Η όλη κατάσταση έγινε πολύ χειρότερη από την κακή διαχείριση της κρίσης
Απαισιόδοξοι εμφανίζονται οι αναλυτές του ινστιτούτου CEPR για τις προοπτικές της Ευρωζώνης, καθώς αν και όλοι συμφωνούν ότι χρειάζεται να ληφθούν μέτρα, κανείς δεν συμφωνεί να ληφθούν αυτά τα μέτρα.
Σύμφωνα με την ανάλυση του CEPR η κρίση στην Ευρωζώνη ξέσπασε, η οποία ξέσπασε το Μάιο του 2010, είναι πολύ μακριά από τη λήξη της.
Αν και ορισμένα θετικά σημάδια έχουν εμφανιστεί πρόσφατα, η αύξηση της ανεργίας είναι ανησυχητική, ενώ αναμένεται να παραμείνει σε άθλια επίπεδα για χρόνια.
Ένα μεγάλο κομμάτι της νεολαίας της Ευρώπης είναι ή θα είναι άνεργοι κατά τη διάρκεια των κρίσιμων ετών της επαγγελματικής τους ζωής.
Η οικονομική δυσπραγία, επίσης, τροφοδοτεί εξτρεμιστικές απόψεις και εθνικιστικές τάσεις τη στιγμή που η Ευρώπη χρειάζεται να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις από τις νέες δημοσιονομικές κρίσεις.
Ακόμα χειρότερα, πολλές από τις αδυναμίες και ανισορροπίες που οδήγησαν τη νομισματική ένωση στην κρίση, εξακολουθούν να υπάρχουν.
Αυτές είναι:
- Πολλές από τις ευρωπαϊκές τράπεζες αντιμετωπίζουν προβλήματα των μη-εξυπηρετούμενων δανείων
- Πολλοί εξακολουθούν να επενδύουν στο δημόσιο χρέος της χώρας τους - ένα δεσμό που σημαίνει προβλήματα για τις τράπεζες απειλώντας τη φερεγγυότητα της κυβέρνησης και το αντίστροφο
- Πολλοί οφειλέτες σε όλη την ηπειρωτική Ευρώπη είναι ευάλωτοι στην αναπόφευκτη ομαλοποίηση των επιτοκίων, τα οποία ήταν σχεδόν μηδενικά για χρόνια.
Επανεκκίνηση της οικονομίας της Ευρωζώνης: Βήμα 1 - Συμφωνία στην αφήγηση της κρίσης
Οι αναλυτές του CEPR «ανακάλυψαν» ότι είναι εκπληκτικά εύκολο να συμφωνήσουν σε μια αφήγηση και μια λίστα από τις κύριες αιτίες της κρίσης.
Η διατύπωση των αιτιών της κρίσης είναι απαραίτητη για να οδηγηθεί κανείς στη λύση.
Ωστόσο οι Ευρωπαίοι δεν δείχνουν να κατανοούν αυτήν την αναγκαιότητα, αποφασίζοντας ημίμετρα και προχωρώντας σε ακατάστατους συμβιβασμούς.
Με αυτόν τον ρυθμό δεν πρόκειται ποτέ να συμφωνήσουν σχετικά με τις αλλαγές που απαιτούνται για την πρόληψη μελλοντικών κρίσεων, εκτός εάν συμφωνήσουν για τα βασικά στοιχεία που εξηγούν πώς η κρίση κράτησε τόσο πολύ.
Οι αιτίες της κρίσης είναι τόσο κοινότοπες
Ο πυρήνας της λύσης πίσω από σχεδόν κάθε κρίση είναι η ταχεία αποκλιμάκωση των οικονομικών ανισορροπιών.
Στην περίπτωση της κρίσης της Ευρωζώνης, οι ανισορροπίες ήταν εξαιρετικά κοινότοπες - πάρα πολύ δημόσιο και ιδιωτικό χρέος με δανεισμό από το εξωτερικό.
Από την εισαγωγή του ευρώ μέχρι την κρίση, υπήρχαν μεγάλες ροές κεφαλαίων από τα ισχυρά κράτη, όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ολλανδία, στην περιφέρεια, όπως η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ελλάδα.
Είναι σημαντικό, η κρίση να μην θεωρηθεί ως μια κρίση χρέους στην προέλευσή του - ακόμα κι αν εξελίχθηκε έτσι.
Οι πραγματικοί ένοχοι ήταν οι μεγάλες ενδοζωνικές ροές κεφαλαίων που προέκυψαν κατά τη δεκαετία πριν από την κρίση.
Οι ανισορροπίες αυτές δημιούργησαν τα προβλήματα που εξεράγησαν στη δεκαετία του 2010.
Όλα οι χώρες που επλήγησαν από την κρίση παρουσίασαν ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Καμία από αυτές που είχαν τα πλεονάσματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών δεν χτυπήθηκαν.
Όταν η κρίση ξεκίνησε, υπήρξε μια «ξαφνική στάση» του διασυνοριακού δανεισμού.
Οι επενδυτές διστάζουν να δανείσουν - ειδικά τις τράπεζες και τις κυβερνήσεις σε άλλες χώρες.
Το απότομο αυτό τέλος των ροών κεφαλαίου εγείρει ανησυχίες σχετικά με τη βιωσιμότητα των τραπεζών και των κυβερνήσεων σε χώρες που εξαρτώνται από ξένα κεφάλαια, δηλαδή εκείνες που εμφανίζουν ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Την ίδια στιγμή, η επιβράδυνση της ανάπτυξης παρήγαγε μεγάλα ελλείμματα και ταχέως αυξανόμενο ποσοστό δημοσίου χρέους.
Όταν τα πράγματα έγιναν χειρότερα, αρκετές κυβερνήσεις έπρεπε να αναλάβουν μέρος του χρέους των τραπεζών τους, αυξάνοντας έτσι τον δικό τους δανεισμό ακόμη περισσότερο.
Έτσι, η κρίση του ισοζυγίου πληρωμών μετατράπηκε σε δημόσια κρίση χρέους.
Οι κυβερνήσεις που αντιμετώπισαν πρόβλημα δεν είχαν κανέναν δανειστή έσχατης ανάγκης
Στην Ευρωζώνη απουσιάζει ένα δανειστής έσχατης ανάγκης.
Γι' αυτό και ο κίνδυνος αθέτησης που αυξήθηκε για την Πορτογαλία, λίγο έλειψε να πιάσει την Ιταλία, την Ισπανία και το Βέλγιο.
Ακόμη και η Γαλλία και η Αυστρία βρέθηκαν σε επισφαλείς θέσεις στο αποκορύφωμα της κρίσης.
Παράλληλα, οι στενοί δεσμοί μεταξύ τραπεζών και κυβερνήσεων συνέβαλλαν σε μεγάλο βαθμό στην εξάπλωση της κρίσης.
Αυτός είναι ο λεγόμενος «κύκλος καταστροφής» - ένας φαύλος κύκλος ανατροφοδότησης μεταξύ των τραπεζών και των κυβερνήσεών τους.
Η όλη κατάσταση έγινε πολύ χειρότερη από την κακή διαχείριση των κρίσεων.
Έγιναν λάθη, αλλά πάνω απ 'όλα δεν υπήρχε καμία θεσμική υποδομή στην Ευρωζώνη για να αντιμετωπίσει μια κρίση αυτού του μεγέθους.
Οι ηγέτες αντιμετώπισαν τη διπλή πρόκληση της πυρόσβεσης και οικοδόμηση θεσμών, σε μια εποχή μάλιστα που τα συμφέροντα οφειλετών και πιστωτών απέκλιναν αισθητά.
Κρίνοντας από τις αντιδράσεις της αγοράς, κάθε πολιτική παρέμβαση μπορεί να ανακούφιζε προσωρινά, αλλά έκανε τα πράγματα χειρότερα από την επόμενη ημέρα.
Η κατάσταση άλλαξε μόνο το καλοκαίρι του 2012 με την απόφαση της ΕΚΤ να προωθήσει την τραπεζική ένωση, με τη γνωστή δέσμευση του Mario Draghi να κάνει "ό, τι χρειάζεται για να προστατεύσει το ευρώ".
www.bankingnews.gr
Σύμφωνα με την ανάλυση του CEPR η κρίση στην Ευρωζώνη ξέσπασε, η οποία ξέσπασε το Μάιο του 2010, είναι πολύ μακριά από τη λήξη της.
Αν και ορισμένα θετικά σημάδια έχουν εμφανιστεί πρόσφατα, η αύξηση της ανεργίας είναι ανησυχητική, ενώ αναμένεται να παραμείνει σε άθλια επίπεδα για χρόνια.
Ένα μεγάλο κομμάτι της νεολαίας της Ευρώπης είναι ή θα είναι άνεργοι κατά τη διάρκεια των κρίσιμων ετών της επαγγελματικής τους ζωής.
Η οικονομική δυσπραγία, επίσης, τροφοδοτεί εξτρεμιστικές απόψεις και εθνικιστικές τάσεις τη στιγμή που η Ευρώπη χρειάζεται να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις από τις νέες δημοσιονομικές κρίσεις.
Ακόμα χειρότερα, πολλές από τις αδυναμίες και ανισορροπίες που οδήγησαν τη νομισματική ένωση στην κρίση, εξακολουθούν να υπάρχουν.
Αυτές είναι:
- Πολλές από τις ευρωπαϊκές τράπεζες αντιμετωπίζουν προβλήματα των μη-εξυπηρετούμενων δανείων
- Πολλοί εξακολουθούν να επενδύουν στο δημόσιο χρέος της χώρας τους - ένα δεσμό που σημαίνει προβλήματα για τις τράπεζες απειλώντας τη φερεγγυότητα της κυβέρνησης και το αντίστροφο
- Πολλοί οφειλέτες σε όλη την ηπειρωτική Ευρώπη είναι ευάλωτοι στην αναπόφευκτη ομαλοποίηση των επιτοκίων, τα οποία ήταν σχεδόν μηδενικά για χρόνια.
Επανεκκίνηση της οικονομίας της Ευρωζώνης: Βήμα 1 - Συμφωνία στην αφήγηση της κρίσης
Οι αναλυτές του CEPR «ανακάλυψαν» ότι είναι εκπληκτικά εύκολο να συμφωνήσουν σε μια αφήγηση και μια λίστα από τις κύριες αιτίες της κρίσης.
Η διατύπωση των αιτιών της κρίσης είναι απαραίτητη για να οδηγηθεί κανείς στη λύση.
Ωστόσο οι Ευρωπαίοι δεν δείχνουν να κατανοούν αυτήν την αναγκαιότητα, αποφασίζοντας ημίμετρα και προχωρώντας σε ακατάστατους συμβιβασμούς.
Με αυτόν τον ρυθμό δεν πρόκειται ποτέ να συμφωνήσουν σχετικά με τις αλλαγές που απαιτούνται για την πρόληψη μελλοντικών κρίσεων, εκτός εάν συμφωνήσουν για τα βασικά στοιχεία που εξηγούν πώς η κρίση κράτησε τόσο πολύ.
Οι αιτίες της κρίσης είναι τόσο κοινότοπες
Ο πυρήνας της λύσης πίσω από σχεδόν κάθε κρίση είναι η ταχεία αποκλιμάκωση των οικονομικών ανισορροπιών.
Στην περίπτωση της κρίσης της Ευρωζώνης, οι ανισορροπίες ήταν εξαιρετικά κοινότοπες - πάρα πολύ δημόσιο και ιδιωτικό χρέος με δανεισμό από το εξωτερικό.
Από την εισαγωγή του ευρώ μέχρι την κρίση, υπήρχαν μεγάλες ροές κεφαλαίων από τα ισχυρά κράτη, όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ολλανδία, στην περιφέρεια, όπως η Ιρλανδία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ελλάδα.
Είναι σημαντικό, η κρίση να μην θεωρηθεί ως μια κρίση χρέους στην προέλευσή του - ακόμα κι αν εξελίχθηκε έτσι.
Οι πραγματικοί ένοχοι ήταν οι μεγάλες ενδοζωνικές ροές κεφαλαίων που προέκυψαν κατά τη δεκαετία πριν από την κρίση.
Οι ανισορροπίες αυτές δημιούργησαν τα προβλήματα που εξεράγησαν στη δεκαετία του 2010.
Όλα οι χώρες που επλήγησαν από την κρίση παρουσίασαν ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Καμία από αυτές που είχαν τα πλεονάσματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών δεν χτυπήθηκαν.
Όταν η κρίση ξεκίνησε, υπήρξε μια «ξαφνική στάση» του διασυνοριακού δανεισμού.
Οι επενδυτές διστάζουν να δανείσουν - ειδικά τις τράπεζες και τις κυβερνήσεις σε άλλες χώρες.
Το απότομο αυτό τέλος των ροών κεφαλαίου εγείρει ανησυχίες σχετικά με τη βιωσιμότητα των τραπεζών και των κυβερνήσεων σε χώρες που εξαρτώνται από ξένα κεφάλαια, δηλαδή εκείνες που εμφανίζουν ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Την ίδια στιγμή, η επιβράδυνση της ανάπτυξης παρήγαγε μεγάλα ελλείμματα και ταχέως αυξανόμενο ποσοστό δημοσίου χρέους.
Όταν τα πράγματα έγιναν χειρότερα, αρκετές κυβερνήσεις έπρεπε να αναλάβουν μέρος του χρέους των τραπεζών τους, αυξάνοντας έτσι τον δικό τους δανεισμό ακόμη περισσότερο.
Έτσι, η κρίση του ισοζυγίου πληρωμών μετατράπηκε σε δημόσια κρίση χρέους.
Οι κυβερνήσεις που αντιμετώπισαν πρόβλημα δεν είχαν κανέναν δανειστή έσχατης ανάγκης
Στην Ευρωζώνη απουσιάζει ένα δανειστής έσχατης ανάγκης.
Γι' αυτό και ο κίνδυνος αθέτησης που αυξήθηκε για την Πορτογαλία, λίγο έλειψε να πιάσει την Ιταλία, την Ισπανία και το Βέλγιο.
Ακόμη και η Γαλλία και η Αυστρία βρέθηκαν σε επισφαλείς θέσεις στο αποκορύφωμα της κρίσης.
Παράλληλα, οι στενοί δεσμοί μεταξύ τραπεζών και κυβερνήσεων συνέβαλλαν σε μεγάλο βαθμό στην εξάπλωση της κρίσης.
Αυτός είναι ο λεγόμενος «κύκλος καταστροφής» - ένας φαύλος κύκλος ανατροφοδότησης μεταξύ των τραπεζών και των κυβερνήσεών τους.
Η όλη κατάσταση έγινε πολύ χειρότερη από την κακή διαχείριση των κρίσεων.
Έγιναν λάθη, αλλά πάνω απ 'όλα δεν υπήρχε καμία θεσμική υποδομή στην Ευρωζώνη για να αντιμετωπίσει μια κρίση αυτού του μεγέθους.
Οι ηγέτες αντιμετώπισαν τη διπλή πρόκληση της πυρόσβεσης και οικοδόμηση θεσμών, σε μια εποχή μάλιστα που τα συμφέροντα οφειλετών και πιστωτών απέκλιναν αισθητά.
Κρίνοντας από τις αντιδράσεις της αγοράς, κάθε πολιτική παρέμβαση μπορεί να ανακούφιζε προσωρινά, αλλά έκανε τα πράγματα χειρότερα από την επόμενη ημέρα.
Η κατάσταση άλλαξε μόνο το καλοκαίρι του 2012 με την απόφαση της ΕΚΤ να προωθήσει την τραπεζική ένωση, με τη γνωστή δέσμευση του Mario Draghi να κάνει "ό, τι χρειάζεται για να προστατεύσει το ευρώ".
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών