να αναδείξει περαιτέρω τα τεχνολογικά τους προϊόντα, ενισχύοντας τη θέση των δύο κρατών στην παγκόσμια αγορά αμυντικού εξοπλισμού.
Μια πρόσφατη μελέτη της Molly Campbell από το CNAS καταγράφει ότι μεταξύ 1995 και 2023 το Ισραήλ ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής drones καμικάζι στον κόσμο, ενώ η Τουρκία, που εισήλθε στον τομέα το 2018, κατάφερε να υπερβεί οποιαδήποτε άλλη χώρα σε drones επίθεσης.
Ο τομέας των UAV αποτέλεσε τον πυλώνα της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας μεταξύ 2022 και 2024, αντιπροσωπεύοντας έως και το 33% των τουρκικών εξαγωγών αμυντικού εξοπλισμού.
Η ένταση αυτή φέρνει τη Συρία στο επίκεντρο ενός αεροπορικού πεδίου μάχης που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η Τουρκία και το Ισραήλ ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωποι σε έναν «πόλεμο drones», με απρόβλεπτες συνέπειες για την περιοχή.
www.bankingnews.gr
Σύμφωνα με την Jerusalem Post, ο κίνδυνος αντιπαράθεσης μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ παραμένει υψηλός, με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη –drones– να βρίσκονται στο επίκεντρο πιθανών στρατιωτικών συγκρούσεων.
Στα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης κυριαρχεί η έννοια της «τουρκικής απειλής».
Η Jerusalem Post περιγράφει τη Συρία ως «τουρκικό προτεκτοράτο», με τον Πρόεδρο Recep Tayyip Erdoğan να εμφανίζεται ως «προστάτης» του Σύρου ηγέτη Ahmed Sharaa.
Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι τα συμφέροντα των δύο χωρών είναι ασύνδετα, και οποιαδήποτε σύγκρουση θα μπορούσε να εκδηλωθεί κυρίως μέσω μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Η αρχή με το Mavi Marmara
Η επιδείνωση στις σχέσεις των δύο χώρων εκκινεί με την τουρκική ναυτική αποστολή Mavi Marmara το 2010, που είχε πολλές συνέπειες.
Μία από τις λιγότερο συζητημένες ήταν η διακοπή της στενής σχέσης μεταξύ των ισραηλινών αμυντικών βιομηχανιών και του τουρκικού αμυντικού κατεστημένου, η οποία περιλάμβανε την προμήθεια των drones Heron της Israel Aerospace Industries (IAI).
Οι ισραηλινοί τεχνικοί σταμάτησαν να επισκέπτονται την Τουρκία και, λόγω κακής συντήρησης, τα drones κατέρρευσαν.
«Κοιτάξτε πώς συντρίβονται τα ισραηλινά drones», σχολίασε ειρωνικά ο Πρόεδρος Erdogan, χωρίς να αναφερθεί στην έλλειψη συντήρησης.
Τα χρόνια πέρασαν, και σήμερα οι δύο χώρες ανταγωνίζονται για την κατάκτηση της κορυφής της διεθνούς αγοράς drones.
Ωστόσο, πέρα από τα παραπάνω, το Ισραήλ και η Τουρκία θα μπορούσαν να συγκρουστούν στη Συρία, η οποία έχει μετατραπεί σε τουρκικό προτεκτοράτο, υπό τον Ahmed al-Sharaa, που δρα σε αρμονία με τον προστάτη του, Erdogan.
«Η Τουρκία είναι ένας σημαντικός αντίπαλος, και μια σύγκρουση μεταξύ των χωρών στη Συρία θα μπορούσε να συμβεί ακόμη και κατά λάθος» εξηγεί ο δρ. Eyal Pinko από το Τμήμα Πολιτικών Σπουδών και το Begin-Sadat Center for Strategic Studies στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan.
«Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Τούρκοι βρίσκονται στη βόρεια Συρία, επειδή ενδιαφέρονται για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, και το Ισραήλ κυρίως στον Νότο, μια σύγκρουση θα μπορούσε, αν συμβεί, να εκδηλωθεί στον αέρα.
Οι συγκρούσεις με επανδρωμένα αεροσκάφη είναι λιγότερο πιθανές λόγω του υψηλού κινδύνου κλιμάκωσης, οπότε αν κάποια πλευρά θέλει να πραγματοποιήσει μικρές επιθέσεις ως προειδοποιήσεις, αυτό θα μπορούσε να γίνει με drones».
Ο Alon Unger, πρόεδρος και ιδρυτής των συνεδρίων Unmanned Vehicles Israel Defense (UVID) και ιδρυτής της κοινότητας UAV στο Ισραήλ, προειδοποιεί ότι «αυτό που μας περιμένει στους ουρανούς της Συρίας δεν είναι Γάζα.
Στον χώρο των drones, τα κράτη επιτρέπουν να γίνονται πράγματα που δεν κάνουν αλλού».
Μια τέτοια σύγκρουση θα μπορούσε να αναδείξει τα ισραηλινά και τουρκικά UAV, τα οποία είναι ήδη γνωστά στην αγορά.
Μια μελέτη της Molly Campbell στο CNAS (Center for a New American Security) έδειξε ότι το Ισραήλ ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής drones αυτοκτονίας στον κόσμο μεταξύ 1995 και 2023, ενώ η Τουρκία, η οποία εισήλθε στην αγορά το 2018, προμήθευσε περισσότερα επιθετικά drones από οποιαδήποτε άλλη χώρα.
Τα όπλα και των δύο χωρών είναι «δοκιμασμένα σε μάχες», αλλά σε διαφορετικό βαθμό.
Ισραηλινού και τουρκικού τύπου drones χρησιμοποιήθηκαν από το Αζερμπαϊτζάν για να νικήσουν την Αρμενία στον Δεύτερο Πόλεμο του Καραμπάχ το 2020.
Στη συνέχεια, στην αρχή του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας, τα τουρκικά Bayraktar TB2 εντυπωσίασαν, αλλά λίγους μήνες αργότερα οι Ρώσοι βρήκαν κατάλληλη απάντηση.
Κατά τη διάρκεια της ισραηλινής επιχείρησης στο Ιράν τον Ιούνιο, ισραηλινά drones της IAI, Elbit Systems και Aeronautics κατέλαβαν τους ουρανούς του Ιράν, ακόμη και στο κέντρο μεγάλων πόλεων.
Ο Δρ. Hay Eytan Cohen Yanarocak, ειδικός σε θέματα Τουρκίας στο Moshe Dayan Center στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ και στο Jerusalem Institute for Strategy and Security, αναφέρει ότι τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης είναι προσεκτικά να μην παρέχουν κάλυψη για τα ισραηλινά drones.
Το μέτρο αυτό υπάρχει ακόμη και αν η τοπική βιομηχανία βασίστηκε σε ισραηλινά και αμερικανικά προϊόντα.
«Ο Erdogan χρησιμοποιεί την έκφραση "ο σκληρός ιδιοκτήτης μετατρέπει τον ενοικιαστή σε ιδιοκτήτη κάπου αλλού".
Δηλαδή, επειδή οι Τούρκοι βασίζονταν στο Ισραήλ για την απόκτηση drones και δεν τους παρείχαν καλή υπηρεσία, οι Τούρκοι επέλεξαν να αναπτύξουν τα δικά τους drones» εξηγεί ο Δρ. Cohen Yanarocak.
Στη Γάζα και στον Λίβανο, οι Τούρκοι αποφεύγουν να επαινέσουν την ισραηλινή τεχνολογία.
Αντίθετα, όταν ανοίγει κανείς την έκθεση της Τουρκικής Ακαδημίας Πληροφοριών για την ισραηλινή επιχείρηση στο Ιράν, βλέπει ότι είναι καλά ενημερωμένοι για την πρόοδο του Ισραήλ και αναλύουν τα μέσα και την αποτελεσματικότητά τους.
Ο αγώνας για τις εξαγωγές όπλων
Οι δύο χώρες ανταγωνίζονται επίσης στις υψηλότερες θέσεις των παγκόσμιων εξαγωγών drones.
Δεδομένα από το Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) δείχνουν ότι το Ισραήλ κατέχει την 8η θέση μεταξύ των εξαγωγέων, με μερίδιο περίπου 3,1% στο σύνολο του εμπορίου 2020-2024, ενώ η Τουρκία την 11η θέση, με 1,7%.
Ωστόσο, η εξέταση των τάσεων δείχνει ότι ενώ το Ισραήλ μειώθηκε ελαφρά κατά περίπου 3,2% μεταξύ 2015 και 2019, η Τουρκία αυξήθηκε κατά περίπου 0,8%.
Ο τομέας των drones αποτέλεσε σημαντικό άξονα της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας το 2022-2024, αντιπροσωπεύοντας το 25%-33% των συνολικών αμυντικών εξαγωγών.
Αντίθετα, το Ισραήλ υστερεί σημαντικά, όπως φαίνεται από τα επίσημα στοιχεία.
Σύμφωνα με δεδομένα της SIBAT, τα drones αντιπροσώπευαν το 25% των ισραηλινών αμυντικών εξαγωγών το 2022, αλλά έπεσαν στο 4% το 2023 και μόλις στο 1% το 2024, παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με τον Unger, υπάρχουν περισσότερες από 300 εταιρείες στο ισραηλινό οικοσύστημα.
Η ισραηλινή βιομηχανία drones θα συγκεντρωθεί για την παραδοσιακή έκθεση UVID στο Expo Tel Aviv στις 26 Νοεμβρίου.
Δεδομένα που παρασχέθηκαν στους Globes από τους αναλυτές ABG-SC πριν την εκδήλωση δείχνουν την έκταση των τουρκικών εξαγωγών drones: δεκάδες Akinci και Aksungur, περίπου 100 Anka και πάνω από 600 Bayraktar TB2.
Το Bayraktar TB2, τα Akinci και άλλα μοντέλα κατασκευάζονται από την Baykar Corp, της οποίας πρόεδρος και CTO είναι ο γαμπρός του Προέδρου Erdogan, Selcuk Bayraktar. Η εταιρεία αυτή ηγείται με μεγάλη διαφορά στις τουρκικές εξαγωγές άμυνας, με έσοδα 1,8 δισ. $ το 2024.
Στη δεύτερη θέση είναι η Turkish Aerospace Industries (TUSA;), με 750 εκατ. $ και στην τρίτη η ναυπηγική ASFAT (644 εκατ. $), που ενισχύει τη δύναμη του τουρκικού ναυτικού.
«Τα drones ως μοχλός ανάπτυξης»
Ο Unger προωθεί στο Ισραήλ το όραμα «UAVs ως εθνικός μοχλός ανάπτυξης», που στοχεύει στον συντονισμό όλων των υπουργείων για οργάνωση δραστηριότητας στον τομέα.
Αυτό αφορά όχι μόνο το Υπουργείο Άμυνας, αλλά και το Υπουργείο Οικονομίας και Βιομηχανίας, που το αναγνωρίζει ως πιθανό μοχλό ανάπτυξης στον αμυντικό τομέα.
Έτσι, το Defense and Cyber Cluster λειτουργεί στην Υπηρεσία Ανάπτυξης του Υπουργείου Οικονομίας και στο Γενικό Επιτελείο, υπό την ηγεσία της Elinor Jacobson.
Λόγω των τάσεων στο Ισραήλ και διεθνώς, ο Unger καλεί σε αφύπνιση στον τομέα των drones μετά την έλλειψη ετοιμότητας που φάνηκε στην αρχή του πολέμου.
Πριν τον πόλεμο, υπήρχε συζήτηση για το αν πρέπει να εγκαταλειφθούν εντελώς τα drones λόγω των σχετικά φτηνών κινεζικών προϊόντων, ειδικά της DJI, αλλά αμέσως μετά τις 7 Οκτωβρίου έγινε εμφανής η ανάγκη ισραηλινής ανεξαρτησίας.
Οι Τούρκοι, όπως φαίνεται, μπορούν να παράγουν και να εξάγουν σε μεγάλες ποσότητες.
Εκθέσεις από το εξωτερικό δείχνουν ότι η Τουρκία εξήγαγε αμυντικά προϊόντα σε 178 χώρες πέρυσι, σημειώνοντας αύξηση 103% από το 2015-2019.
Σύμφωνα με το SIPRI, οι κύριοι πελάτες της είναι τα ΗΑΕ, το Πακιστάν και το Κατάρ.
Εξαιρώντας τα ΗΑΕ, που αγοράζουν επίσης από το Ισραήλ, το Πακιστάν και το Κατάρ, φαίνεται πόσο διαφορετικές είναι οι κύριες αγορές εξαγωγών της Τουρκίας και του Ισραήλ.
Σύμφωνα με το SIPRI, το 34% των ισραηλινών εξαγωγών 2020-2024 ήταν προς την Ινδία, 13% προς τις ΗΠΑ και 8,1% προς τις Φιλιππίνες.
Στην πρόσφατη κλιμάκωση Ινδίας-Πακιστάν τον Μάιο, ισραηλινά και τουρκικά όπλα, και ειδικά drones, συγκρούστηκαν άμεσα, με τους Ινδούς να μένουν ικανοποιημένοι.
Αυτό επηρέασε την απόφασή τους αυτή την εβδομάδα να υπογράψουν στρατηγική συμφωνία συνεργασίας μεταξύ των υπουργείων Άμυνας και την επιθυμία της Ινδίας να αποκτήσει νέα συστήματα από το Ισραήλ, κυρίως πυραύλους.
Διαφορές με την Άγκυρα
Ο αριθμός των διαφορετικών χωρών στις οποίες η Τουρκία εξάγει δείχνει τις μεγάλες διαφορές μεταξύ του Israeli Defense Export Control (DECC) και της πιο αδιάκριτης στρατηγικής της Τουρκίας.
Η τελευταία είναι πρόθυμη να εξάγει σχεδόν σε οποιαδήποτε χώρα, ακόμη και σε χώρες που δεν διαθέτουν κεφάλαια ούτε για ένα drone.
Για αυτές τις χώρες, οι Τούρκοι δημιούργησαν ένα μοντέλο βάσει του οποίου δίνουν ένα ή δύο drones «ως δώρα», εξασφαλίζοντας όμως υπηρεσίες συντήρησης.
Αντίθετα με αυτή την πολιτική, ο Unger προειδοποιεί για τις συνέπειες της υπερρύθμισης.
Στο Ισραήλ, ακόμη και ένα αλεξίπτωτο drone απαιτεί έγκριση.
Στο παρελθόν, το Ισραήλ ήταν καινοτόμο σε θέματα marketing.
Το 2010, οι ΗΠΑ ζήτησαν από τα μέλη του NATO να παρέχουν ώρες πτήσης στο Αφγανιστάν.
Οι Γερμανοί στράφηκαν στο Ισραήλ και μίσθωσαν τα drones Heron 1 της IAI.
Ο Unger λέει: «Η μοναδικότητα του Ισραήλ εκφράστηκε και σε καινοτόμους τρόπους πώλησης.
Η μίσθωση δεν είναι συνήθης στον αμυντικό τομέα: πληρωμή ανά ώρα.
Ωστόσο, από τότε οι χώρες ανέπτυξαν ικανότητες και μειώθηκε η ανάγκη γι’ αυτό».
Εμπλοκές
Οι εμπλοκές με επανδρωμένα αεροσκάφη είναι λιγότερο πιθανές λόγω του κινδύνου κλιμάκωσης, αλλά μικρές προειδοποιητικές επιθέσεις μέσω drones είναι σαφώς πιθανές».
Παράλληλα, ο Alon Unger, Πρόεδρος και Ιδρυτής των Συνεδρίων Άμυνας Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών του Ισραήλ (UVID), προσθέτει: «Αυτό που μας περιμένει στους ουρανούς πάνω από τη Συρία δεν είναι η Γάζα.
Στον χώρο των drones, οι χώρες επιτρέπουν στον εαυτό τους πράγματα που δεν έχουν κάνει αλλού».
Τα drones και των δύο χωρών είναι ήδη «αποδεδειγμένα αξιόμαχα».
Τουρκικά και ισραηλινά UAV έχουν πολεμήσει δίπλα-δίπλα, όπως στον Δεύτερο Πόλεμο του Καραμπάχ το 2020 και στις εντάσεις Ινδίας-Πακιστάν τον Μάιο.
Η εμπλοκή τους στη Συρία θα μπορούσε, σύμφωνα με τους ειδικούς, να αναδείξει περαιτέρω τα τεχνολογικά τους προϊόντα, ενισχύοντας τη θέση των δύο κρατών στην παγκόσμια αγορά αμυντικού εξοπλισμού.
Μια πρόσφατη μελέτη της Molly Campbell από το CNAS καταγράφει ότι μεταξύ 1995 και 2023 το Ισραήλ ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής drones καμικάζι στον κόσμο, ενώ η Τουρκία, που εισήλθε στον τομέα το 2018, κατάφερε να υπερβεί οποιαδήποτε άλλη χώρα σε drones επίθεσης.
Ο τομέας των UAV αποτέλεσε τον πυλώνα της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας μεταξύ 2022 και 2024, αντιπροσωπεύοντας έως και το 33% των τουρκικών εξαγωγών αμυντικού εξοπλισμού.
Η ένταση αυτή φέρνει τη Συρία στο επίκεντρο ενός αεροπορικού πεδίου μάχης που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η Τουρκία και το Ισραήλ ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωποι σε έναν «πόλεμο drones», με απρόβλεπτες συνέπειες για την περιοχή.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών