Σχετικά Άρθρα
Χάος και 100 εκατ. χαμένες θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ - Ζοφερή προειδοποίηση Sanders για την τεχνητή νοημοσύνη
Μνήμες του 2000 με τη «φούσκα» του dotcom ξυπνούν, με τη μόνη διαφορά ότι τώρα τα νούμερα είναι αστρονομικά. Οι αποτιμήσεις των εταιρειών ΑΙ (artificial intelligence - τεχνητή νοημοσύνη) έχουν εκτοξευθεί εν μέσω επενδυτικής φρενίτιδας. Είναι χαρακτηριστικό ότι δέκα ζημιογόνες νεοφυείς επιχειρήσεις τεχνητής νοημοσύνης έχουν αποκτήσει συνολική αποτίμηση σχεδόν 1 τρισ. δολαρίων μέσα στους τελευταίους 12 μήνες. Πρόκειται για μια πρωτοφανή αύξηση, που εντείνει τους φόβους για μεγάλη «φούσκα» στις ιδιωτικές αγορές, κάτι που θα μπορούσε να μεταδοθεί και στην ευρύτερη οικονομία.
Πιο αναλυτικά, οι OpenAI, Anthropic και η xAI του Elon Musk έχουν δει τις αξίες τους να αναπροσαρμόζονται προς τα πάνω επανειλημμένα τον τελευταίο χρόνο, εν μέσω ενός κύματος επενδυτικού ενθουσιασμού γύρω από τις νεοφυείς εταιρείες AI. Μικρότερες εταιρείες που αναπτύσσουν εφαρμογές AI έχουν επίσης εκτοξευθεί, ενώ πιο καθιερωμένα start-up, όπως η Databricks, έχουν γνωρίσει άνοδο μετά την ενσωμάτωση της τεχνολογίας.
Οι Αμερικανοί επενδυτές επιχειρηματικού κεφαλαίου (VCs) έχουν δαπανήσει 161 δισ. δολάρια φέτος για μια τεχνολογία της οποίας οι οικονομικές αποδόσεις δεν έχουν ακόμη συμβαδίσει με τις προσδοκίες. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στα δύο τρίτα των συνολικών τους δαπανών, σύμφωνα με τα στοιχεία της PitchBook.
Η μερίδα του λέοντος σε 10 εταιρείες
Το μεγαλύτερο μέρος των επενδύσεων έχει κατευθυνθεί σε μόλις δέκα εταιρείες AI — τις Perplexity, Anysphere, Scale AI, Safe Superintelligence, Thinking Machines Lab, Figure AI, Databricks, καθώς και τις OpenAI, Anthropic και xAI. Αυτό έχει αυξήσει τη συνολική τους αποτίμηση κατά σχεδόν 1 τρισ. δολάρια, σύμφωνα με υπολογισμούς των Financial Times.
«Φυσικά υπάρχει φούσκα», δήλωσε ο Hemant Taneja, διευθύνων σύμβουλος της General Catalyst, που συγκέντρωσε πέρυσι κεφάλαια 8 δισ. δολαρίων και έχει επενδύσει στις Anthropic και Mistral. «Οι φούσκες είναι καλές. Οι φούσκες ευθυγραμμίζουν το κεφάλαιο και το ταλέντο γύρω από μια νέα τάση — δημιουργούν κάποιες απώλειες, αλλά παράλληλα γεννούν νέες, ανθεκτικές επιχειρήσεις που αλλάζουν τον κόσμο»
Ξυπνούν μνήμες από τη «φούσκα» του dotcom το 2000
Η τεχνολογία έχει περάσει από κύκλους άνθησης και κατάρρευσης. Η «φούσκα» του dotcom το 2000 κατέστρεψε μια ολόκληρη γενιά διαδικτυακών εταιρειών, ενώ οι επενδυτές εξακολουθούν να μετρούν τις απώλειες από το κύμα επενδύσεων σε λογισμικό που τροφοδοτήθηκε από τα χαμηλά επιτόκια και σταμάτησε απότομα το 2022.
Ωστόσο, η τρέχουσα κλίμακα επενδύσεων είναι διαφορετικού μεγέθους. Οι VCs επένδυσαν 10,5 δισ. δολάρια σε εταιρείες διαδικτύου το 2000 — περίπου 20 δισ. δολάρια σε σημερινές τιμές. Το 2021, είχαν επενδύσει 135 δισ. δολάρια σε εταιρείες λογισμικού ως υπηρεσία (SaaS), σύμφωνα με την PitchBook. Το 2025, προβλέπεται να δαπανήσουν πάνω από 200 δισ. δολάρια για εταιρείες AI.
«Περάσαμε από την απραξία στην έκρηξη των “ζωωδών ενστίκτων” μέσα σε λίγους μήνες», δήλωσε στέλεχος αμερικανικής επενδυτικής εταιρείας. «Είναι FOMO (Fear of Missing Out — φόβος μην μείνουμε εκτός)».
Οι επενδυτές είναι αισιόδοξοι ότι η τεχνολογία θα ανοίξει νέες αγορές πολλών τρισεκατομμυρίων, από τον αυτοματοποιημένο προγραμματισμό μέχρι τη συντροφική AI. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι μια τεχνολογία που «προσθέτει ένα μηδενικό σε καθετί», λέει ο Sameer Dholakia της Bessemer Venture Partners.
Μη ρεαλιστικές αποτιμήσεις
Ωστόσο, υπάρχουν ανησυχίες ότι οι ανεξέλεγκτες δαπάνες έχουν οδηγήσει σε μη ρεαλιστικές αποτιμήσεις.
Νεοφυείς επιχειρήσεις με ετήσια επαναλαμβανόμενα έσοδα γύρω στα 5 εκατ. δολάρια ζητούν αποτιμήσεις άνω των 500 εκατ. δολαρίων, σύμφωνα με ανώτερο στέλεχος επενδυτικής εταιρείας της Silicon Valley. Η αποτίμηση επιχειρήσεων 100 φορές πάνω από τα έσοδά τους υπερβαίνει ακόμη και τα υπερβολικά επίπεδα του 2021. «Ακόμη και στην εποχή των μηδενικών επιτοκίων, αυτές οι αποτιμήσεις θα ήταν 250–300 εκατ. δολάρια», πρόσθεσε.
«Η αγορά επενδύει σαν να είναι όλες αυτές οι εταιρείες εξαιρέσεις. Συνήθως δεν λειτουργεί έτσι», είπε.
Οι VCs συνήθως περιμένουν να χάσουν χρήματα στις περισσότερες επενδύσεις τους, αλλά να αποκομίσουν τεράστια κέρδη από μία ή δύο που θα ξεχωρίσουν.
«Θα υπάρξουν θύματα, όπως πάντα στον χώρο της τεχνολογίας», δήλωσε ο Marc Benioff, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Salesforce, που έχει επενδύσει σημαντικά στην AI. Ο ίδιος υπολογίζει ότι περίπου 1 τρισ. δολάρια επενδύσεων στην AI μπορεί να χαθεί, αλλά εκτιμά πως η τεχνολογία θα δημιουργήσει αξία δεκαπλάσια. «Ο μόνος τρόπος που ξέρουμε για να φτιάξουμε σπουδαία τεχνολογία είναι να πετάμε όσο περισσότερα γίνεται στον τοίχο, να βλέπουμε τι κολλάει, και μετά να επικεντρωνόμαστε στους νικητές», πρόσθεσε.
Ο Sam Altman, επικεφαλής της OpenAI, υποστηρίζει επίσης ότι η προσπάθεια δημιουργίας τεχνητής γενικής νοημοσύνης (AGI) -ικανής να ανταγωνίζεται τους ανθρώπους σε όλες τις οικονομικά χρήσιμες δραστηριότητες- θα αποφέρει τεράστια οφέλη, ακόμη κι αν υπάρξει σπατάλη κεφαλαίων στην πορεία.
«Μπορεί να είναι ανάλογο με την εποχή του Internet 1.0», δήλωσε ο Lucas Swisher της Coatue, επενδυτής σε OpenAI, Databricks και SpaceX. «Τότε, λίγες εταιρείες όπως η Google και η Meta αναπτύχθηκαν εκρηκτικά και κατέληξαν να ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος των αγορών τους». Πρόσθεσε: «Αυτή τη φορά βλέπουμε ότι μόνο λίγες εταιρείες έχουν σημασία — είναι σαν μαύρες τρύπες που απορροφούν τα πάντα γύρω τους. Ίσως να είναι 15 εταιρείες τώρα αντί για πέντε».
Κίνδυνος μετάδοσης
Την ίδια στιγμή, η αυξανόμενη επιρροή ιδιωτικών start-up όπως η OpenAI στις δημόσιες αγορές αυξάνει τον κίνδυνο μετάδοσης εάν οι προβλέψεις τους αποτύχουν. Οι μετοχές των AMD, Nvidia, Broadcom και Oracle κέρδισαν εκατοντάδες δισ. δολάρια σε κεφαλαιοποίηση μετά τις συμφωνίες τους για παροχή υπολογιστικής ισχύος στην OpenAI τις τελευταίες εβδομάδες. Αν δεν ξεκαθαριστούν τα ερωτήματα γύρω από τη ζημιογόνο start-up και την ικανότητά της να πληρώσει, αυτά τα κέρδη μπορεί να εξαφανιστούν, παρασύροντας την αγορά προς τα κάτω.
Τρία χρόνια μετά την κυκλοφορία του ChatGPT, τα ετήσια έσοδα της OpenAI έχουν φτάσει τα 13 δισ. δολάρια — ένας ρυθμός ανάπτυξης πρωτοφανής για start-up.
Ωστόσο, η OpenAI και οι ανταγωνιστές της βρίσκονται σε μια εξαιρετικά δαπανηρή κούρσα για την εκπαίδευση όλο και πιο προηγμένων μοντέλων, πράγμα που σημαίνει ότι ο δρόμος προς την κερδοφορία θα είναι πιθανότατα πιο μακρύς από ό,τι για τις προηγούμενες γενιές start-up.
Οι συμφωνίες με τους κατασκευαστές τσιπ, όπως και οι επενδύσεις των VC, αποτελούν στοίχημα ότι η ζήτηση για AI θα συνεχίσει την εκρηκτική της πορεία, ενισχυμένη από ερευνητικές ανακαλύψεις και νέα προϊόντα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών