Τρομερό πλήγμα για την ΕΕ: Κατηγορηματική άρνηση του Βελγίου να κατασχέσει ρωσικά περιουσιακά στοιχεία

Το Βέλγιο αρνήθηκε να κατασχέσει τα παγιδευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, απαιτώντας από τα κράτη μέλη της ΕΕ να μοιραστούν τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους που προκύπτουν από αυτή την κίνηση.
Όπως δήλωσε ο Πρωθυπουργός του Βελγίου, Bart De Wever, κατά την άφιξή του στην Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, αυτή η απόφαση επισημοποιεί τις αντιφάσεις μεταξύ των χωρών της ΕΕ.
Το Βέλγιο ζήτησε τις υπογραφές όλων των ηγετών των κρατών μελών της ΕΕ που να δεσμεύουν τις χώρες να αναλάβουν από κοινού τις χρηματοοικονομικές συνέπειες.

Η διαμάχη εντός της ΕΕ για τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία

Η θέση αυτή της Βέλγιο προκύπτει καθώς οι χώρες της ΕΕ δεν έχουν συμφωνήσει πλήρως για την κατάσχεση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Ορισμένα κράτη μέλη, όπως η Βρετανία και η Γερμανία, υποστηρίζουν την κατάσχεση, ενώ χώρες όπως η Γαλλία και η Βέλγιο είναι αντίθετες με αυτή την κίνηση.
Ο Emmanuel Macron, Πρόεδρος της Γαλλία, κατά την έναρξη της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στην Κοπεγχάγη την 1η Οκτωβρίου, ανέφερε ότι όταν παγώνουν περιουσιακά στοιχεία, πρέπει να τηρείται το διεθνές δίκαιο. Υπενθύμισε, επίσης, ότι αυτή η θέση είχε εκφραστεί και από τον Bart De Wever.

Η συμφωνία των κρατών μελών για τη χρήση των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων

Αν και υπήρξε έντονη διαφωνία, σύμφωνα με το Reuters, την ίδια μέρα, οι χώρες της ΕΕ κατέληξαν σε μια αρχική συμφωνία για τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων προκειμένου να παρασχεθεί δάνειο στην Ουκρανία.
Ωστόσο, επισημάνθηκε η ανάγκη να επιλυθούν τα νομικά ζητήματα που σχετίζονται με την εν λόγω διαδικασία.

Ρωσική αντίδραση: «Κλοπή» και άρνηση των σχεδίων

Αυτά τα σχέδια αντιμετωπίζονται εξαιρετικά αρνητικά από τη Ρωσία.
Ο εκπρόσωπος τύπου του Προέδρου Putin, Dmitry Peskov, χαρακτήρισε τα σχέδια αυτά ως «κλοπή».
Την ίδια ώρα, ο Vladimir Putin υπέγραψε διάταγμα σχετικά με τις πωλήσεις ομοσπονδιακής περιουσίας στο πλαίσιο των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία.

Ένα παιχνίδι πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων

Η άρνηση της Βέλγιο να προχωρήσει στην κατάσχεση των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων και η αντίσταση άλλων κρατών της ΕΕ προσθέτουν μια ακόμα διάσταση στην πολιτική διαμάχη γύρω από τις κυρώσεις και την οικονομική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όλα αυτά αναμένονται να έχουν σοβαρές συνέπειες για τη διεθνή πολιτική σκηνή και τις σχέσεις της ΕΕ με τη Ρωσία στο μέλλον.

Το ευρωπαϊκό φιλόδοξο σχέδιο

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε ένα φιλόδοξο σχέδιο για την παροχή δανείου στην Ουκρανία, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στην ΕΕ.
Το σχέδιο αυτό έχει ως στόχο να παρακαμφθούν ενδεχόμενα veto από χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία και να κινητοποιηθούν έως 140 δισεκατομμύρια ευρώ για την Ουκρανία κατά την περίοδο 2026-2027.
Ωστόσο, αν και το σχέδιο έχει προκαλέσει αρκετό ενδιαφέρον, υπάρχουν πολλοί νομικοί και πολιτικοί φραγμοί που πρέπει να ξεπεραστούν για να μπορέσει να υλοποιηθεί.

Το σχέδιο και οι δομικές του αντιφάσεις

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το υπάρχον καθεστώς χρηματοδότησης για την Ουκρανία, το οποίο βασίζεται σε δάνεια από την ΕΕ και άλλες χώρες, μπορεί να μη είναι βιώσιμο για τα επόμενα χρόνια.
Με την προσδοκία ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία θα συνεχιστεί μέχρι το 2026-2027, η ΕΕ πρέπει να βρει έναν τρόπο να χρηματοδοτήσει την άμυνα της Ουκρανίας χωρίς να επιβαρύνει περαιτέρω τον κοινό προϋπολογισμό της ή να εξαρτάται από τη συμμετοχή των ΗΠΑ.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τη δημιουργία ενός δανείου που θα χρηματοδοτείται μέσω των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που βρίσκονται στην ΕΕ.
Ουσιαστικά, η πρόταση περιλαμβάνει τη μεταφορά των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, αξίας περίπου 176 δισεκατομμυρίων ευρώ, σε μια ειδική οντότητα που θα εκδώσει ομόλογα τα οποία θα χρηματοδοτούν τις ανάγκες της Ουκρανίας για την περίοδο 2026-2027.
Η Ουκρανία θα αποπληρώσει το δάνειο μόνο όταν η Ρωσία πληρώσει για τις αποζημιώσεις του πολέμου.
Αυτό το σχέδιο έχει το πλεονέκτημα ότι παρακάμπτει τα πιθανά veto από χώρες της ΕΕ, όπως η Ουγγαρία, οι οποίες συχνά εμποδίζουν τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες σχετικά με την Ουκρανία.
Εντούτοις, υπάρχουν σημαντικά νομικά και πολιτικά εμπόδια που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν.

Τα νομικά εμπόδια και η αντίδραση των κρατών - μελών

Το πρώτο και πιο κρίσιμο ζήτημα αφορά τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Η ΕΕ έχει περίπου 176 δισεκατομμύρια ευρώ από ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, κυρίως στην εταιρεία Euroclear, η οποία εδρεύει στο Βέλγιο και ειδικεύεται στην καταγραφή κεντρικών χρεογράφων.
Χώρες, όπως τα κράτη της Βαλτικής, επιθυμούν την κατάσχεση αυτών των χρημάτων και τη χρήση τους για την αποκατάσταση της Ουκρανίας ή για την ενίσχυση της άμυνας της Ευρώπης, υποστηρίζοντας ότι οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι δεν πρέπει να πληρώνουν για τον πόλεμο της Ρωσίας.
Από την άλλη πλευρά, πολλές δυτικοευρωπαϊκές χώρες, όπως το Βέλγιο, είναι αντίθετες με την άμεση κατάσχεση αυτών των περιουσιακών στοιχείων λόγω των νομικών συνεπειών που μπορεί να έχει, κυρίως της πιθανότητας να καταθέσει η Ρωσία αγωγή εναντίον της ΕΕ ή της Euroclear για τα παγωμένα κεφάλαια.
Επίσης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανησυχεί ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να πλήξει το καθεστώς του ευρώ ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, αν τρίτες χώρες αποφασίσουν να αναζητήσουν εναλλακτικούς τρόπους αποθήκευσης των αποθεμάτων τους.

www.bankingnews.gr