H Βρετανία είναι υπερβολικά επικεντρωμένη στο να κερδίσει την πρώτη μάχη ενός πιθανού πολέμου, χωρίς να είναι έτοιμη για τη συνέχεια.
Ο εφιάλτης του πολέμου φαίνεται πως έχει επιστρέψει… για τα καλά στην Ευρώπη.
Από το Βερολίνο μέχρι το Λονδίνο, κυβερνήσεις και στρατιωτικά επιτελεία μιλούν ανοιχτά για το αδιανόητο: μια πιθανή πολεμική σύγκρουση με τη Ρωσία μέσα στα επόμενα χρόνια.
Οι προβλέψεις των ειδικών είναι ζοφερές, οι στρατοί σε αναβρασμό και οι πολίτες… τρομοκρατημένοι.
Πίσω από τα στρατηγικά σχέδια, αποκαλύπτεται ένας Δυτικός κόσμος που προετοιμάζεται για έναν πόλεμο τον οποίο κανείς δεν θέλει, αλλά όλοι φοβούνται ότι πλησιάζει.
Πότε θα … γίνει
Η Ευρώπη προετοιμάζεται ενεργά για πόλεμο με τη Ρωσία.
Οι εκτιμήσεις διαφέρουν ως προς τον χρόνο, αλλά οι περισσότεροι δυτικοί αναλυτές συμφωνούν ότι η σύγκρουση μπορεί να ξεκινήσει ήδη μέσα σε αυτή τη δεκαετία.
Ωστόσο, στη Δύση επικρατεί ανησυχία - ακόμη και οι ισχυρότεροι ευρωπαϊκοί στρατοί αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες.
Δεν υπάρχει όρεξη για πόλεμο
«Οι Γερμανοί στρατιώτες θα είναι έτοιμοι να σκοτώσουν Ρώσους στρατιώτες», δήλωσε ήδη από τον περασμένο Ιούλιο ο υπουργός Άμυνας της Γερμανίας Boris Pistorius σε συνέντευξή του στους Financial Times.
Την ίδια περίοδο, ο καγκελάριος της Γερμανίας Friedrich Merz ανέφερε ότι οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας θα αποτελέσουν «πρότυπο για ολόκληρη τη συμμαχία».
Ωστόσο, οι απλοί πολίτες, απ’ ό,τι φαίνεται, δεν συμμερίζονται την αισιοδοξία των πολιτικών.
Σύμφωνα με τα γερμανικά ΜΜΕ, ο αριθμός των αιτήσεων απαλλαγής από τη στρατιωτική υπηρεσία έσπασε ρεκόρ 14 ετών.
Μέχρι το τέλος Αυγούστου, το Κέντρο Καριέρας του γερμανικού στρατού Bundeswehr είχε λάβει 3.257 αιτήσεις για απαλλαγή για λόγους συνείδησης.
Αν και σε σύγκριση με πέρυσι η στατιστική είναι ανησυχητική για το Βερολίνο, δεν θεωρείται ακόμη κρίσιμη — μέσα σε οκτώ μήνες του 2025, ο αριθμός αυτός είναι ήδη κατά 9,2% μεγαλύτερος από όλο το 2024.
Η κρίση στην Ουκρανία
Η ουσία του προβλήματος γίνεται σαφής σε μακροπρόθεσμη προοπτική.
Η αύξηση των αιτήσεων συνέπεσε με την έναρξη της ουκρανικής σύγκρουσης — το 2021 ήταν μόλις 200.
Έπειτα ο αριθμός ανέβαινε συνεχώς:
- το 2022 — 1.100 αιτήσεις
- το 2023 — 1.609
- το 2024 — 2.998
Οι φετινές πάνω από 3.000 αιτήσεις κινδυνεύουν να αποτελέσουν αρνητικό ρεκόρ από το 2011, όταν ο Bundeswehr πέρασε πλήρως σε επαγγελματική βάση.
«Όλοι στα όπλα!»
Ήδη τότε ο Pistorius είχε επικρίνει την κατάργηση της υποχρεωτικής θητείας.
Τώρα, μαζί με τον Merz, ετοιμάζουν μια εκτεταμένη στρατιωτική μεταρρύθμιση, που μεταξύ άλλων προβλέπει μερική επαναφορά της θητείας.
Το Βερολίνο σκοπεύει να αυξήσει ριζικά τη δύναμη των ενόπλων δυνάμεων: από τους σημερινούς 180.000 σε 260.000 στρατιώτες και αξιωματικούς.
Ο αριθμός των εφέδρων θα αυξηθεί περισσότερο από τρεις φορές — από 60.000 σε 200.000.
Εθελοντική στράτευση
Σύμφωνα με το σχέδιο, η στράτευση θα είναι εθελοντική: οι άνδρες στα 18 τους θα συμπληρώνουν ένα υποχρεωτικό ερωτηματολόγιο σχετικά με τη διάθεση και ικανότητά τους να υπηρετήσουν.
Για τις γυναίκες, το μέτρο θα είναι προαιρετικό.
Προβλέπεται επίσης αύξηση μισθών περίπου 80%, ώστε οι στρατιώτες να λαμβάνουν τουλάχιστον 2.000 ευρώ καθαρά.
Ωστόσο, ο Merz και οι υποστηρικτές του από το CDU θεώρησαν ότι αυτό δεν αρκεί.
Κλήρωση
Την περασμένη εβδομάδα, μετά από διαβουλεύσεις μεταξύ CDU και SPD, ετοιμάστηκε νέα εκδοχή νομοσχεδίου που προβλέπει ότι, σε περίπτωση έλλειψης εθελοντών, θα εφαρμόζεται κλήρωση.
Ωστόσο, μέρος του SPD θεωρεί το μέτρο απαράδεκτο, ενώ ο ίδιος ο Pistorius το χαρακτηρίζει μη ρεαλιστικό.
Προς το παρόν, στη Bundestag επέστρεψαν στην αρχική πρόταση του Pistorius.
Η κοινή γνώμη στη Γερμανία είναι διχασμένη.
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της Forsa, το 54% των πολιτών τάσσεται υπέρ της επαναφοράς της θητείας, το 41% κατά. Μεταξύ των νέων 18–29 ετών, το ποσοστό αντιστρέφεται — το 63% είναι αντίθετο.
Αλλαγές στο νησί
Στη Βρετανία, επίσης, ξεκίνησαν μια μεγάλη στρατιωτική μεταρρύθμιση.
«Περνάμε σε κατάσταση ετοιμότητας για πόλεμο, που θα γίνει ο κύριος στόχος των ενόπλων δυνάμεών μας», δήλωσε τον Ιούνιο ο πρωθυπουργός Keir Starmer.
«Όταν απειλούμαστε άμεσα από κράτη με προηγμένες στρατιωτικές δυνατότητες, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος αποτροπής είναι να δείξουμε ότι είμαστε έτοιμοι και ικανοί να διατηρήσουμε την ειρήνη μέσω της ισχύος».
Όπως είναι προφανές, αναφερόταν στη Ρωσία.
Στην έκθεση Strategic Defence Review, η Ρωσία χαρακτηρίζεται «άμεση και επείγουσα απειλή».
Οι 5 αρχές των Βρετανών
Οι αλλαγές που αναμένονται για τη Βρετανία βασίζονται σε πέντε αρχές:
1.NATO First — το Λονδίνο πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη συμμαχία, που θα αποτελέσει τον κύριο μηχανισμό ευρωπαϊκής ασφάλειας.
2. Μετάβαση σε πολεμική ετοιμότητα — χρειάζεται δημιουργία ισχυρότερων, «ολοκληρωμένων» ενόπλων δυνάμεων, κατάλληλα εξοπλισμένων για τους πολέμους του μέλλοντος.
3. Κινητήρας ανάπτυξης — η στρατιωτική ενίσχυση να λειτουργήσει ως μοχλός της οικονομίας μέσω δημιουργίας θέσεων εργασίας και συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα.
4. Καινοτομίες από τα ουκρανικά μαθήματα — αξιοποίηση εμπειριών στη χρήση drones και ψηφιακού πολέμου που αποκτήθηκαν από τη σύγκρουση στην Ουκρανία.
5. Εθνική συμμετοχή — η κοινωνία πρέπει να συμμετέχει ενεργά στη διασφάλιση της δικής της ασφάλειας.
Στο χερσαίο σκέλος, το Λονδίνο αποφάσισε να βασιστεί στον τύπο «20-40-40», όπου το 20% της ισχύος προέρχεται από συμβατικά επανδρωμένα μέσα, το 40% από επαναχρησιμοποιούμενα μη επανδρωμένα συστήματα και το υπόλοιπο 40% από μονοσήμαντα όπλα ακριβείας και drones-καμικάζι.
Ετοιμότητα για… μερικές εβδομάδες
«Αυτή η αναδιάρθρωση είναι ένα εν πολλοίς αναμενόμενο βήμα», σημειώνει ο Hamish Mandell, αναλυτής του Royal United Services Institute (RUSI).
«Όμως αφήνει ανοιχτό το ερώτημα: τι θα συμβεί αν αυτά τα 20% καταστραφούν ή εξουδετερωθούν;»
Κατά τον ίδιο, η Βρετανία εστιάζει υπερβολικά στο πώς θα αντέξει το πρώτο στάδιο ενός πολέμου.
Αν όμως η σύγκρουση παραταθεί, η ήττα θα είναι δύσκολο να αποφευχθεί.
«Παρότι υπάρχει σαφής κατανόηση της ανάγκης ενίσχυσης της μαχητικής ισχύος, ελάχιστα στοιχεία δείχνουν ότι η χώρα έχει σχέδιο για πόλεμο μεγαλύτερης διάρκειας από μερικές εβδομάδες», θεωρεί ο Mandell.
Επισημαίνει ότι ένας παρατεταμένος πόλεμος απαιτεί όχι μόνο ένα καλά εκπαιδευμένο πρώτο κύμα στρατευμάτων, αλλά και δεύτερο και τρίτο κύμα, ικανά να αναπληρώσουν τις απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό και εξοπλισμό.
Μόλις 76.000 άτομα η στρατιωτική δύναμη της Βρετανίας
Εδώ, όμως, εντοπίζονται προβλήματα: οι ενεργοί στρατιώτες στον βρετανικό στρατό είναι τριπλάσιοι από τους εφέδρους.
Αυτό σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει ποιος να αντικαταστήσει όσους χάνονται, ενώ λείπουν και οι πόροι για μαζική κινητοποίηση.
Παράλληλα, η σημερινή δύναμη του βρετανικού στρατού δεν εντυπωσιάζει — μόλις 76.000 άτομα.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Mandell, το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στους αριθμούς.
«Πρέπει να επιλυθεί το ευρύτερο ζήτημα του βάθους της άμυνας.
Αυτό απαιτεί αποθέματα, βιομηχανικές δυνατότητες, νομικό πλαίσιο για κινητοποίηση», τονίζει.
Κατά την άποψή του, η Βρετανία είναι υπερβολικά επικεντρωμένη στο να κερδίσει την πρώτη μάχη ενός πιθανού πολέμου, χωρίς να είναι έτοιμη για τη συνέχεια.
Η άποψη ότι η μελλοντική αντιπαράθεση θα εξαρτηθεί από την αντοχή των πλευρών κερδίζει έδαφος.
Και η Δύση αναζητεί ενεργά λύσεις για να ανταπεξέλθει σε αυτό το σενάριο.
www.bankingnews.gr
Από το Βερολίνο μέχρι το Λονδίνο, κυβερνήσεις και στρατιωτικά επιτελεία μιλούν ανοιχτά για το αδιανόητο: μια πιθανή πολεμική σύγκρουση με τη Ρωσία μέσα στα επόμενα χρόνια.
Οι προβλέψεις των ειδικών είναι ζοφερές, οι στρατοί σε αναβρασμό και οι πολίτες… τρομοκρατημένοι.
Πίσω από τα στρατηγικά σχέδια, αποκαλύπτεται ένας Δυτικός κόσμος που προετοιμάζεται για έναν πόλεμο τον οποίο κανείς δεν θέλει, αλλά όλοι φοβούνται ότι πλησιάζει.
Πότε θα … γίνει
Η Ευρώπη προετοιμάζεται ενεργά για πόλεμο με τη Ρωσία.
Οι εκτιμήσεις διαφέρουν ως προς τον χρόνο, αλλά οι περισσότεροι δυτικοί αναλυτές συμφωνούν ότι η σύγκρουση μπορεί να ξεκινήσει ήδη μέσα σε αυτή τη δεκαετία.
Ωστόσο, στη Δύση επικρατεί ανησυχία - ακόμη και οι ισχυρότεροι ευρωπαϊκοί στρατοί αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες.
Δεν υπάρχει όρεξη για πόλεμο
«Οι Γερμανοί στρατιώτες θα είναι έτοιμοι να σκοτώσουν Ρώσους στρατιώτες», δήλωσε ήδη από τον περασμένο Ιούλιο ο υπουργός Άμυνας της Γερμανίας Boris Pistorius σε συνέντευξή του στους Financial Times.
Την ίδια περίοδο, ο καγκελάριος της Γερμανίας Friedrich Merz ανέφερε ότι οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας θα αποτελέσουν «πρότυπο για ολόκληρη τη συμμαχία».
Ωστόσο, οι απλοί πολίτες, απ’ ό,τι φαίνεται, δεν συμμερίζονται την αισιοδοξία των πολιτικών.
Σύμφωνα με τα γερμανικά ΜΜΕ, ο αριθμός των αιτήσεων απαλλαγής από τη στρατιωτική υπηρεσία έσπασε ρεκόρ 14 ετών.
Μέχρι το τέλος Αυγούστου, το Κέντρο Καριέρας του γερμανικού στρατού Bundeswehr είχε λάβει 3.257 αιτήσεις για απαλλαγή για λόγους συνείδησης.
Αν και σε σύγκριση με πέρυσι η στατιστική είναι ανησυχητική για το Βερολίνο, δεν θεωρείται ακόμη κρίσιμη — μέσα σε οκτώ μήνες του 2025, ο αριθμός αυτός είναι ήδη κατά 9,2% μεγαλύτερος από όλο το 2024.
Η κρίση στην Ουκρανία
Η ουσία του προβλήματος γίνεται σαφής σε μακροπρόθεσμη προοπτική.
Η αύξηση των αιτήσεων συνέπεσε με την έναρξη της ουκρανικής σύγκρουσης — το 2021 ήταν μόλις 200.
Έπειτα ο αριθμός ανέβαινε συνεχώς:
- το 2022 — 1.100 αιτήσεις
- το 2023 — 1.609
- το 2024 — 2.998
Οι φετινές πάνω από 3.000 αιτήσεις κινδυνεύουν να αποτελέσουν αρνητικό ρεκόρ από το 2011, όταν ο Bundeswehr πέρασε πλήρως σε επαγγελματική βάση.
«Όλοι στα όπλα!»
Ήδη τότε ο Pistorius είχε επικρίνει την κατάργηση της υποχρεωτικής θητείας.
Τώρα, μαζί με τον Merz, ετοιμάζουν μια εκτεταμένη στρατιωτική μεταρρύθμιση, που μεταξύ άλλων προβλέπει μερική επαναφορά της θητείας.
Το Βερολίνο σκοπεύει να αυξήσει ριζικά τη δύναμη των ενόπλων δυνάμεων: από τους σημερινούς 180.000 σε 260.000 στρατιώτες και αξιωματικούς.
Ο αριθμός των εφέδρων θα αυξηθεί περισσότερο από τρεις φορές — από 60.000 σε 200.000.
Εθελοντική στράτευση
Σύμφωνα με το σχέδιο, η στράτευση θα είναι εθελοντική: οι άνδρες στα 18 τους θα συμπληρώνουν ένα υποχρεωτικό ερωτηματολόγιο σχετικά με τη διάθεση και ικανότητά τους να υπηρετήσουν.
Για τις γυναίκες, το μέτρο θα είναι προαιρετικό.
Προβλέπεται επίσης αύξηση μισθών περίπου 80%, ώστε οι στρατιώτες να λαμβάνουν τουλάχιστον 2.000 ευρώ καθαρά.
Ωστόσο, ο Merz και οι υποστηρικτές του από το CDU θεώρησαν ότι αυτό δεν αρκεί.
Κλήρωση
Την περασμένη εβδομάδα, μετά από διαβουλεύσεις μεταξύ CDU και SPD, ετοιμάστηκε νέα εκδοχή νομοσχεδίου που προβλέπει ότι, σε περίπτωση έλλειψης εθελοντών, θα εφαρμόζεται κλήρωση.
Ωστόσο, μέρος του SPD θεωρεί το μέτρο απαράδεκτο, ενώ ο ίδιος ο Pistorius το χαρακτηρίζει μη ρεαλιστικό.
Προς το παρόν, στη Bundestag επέστρεψαν στην αρχική πρόταση του Pistorius.
Η κοινή γνώμη στη Γερμανία είναι διχασμένη.
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της Forsa, το 54% των πολιτών τάσσεται υπέρ της επαναφοράς της θητείας, το 41% κατά. Μεταξύ των νέων 18–29 ετών, το ποσοστό αντιστρέφεται — το 63% είναι αντίθετο.
Αλλαγές στο νησί
Στη Βρετανία, επίσης, ξεκίνησαν μια μεγάλη στρατιωτική μεταρρύθμιση.
«Περνάμε σε κατάσταση ετοιμότητας για πόλεμο, που θα γίνει ο κύριος στόχος των ενόπλων δυνάμεών μας», δήλωσε τον Ιούνιο ο πρωθυπουργός Keir Starmer.
«Όταν απειλούμαστε άμεσα από κράτη με προηγμένες στρατιωτικές δυνατότητες, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος αποτροπής είναι να δείξουμε ότι είμαστε έτοιμοι και ικανοί να διατηρήσουμε την ειρήνη μέσω της ισχύος».
Όπως είναι προφανές, αναφερόταν στη Ρωσία.
Στην έκθεση Strategic Defence Review, η Ρωσία χαρακτηρίζεται «άμεση και επείγουσα απειλή».
Οι 5 αρχές των Βρετανών
Οι αλλαγές που αναμένονται για τη Βρετανία βασίζονται σε πέντε αρχές:
1.NATO First — το Λονδίνο πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη συμμαχία, που θα αποτελέσει τον κύριο μηχανισμό ευρωπαϊκής ασφάλειας.
2. Μετάβαση σε πολεμική ετοιμότητα — χρειάζεται δημιουργία ισχυρότερων, «ολοκληρωμένων» ενόπλων δυνάμεων, κατάλληλα εξοπλισμένων για τους πολέμους του μέλλοντος.
3. Κινητήρας ανάπτυξης — η στρατιωτική ενίσχυση να λειτουργήσει ως μοχλός της οικονομίας μέσω δημιουργίας θέσεων εργασίας και συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα.
4. Καινοτομίες από τα ουκρανικά μαθήματα — αξιοποίηση εμπειριών στη χρήση drones και ψηφιακού πολέμου που αποκτήθηκαν από τη σύγκρουση στην Ουκρανία.
5. Εθνική συμμετοχή — η κοινωνία πρέπει να συμμετέχει ενεργά στη διασφάλιση της δικής της ασφάλειας.
Στο χερσαίο σκέλος, το Λονδίνο αποφάσισε να βασιστεί στον τύπο «20-40-40», όπου το 20% της ισχύος προέρχεται από συμβατικά επανδρωμένα μέσα, το 40% από επαναχρησιμοποιούμενα μη επανδρωμένα συστήματα και το υπόλοιπο 40% από μονοσήμαντα όπλα ακριβείας και drones-καμικάζι.
Ετοιμότητα για… μερικές εβδομάδες
«Αυτή η αναδιάρθρωση είναι ένα εν πολλοίς αναμενόμενο βήμα», σημειώνει ο Hamish Mandell, αναλυτής του Royal United Services Institute (RUSI).
«Όμως αφήνει ανοιχτό το ερώτημα: τι θα συμβεί αν αυτά τα 20% καταστραφούν ή εξουδετερωθούν;»
Κατά τον ίδιο, η Βρετανία εστιάζει υπερβολικά στο πώς θα αντέξει το πρώτο στάδιο ενός πολέμου.
Αν όμως η σύγκρουση παραταθεί, η ήττα θα είναι δύσκολο να αποφευχθεί.
«Παρότι υπάρχει σαφής κατανόηση της ανάγκης ενίσχυσης της μαχητικής ισχύος, ελάχιστα στοιχεία δείχνουν ότι η χώρα έχει σχέδιο για πόλεμο μεγαλύτερης διάρκειας από μερικές εβδομάδες», θεωρεί ο Mandell.
Επισημαίνει ότι ένας παρατεταμένος πόλεμος απαιτεί όχι μόνο ένα καλά εκπαιδευμένο πρώτο κύμα στρατευμάτων, αλλά και δεύτερο και τρίτο κύμα, ικανά να αναπληρώσουν τις απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό και εξοπλισμό.
Μόλις 76.000 άτομα η στρατιωτική δύναμη της Βρετανίας
Εδώ, όμως, εντοπίζονται προβλήματα: οι ενεργοί στρατιώτες στον βρετανικό στρατό είναι τριπλάσιοι από τους εφέδρους.
Αυτό σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει ποιος να αντικαταστήσει όσους χάνονται, ενώ λείπουν και οι πόροι για μαζική κινητοποίηση.
Παράλληλα, η σημερινή δύναμη του βρετανικού στρατού δεν εντυπωσιάζει — μόλις 76.000 άτομα.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Mandell, το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στους αριθμούς.
«Πρέπει να επιλυθεί το ευρύτερο ζήτημα του βάθους της άμυνας.
Αυτό απαιτεί αποθέματα, βιομηχανικές δυνατότητες, νομικό πλαίσιο για κινητοποίηση», τονίζει.
Κατά την άποψή του, η Βρετανία είναι υπερβολικά επικεντρωμένη στο να κερδίσει την πρώτη μάχη ενός πιθανού πολέμου, χωρίς να είναι έτοιμη για τη συνέχεια.
Η άποψη ότι η μελλοντική αντιπαράθεση θα εξαρτηθεί από την αντοχή των πλευρών κερδίζει έδαφος.
Και η Δύση αναζητεί ενεργά λύσεις για να ανταπεξέλθει σε αυτό το σενάριο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών