Σκληρή κριτική στην ΕΕ άσκησε ο νομπελίστας οικονομολόγος, Joseph Stiglitz, αναφερόμενος στην εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ, σχολιάζοντας μάλιστα ότι οι Βρυξέλλες θα έπρεπε να είχαν πάρει το μάθημα τους από την πρώτη θητεία του Donald Trump.
Ειδικότερα, ο Stiglitz -μιλώντας στο CNBC στο πλαίσιο του ετήσιου φόρουμ Ambrosetti στην Ιταλία- υποστήριξε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση απέκτησε «κακή συμφωνία» δεδομένων των επιπέδων εμπορίου μεταξύ των δύο εταίρων. Οι οικονομολόγοι και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν εκφράσει παρόμοιες ανησυχίες ότι η ΕΕ βγήκε σε μειονεκτική θέση στη συμφωνία, ακόμα κι αν απέφυγε τον χειρότερο συντελεστή δασμού 30%.
«[Η ΕΕ] μπορεί να εκμεταλλεύεται στο έπακρο μια κακή κατάσταση, αλλά δεν πρόκειται μόνο για εμπόριο», είπε ο Stiglitz. «Η Ευρώπη θα έπρεπε να είχε πάρει την καλύτερη συμφωνία. Η Ευρώπη πήρε μια κακή συμφωνία, απόλυτα. Αλλά περί τίνος επρόκειτο; Άμυνα. Η Ευρώπη είναι σε πόλεμο. Το ξέρουν. Οι ΗΠΑ ξέρουν ότι είναι σε πόλεμο. Η Ευρώπη δεν έχει αποκτήσει την αμυντική ικανότητα να πολεμήσει μόνη της».
«Όλοι θα έπρεπε να είχαν καταλάβει ότι οι ΗΠΑ δεν ήταν αξιόπιστος εταίρος το 2017, όταν ανέλαβε την εξουσία ο Trump, αλλά δεν έλαβαν υπόψη τους αυτό το μάθημα. Και αυτή είναι η καλύτερη συμφωνία που μπορούσαν να πετύχουν», υποστήριξε.
Το μήνυμα για τους επενδυτές ομολόγων
Εν τω μεταξύ, ο Stiglitz απηύθυνε αυστηρή προειδοποίηση προς τους επενδυτές ομολόγων, επισημαίνοντας ότι δεν έχουν αποτιμήσει πλήρως τη δημοσιονομική πρόκληση που αντιμετωπίζει η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. «Νομίζω ότι θα μπορέσουμε να χρηματοδοτήσουμε την κυβέρνηση των ΗΠΑ», δήλωσε ο Stiglitz στον Steve Sedgwick του CNBC την Παρασκευή, στο ετήσιο φόρουμ Ambrosetti στην Ιταλία. Παρόλα αυτά πρόσθεσε ότι ένας «πραγματικός δείκτης ότι η αγορά δεν θεωρεί πως τα πράγματα διαχειρίζονται σωστά» αντικατοπτρίζεται σε έναν υπολογισμό των πραγματικών επιτοκίων για τα επόμενα 10 χρόνια, τα οποία έχουν αυξηθεί από 2% περίπου σε 2,5%.
«Συμφωνώ με αυτήν την άποψη και πιστεύω ότι οι αγορές αντιδρούν αργά», είπε ο Stiglitz. «Δεν έχουν ακόμη λάβει πλήρως υπόψη, για παράδειγμα, τον ισχυρισμό του [προέδρου των ΗΠΑ, Donald] Trump ότι τα έσοδα από δασμούς θα χρηματοδοτήσουν το έλλειμμα. Αυτό που δεν καταλαβαίνει είναι ότι χρειάζεται χρόνος για τις επιχειρήσεις να αναπροσαρμόσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους, και επομένως, βραχυπρόθεσμα, συνεχίζουν με την παλιά αλυσίδα εφοδιασμού και πληρώνουν τους δασμούς σε υψηλό συντελεστή».
«Αλλά ξέρετε, είναι σαν τη βαρύτητα. Οι επιχειρήσεις θα βρουν τον τρόπο να εισάγουν αγαθά με τον χαμηλότερο δασμό, και μόλις συμβεί αυτό, οι δασμοί θα μειωθούν», συνέχισε ο Stiglitz. «Οπότε πιστεύω ότι η χρηματοοικονομική θέση των ΗΠΑ θα είναι χειρότερη από αυτές τις απλές προβλέψεις που βλέπουμε προς το παρόν, με τα έσοδα από δασμούς αρκετά υψηλά».
Ανησυχίες για το έλλειμμα
Οι αποδόσεις των παγκόσμιων μακροχρόνιων ομολόγων υποχώρησαν κατά το δεύτερο μισό της εβδομάδας, έπειτα από μια σειρά αξιοσημείωτων υψηλών τιμών την Τρίτη (2/9/2025). Αυτό περιλάμβανε το 30ετές αμερικανικό κρατικό ομόλογο, το οποίο άγγιξε προσωρινά το 5%, αφού οι αγορές ανησύχησαν από μια απόφαση του ομοσπονδιακού εφετείου που έκρινε ότι οι περισσότεροι δασμοί του Trump στις εισαγωγές είναι παράνομοι. Η απόφαση αύξησε την πιθανότητα η Ουάσιγκτον να πρέπει να επιστρέψει δισεκατομμύρια δολάρια που εισπράχθηκαν από αυτούς τους δασμούς.
Οι ανησυχίες για την πορεία των δημοσιονομικών των ΗΠΑ έχουν αυξηθεί φέτος, καθώς αρκετές αναλύσεις δείχνουν ότι τα σχέδια προϋπολογισμού του Trump προσθέτουν τρισεκατομμύρια στο έλλειμμα την επόμενη δεκαετία, σε μια περίοδο που ήδη ξεπερνά το 6% του ΑΕΠ.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών