Κάποια πράγματα αλλάζουν, αλλά οι άνθρωποι, ο Θεός να τους έχει καλά, όχι…
Πώς καταλαβαίνει κανείς πότε μια φούσκα έχει σκάσει; Πριν από 25 χρόνια, μια πολυετής άνοδος των αμερικανικών μετοχών έφτασε στο αποκορύφωμά της και άρχισε μια απότομη πτώση που τελικά θα εξαφάνιζε το 77% της αξίας του Nasdaq μέσα σε δύο χρόνια.
Σήμερα, η φούσκα του dotcom έχει γίνει συνώνυμο της απερίσκεπτης αισιοδοξίας για τις νέες τεχνολογίες και της τυφλής απληστίας.
Οι επενδυτές που έριχναν χρήματα σε προφανώς μη κερδοφόρες διαδικτυακές εταιρείες ήταν τόσο πολλοί, που ήταν αναπόφευκτο οι αγορές να καταρρεύσουν.
Αλλά αν ρίξουμε μια ματιά στο τι έλεγαν τότε οι αναλυτές, γίνεται σαφές ότι ο εντοπισμός της ακριβούς στιγμής που η φούσκα έσκασε ήταν πολύ πιο δύσκολος απ’ όσο φαίνεται εκ των υστέρων.
Παρότι οι ρυθμιστικές αρχές προειδοποιούσαν, εφημερίδες της εποχής, όπως οι Financial Times, ήταν γεμάτες με άρθρα για τον «Nasdaq» που έφτανε σε «ιλιγγιώδη ύψη».
Ακόμη και πέντε εβδομάδες αφότου ο δείκτης είχε αρχίσει να καταρρέει, υπήρχαν αισιόδοξες εκθέσεις για «αγορές που ανακτούν την ψυχραιμία τους» και «παρατεταμένη ανάκαμψη».
Αυτή η ιστορία φαίνεται ιδιαίτερα επίκαιρη αυτή την εβδομάδα. Παρότι ο S&P 500 κατέγραψε νέο ιστορικό υψηλό πριν από λιγότερο από τρεις εβδομάδες, οι παγκόσμιες αγορές βρίσκονται σε αναταραχή λόγω των αλλοπρόσαλλων δασμολογικών αποφάσεων του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump, ενώ ορισμένοι βασικοί οικονομικοί δείκτες δείχνουν ξεκάθαρα σημάδια επιβράδυνσης.
Η εμπιστοσύνη των Αμερικανών καταναλωτών μειώνεται και οι βιομηχανικές παραγγελίες έχουν καταρρεύσει.
Μέχρι το μεσημέρι της Παρασκευής στις ΗΠΑ, ο S&P 500 είχε χάσει όλα τα κέρδη που είχε σημειώσει μετά τις προεδρικές εκλογές.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό για όσους βλέπουν ομοιότητες με το 2000 είναι το γεγονός ότι οι «Επτά Υπέροχες» (Magnificent Seven) μεγάλες τεχνολογικές μετοχές, που οδήγησαν την αγορά το περασμένο έτος, βρίσκονται πλέον σε φάση διόρθωσης, έχοντας χάσει συλλογικά 12% από τα υψηλά τους τον Δεκέμβριο.
Τα κέρδη τους για το τέταρτο τρίμηνο δεν ήταν ιδιαίτερα άσχημα — για παράδειγμα, η Alphabet, μητρική της Google, ανέφερε διψήφια αύξηση εσόδων και κερδών.
Όμως, οι επενδυτές αρχίζουν να αναρωτιούνται όλο και περισσότερο για τα δισεκατομμύρια δολάρια που δαπανώνται στην τεχνητή νοημοσύνη, στα κέντρα δεδομένων και στις πηγές ενέργειας που τη στηρίζουν — και, κυρίως, πότε ακριβώς αυτές οι επενδύσεις θα μεταφραστούν σε πραγματική ανάπτυξη.
Aπώλεια εμπιστοσύνης
Για ορισμένους επενδυτές με μακροχρόνια εμπειρία, αυτό θυμίζει έντονα την απώλεια εμπιστοσύνης στις εταιρείες dotcom που ακολούθησε την απόφαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) να αυξήσει τα επιτόκια το 1999.
Όταν το κόστος χρηματοδότησης αυξήθηκε, ζημιογόνες νεοφυείς επιχειρήσεις όπως η Pets.com και η Webvan ξέμειναν από ρευστό.
Οι πάροχοι τηλεπικοινωνιών και τεχνολογίας που τις υποστήριζαν άρχισαν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες, συμπαρασύροντας την ευρύτερη αγορά.
Οι ΗΠΑ εισήλθαν σε ύφεση τον Μάρτιο του 2001. Φυσικά, οι παραλληλισμοί δεν είναι απόλυτοι. Ποτέ δεν είναι.
Ενώ οι περισσότερες εταιρείες της dotcom εποχής ήταν νεοεισερχόμενες στην αγορά, οι «Επτά Υπέροχες» (Mag 7) περιλαμβάνουν μερικές από τις πιο κερδοφόρες και εντυπωσιακές επιχειρήσεις παγκοσμίως, όπως η Apple, η Amazon και η Microsoft, καθώς και τον κορυφαίο προμηθευτή της οικονομίας της τεχνητής νοημοσύνης, τη Nvidia.
Οι φανταχτερές νεοφυείς επιχειρήσεις αυτής της γενιάς είναι πιο δύσκολο να αξιολογηθούν, καθώς έχουν αποφύγει τις δημόσιες εγγραφές (IPOs) και έχουν παραμείνει πολύ περισσότερο στα χαρτοφυλάκια των venture capitals και των private equity funds.
Ωστόσο, δεν μπορεί να είναι καλό σημάδι το γεγονός ότι τα συνολικά στοιχεία ενεργητικού του ιδιωτικού επενδυτικού κλάδου συρρικνώνονται για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες.
Όταν το χρήμα είναι φθηνό, η αναποτελεσματική κατανομή κεφαλαίων δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία.
Όμως, τα υψηλότερα επιτόκια τελικά αναγκάζουν ακόμη και τις πιο πλούσιες εταιρείες να προσέχουν τις προσπάθειές τους, ενώ η αβεβαιότητα γύρω από τους δασμούς του Trump πιθανότατα θα αποθαρρύνει τις εταιρικές επενδύσεις.
Οι συνέπειες για τη συνολική οικονομία θα μπορούσαν να είναι βαθιές.
«Κάποια πράγματα αλλάζουν, αλλά οι άνθρωποι, ο Θεός να τους έχει καλά, όχι. Όλα τα σημάδια μιας κλασικής φούσκας είναι εδώ», λέει ο Jim Grant, δημοσιογράφος και διαχρονικά απαισιόδοξος αναλυτής, που προέβλεψε τόσο τη φούσκα των dotcom όσο και την κρίση των subprime στεγαστικών δανείων που οδήγησε στη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Ωστόσο, προειδοποιεί: «Τα μοτίβα είναι γνώριμα, αλλά ο ακριβής χρόνος είναι άγνωστος και σχεδιασμένος ώστε να βασανίζει εκείνους που πρώτοι αντιλαμβάνονται την κατάρρευση».
Και κάτι ξέρει. Οι προβλέψεις του ήταν σωστές, αλλά τόσο πρόωρες που οι επενδυτές που τον ακολούθησαν έχασαν σημαντικά κέρδη πριν οι αγορές τελικά καταρρεύσουν.
Η εμπειρία της Nvidia φέτος είναι διδακτική. Η εμφάνιση της DeepSeek, μιας κινεζικής εταιρείας που ισχυρίστηκε ότι μπορεί να τρέξει AI με λιγότερη υπολογιστική ισχύ, εξαφάνισε 600 δισ. δολάρια από τη χρηματιστηριακή αξία του κολοσσού των ημιαγωγών τον Ιανουάριο, συμπαρασύροντας τις μετοχές των εταιρειών κοινής ωφέλειας και άλλων τεχνολογικών κολοσσών.
Στη συνέχεια, η μετοχή της Nvidia ανέκαμψε, καθώς οι επενδυτές έπεισαν τον εαυτό τους ότι η φθηνότερη AI θα οδηγούσε σε ταχύτερη υιοθέτηση και αυξημένες δαπάνες. Όμως αυτή η ανάκαμψη δεν κράτησε πολύ.
Οι μετοχές της Nvidia βρίσκονται τώρα περίπου 25% κάτω από τα υψηλά των τελευταίων 52 εβδομάδων.
Είναι αυτός ο ήχος του αέρα που διαφεύγει από μια φούσκα ή απλώς ο άνεμος που φυσάει;
www.bankingnews.gr
Σήμερα, η φούσκα του dotcom έχει γίνει συνώνυμο της απερίσκεπτης αισιοδοξίας για τις νέες τεχνολογίες και της τυφλής απληστίας.
Οι επενδυτές που έριχναν χρήματα σε προφανώς μη κερδοφόρες διαδικτυακές εταιρείες ήταν τόσο πολλοί, που ήταν αναπόφευκτο οι αγορές να καταρρεύσουν.
Αλλά αν ρίξουμε μια ματιά στο τι έλεγαν τότε οι αναλυτές, γίνεται σαφές ότι ο εντοπισμός της ακριβούς στιγμής που η φούσκα έσκασε ήταν πολύ πιο δύσκολος απ’ όσο φαίνεται εκ των υστέρων.
Παρότι οι ρυθμιστικές αρχές προειδοποιούσαν, εφημερίδες της εποχής, όπως οι Financial Times, ήταν γεμάτες με άρθρα για τον «Nasdaq» που έφτανε σε «ιλιγγιώδη ύψη».
Ακόμη και πέντε εβδομάδες αφότου ο δείκτης είχε αρχίσει να καταρρέει, υπήρχαν αισιόδοξες εκθέσεις για «αγορές που ανακτούν την ψυχραιμία τους» και «παρατεταμένη ανάκαμψη».
Αυτή η ιστορία φαίνεται ιδιαίτερα επίκαιρη αυτή την εβδομάδα. Παρότι ο S&P 500 κατέγραψε νέο ιστορικό υψηλό πριν από λιγότερο από τρεις εβδομάδες, οι παγκόσμιες αγορές βρίσκονται σε αναταραχή λόγω των αλλοπρόσαλλων δασμολογικών αποφάσεων του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump, ενώ ορισμένοι βασικοί οικονομικοί δείκτες δείχνουν ξεκάθαρα σημάδια επιβράδυνσης.
Η εμπιστοσύνη των Αμερικανών καταναλωτών μειώνεται και οι βιομηχανικές παραγγελίες έχουν καταρρεύσει.
Μέχρι το μεσημέρι της Παρασκευής στις ΗΠΑ, ο S&P 500 είχε χάσει όλα τα κέρδη που είχε σημειώσει μετά τις προεδρικές εκλογές.
Ιδιαίτερα ανησυχητικό για όσους βλέπουν ομοιότητες με το 2000 είναι το γεγονός ότι οι «Επτά Υπέροχες» (Magnificent Seven) μεγάλες τεχνολογικές μετοχές, που οδήγησαν την αγορά το περασμένο έτος, βρίσκονται πλέον σε φάση διόρθωσης, έχοντας χάσει συλλογικά 12% από τα υψηλά τους τον Δεκέμβριο.
Τα κέρδη τους για το τέταρτο τρίμηνο δεν ήταν ιδιαίτερα άσχημα — για παράδειγμα, η Alphabet, μητρική της Google, ανέφερε διψήφια αύξηση εσόδων και κερδών.
Όμως, οι επενδυτές αρχίζουν να αναρωτιούνται όλο και περισσότερο για τα δισεκατομμύρια δολάρια που δαπανώνται στην τεχνητή νοημοσύνη, στα κέντρα δεδομένων και στις πηγές ενέργειας που τη στηρίζουν — και, κυρίως, πότε ακριβώς αυτές οι επενδύσεις θα μεταφραστούν σε πραγματική ανάπτυξη.
Aπώλεια εμπιστοσύνης
Για ορισμένους επενδυτές με μακροχρόνια εμπειρία, αυτό θυμίζει έντονα την απώλεια εμπιστοσύνης στις εταιρείες dotcom που ακολούθησε την απόφαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) να αυξήσει τα επιτόκια το 1999.
Όταν το κόστος χρηματοδότησης αυξήθηκε, ζημιογόνες νεοφυείς επιχειρήσεις όπως η Pets.com και η Webvan ξέμειναν από ρευστό.
Οι πάροχοι τηλεπικοινωνιών και τεχνολογίας που τις υποστήριζαν άρχισαν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες, συμπαρασύροντας την ευρύτερη αγορά.
Οι ΗΠΑ εισήλθαν σε ύφεση τον Μάρτιο του 2001. Φυσικά, οι παραλληλισμοί δεν είναι απόλυτοι. Ποτέ δεν είναι.
Ενώ οι περισσότερες εταιρείες της dotcom εποχής ήταν νεοεισερχόμενες στην αγορά, οι «Επτά Υπέροχες» (Mag 7) περιλαμβάνουν μερικές από τις πιο κερδοφόρες και εντυπωσιακές επιχειρήσεις παγκοσμίως, όπως η Apple, η Amazon και η Microsoft, καθώς και τον κορυφαίο προμηθευτή της οικονομίας της τεχνητής νοημοσύνης, τη Nvidia.
Οι φανταχτερές νεοφυείς επιχειρήσεις αυτής της γενιάς είναι πιο δύσκολο να αξιολογηθούν, καθώς έχουν αποφύγει τις δημόσιες εγγραφές (IPOs) και έχουν παραμείνει πολύ περισσότερο στα χαρτοφυλάκια των venture capitals και των private equity funds.
Ωστόσο, δεν μπορεί να είναι καλό σημάδι το γεγονός ότι τα συνολικά στοιχεία ενεργητικού του ιδιωτικού επενδυτικού κλάδου συρρικνώνονται για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες.
Όταν το χρήμα είναι φθηνό, η αναποτελεσματική κατανομή κεφαλαίων δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία.
Όμως, τα υψηλότερα επιτόκια τελικά αναγκάζουν ακόμη και τις πιο πλούσιες εταιρείες να προσέχουν τις προσπάθειές τους, ενώ η αβεβαιότητα γύρω από τους δασμούς του Trump πιθανότατα θα αποθαρρύνει τις εταιρικές επενδύσεις.
Οι συνέπειες για τη συνολική οικονομία θα μπορούσαν να είναι βαθιές.
«Κάποια πράγματα αλλάζουν, αλλά οι άνθρωποι, ο Θεός να τους έχει καλά, όχι. Όλα τα σημάδια μιας κλασικής φούσκας είναι εδώ», λέει ο Jim Grant, δημοσιογράφος και διαχρονικά απαισιόδοξος αναλυτής, που προέβλεψε τόσο τη φούσκα των dotcom όσο και την κρίση των subprime στεγαστικών δανείων που οδήγησε στη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Ωστόσο, προειδοποιεί: «Τα μοτίβα είναι γνώριμα, αλλά ο ακριβής χρόνος είναι άγνωστος και σχεδιασμένος ώστε να βασανίζει εκείνους που πρώτοι αντιλαμβάνονται την κατάρρευση».
Και κάτι ξέρει. Οι προβλέψεις του ήταν σωστές, αλλά τόσο πρόωρες που οι επενδυτές που τον ακολούθησαν έχασαν σημαντικά κέρδη πριν οι αγορές τελικά καταρρεύσουν.
Η εμπειρία της Nvidia φέτος είναι διδακτική. Η εμφάνιση της DeepSeek, μιας κινεζικής εταιρείας που ισχυρίστηκε ότι μπορεί να τρέξει AI με λιγότερη υπολογιστική ισχύ, εξαφάνισε 600 δισ. δολάρια από τη χρηματιστηριακή αξία του κολοσσού των ημιαγωγών τον Ιανουάριο, συμπαρασύροντας τις μετοχές των εταιρειών κοινής ωφέλειας και άλλων τεχνολογικών κολοσσών.
Στη συνέχεια, η μετοχή της Nvidia ανέκαμψε, καθώς οι επενδυτές έπεισαν τον εαυτό τους ότι η φθηνότερη AI θα οδηγούσε σε ταχύτερη υιοθέτηση και αυξημένες δαπάνες. Όμως αυτή η ανάκαμψη δεν κράτησε πολύ.
Οι μετοχές της Nvidia βρίσκονται τώρα περίπου 25% κάτω από τα υψηλά των τελευταίων 52 εβδομάδων.
Είναι αυτός ο ήχος του αέρα που διαφεύγει από μια φούσκα ή απλώς ο άνεμος που φυσάει;
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών