Ο οικονομολόγος, Daniel Lacalle, υπογραμμίζει πως «έφτασε η ώρα, η Fed να σταματήσει να βλάπτει τους Αμερικανούς»
Σχετικά Άρθρα
Ανατροπή - Το παραμύθι της ανεξαρτησίας της Fed και το τέλος του Powell – Ο άνθρωπος του Trump που θα ξαναγράψει τους κανόνες
Κόλαφος για τη Fed εμφανίζεται με άρθρο του ο οικονομολόγος Daniel Lacalle, υπογραμμίζοντας ότι τόσο η πρόσφατη εκτίναξη του πληθωρισμού όσο και μείωση των νέων θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ οφείλονται, σε πολύ σημαντικό βαθμό, στην αμερικανική κεντρική τράπεζα.
Οι πολιτικές της Fed από το 2021 αποκαλύπτουν ένα εφιαλτικό «φαινόμενο εκκρεμούς»: πρώτα, η εύκολη πρόσβαση σε χρήμα και η ιστορική διεύρυνση της ρευστότητας τροφοδότησαν ανεξέλεγκτο πληθωρισμό… Στη συνέχεια, οι ταχείες αυξήσεις επιτοκίων επηρέασαν αρνητικά τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, καθώς και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ιδιαίτερα για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και τις οικογένειες.
Το 2021, η μεγαλύτερη νομισματική επέκταση των τελευταίων δεκαετιών προκάλεσε πληθωριστική έκρηξη που ήταν ιδιαίτερα αρνητική για τους μισθωτούς και τις μικρές επιχειρήσεις. Μια τεράστια αύξηση επιτοκίων επιδείνωσε αυτήν την αρνητική επίδραση.
Η Fed… απέτυχε
Η έκθεση για τις θέσεις εργασίας του Αυγούστου αποκαλύπτει την αποτυχία της Fed να ισορροπήσει την εντολή της. Η Fed φάνηκε να αγνοεί ακόμη και το δικό της Beige Book, το οποίο προειδοποιούσε για αδυναμία της αγοράς εργασίας για μήνες.
Το Beige Book της Fed προειδοποίησε για πρώτη φορά για αδύναμη αγορά εργασίας τον Απρίλιο του 2025 και συνέχισε να επισημαίνει τις προκλήσεις στην αγορά εργασίας τον Μάιο και τον Ιούνιο. Το Beige Book Απριλίου σήμανε επίπεδη οικονομική δραστηριότητα και αργή ζήτηση εργασίας, επισημαίνοντας αδυναμία για νέους εργαζόμενους όπως οι απόφοιτοι, με ορισμένες περιοχές να καταγράφουν μικρές μειώσεις σε θέσεις εργασίας και επιχειρηματική δραστηριότητα. Ωστόσο, παρά την προφανή αρνητική επίδραση των υψηλών επιτοκίων, η Fed αποφάσισε να τα διατηρήσει αμετάβλητα ακόμη και όταν οι πληθωριστικές πιέσεις αποδείχθηκαν ανύπαρκτες. Μεταξύ Απριλίου και Ιουλίου, οι μηνιαίες τιμές του δείκτη CPI και του βασικού CPI δεν έδειξαν πληθωριστικές πιέσεις από δασμούς.
Μόλις 22.000 θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν τον Αύγουστο. Αν και ο αριθμός αυτός φαίνεται ο πιο χαμηλός από την ανάκαμψη μετά την πανδημία, πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι περιλαμβάνει και μείωση 15.000 θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα. Η μείωση των δημόσιων θέσεων είναι απαραίτητη για την οικονομική ανάκαμψη, και το 2025 είχαμε περικοπή 97.000 θέσεων, ενώ την περίοδο 2021-2024 καταγράφηκαν μηνιαίες αυξήσεις 50.000 θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα. Το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο 4,3%, μια μικρή άνοδος σε σύγκριση με το 6,9% του Καναδά και το 6,2% της ευρωζώνης, αλλά ανησυχητική γιατί η αύξηση αυτή ήταν περιττή.
Ο ιδιωτικός τομέας σηκώνει όλο το βάρος
Ο Claudio Borio της BIS, καθώς και οι Congdon και Castaneda, έχουν αποδείξει ότι η έκρηξη του πληθωρισμού από το 2021 έως το 2023 συνδέθηκε σαφώς με πρωτοφανή νομισματική επέκταση, προερχόμενη από κυβερνητικές δαπάνες και χαλαρή πολιτική της Fed. Η χαλαρή πολιτική της Fed, με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια και τρισεκατομμύρια σε αγορές περιουσιακών στοιχείων, οδήγησε σε αύξηση της προσφοράς χρήματος που ξεπέρασε την πραγματική οικονομική δραστηριότητα. Όπως έχει δείξει ο Borio, σε περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού υπάρχει σαφής σύνδεση μεταξύ ταχείας αύξησης της προσφοράς χρήματος και εκρήξεων τιμών. Η κύρια αιτία της πληθωριστικής έκρηξης δεν προήλθε από προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού, αλλά από μαζική, συντονισμένη νομισματική επέκταση και χρηματοδότηση ελλείμματος.
Μόλις ο πληθωρισμός παγιώθηκε, η Fed αντέδρασε με γρήγορες και σημαντικές αυξήσεις επιτοκίων, ωθώντας τα πολύ πάνω από το εκτιμώμενο «ουδέτερο» επίπεδο. Μελέτες δείχνουν ότι για κάθε αύξηση 100 μονάδων βάσης πάνω από το ουδέτερο επιτόκιο, η ανάπτυξη θέσεων εργασίας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (SMEs) μειώνεται κατά 0,5 έως 1,5 ποσοστιαίες μονάδες. Οι SMEs, που δεν διαθέτουν τη δύναμη αγοράς των μεγάλων επιχειρήσεων, είναι ιδιαίτερα ευάλωτες: τα υψηλότερα κόστη δανεισμού αναγκάζουν πολλές να παγώσουν τις προσλήψεις, να απολύσουν εργαζόμενους ή ακόμα και να κλείσουν. Τα υψηλά επιτόκια έχουν οδηγήσει σε απώλεια δεκάδων χιλιάδων θέσεων εργασίας στις SMEs τον περασμένο χρόνο. Η κυβέρνηση δεν επηρεάστηκε από τον πληθωρισμό και τις αυξήσεις επιτοκίων. Η κυβέρνηση Biden συνέχισε να αυξάνει τις δημόσιες δαπάνες, το έλλειμμα και τις θέσεις εργασίας στον δημόσιο τομέα, ενώ οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αντιμετώπιζαν ταυτόχρονα τα αρνητικά αποτελέσματα του πληθωρισμού και των υψηλών επιτοκίων. Πρόκειται για σαφή περίπτωση «crowding out» του ιδιωτικού τομέα.
Για τα νοικοκυριά, τα υψηλά επιτόκια αυξάνουν τις δόσεις στεγαστικών δανείων, πιστωτικών καρτών και δανείων αυτοκινήτων, πιέζοντας μεγάλο μέρος των νοικοκυριών που βασίζονται σε δανεισμό για τις καθημερινές ανάγκες. Η κατανάλωση, που αποτελεί το 70% του ΑΕΠ των ΗΠΑ, έχει εμφανώς υποστεί πλήγμα, καθώς τα πραγματικά διαθέσιμα εισοδήματα δεν επαρκούν για να καλύψουν τις αυξημένες τιμές και το κόστος εξυπηρέτησης χρεών.
Διπλό σοκ - Πώς η Fed προκάλεσε τη βουτιά στις θέσεις εργασίας
Με την καθυστερημένη αντίδραση στον πληθωρισμό και στη συνέχεια τη διατήρηση υπερβολικά περιοριστικών επιτοκίων ενώ η αγορά εργασίας επιβραδύνονταν, η Fed επέφερε «διπλό σοκ» στους εργαζόμενους Αμερικανούς.
Πρώτα, η χαλαρή πολιτική διέβρωσε τη αγοραστική δύναμη και τις αποταμιεύσεις μέσω του πληθωρισμού. Στη συνέχεια, η επιθετική σύσφιξη περιόρισε τον δανεισμό, την κατανάλωση και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ιδιαίτερα για εκείνους που ήταν λιγότερο ικανοί να προσαρμοστούν—οικογένειες και μικρές επιχειρήσεις.
Όλο το βάρος της νομισματικής διόρθωσης επωμίστηκε ο ιδιωτικός τομέας. Αντί να δημιουργήσει ομαλή μετάβαση, η Fed μετέθεσε το κόστος αντιμετώπισης του πληθωρισμού στα νοικοκυριά και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Με τα πραγματικά κέρδη των μισθών να εξανεμίζονται από τα υψηλά έξοδα επιτοκίων και τη δημιουργία θέσεων εργασίας να επιβραδύνεται, η πολιτική απάντηση συνεχίζει να επιβαρύνει τους τομείς που είναι κρίσιμοι για ευρεία ευημερία.
Από το 2021 και μετά… μόνο λάθη
Η ιστορία της νομισματικής πολιτικής των ΗΠΑ από το 2021 είναι μια ακολουθία βίαιων λαθών. Πρώτα, η Fed έσπειρε τη φωτιά του πληθωρισμού με υπερβολική ρευστότητα. Τώρα, κινδυνεύει να επιδεινώσει την κρίση των θέσεων εργασίας διατηρώντας τα επιτόκια αδικαιολόγητα υψηλά.
Οι συνέπειες είναι σαφείς: καταστραμμένες θέσεις εργασίας στις SMEs, εξασθενημένα οικογενειακά οικονομικά και μια οικονομία παγιδευμένη σε έναν κύκλο αβεβαιότητας και χαμένων ευκαιριών.
Ευτυχώς, οι πολιτικές της πλευράς προσφοράς, οι φορολογικές μειώσεις και η απελευθέρωση κανονισμών κρατούν ζωντανή την οικονομία. Ήρθε η ώρα, η Fed να σταματήσει να βλάπτει τους Αμερικανούς.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών