Τα έσοδα από τα ορυκτά καύσιμα παραμένουν ακόμη και σήμερα το ένα τρίτο των φορολογικών εσόδων της Ρωσίας
Για δεύτερη συνεχή χρονιά, η Ρωσία εμφανίζει ρυθμούς ανάπτυξης άνω του 4%, ποσοστά που θα ζήλευαν πολλές ευρωπαϊκές οικονομίες.
Ωστόσο, πίσω από αυτούς τους αριθμούς, η πραγματικότητα είναι λιγότερο αισιόδοξη.
Ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός, η κατανάλωση έχει υποβαθμιστεί και οι ελλείψεις προϊόντων επιμένουν.
Η χώρα, μετασχηματισμένη σε μια «πολεμική οικονομία», φαίνεται να πλησιάζει τα όρια ενός μοντέλου που βασίζεται κυρίως στις στρατιωτικές δαπάνες και τα έσοδα από ενέργεια.
Ανάπτυξη χωρίς παραγωγή πραγματικού πλούτου
Σύμφωνα με την Adina Revol πρώην εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αυτή η ανάπτυξη δεν παράγει ουσιαστικό πλούτο.
Η άνοδος του ΑΕΠ κατά 4,1% το 2023 οφείλεται κυρίως σε μια οικονομία προσανατολισμένη πλήρως στον αμυντικό τομέα.
Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν εκρηκτική αύξηση 35% στην παραγωγή μεταλλικών προϊόντων και 29% στα ηλεκτρονικά και οπτικά εξαρτήματα – τομείς συνδεδεμένοι με τη βιομηχανία άμυνας.
Παράλληλα, η γενικευμένη πίεση στην οικονομία έχει οδηγήσει σε έντονο πληθωρισμό, ιδιαίτερα σε βασικά αγαθά.
Τον Ιούνιο του 2025, η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας ανέφερε ετήσιο πληθωρισμό 9,8%, με τα τρόφιμα να αποτελούν τον κύριο παράγοντα αύξησης.
Ενδεικτικά, η τιμή της πατάτας τριπλασιάστηκε μέσα σε έναν χρόνο, αγγίζοντας τα 85,4 ρούβλια ανά κιλό.
Ταυτόχρονα, η στρατιωτική κινητοποίηση και η φυγή περίπου ενός εκατομμυρίου πολιτών προκαλούν έλλειψη εργατικού δυναμικού και άνοδο των μισθών χωρίς ανάλογη αύξηση της παραγωγικότητας.
Το αποτέλεσμα είναι μια υπερθερμασμένη, αλλά αναποτελεσματική οικονομία.
Ορατή Κόπωση
Από τις αρχές του 2025, η ρωσική οικονομία δείχνει σημάδια κόπωσης.
Τον Φεβρουάριο, η ετήσια αύξηση του ΑΕΠ μειώθηκε στο 0,8% από 3% τον Ιανουάριο – το χαμηλότερο ποσοστό από τον Μάρτιο του 2023.
Η Revol είναι ξεκάθαρη: «Μια οικονομία που μετασχηματίζεται σε πολεμική οικονομία δεν παράγει πραγματικό πλούτο».
Η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας παραμένει μετριοπαθώς αισιόδοξη, προβλέποντας αύξηση μεταξύ 1% και 2% για το 2025.
Το Υπουργείο Οικονομίας στοχεύει σε 2,5%, χωρίς όμως να παρουσιάζει σαφείς μηχανισμούς για την επίτευξη αυτού του στόχου σε ένα ολοένα πιο περιορισμένο περιβάλλον.
Η εξάρτηση από πετρέλαιο και το δημοσιονομικό τείχος
Η πτώση των τιμών του πετρελαίου είναι καθοριστική για τη ρωσική οικονομία.
Μέσα σε έναν χρόνο, η τιμή του Brent μειώθηκε κατά 18%, φθάνοντας τα 67 δολάρια.
Τα έσοδα από τα ορυκτά καύσιμα παραμένουν ακόμη και σήμερα το ένα τρίτο των φορολογικών εσόδων της χώρας.
Αυτή η εξάρτηση γίνεται όλο και πιο επικίνδυνη.
Το Ρωσικό Κρατικό Επενδυτικό Ταμείο (RDIF), που λειτουργούσε ως δημοσιονομικό αποθεματικό, έχει πλέον απολέσει το μεγαλύτερο μέρος της ρευστότητάς του.
Από τα 108 δισεκατομμύρια ευρώ στις αρχές του 2022, έχουν απομείνει μόλις 36 δισεκατομμύρια δολάρια στις αρχές του 2025.
Πρόκειται για ένδειξη εξάντλησης της «πολεμικής κληρονομιάς» που στήριζε την οικονομία μέχρι σήμερα.
Πιέσεις εσωτερικές και εξωτερικές
Η αποτυχία να επανεκκινήσει τις ιδιωτικές επενδύσεις –σε ένα περιβάλλον επιτοκίων 20%– επιδεινώνει τη θέση της Ρωσίας.
Η εξάρτηση από πρώτες ύλες, το βάρος του στρατιωτικού χρέους και η συρρίκνωση της κατανάλωσης δυσκολεύουν την προσαρμοστικότητα της οικονομίας.
Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Ένωση απελευθέρωσε ένα δισεκατομμύριο ευρώ για τη στήριξη της αμυντικής βιομηχανίας της Ουκρανίας, χρησιμοποιώντας παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία — μια κίνηση με ισχυρό πολιτικό και οικονομικό συμβολισμό.
Πιθανές επιπτώσεις
Οι οικονομικές δυσκολίες της Ρωσίας μπορεί να επηρεάσουν και άλλους τομείς, όπως τις διασυνοριακές ροές κεφαλαίων και τις τεχνικές αποφυγής κυρώσεων μέσω κρυπτονομισμάτων, σημειώνει το Cointribune.
Οι αγορές αναμένεται να παρακολουθήσουν στενά τις επόμενες κινήσεις της Μόσχας σε νομισματικό και δημοσιονομικό επίπεδο, καθώς η αποδυνάμωση της ρωσικής οικονομίας θα μπορούσε να επιφέρει ευρύτερες γεωοικονομικές επιπτώσεις.
www.bankingnews.gr
Ωστόσο, πίσω από αυτούς τους αριθμούς, η πραγματικότητα είναι λιγότερο αισιόδοξη.
Ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός, η κατανάλωση έχει υποβαθμιστεί και οι ελλείψεις προϊόντων επιμένουν.
Η χώρα, μετασχηματισμένη σε μια «πολεμική οικονομία», φαίνεται να πλησιάζει τα όρια ενός μοντέλου που βασίζεται κυρίως στις στρατιωτικές δαπάνες και τα έσοδα από ενέργεια.
Ανάπτυξη χωρίς παραγωγή πραγματικού πλούτου
Σύμφωνα με την Adina Revol πρώην εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αυτή η ανάπτυξη δεν παράγει ουσιαστικό πλούτο.
Η άνοδος του ΑΕΠ κατά 4,1% το 2023 οφείλεται κυρίως σε μια οικονομία προσανατολισμένη πλήρως στον αμυντικό τομέα.
Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν εκρηκτική αύξηση 35% στην παραγωγή μεταλλικών προϊόντων και 29% στα ηλεκτρονικά και οπτικά εξαρτήματα – τομείς συνδεδεμένοι με τη βιομηχανία άμυνας.
Παράλληλα, η γενικευμένη πίεση στην οικονομία έχει οδηγήσει σε έντονο πληθωρισμό, ιδιαίτερα σε βασικά αγαθά.
Τον Ιούνιο του 2025, η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας ανέφερε ετήσιο πληθωρισμό 9,8%, με τα τρόφιμα να αποτελούν τον κύριο παράγοντα αύξησης.
Ενδεικτικά, η τιμή της πατάτας τριπλασιάστηκε μέσα σε έναν χρόνο, αγγίζοντας τα 85,4 ρούβλια ανά κιλό.
Ταυτόχρονα, η στρατιωτική κινητοποίηση και η φυγή περίπου ενός εκατομμυρίου πολιτών προκαλούν έλλειψη εργατικού δυναμικού και άνοδο των μισθών χωρίς ανάλογη αύξηση της παραγωγικότητας.
Το αποτέλεσμα είναι μια υπερθερμασμένη, αλλά αναποτελεσματική οικονομία.
Ορατή Κόπωση
Από τις αρχές του 2025, η ρωσική οικονομία δείχνει σημάδια κόπωσης.
Τον Φεβρουάριο, η ετήσια αύξηση του ΑΕΠ μειώθηκε στο 0,8% από 3% τον Ιανουάριο – το χαμηλότερο ποσοστό από τον Μάρτιο του 2023.
Η Revol είναι ξεκάθαρη: «Μια οικονομία που μετασχηματίζεται σε πολεμική οικονομία δεν παράγει πραγματικό πλούτο».
Η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας παραμένει μετριοπαθώς αισιόδοξη, προβλέποντας αύξηση μεταξύ 1% και 2% για το 2025.
Το Υπουργείο Οικονομίας στοχεύει σε 2,5%, χωρίς όμως να παρουσιάζει σαφείς μηχανισμούς για την επίτευξη αυτού του στόχου σε ένα ολοένα πιο περιορισμένο περιβάλλον.
Η εξάρτηση από πετρέλαιο και το δημοσιονομικό τείχος
Η πτώση των τιμών του πετρελαίου είναι καθοριστική για τη ρωσική οικονομία.
Μέσα σε έναν χρόνο, η τιμή του Brent μειώθηκε κατά 18%, φθάνοντας τα 67 δολάρια.
Τα έσοδα από τα ορυκτά καύσιμα παραμένουν ακόμη και σήμερα το ένα τρίτο των φορολογικών εσόδων της χώρας.
Αυτή η εξάρτηση γίνεται όλο και πιο επικίνδυνη.
Το Ρωσικό Κρατικό Επενδυτικό Ταμείο (RDIF), που λειτουργούσε ως δημοσιονομικό αποθεματικό, έχει πλέον απολέσει το μεγαλύτερο μέρος της ρευστότητάς του.
Από τα 108 δισεκατομμύρια ευρώ στις αρχές του 2022, έχουν απομείνει μόλις 36 δισεκατομμύρια δολάρια στις αρχές του 2025.
Πρόκειται για ένδειξη εξάντλησης της «πολεμικής κληρονομιάς» που στήριζε την οικονομία μέχρι σήμερα.
Πιέσεις εσωτερικές και εξωτερικές
Η αποτυχία να επανεκκινήσει τις ιδιωτικές επενδύσεις –σε ένα περιβάλλον επιτοκίων 20%– επιδεινώνει τη θέση της Ρωσίας.
Η εξάρτηση από πρώτες ύλες, το βάρος του στρατιωτικού χρέους και η συρρίκνωση της κατανάλωσης δυσκολεύουν την προσαρμοστικότητα της οικονομίας.
Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Ένωση απελευθέρωσε ένα δισεκατομμύριο ευρώ για τη στήριξη της αμυντικής βιομηχανίας της Ουκρανίας, χρησιμοποιώντας παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία — μια κίνηση με ισχυρό πολιτικό και οικονομικό συμβολισμό.
Πιθανές επιπτώσεις
Οι οικονομικές δυσκολίες της Ρωσίας μπορεί να επηρεάσουν και άλλους τομείς, όπως τις διασυνοριακές ροές κεφαλαίων και τις τεχνικές αποφυγής κυρώσεων μέσω κρυπτονομισμάτων, σημειώνει το Cointribune.
Οι αγορές αναμένεται να παρακολουθήσουν στενά τις επόμενες κινήσεις της Μόσχας σε νομισματικό και δημοσιονομικό επίπεδο, καθώς η αποδυνάμωση της ρωσικής οικονομίας θα μπορούσε να επιφέρει ευρύτερες γεωοικονομικές επιπτώσεις.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών