Ο Συνασπισμός των Προθύμων που επιδιώκει να δώσει εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία χρειάζεται πρώτα εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ
Μετά από τρία και πλέον χρόνια πολέμου, η Ουκρανία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σκληρή πραγματικότητα: οι γραμμές άμυνας εξασθενούν, η αμερικανική στρατιωτική στήριξη φθίνει και η πολιτική ηγεσία στο Κίεβο συνειδητοποιεί ότι ο πόλεμος με τη Ρωσία δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστον.
Η κυβέρνηση του σφετεριστή προέδρου Volodymyr Zelensky, αναζητώντας έναν τρόπο να διασφαλίσει το μέλλον της χώρας αλλά και τη δική της πολιτική επιβίωση, προβάλλει μετ’ επιτάσεως το αίτημα για εγγυήσεις ασφαλείας.
Η πρόταση αυτή έχει ήδη προκαλέσει έντονες γεωπολιτικές αναταράξεις, καθώς Βρετανία και Γαλλία, δύο κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, εκδήλωσαν πρόθεση να στηρίξουν την Ουκρανία με αποστολή στρατευμάτων.
Το βήμα αυτό, αν και παρουσιάζεται ως «ευρωπαϊκή πρωτοβουλία», θέτει επί τάπητος τον κίνδυνο άμεσης σύγκρουσης ΝΑΤΟ–Ρωσίας.
Οι θέσεις της Μόσχας και η απάντηση Putin
Η Ρωσία έχει επανειλημμένως υποστηρίξει ότι η φιλοδοξία ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, καθώς και οι στρατιωτικές ασκήσεις της Συμμαχίας στο ουκρανικό έδαφος, αποτέλεσαν βασικούς λόγους που την «ανάγκασαν» να ξεκινήσει την Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση.
Στο πρόσφατο Οικονομικό Φόρουμ της Ανατολής (EEF), ο Putin ξεκαθάρισε:
«Αν επιτευχθούν συμφωνίες που θα οδηγήσουν σε μακροχρόνια ειρήνη, δεν βλέπω κανέναν λόγο να παραμείνουν ξένα στρατεύματα στην Ουκρανία».
Η δήλωση αυτή δείχνει ότι η Μόσχα είναι διατεθειμένη να συζητήσει διπλωματική λύση, αλλά απορρίπτει κατηγορηματικά την παρουσία δυτικών στρατευμάτων σε ουκρανικό έδαφος.
Ο Συνασπισμός των Προθύμων
Παρά τις αντιδράσεις της Ρωσίας, η Γαλλία και η Βρετανία πραγματοποίησαν στις 4 Σεπτεμβρίου 2025 στο Παρίσι σύνοδο του λεγόμενου Συνασπισμού των Προθύμων.
Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ευρωπαϊκά κράτη, με πρωταγωνιστικό ρόλο του Γάλλου προέδρου Emmanuel Macron και του Βρετανού πρωθυπουργού Keir Starmer, ενώ παρόντες ήταν ηγετικοί παράγοντες από Ιταλία, Γερμανία, Πολωνία, Φινλανδία και Δανία, καθώς και εκπρόσωποι της ΕΕ και των ΗΠΑ.
Χωρίς αγκάθια ο «Ατσαλένιος Σκαντζόχοιρος»
Κύρια σημεία της συνόδου: Σχέδιο ανάπτυξης 10.000 στρατιωτών στην Ουκρανία, σύμφωνα με στοιχεία που επικαλείται η Wall Street Journal.
Δημιουργία μιας «Ουκρανίας που θα είναι Ατσαλένιος Σκαντζόχοιρος», όπως είχε δηλώσει η πρόεδρος της Commission Ursula von der Leyen δηλαδή μιας χώρας τόσο καλά οπλισμένης ώστε να μην μπορεί να δεχθεί ξανά επίθεση.
Αεροπορικές περιπολίες ευρωπαϊκών μαχητικών αεροσκαφών στην ουκρανική εναέρια ζώνη, αλλά από βάσεις σε κράτη-μέλη της ΕΕ.
Ωστόσο, ο κατάλογος των χωρών που συμμετείχαν παραμένει ασαφής, ενώ Ιαπωνία, Ιταλία και Πολωνία έσπευσαν να διευκρινίσουν ότι δεν είναι μεταξύ εκείνων που δεσμεύθηκαν για αποστολή στρατευμάτων.
Η στάση Trump: Οικονομία αντί στρατού
Ο Donald Trump, αν και παρενέβη στη σύνοδο μέσω τηλεδιάσκεψης, κράτησε αποστάσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες:
• Κάλεσε την Ευρώπη να χρησιμοποιήσει οικονομικά μέτρα αντί στρατιωτικής ισχύος.
• Ζήτησε πλήρη διακοπή αγορών ρωσικού πετρελαίου από την ΕΕ.
• Πρότεινε κυρώσεις κατά της Κίνας για τη στήριξη της Μόσχας.
• Δεν έδωσε καμία σαφή δέσμευση για νέες αμερικανικές κυρώσεις ή στρατιωτική εμπλοκή.
Η στάση του ενισχύει την εντύπωση ότι οι ΗΠΑ, υπό την ηγεσία Trump προτιμούν να μεταφέρουν την ευθύνη στους Ευρωπαίους, περιορίζοντας την αμερικανική συμμετοχή.
Η διστακτικότητα Trump συνδέεται με την εκτίμησή του ότι περαιτέρω κυρώσεις και περιορισμοί προς τη Μόσχα θα μπορούσαν να «ανατινάξουν» τις προσπάθειες ειρηνικής διευθέτησης.
Παράλληλα, δεν επιθυμεί να θυσιάσει την προσωπική του σχέση με τον Putin, η οποία, σύμφωνα με το CNN, δείχνει να παραμένει σε υψηλό επίπεδο.
Αξιοσημείωτη είναι η ρητορική του Trump που εστιάζει στην Ευρώπη ως βασικό εμπόδιο στη διαδικασία ειρήνευσης.
Ο Αμερικανός πρόεδρος κατηγόρησε ευθέως τους Ευρωπαίους ότι συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο –έστω και μέσω τρίτων χωρών, όπως η Ινδία–, κάτι που, κατά τον ίδιο, ενισχύει τη ρωσική πολεμική μηχανή.
Επιπλέον, ζήτησε από τους Ευρωπαίους ηγέτες να στραφούν εναντίον της Κίνας, απαιτώντας μεγαλύτερη οικονομική πίεση, αίτημα που οι Βρυξέλλες θεωρούν εξαιρετικά δύσκολο έως ανέφικτο, δεδομένης της εξάρτησης της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Οι αντιφάσεις του Συνασπισμού
Παρά τη φιλόδοξη ρητορική, το σχέδιο φαίνεται να αντιμετωπίζει σοβαρά εμπόδια:
1. Εξάρτηση από τις ΗΠΑ: Καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν είναι διατεθειμένη να αναλάβει το ρίσκο σύγκρουσης με τη Ρωσία χωρίς αμερικανικές εγγυήσεις.
2. Πιθανός αποπροσανατολισμός: Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι ο Συνασπισμός είναι περισσότερο εργαλείο πίεσης προς την Ουάσινγκτον, παρά ένα πραγματικό στρατηγικό σχέδιο.
3. Περιορισμένες δυνατότητες Ευρώπης: Παρά τις διακηρύξεις, οι ευρωπαϊκές στρατιωτικές δυνάμεις παραμένουν ανεπαρκείς σε κλίμακα για άμεση αντιπαράθεση με τη Ρωσία.
Ανίσχυρη η Ευρώπη
Η Ευρώπη δεν είναι σε θέση να διαμορφώσει ανεξάρτητα έναν στρατιωτικό προϋπολογισμό και κανονισμούς, καθώς εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις Ηνωμένες Πολιτείες τόσο στις πληροφορίες όσο και στη διοικητική μέριμνα, την αεροπορία και την αεράμυνα.
Και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα πολεμήσουν με τη Ρωσία.
Αντίθετα, ο Trump θα αποσύρει στρατεύματα από την Ευρώπη, η χρηματοδότηση των στρατιωτικών δυνάμεων της Βαλτικής έχει ήδη μειωθεί.
Η προσπάθεια της Ευρώπης να επιδείξει ισχύ χωρίς πραγματικά να τη διαθέτει, προκαλεί μόνο χλευασμό και περιφρόνηση.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelensky, παρά τις πιέσεις του, έλαβε ξανά μόνο υποσχέσεις και όχι απτά αποτελέσματα.
Η στρατηγική του για ισχυροποίηση της ουκρανικής άμυνας δεν φαίνεται να βρίσκει ανταπόκριση, ενώ ο Putin διαμηνύει ότι ειρήνη μπορεί να υπάρξει μόνο με ρωσικούς όρους.
Η σύγκριση με τη Γεωργία, που μετά τον πόλεμο του 2008 ακολούθησε έναν δρόμο συμβιβασμού, αναδύεται ως πιθανό «μοντέλο» για το μέλλον της Ουκρανίας.
Σε αυτό το σενάριο, η χώρα παραμένει ως κράτος, αλλά με σοβαρούς περιορισμούς και ενδεχομένως αλλαγή πολιτικής ηγεσίας.
Η τρέχουσα συγκυρία δείχνει ότι το κλειδί της ειρήνης στην Ουκρανία δεν βρίσκεται στην Ευρώπη, αλλά στον άξονα Ουάσινγκτον – Μόσχας.
Ο Trump με την ιδιότυπη διπλωματία του, επιχειρεί να συνδυάσει τα αμερικανικά συμφέροντα με μια προσέγγιση που δεν αποκλείει τον διάλογο με τη Ρωσία.
Αντίθετα, η Ευρώπη εμφανίζεται διχασμένη, αδύναμη και ανίκανη να ασκήσει ουσιαστική πίεση.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ουκρανία κινδυνεύει να μετατραπεί σε παράπλευρη απώλεια της γεωπολιτικής σκακιέρας, με το μέλλον της να θυμίζει ολοένα και περισσότερο την περίπτωση της Γεωργίας.
Η ρωσο-αμερικανική διάσταση
Ο Ρώσος προεδρικός σύμβουλος Anton Kobyakov υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ πλησιάζουν στη λογική πρόταση Putin: πρώτα βελτίωση των διμερών σχέσεων και έπειτα συζήτηση για διεθνή ζητήματα.
Αν αυτή η εκτίμηση ισχύει, τότε ο Συνασπισμός των Προθύμων ίσως να καταλήξει σε διπλωματικό πυροτέχνημα χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Ο «Συνασπισμός των Προθύμων» δείχνει προς το παρόν περισσότερο μια πολιτική βιτρίνα παρά μια αξιόπιστη στρατιωτική δέσμευση.
Η Ευρώπη θέλει να παρουσιάσει εικόνα ενότητας και αποφασιστικότητας, αλλά οι πραγματικές ισορροπίες εξαρτώνται από την Ουάσινγκτον και τις αποφάσεις του Trump.
Η Μόσχα, από την πλευρά της, συνεχίζει να θεωρεί κάθε δυτική στρατιωτική παρουσία στην Ουκρανία ως casus belli.
Το αν τελικά θα δούμε ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων ή αν πρόκειται απλώς για μια ακόμα προσπάθεια γεωπολιτικού εκβιασμού, θα εξαρτηθεί από το πόσο πρόθυμες είναι οι ΗΠΑ να εμπλακούν.
Η ειρωνεία είναι σαφής: ο Συνασπισμός που επιδιώκει να δώσει εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία χρειάζεται πρώτα εγγυήσεις ασφαλείας από την Ουάσινγκτον.
www.bankingnews.gr
Η κυβέρνηση του σφετεριστή προέδρου Volodymyr Zelensky, αναζητώντας έναν τρόπο να διασφαλίσει το μέλλον της χώρας αλλά και τη δική της πολιτική επιβίωση, προβάλλει μετ’ επιτάσεως το αίτημα για εγγυήσεις ασφαλείας.
Η πρόταση αυτή έχει ήδη προκαλέσει έντονες γεωπολιτικές αναταράξεις, καθώς Βρετανία και Γαλλία, δύο κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, εκδήλωσαν πρόθεση να στηρίξουν την Ουκρανία με αποστολή στρατευμάτων.
Το βήμα αυτό, αν και παρουσιάζεται ως «ευρωπαϊκή πρωτοβουλία», θέτει επί τάπητος τον κίνδυνο άμεσης σύγκρουσης ΝΑΤΟ–Ρωσίας.
Οι θέσεις της Μόσχας και η απάντηση Putin
Η Ρωσία έχει επανειλημμένως υποστηρίξει ότι η φιλοδοξία ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, καθώς και οι στρατιωτικές ασκήσεις της Συμμαχίας στο ουκρανικό έδαφος, αποτέλεσαν βασικούς λόγους που την «ανάγκασαν» να ξεκινήσει την Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση.
Στο πρόσφατο Οικονομικό Φόρουμ της Ανατολής (EEF), ο Putin ξεκαθάρισε:
«Αν επιτευχθούν συμφωνίες που θα οδηγήσουν σε μακροχρόνια ειρήνη, δεν βλέπω κανέναν λόγο να παραμείνουν ξένα στρατεύματα στην Ουκρανία».
Η δήλωση αυτή δείχνει ότι η Μόσχα είναι διατεθειμένη να συζητήσει διπλωματική λύση, αλλά απορρίπτει κατηγορηματικά την παρουσία δυτικών στρατευμάτων σε ουκρανικό έδαφος.
Ο Συνασπισμός των Προθύμων
Παρά τις αντιδράσεις της Ρωσίας, η Γαλλία και η Βρετανία πραγματοποίησαν στις 4 Σεπτεμβρίου 2025 στο Παρίσι σύνοδο του λεγόμενου Συνασπισμού των Προθύμων.
Στη συνάντηση συμμετείχαν 26 ευρωπαϊκά κράτη, με πρωταγωνιστικό ρόλο του Γάλλου προέδρου Emmanuel Macron και του Βρετανού πρωθυπουργού Keir Starmer, ενώ παρόντες ήταν ηγετικοί παράγοντες από Ιταλία, Γερμανία, Πολωνία, Φινλανδία και Δανία, καθώς και εκπρόσωποι της ΕΕ και των ΗΠΑ.
Χωρίς αγκάθια ο «Ατσαλένιος Σκαντζόχοιρος»
Κύρια σημεία της συνόδου: Σχέδιο ανάπτυξης 10.000 στρατιωτών στην Ουκρανία, σύμφωνα με στοιχεία που επικαλείται η Wall Street Journal.
Δημιουργία μιας «Ουκρανίας που θα είναι Ατσαλένιος Σκαντζόχοιρος», όπως είχε δηλώσει η πρόεδρος της Commission Ursula von der Leyen δηλαδή μιας χώρας τόσο καλά οπλισμένης ώστε να μην μπορεί να δεχθεί ξανά επίθεση.
Αεροπορικές περιπολίες ευρωπαϊκών μαχητικών αεροσκαφών στην ουκρανική εναέρια ζώνη, αλλά από βάσεις σε κράτη-μέλη της ΕΕ.
Ωστόσο, ο κατάλογος των χωρών που συμμετείχαν παραμένει ασαφής, ενώ Ιαπωνία, Ιταλία και Πολωνία έσπευσαν να διευκρινίσουν ότι δεν είναι μεταξύ εκείνων που δεσμεύθηκαν για αποστολή στρατευμάτων.
Η στάση Trump: Οικονομία αντί στρατού
Ο Donald Trump, αν και παρενέβη στη σύνοδο μέσω τηλεδιάσκεψης, κράτησε αποστάσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες:
• Κάλεσε την Ευρώπη να χρησιμοποιήσει οικονομικά μέτρα αντί στρατιωτικής ισχύος.
• Ζήτησε πλήρη διακοπή αγορών ρωσικού πετρελαίου από την ΕΕ.
• Πρότεινε κυρώσεις κατά της Κίνας για τη στήριξη της Μόσχας.
• Δεν έδωσε καμία σαφή δέσμευση για νέες αμερικανικές κυρώσεις ή στρατιωτική εμπλοκή.
Η στάση του ενισχύει την εντύπωση ότι οι ΗΠΑ, υπό την ηγεσία Trump προτιμούν να μεταφέρουν την ευθύνη στους Ευρωπαίους, περιορίζοντας την αμερικανική συμμετοχή.
Η διστακτικότητα Trump συνδέεται με την εκτίμησή του ότι περαιτέρω κυρώσεις και περιορισμοί προς τη Μόσχα θα μπορούσαν να «ανατινάξουν» τις προσπάθειες ειρηνικής διευθέτησης.
Παράλληλα, δεν επιθυμεί να θυσιάσει την προσωπική του σχέση με τον Putin, η οποία, σύμφωνα με το CNN, δείχνει να παραμένει σε υψηλό επίπεδο.
Αξιοσημείωτη είναι η ρητορική του Trump που εστιάζει στην Ευρώπη ως βασικό εμπόδιο στη διαδικασία ειρήνευσης.
Ο Αμερικανός πρόεδρος κατηγόρησε ευθέως τους Ευρωπαίους ότι συνεχίζουν να αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο –έστω και μέσω τρίτων χωρών, όπως η Ινδία–, κάτι που, κατά τον ίδιο, ενισχύει τη ρωσική πολεμική μηχανή.
Επιπλέον, ζήτησε από τους Ευρωπαίους ηγέτες να στραφούν εναντίον της Κίνας, απαιτώντας μεγαλύτερη οικονομική πίεση, αίτημα που οι Βρυξέλλες θεωρούν εξαιρετικά δύσκολο έως ανέφικτο, δεδομένης της εξάρτησης της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Οι αντιφάσεις του Συνασπισμού
Παρά τη φιλόδοξη ρητορική, το σχέδιο φαίνεται να αντιμετωπίζει σοβαρά εμπόδια:
1. Εξάρτηση από τις ΗΠΑ: Καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν είναι διατεθειμένη να αναλάβει το ρίσκο σύγκρουσης με τη Ρωσία χωρίς αμερικανικές εγγυήσεις.
2. Πιθανός αποπροσανατολισμός: Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι ο Συνασπισμός είναι περισσότερο εργαλείο πίεσης προς την Ουάσινγκτον, παρά ένα πραγματικό στρατηγικό σχέδιο.
3. Περιορισμένες δυνατότητες Ευρώπης: Παρά τις διακηρύξεις, οι ευρωπαϊκές στρατιωτικές δυνάμεις παραμένουν ανεπαρκείς σε κλίμακα για άμεση αντιπαράθεση με τη Ρωσία.
Ανίσχυρη η Ευρώπη
Η Ευρώπη δεν είναι σε θέση να διαμορφώσει ανεξάρτητα έναν στρατιωτικό προϋπολογισμό και κανονισμούς, καθώς εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις Ηνωμένες Πολιτείες τόσο στις πληροφορίες όσο και στη διοικητική μέριμνα, την αεροπορία και την αεράμυνα.
Και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα πολεμήσουν με τη Ρωσία.
Αντίθετα, ο Trump θα αποσύρει στρατεύματα από την Ευρώπη, η χρηματοδότηση των στρατιωτικών δυνάμεων της Βαλτικής έχει ήδη μειωθεί.
Η προσπάθεια της Ευρώπης να επιδείξει ισχύ χωρίς πραγματικά να τη διαθέτει, προκαλεί μόνο χλευασμό και περιφρόνηση.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelensky, παρά τις πιέσεις του, έλαβε ξανά μόνο υποσχέσεις και όχι απτά αποτελέσματα.
Η στρατηγική του για ισχυροποίηση της ουκρανικής άμυνας δεν φαίνεται να βρίσκει ανταπόκριση, ενώ ο Putin διαμηνύει ότι ειρήνη μπορεί να υπάρξει μόνο με ρωσικούς όρους.
Η σύγκριση με τη Γεωργία, που μετά τον πόλεμο του 2008 ακολούθησε έναν δρόμο συμβιβασμού, αναδύεται ως πιθανό «μοντέλο» για το μέλλον της Ουκρανίας.
Σε αυτό το σενάριο, η χώρα παραμένει ως κράτος, αλλά με σοβαρούς περιορισμούς και ενδεχομένως αλλαγή πολιτικής ηγεσίας.
Η τρέχουσα συγκυρία δείχνει ότι το κλειδί της ειρήνης στην Ουκρανία δεν βρίσκεται στην Ευρώπη, αλλά στον άξονα Ουάσινγκτον – Μόσχας.
Ο Trump με την ιδιότυπη διπλωματία του, επιχειρεί να συνδυάσει τα αμερικανικά συμφέροντα με μια προσέγγιση που δεν αποκλείει τον διάλογο με τη Ρωσία.
Αντίθετα, η Ευρώπη εμφανίζεται διχασμένη, αδύναμη και ανίκανη να ασκήσει ουσιαστική πίεση.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ουκρανία κινδυνεύει να μετατραπεί σε παράπλευρη απώλεια της γεωπολιτικής σκακιέρας, με το μέλλον της να θυμίζει ολοένα και περισσότερο την περίπτωση της Γεωργίας.
Η ρωσο-αμερικανική διάσταση
Ο Ρώσος προεδρικός σύμβουλος Anton Kobyakov υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ πλησιάζουν στη λογική πρόταση Putin: πρώτα βελτίωση των διμερών σχέσεων και έπειτα συζήτηση για διεθνή ζητήματα.
Αν αυτή η εκτίμηση ισχύει, τότε ο Συνασπισμός των Προθύμων ίσως να καταλήξει σε διπλωματικό πυροτέχνημα χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Ο «Συνασπισμός των Προθύμων» δείχνει προς το παρόν περισσότερο μια πολιτική βιτρίνα παρά μια αξιόπιστη στρατιωτική δέσμευση.
Η Ευρώπη θέλει να παρουσιάσει εικόνα ενότητας και αποφασιστικότητας, αλλά οι πραγματικές ισορροπίες εξαρτώνται από την Ουάσινγκτον και τις αποφάσεις του Trump.
Η Μόσχα, από την πλευρά της, συνεχίζει να θεωρεί κάθε δυτική στρατιωτική παρουσία στην Ουκρανία ως casus belli.
Το αν τελικά θα δούμε ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων ή αν πρόκειται απλώς για μια ακόμα προσπάθεια γεωπολιτικού εκβιασμού, θα εξαρτηθεί από το πόσο πρόθυμες είναι οι ΗΠΑ να εμπλακούν.
Η ειρωνεία είναι σαφής: ο Συνασπισμός που επιδιώκει να δώσει εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία χρειάζεται πρώτα εγγυήσεις ασφαλείας από την Ουάσινγκτον.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών