Τον κώδωνα του κινδύνου για «χάος» και «καταστροφή» στην αμερικανική οικονομία από τις παρεμβάσεις του Αμερικανού προέδρου, Donald Trump, στη Fed κρούουν 94 οικονομολόγοι, οι οποίοι συμμετείχαν σε έρευνα των Financial Times. Σύμφωνα με τους ίδιους, οι επενδυτές υποτιμούν τις απειλές Trump και τους κινδύνους που απορρέουν και περιλαμβάνουν υψηλότερο πληθωρισμό και απώλεια εμπιστοσύνης στο αμερικανικό κρατικό χρέος.
Οι παρεμβάσεις του Αμερικανού προέδρου εναντίον της ισχυρότερης κεντρικής τράπεζας στον κόσμο έχουν προκαλέσει φόβους ότι οι εξουσίες της Fed να καθορίζει τα επιτόκια προκειμένου να συγκρατεί τον πληθωρισμό θα υπονομευθούν. Στην έρευνα 94 οικονομολόγων από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, πολλοί εξέφρασαν ανησυχία ότι οι επιθέσεις θα οδηγήσουν σε μόνιμη στροφή της Fed προς την προτεραιοποίηση της απασχόλησης και της μείωσης του κόστους δανεισμού του κράτους, μόλις λήξει του χρόνου η θητεία του προέδρου Jay Powell.
«Η Fed θα μετατραπεί σε μαριονέτα της κυβέρνησης», δήλωσε η Christiane Baumeister, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο Notre Dame, που συμμετείχε στην έρευνα. Άλλοι συμμετέχοντες χαρακτήρισαν τις προοπτικές της αμερικανικής νομισματικής πολιτικής ως «φρικτές», «χάος» και «καταστροφή».
Οι επιθέσεις Trump στη Fed
Ο Trump έχει επανειλημμένα επιτεθεί στη Fed από την αρχή της δεύτερης θητείας του, αποκαλώντας τον Powell «ανόητο» για την άρνησή του να μειώσει τα επιτόκια φέτος.
Ο Λευκός Οίκος κλιμάκωσε τις επιθέσεις του στα τέλη Αυγούστου, ανακοινώνοντας την άμεση απόλυση της διοικήτριας της Fed, Lisa Cook. Η Cook αρνήθηκε να αποχωρήσει και μεταφέρει τη μάχη με τον Trump στα δικαστήρια, σε μια υπόθεση που, σύμφωνα με νομικούς, θα αποτελέσει δοκιμασία για το πόση δύναμη μπορεί να ασκήσει ο Λευκός Οίκος στην κεντρική τράπεζα.
Πλήγμα για την αξιοπιστία της Fed
Στην ηλεκτρονική έρευνα που πραγματοποιήθηκε μεταξύ Τετάρτης και Παρασκευής της περασμένης εβδομάδας, 89 από τους 94 συμμετέχοντες προειδοποίησαν ότι η αντιπαράθεση έχει ήδη πλήξει την αξιοπιστία της Fed.
Πάνω από το ένα τέταρτο των οικονομολόγων φοβάται ότι μέχρι τη λήξη της θητείας του Trump το 2029, η Fed δεν θα μπορεί να εκπληρώνει την εντολή της να καθορίζει τα επιτόκια των ΗΠΑ ανεξάρτητα από πολιτικές πιέσεις, αν και το 45% θεωρεί ότι είναι πολύ νωρίς για να προβλεφθεί η κατάσταση της τράπεζας τότε.
Πάνω από το ένα πέμπτο (28%) εμφανίζεται συγκρατημένα αισιόδοξο, προβλέποντας ότι, παρόλο που η ανεξαρτησία της Fed θα έχει περιοριστεί μέχρι το 2029, θα συνεχίσει να κάνει τη δουλειά της. Το Κογκρέσο παρέχει περιορισμούς στην εξουσία του Λευκού Οίκου, καθώς απαιτείται πλειοψηφία στη Γερουσία για την έγκριση των προεδρικών διορισμών ανώτερων αξιωματούχων και για την έγκριση αλλαγών στη διακυβέρνηση της κεντρικής τράπεζας. Ακρόαση για τον τελευταίο υποψήφιο του Trump για κυβερνήτη, τον Stephen Miran, έχει οριστεί για την Πέμπτη.
Η πλειοψηφία (52%) των ερωτηθέντων αναμένει ότι η κατεύθυνση της Fed θα αλλάξει ήδη από του χρόνου, μετά τη λήξη της θητείας του Powell, προβλέποντας ότι η κεντρική τράπεζα θα δώσει τότε μεγαλύτερη έμφαση στο χαμηλότερο κόστος δανεισμού του κράτους και στην απασχόληση, «σε βάρος της σταθερότητας των τιμών».
Υπάρχει συναίνεση μεταξύ των οικονομολόγων ότι οι επιθέσεις του Trump -εάν οδηγήσουν σε αποδυνάμωση της ανεξαρτησίας της κεντρικής τράπεζας- θα προξενήσουν ζημιά στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. «Είναι ένα πεδίο όπου οι περισσότεροι οικονομολόγοι συμφωνούν», δήλωσε ο Rüdiger Bachmann, καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Michigan, προσθέτοντας ότι η ανεξαρτησία της Fed «οδηγεί σε χαμηλότερο και πιο σταθερό πληθωρισμό και χρηματοπιστωτική σταθερότητα».
Σύμφωνα με το 42% των συμμετεχόντων, οι επιθέσεις του Trump κινδυνεύουν να απελευθερώσουν ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις. Άλλο ένα 35% δήλωσε ότι η μεγαλύτερη απειλή είναι η πιθανή απώλεια εμπιστοσύνης των επενδυτών στα αμερικανικά ομόλογα.
Μόνο ένας συμμετέχων δήλωσε ότι οι επιθέσεις του Trump στην ανεξαρτησία της Fed δεν συνιστούν «ουσιαστικό κίνδυνο» για την οικονομία.
Η μάχη για τα επιτόκια
Η Fed έχει το δικαίωμα να καθορίζει τα επιτόκια ανεξάρτητα από πολιτικές πιέσεις από το 1951. Αν και αρκετοί Αμερικανοί πρόεδροι έχουν κατά καιρούς ζητήσει χαμηλότερα επιτόκια, κανείς δεν υπήρξε τόσο επιθετικός όσο ο Trump. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ θέλει τα επιτόκια στο 1% για να ενισχύσει την οικονομία και να μειώσει το κόστος αναχρηματοδότησης του κράτους κατά «εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια».
«Για να κατανοήσουμε τους κινδύνους που αναλαμβάνει ο Λευκός Οίκος επιχειρώντας να υποτάξει την κεντρική τράπεζα, δεν χρειάζεται να κοιτάξουμε πιο μακριά από την Τουρκία», δήλωσε ο Moritz Kraemer, επικεφαλής οικονομολόγος της γερμανικής τράπεζας LBBW, προσθέτοντας ότι το δολάριο «έχει περισσότερη αξιοπιστία να χάσει» σε σχέση με την τουρκική λίρα. Ο Karsten Junius, της ιδιωτικής τράπεζας J Safra Sarasin, δήλωσε ότι η Fed θα πρέπει να «παλέψει για την επιβίωσή της ή να διακινδυνεύσει μια κρίση του δολαρίου».
Οι επενδυτές υποτιμούν τις απειλές Trump
Προηγούμενες απειλές για απόλυση του Powell είχαν προκαλέσει ισχυρή αντίδραση από τις αγορές, αλλά η είδηση της απόλυσης της Cook έγινε δεκτή με αδιαφορία.
Το 82% των συμμετεχόντων στην έρευνα των FT είναι πεπεισμένο ότι οι χρηματοπιστωτικές αγορές έχουν μέχρι στιγμής αποτιμήσει μόνο μερικώς ή οριακά τις παρεμβάσεις του Λευκού Οίκου στη Fed, ενώ άλλο ένα 12% πιστεύει ότι οι επιθέσεις δεν έχουν αποτιμηθεί καθόλου προς το παρόν. «Οι χρηματοπιστωτικές αγορές ίσως να μην αντιδράσουν αρκετά για να κάνει διαφορά», δήλωσε ο Derek Tang της LH Meyer, προσθέτοντας ότι η επιτυχία του Trump να απειλεί τη Fed «μπορεί απλώς να ενθαρρύνει επιθέσεις και σε άλλες κεντρικές τράπεζες».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών