Πλήθος προβλημάτων παρουσιάζει το F -35 το πιο ακριβό αεροσκάφος στην ιστορία - Ατυχήματα, προβλήματα stealth και κινητήρα
Σχεδόν 20 χρόνια μετά την πρώτη του πτήση, το F-35 εγκρίθηκε για μαζική παραγωγή με την Ελλάδα να ενδιαφέρεται να αποκτήσει αυτό το πανάκριβο, περίπλοκο αλλά και ιδιαίτερα προβληματικό και σίγουρα μη ετοιμοπόλεμο αεροσκάφος.
Ωστόσο, ακόμη και μεταξύ των αμερικανικών αρχών η ίδια η κατασκευή του αεροσκάφους εγείρει πολλά ερωτηματικά.
Τον Μάρτιο 2024, το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ ανακοίνωσε την πολυαναμενόμενη είδηση: το F-35 τέθηκε επιτέλους στην παραγωγή.
Αυτό εξέπληξε πολλούς, επειδή η Lockheed Martin έχει ήδη παράγει σχεδόν 1.000 από αυτά τα αεροσκάφη.
Πράγματι, η πρώτη έκδοση του μαχητικού πέμπτης γενιάς, το F-35A, απογειώθηκε το 2006.
Το 2008, δοκίμασαν το F-35B - με σύντομη απογείωση και κάθετη προσγείωση, και το 2010 - το F-35C.
Η παραγωγή ξεκίνησε το 2011, ένα χρόνο αργότερα το μαχητικό έγινε επιχειρησιακό για εκπαιδευτικούς σκοπούς και το 2015 και καθαρά στρατιωτικούς: Πρώτα για το Σώμα Πεζοναυτών, στη συνέχεια για την Πολεμική Αεροπορία και το Ναυτικό των ΗΠΑ.
Αλλά το σχέδιο ήταν πολύ πιο φιλόδοξο: το 2001 υποσχέθηκαν να παράγουν 2852 αεροσκάφη μέχρι το 2010.
Πέρασαν 23 χρόνια, το χαρτοφυλάκιο παραγγελιών, συμπεριλαμβανομένων των ξένων πελατών, έφτασε τις 3.481 μονάδες.
Οι εξαγωγές παίζουν σημαντικό ρόλο: η Ουάσιγκτον, στην πραγματικότητα, είναι ο κύριος χορηγός του προγράμματος, αλλά συμμετέχουν 16 άλλες χώρες: Μεγάλη Βρετανία, Ιταλία, Ολλανδία, Καναδάς, Αυστραλία, Δανία, Νορβηγία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Βέλγιο, Πολωνία, Σιγκαπούρη, Φινλανδία, Γερμανία, Τσεχία και Ελβετία.
Τα εξαρτήματα κατασκευάζονται σε επτά χώρες.
Το γεγονός ότι το μαχητικό κατασκευάστηκε «από όλο τον κόσμο» αντικατοπτρίστηκε στην τιμή.
Το F-35 είναι το πιο ακριβό αεροσκάφος στην ιστορία
Το Αμερικανικό Λογιστικό Επιμελητήριο υπολογίζει το πρόγραμμα σε 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Στο στάδιο ανάπτυξης, η Lockheed Martin σχεδίαζε να τα καταφέρει με ένα ποσό επτά φορές λιγότερο - 233 δισεκατομμύρια.
Το συνολικό κόστος του προγράμματος περιλαμβάνει την παραγωγή, χρήση και συντήρηση του μαχητικού.
Επιπλέον, το κύριο μέρος του κόστους - 1,3 δισεκατομμύρια - πέφτει στη συντήρηση του αεροσκάφους σε κατάσταση λειτουργίας.
Για δύο δεκαετίες, το F-35 έχει γίνει σύμβολο όχι μόνο της δύναμης και της φιλοδοξίας του αμερικανικού στρατιωτικού-βιομηχανικού συγκροτήματος, αλλά και του υψηλού κόστους και της μακροχρόνιας κατασκευής του.
Κάθε ώρα πτήσης κοστίζει στους φορολογούμενους 42.000 δολάρια.
Τα ατυχήματα
Προέκυψαν επίσης πολλά προβλήματα ενώ δεν έλειψαν οι συντριβές των εν λόγω αεροσκαφών.
Τον Δεκέμβριο του 2022, ένα F-35B συνετρίβη κατά τη διάρκεια κάθετης προσγείωσης στο Φορτ Γουόρθ.
Πολλά αεροσκάφη είχαν ατυχήματα λόγω προβλημάτων λογισμικού. Προβλήματα επίσης παρουσιάζονται και στην αορατότητα (stealth).
Προβλήματα παρουσιάστηκαν επίσης στην επίδειξη του πολυδιαφημισμένου κράνους, το οποίο κοστίζει όσο ένα σπορ αυτοκίνητο: 400 χιλιάδες δολάρια.
Και ο πίνακας οργάνων της οθόνης αφής στο πιλοτήριο, σύμφωνα με τους δοκιμαστές, συχνά δεν ανταποκρινόταν στα αγγίγματα —σύμφωνα με ορισμένα δεδομένα, στο 20% των περιπτώσεων.
Όλες αυτές οι αδυναμίες και τα προβλήματα συνθέτουν μια όχι πολύ ρόδινη εικόνα για την Ουάσιγκτον: τα περισσότερα F-35, σύμφωνα με αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, δεν είναι έτοιμα για μάχη.
Γεγονός είναι ότι τόσο το γραφείο προγράμματος όσο και το Πεντάγωνο χρησιμοποιούν τη διατύπωση «ικανά για αποστολή» στις αναφορές τους για την κατάσταση των μαχητικών.
Δηλαδή, το αεροσκάφος μπορεί να πετάξει και να εκτελέσει ορισμένες μάχιμες αποστολές.
Πλήρης ετοιμότητα μάχης σημαίνει πλήρης ικανότητα για αποστολή.
Σύμφωνα με την έκθεση Σεπτεμβρίου του Λογιστικού Επιμελητηρίου, τα αεροσκάφη είναι μερικώς έτοιμα για μάχη - 54,69%, πλήρως έτοιμα για μάχη - 27,75%.
Αυτό είναι πολύ λιγότερο από αυτό που απαιτείται.
Τα προβλήματα με τον κινητήρα
Το F-35 αντιμετωπίζει επιχειρησιακές δυσκολίες και λόγω των προβλημάτων που συνδέονται με τον κινητήρα του.
Aνώτατος αξιωματούχος των ΗΠΑ αποκάλυψε ότι οι κινητήρες Pratt & Whitney F135 που τροφοδοτούν τα μαχητικά αεροσκάφη F-35 παρουσιάζουν πρόβλημα.
Η συνεχής λειτουργία των κινητήρων σε υψηλότερες από τις αναμενόμενες θερμοκρασίες και οι αυξημένες δραστηριότητες συντήρησης και υλικοτεχνικής στήριξης υποβαθμίζουν τα συνολικά ποσοστά ετοιμότητας του F-35.
Ως αποτέλεσμα, ο αμερικανικός στρατός θεωρεί τις προτεινόμενες βελτιώσεις κινητήρα για όλους τους τύπους F-35 Joint Strike Fighter ως κρίσιμες, πρόσθεσε ο αξιωματούχος.
Κορυφαίοι στρατιωτικοί ηγέτες των ΗΠΑ υπογράμμισαν τις αδυναμίες του κινητήρα F135 όταν δικαιολόγησαν την απόφαση να αναληφθεί πρωτοβουλία για την αναβάθμιση του πυρήνα του κινητήρα (ECU) ενώπιον των μελών της υποεπιτροπής της Επιτροπής Ενόπλων Υπηρεσιών της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Στην πρόταση προϋπολογισμού του Πενταγώνου για το οικονομικό έτος 2024, ο στρατός των ΗΠΑ απέρριψε την ιδέα της ανάπτυξης ενός εντελώς νέου κινητήρα για τα F-35, με βάση το Advanced Engine Transition Program (AETP), λόγω υψηλού αναμενόμενου κόστους και τεχνικών προκλήσεων.
Μειωμένη η ζωή του κινητήρα
Ο αμερικανικός στρατός θεωρεί σημαντική μια αναβάθμιση, επειδή το «Σύστημα Διαχείρισης Ισχύος και Θερμικής Διαχείρισης», που κατασκευάστηκε από τη Lockheed Martin, «δεν αποδίδει», οδηγώντας σε μειωμένη διάρκεια ζωής του κινητήρα.
Ο στόλος των μαχητικών αεροσκαφών F-35 του Πενταγώνου διαθέτει μόνο περίπου τα μισά αεροσκάφη που θεωρούνται ικανά για αποστολή, το οποίο είναι σημαντικά μικρότερο από τον στόχο του 65%, σύμφωνα με τον Εκτελεστικό Αξιωματικό του Προγράμματος F-35.
Κατά την πρώτη του εμφάνιση ενώπιον του Κογκρέσου ως εκτελεστικός αξιωματικός του προγράμματος F-35, ο υποστράτηγος της Πολεμικής Αεροπορίας Mike Schmidt εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του που μόνο ο μισός στόλος των Ηνωμένων Πολιτειών Joint Strike Fighter είναι επιχειρησιακός από τον Φεβρουάριο του 2023, κάτι που περιέγραψε ως μη ικανοποιητική εικόνα.
Ο διευθυντής του προγράμματος είπε ότι από τον Φεβρουάριο 2023, ο μέσος μηνιαίος ρυθμός επιχειρησιακών αεροσκαφών στον στόλο με περισσότερα από 540 F-35 είναι 53,1%.
Αυτό δείχνει ότι τα εν λόγω αεροσκάφη μπορούν να εκτελέσουν ορισμένες από τις βασικές αποστολές τους, συμπεριλαμβανομένων των πτήσεων μάχης, εκπαίδευσης, δοκιμών και επίδειξης δύναμης.
Το ποσοστό αυτό υπολείπεται του στόχου του 65%. Σε γραπτή δήλωση, ο Schmidt ανέφερε ότι το ποσοστό των αεροσκαφών που μπορούν να εκτελέσουν τις αποστολές τους, ή το λεγόμενο ποσοστό ικανοτήτων πλήρους αποστολής, ήταν μικρότερο από 30%.
Οι συχνές βλάβες
Ο Schmidt τόνισε πως το τρέχον ποσοστό ετοιμότητας είναι απαράδεκτο και ότι πρωταρχικός του στόχος είναι να το μεγιστοποιήσει.
Πρόσθεσε ότι στοχεύει να αυξήσει τα ποσοστά ετοιμότητας τουλάχιστον κατά 10% εντός του 2024.
«Οι προκλήσεις ετοιμότητας παραμένουν, όπως υποδεικνύεται σε πολλαπλά ευρήματα του Γραφείου Λογοδοσίας της Κυβέρνησης», σημείωσε.
Είναι αβέβαιο εάν τα ποσοστά ετοιμότητας υποδηλώνουν βραχυπρόθεσμη διακύμανση ή έναρξη μίας παρατεταμένης κατάστασης.
Η δήλωση του Schmidt δεν διευκρινίζει την αιτία της μείωσης των ποσοστών ετοιμότητας.
Ωστόσο, στο παρελθόν, η έλλειψη ανταλλακτικών και οι συχνές θραύσεις εξαρτημάτων του κινητήρα πέρα από τις αρχικές προσδοκίες έχουν εντοπιστεί ως πιθανοί παράγοντες.
Εκτός από την έλλειψη ανταλλακτικών και τις συχνές βλάβες των εξαρτημάτων του κινητήρα άλλα ζητήματα που επηρεάζουν τα ποσοστά ετοιμότητας του στόλου F-35 περιλαμβάνουν παρατεταμένους χρόνους επισκευής και ανάγκη για ταχύτερες από τις αναμενόμενες επισκευές ή αντικαταστάσεις των μονάδων ισχύος κινητήρα Pratt & Whitney.
Τα τελευταία χρόνια, τα προβλήματα με τον κινητήρα F135 γίνονται όλο και πιο αισθητά.
Πριν από δύο χρόνια, μια σημαντική καθυστέρηση συντήρησης αποδόθηκε σε πολλά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της φθοράς των θερμοπροστατευτικών επικαλύψεων των πτερυγίων του στροβίλου των κινητήρων.
www.bankingnews.gr
Ωστόσο, ακόμη και μεταξύ των αμερικανικών αρχών η ίδια η κατασκευή του αεροσκάφους εγείρει πολλά ερωτηματικά.
Τον Μάρτιο 2024, το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ ανακοίνωσε την πολυαναμενόμενη είδηση: το F-35 τέθηκε επιτέλους στην παραγωγή.
Αυτό εξέπληξε πολλούς, επειδή η Lockheed Martin έχει ήδη παράγει σχεδόν 1.000 από αυτά τα αεροσκάφη.
Πράγματι, η πρώτη έκδοση του μαχητικού πέμπτης γενιάς, το F-35A, απογειώθηκε το 2006.
Το 2008, δοκίμασαν το F-35B - με σύντομη απογείωση και κάθετη προσγείωση, και το 2010 - το F-35C.
Η παραγωγή ξεκίνησε το 2011, ένα χρόνο αργότερα το μαχητικό έγινε επιχειρησιακό για εκπαιδευτικούς σκοπούς και το 2015 και καθαρά στρατιωτικούς: Πρώτα για το Σώμα Πεζοναυτών, στη συνέχεια για την Πολεμική Αεροπορία και το Ναυτικό των ΗΠΑ.
Αλλά το σχέδιο ήταν πολύ πιο φιλόδοξο: το 2001 υποσχέθηκαν να παράγουν 2852 αεροσκάφη μέχρι το 2010.
Πέρασαν 23 χρόνια, το χαρτοφυλάκιο παραγγελιών, συμπεριλαμβανομένων των ξένων πελατών, έφτασε τις 3.481 μονάδες.
Οι εξαγωγές παίζουν σημαντικό ρόλο: η Ουάσιγκτον, στην πραγματικότητα, είναι ο κύριος χορηγός του προγράμματος, αλλά συμμετέχουν 16 άλλες χώρες: Μεγάλη Βρετανία, Ιταλία, Ολλανδία, Καναδάς, Αυστραλία, Δανία, Νορβηγία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Βέλγιο, Πολωνία, Σιγκαπούρη, Φινλανδία, Γερμανία, Τσεχία και Ελβετία.
Τα εξαρτήματα κατασκευάζονται σε επτά χώρες.
Το γεγονός ότι το μαχητικό κατασκευάστηκε «από όλο τον κόσμο» αντικατοπτρίστηκε στην τιμή.
Το F-35 είναι το πιο ακριβό αεροσκάφος στην ιστορία
Το Αμερικανικό Λογιστικό Επιμελητήριο υπολογίζει το πρόγραμμα σε 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Στο στάδιο ανάπτυξης, η Lockheed Martin σχεδίαζε να τα καταφέρει με ένα ποσό επτά φορές λιγότερο - 233 δισεκατομμύρια.
Το συνολικό κόστος του προγράμματος περιλαμβάνει την παραγωγή, χρήση και συντήρηση του μαχητικού.
Επιπλέον, το κύριο μέρος του κόστους - 1,3 δισεκατομμύρια - πέφτει στη συντήρηση του αεροσκάφους σε κατάσταση λειτουργίας.
Για δύο δεκαετίες, το F-35 έχει γίνει σύμβολο όχι μόνο της δύναμης και της φιλοδοξίας του αμερικανικού στρατιωτικού-βιομηχανικού συγκροτήματος, αλλά και του υψηλού κόστους και της μακροχρόνιας κατασκευής του.
Κάθε ώρα πτήσης κοστίζει στους φορολογούμενους 42.000 δολάρια.
Τα ατυχήματα
Προέκυψαν επίσης πολλά προβλήματα ενώ δεν έλειψαν οι συντριβές των εν λόγω αεροσκαφών.
Τον Δεκέμβριο του 2022, ένα F-35B συνετρίβη κατά τη διάρκεια κάθετης προσγείωσης στο Φορτ Γουόρθ.
Πολλά αεροσκάφη είχαν ατυχήματα λόγω προβλημάτων λογισμικού. Προβλήματα επίσης παρουσιάζονται και στην αορατότητα (stealth).
Προβλήματα παρουσιάστηκαν επίσης στην επίδειξη του πολυδιαφημισμένου κράνους, το οποίο κοστίζει όσο ένα σπορ αυτοκίνητο: 400 χιλιάδες δολάρια.
Και ο πίνακας οργάνων της οθόνης αφής στο πιλοτήριο, σύμφωνα με τους δοκιμαστές, συχνά δεν ανταποκρινόταν στα αγγίγματα —σύμφωνα με ορισμένα δεδομένα, στο 20% των περιπτώσεων.
Όλες αυτές οι αδυναμίες και τα προβλήματα συνθέτουν μια όχι πολύ ρόδινη εικόνα για την Ουάσιγκτον: τα περισσότερα F-35, σύμφωνα με αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, δεν είναι έτοιμα για μάχη.
Γεγονός είναι ότι τόσο το γραφείο προγράμματος όσο και το Πεντάγωνο χρησιμοποιούν τη διατύπωση «ικανά για αποστολή» στις αναφορές τους για την κατάσταση των μαχητικών.
Δηλαδή, το αεροσκάφος μπορεί να πετάξει και να εκτελέσει ορισμένες μάχιμες αποστολές.
Πλήρης ετοιμότητα μάχης σημαίνει πλήρης ικανότητα για αποστολή.
Σύμφωνα με την έκθεση Σεπτεμβρίου του Λογιστικού Επιμελητηρίου, τα αεροσκάφη είναι μερικώς έτοιμα για μάχη - 54,69%, πλήρως έτοιμα για μάχη - 27,75%.
Αυτό είναι πολύ λιγότερο από αυτό που απαιτείται.
Τα προβλήματα με τον κινητήρα
Το F-35 αντιμετωπίζει επιχειρησιακές δυσκολίες και λόγω των προβλημάτων που συνδέονται με τον κινητήρα του.
Aνώτατος αξιωματούχος των ΗΠΑ αποκάλυψε ότι οι κινητήρες Pratt & Whitney F135 που τροφοδοτούν τα μαχητικά αεροσκάφη F-35 παρουσιάζουν πρόβλημα.
Η συνεχής λειτουργία των κινητήρων σε υψηλότερες από τις αναμενόμενες θερμοκρασίες και οι αυξημένες δραστηριότητες συντήρησης και υλικοτεχνικής στήριξης υποβαθμίζουν τα συνολικά ποσοστά ετοιμότητας του F-35.
Ως αποτέλεσμα, ο αμερικανικός στρατός θεωρεί τις προτεινόμενες βελτιώσεις κινητήρα για όλους τους τύπους F-35 Joint Strike Fighter ως κρίσιμες, πρόσθεσε ο αξιωματούχος.
Κορυφαίοι στρατιωτικοί ηγέτες των ΗΠΑ υπογράμμισαν τις αδυναμίες του κινητήρα F135 όταν δικαιολόγησαν την απόφαση να αναληφθεί πρωτοβουλία για την αναβάθμιση του πυρήνα του κινητήρα (ECU) ενώπιον των μελών της υποεπιτροπής της Επιτροπής Ενόπλων Υπηρεσιών της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Στην πρόταση προϋπολογισμού του Πενταγώνου για το οικονομικό έτος 2024, ο στρατός των ΗΠΑ απέρριψε την ιδέα της ανάπτυξης ενός εντελώς νέου κινητήρα για τα F-35, με βάση το Advanced Engine Transition Program (AETP), λόγω υψηλού αναμενόμενου κόστους και τεχνικών προκλήσεων.
Μειωμένη η ζωή του κινητήρα
Ο αμερικανικός στρατός θεωρεί σημαντική μια αναβάθμιση, επειδή το «Σύστημα Διαχείρισης Ισχύος και Θερμικής Διαχείρισης», που κατασκευάστηκε από τη Lockheed Martin, «δεν αποδίδει», οδηγώντας σε μειωμένη διάρκεια ζωής του κινητήρα.
Ο στόλος των μαχητικών αεροσκαφών F-35 του Πενταγώνου διαθέτει μόνο περίπου τα μισά αεροσκάφη που θεωρούνται ικανά για αποστολή, το οποίο είναι σημαντικά μικρότερο από τον στόχο του 65%, σύμφωνα με τον Εκτελεστικό Αξιωματικό του Προγράμματος F-35.
Κατά την πρώτη του εμφάνιση ενώπιον του Κογκρέσου ως εκτελεστικός αξιωματικός του προγράμματος F-35, ο υποστράτηγος της Πολεμικής Αεροπορίας Mike Schmidt εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του που μόνο ο μισός στόλος των Ηνωμένων Πολιτειών Joint Strike Fighter είναι επιχειρησιακός από τον Φεβρουάριο του 2023, κάτι που περιέγραψε ως μη ικανοποιητική εικόνα.
Ο διευθυντής του προγράμματος είπε ότι από τον Φεβρουάριο 2023, ο μέσος μηνιαίος ρυθμός επιχειρησιακών αεροσκαφών στον στόλο με περισσότερα από 540 F-35 είναι 53,1%.
Αυτό δείχνει ότι τα εν λόγω αεροσκάφη μπορούν να εκτελέσουν ορισμένες από τις βασικές αποστολές τους, συμπεριλαμβανομένων των πτήσεων μάχης, εκπαίδευσης, δοκιμών και επίδειξης δύναμης.
Το ποσοστό αυτό υπολείπεται του στόχου του 65%. Σε γραπτή δήλωση, ο Schmidt ανέφερε ότι το ποσοστό των αεροσκαφών που μπορούν να εκτελέσουν τις αποστολές τους, ή το λεγόμενο ποσοστό ικανοτήτων πλήρους αποστολής, ήταν μικρότερο από 30%.
Οι συχνές βλάβες
Ο Schmidt τόνισε πως το τρέχον ποσοστό ετοιμότητας είναι απαράδεκτο και ότι πρωταρχικός του στόχος είναι να το μεγιστοποιήσει.
Πρόσθεσε ότι στοχεύει να αυξήσει τα ποσοστά ετοιμότητας τουλάχιστον κατά 10% εντός του 2024.
«Οι προκλήσεις ετοιμότητας παραμένουν, όπως υποδεικνύεται σε πολλαπλά ευρήματα του Γραφείου Λογοδοσίας της Κυβέρνησης», σημείωσε.
Είναι αβέβαιο εάν τα ποσοστά ετοιμότητας υποδηλώνουν βραχυπρόθεσμη διακύμανση ή έναρξη μίας παρατεταμένης κατάστασης.
Η δήλωση του Schmidt δεν διευκρινίζει την αιτία της μείωσης των ποσοστών ετοιμότητας.
Ωστόσο, στο παρελθόν, η έλλειψη ανταλλακτικών και οι συχνές θραύσεις εξαρτημάτων του κινητήρα πέρα από τις αρχικές προσδοκίες έχουν εντοπιστεί ως πιθανοί παράγοντες.
Εκτός από την έλλειψη ανταλλακτικών και τις συχνές βλάβες των εξαρτημάτων του κινητήρα άλλα ζητήματα που επηρεάζουν τα ποσοστά ετοιμότητας του στόλου F-35 περιλαμβάνουν παρατεταμένους χρόνους επισκευής και ανάγκη για ταχύτερες από τις αναμενόμενες επισκευές ή αντικαταστάσεις των μονάδων ισχύος κινητήρα Pratt & Whitney.
Τα τελευταία χρόνια, τα προβλήματα με τον κινητήρα F135 γίνονται όλο και πιο αισθητά.
Πριν από δύο χρόνια, μια σημαντική καθυστέρηση συντήρησης αποδόθηκε σε πολλά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της φθοράς των θερμοπροστατευτικών επικαλύψεων των πτερυγίων του στροβίλου των κινητήρων.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών