Σε... αναβρασμό βρίσκονται οι στρατιωτικές και πολιτικές ελίτ των ΗΠΑ, μετά την απόφαση του προέδρου, Donald Trump, για την πώληση μαχητικών F-35 στη Σαουδική Αραβία.
Κεντρικό ζήτημα είναι ο κίνδυνος κατασκοπείας από την Κίνα, δεδομένης της πρόσφατης εγγύτητας μεταξύ Πεκίνου και Ριάντ. Άλλωστε, η Κίνα έχει ιστορικό κλοπής αμερικανικής τεχνολογίας, συμπεριλαμβανομένων προηγμένων stealth αεροσκαφών. Στο πλαίσιο αυτό, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι προειδοποιούν ότι η συμφωνία, ενώ ενισχύει τη στρατηγική συνεργασία με τη Σαουδική Αραβία, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τα «μυστικά» των F-35, θέτοντας τις ΗΠΑ μπροστά σε ένα κρίσιμο γεωστρατηγικό δίλημμα.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν παραδώσει F-35 στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στην Τουρκία μέχρι σήμερα λόγω ανησυχιών για εκμετάλλευση της κινεζικής τεχνολογίας, είτε άμεσα είτε έμμεσα μέσω τρίτης χώρας.
Η συμφωνία ΗΠΑ με Σαουδική Αραβία
Στις 18 Νοεμβρίου, ο Αμερικανός πρόεδρος, Donald Trump, και ο πρίγκιπας διάδοχος Mohammed bin Salman, ο de facto ηγέτης της Σαουδικής Αραβίας, ολοκλήρωσαν μια σειρά συμφωνιών που περιλάμβαναν ένα μεγάλο πακέτο αμυντικών πωλήσεων, συμπεριλαμβανομένων μελλοντικών παραδόσεων F-35. Αν και δεν έχουν δοθεί λεπτομέρειες για το πότε και πόσα F-35 θα παραδοθούν, το συνολικό πακέτο όπλων θα μπορούσε, σύμφωνα με πληροφορίες, να φτάσει τα 142 δισ. δολάρια, «η μεγαλύτερη συμφωνία αμυντικής συνεργασίας» στην ιστορία των ΗΠΑ.
Αν η Σαουδική Αραβία αποκτήσει τα F-35, θα γίνει η πρώτη αραβική χώρα που θα διαθέτει ίσως τα πιο προηγμένα stealth αεροσκάφη στον κόσμο.
Οι αντιδράσεις από το Ισραήλ
Όπως αναμενόταν, η Ισραηλινή Αεροπορία έχει ήδη αντιδράσει σε αυτό, υποστηρίζοντας ότι η αεροπορική υπεροχή του Ισραήλ στην περιοχή θα μπορούσε να επηρεαστεί αρνητικά από τη συμφωνία.
Το Ισραήλ ανησυχεί να διατηρήσει αυτό που αποκαλεί ποιοτικό στρατιωτικό πλεονέκτημα (QME) στην περιοχή. Η χώρα διαθέτει έναν στόλο 45 μαχητικών F-35 από τα 75 που έχει παραγγείλει.
Ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι και αναλυτές που υποστηρίζουν την πώληση F-35 στη Σαουδική Αραβία δεν ανησυχούν για αυτό το ζήτημα, καθώς αυτά τα αεροσκάφη θα είναι λιγότερο προηγμένα από αυτά που λειτουργεί το Ισραήλ. Άλλωστε, τα F-35 που χρησιμοποιεί το Ισραήλ διαθέτουν αυξανόμενο ποσοστό ισραηλινής κατασκευής υλικού και λογισμικού. Ένα τέτοιο μοναδικό οικοσύστημα, το οποίο έχει την έγκριση των ΗΠΑ, είναι απίθανο να υπάρξει για οποιαδήποτε άλλη χώρα αγοράζει F-35.
Επιπλέον, η σχέση ΗΠΑ-Ισραήλ είναι τόσο μοναδική που το Ισραήλ επιτρέπεται να λειτουργεί τον στόλο F-35 ανεξάρτητα, τουλάχιστον για εκτεταμένη χρονική περίοδο, χωρίς να χρειάζεται υποστήριξη από τον κατασκευαστή ή να είναι δεμένο στο cloud-based σύστημα υποστήριξης του αεροσκάφους. Η Σαουδική Αραβία δεν θα έχει αυτή τη δυνατότητα.
Τι ισχύει για τη Σαουδική Αραβία
Η Σαουδική Αραβία δεν θα έχει πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα των F-35, στον ανεξάρτητο έλεγχο του λογισμικού αποστολής ή στη δυνατότητα ενσωμάτωσης εγχώριων οπλικών συστημάτων χωρίς έγκριση των ΗΠΑ. Το αεροσκάφος θα παραμένει πάντα δεμένο στο αμερικανικά ελεγχόμενο σύστημα υποστήριξης, δημιουργώντας στρατηγική εξάρτηση.
Αυτός ο περιορισμός ίσως εξηγεί γιατί, παρόλο που η Ισραηλινή Αεροπορία είναι δυσαρεστημένη, η ισραηλινή κυβέρνηση, σύμφωνα με την The Times of Israel, δεν φαίνεται να αντιτίθεται στην πώληση στη Ριάντ κατ’ αρχήν.
Από την άλλη, η ισραηλινή κυβέρνηση αναμένει ότι ο πρόεδρος Trump θα συνδέσει τη συμφωνία με τις διπλωματικές προσπάθειές του για την ομαλοποίηση των σχέσεων μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ισραήλ ως νέα προσθήκη στις Συμφωνίες του Αβραάμ, που ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του.
Μέχρι τον Νοέμβριο του 2025, τέσσερις αραβικές και μουσουλμανικές χώρες έχουν επίσημα κανονικοποιήσει τις σχέσεις τους με το Ισραήλ στο πλαίσιο των Συμφωνιών του Αβραάμ: τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν, το Μαρόκο και το Σουδάν.
Αυτόν τον μήνα, το Καζακστάν έγινε η πρώτη μη αραβική χώρα που εντάχθηκε επίσημα στις συμφωνίες. Το Ισραήλ τώρα αναμένει ότι η Σαουδική Αραβία θα μπορούσε να γίνει ο έκτος υπογράφων, με το Ριάντ να ζητά πρόσβαση σε stealth μαχητικά F-35 και επίσημη εγγύηση ασφάλειας από τις ΗΠΑ ως μέρος οποιασδήποτε συμφωνίας ομαλοποίησης.
Με άλλα λόγια, ο παράγοντας Ισραήλ δεν φαίνεται να αποτελεί ισχυρό εμπόδιο για την παράδοση F-35 στη Σαουδική Αραβία.
Ο φόβος για κατασκοπεία από Κίνα
Ωστόσο, ο πραγματικός παράγοντας που μπορεί να μπλοκάρει τη συμφωνία είναι ο φόβος για κατασκοπεία της τεχνολογίας F-35 από την Κίνα. Και αυτό γιατί η Σαουδική Αραβία είναι μεγάλος πελάτης κινεζικών όπλων και οι δύο χώρες έχουν αναπτυσσόμενη σχέση σε πολλούς τομείς.
Η Σαουδική Αραβία έχει αγοράσει βαλλιστικούς πυραύλους μεσαίας εμβέλειας από την Κίνα, συμπεριλαμβανομένων των DF-3 και DF-21. Ο DF-21 είναι βαλλιστικός πύραυλος οδικής κινητικότητας με εμβέλεια πάνω από 2.150 χλμ.
Η Κίνα λέγεται ότι παρέχει επίσης σημαντική τεχνική βοήθεια και βοήθεια κατασκευής στερεού καυσίμου για εγχώρια παραγόμενα όπλα στη Σαουδική Αραβία. Επιπλέον, παρέχει σημαντική τεχνολογία και εξοπλισμό μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drone), συμπεριλαμβανομένης της πώλησης των Wing Loong II και CH-4, drone με μεσαία διάρκεια πτήσης. Η Κίνα φέρεται επίσης να προωθεί την εξαγωγή του stealth μαχητικού διπλού κινητήρα J-35 στη πλουσιότερη χώρα του Κόλπου.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η προσπάθεια των ΗΑΕ να αποκτήσουν τα F-35 εκτροχιάστηκε στα τέλη του 2021, όταν το Άμπου Ντάμπι ακύρωσε ξαφνικά τη συμφωνία ύψους 23 δισ. δολαρίων.
Τα ΗΑΕ θεώρησαν ότι οι αυστηροί όροι προστασίας τεχνολογίας της Ουάσιγκτον -που είχαν στόχο την αποτροπή μεταφοράς ή αντιστροφής μηχανικής των ευαίσθητων δυνατοτήτων των F-35 στην Κίνα- ήταν απαράδεκτες παρεμβάσεις στην εθνική κυριαρχία και ασύμβατες με τους αυξανόμενους αμυντικούς και τεχνολογικούς δεσμούς τους με το Πεκίνο.
Αν η Σαουδική Αραβία θα συμφωνήσει σε τέτοιους αυστηρούς όρους, μένει να φανεί. Όπως υποστήριξε ο πρώην αναπληρωτής υφυπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Stephen Bryen, «το Κογκρέσο θα χρειαστεί να αξιολογήσει το επίπεδο διείσδυσης της Κίνας στις αμυντικές βιομηχανίες της Σαουδικής Αραβίας, τις πιθανές προστασίες που μπορούν να εφαρμοστούν στα F-35 και την επίδραση της πώλησης των F-35 στην ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή».
Η Κίνα έχει ιστορικό κλοπής αμερικανικής τεχνολογίας
Σύμφωνα με τον γνωστό ειδικό για την Κίνα Gordon Chang, το Πεκίνο έχει ήδη αποδείξει την ικανότητά του να διεισδύει σε αμερικανικά αμυντικά προγράμματα και θα πρέπει να θεωρείται ότι στοχεύει ξανά τα F-35.
«Πρέπει να υποθέσουμε ότι η Κίνα έχει ήδη τα πάντα. Έκλεψαν ολόκληρο το αεροσκάφος μία φορά. Πιθανόν το έκαναν ξανά», είπε στο Fox News Digital την προηγούμενη εβδομάδα, προειδοποιώντας ότι «η Ουάσιγκτον πρέπει να ισορροπήσει τους κινδύνους με τα στρατηγικά οφέλη από την ενίσχυση των δεσμών με τη Ριάντ».
Υπάρχει μια ισχυρή σχολή σκέψης που πιστεύει ότι τα πιο προηγμένα stealth μαχητικά της Κίνας, το σε υπηρεσία Chengdu J-20 και το αναμενόμενο Shenyang FC-31, ενσωματώνουν κλεμμένα στοιχεία σχεδιασμού από υπάρχοντα αμερικανικά και ρωσικά προγράμματα μαχητικών.
Υπάρχει η ιστορία του εκτελεστικού στελέχους αεροδιαστημικής Su Bin, που έκλεψε δεκάδες χιλιάδες έγγραφα για τα F-22 και F-35 με τη βοήθεια Κινέζων hackers.
Ο Su Bin, ο οποίος εργαζόταν στον Καναδά με το όνομα Stephen Su, ήταν επιχειρηματίας με καλή φήμη στη βιομηχανία αεροδιαστημικής, ιδιοκτήτης μιας μικρής εταιρείας που ειδικευόταν σε καλωδιώσεις αεροσκαφών. Δημιούργησε δίκτυο μέσα στις καναδικές και αμερικανικές αμυντικές βιομηχανίες, αποκτώντας σταδιακά ελεύθερη πρόσβαση σε εσωτερικά δίκτυα πολλών αμερικανικών και καναδικών αμυντικών εργολάβων.
Το 2008, άρχισε να συνεργάζεται απευθείας με δύο επαγγελματίες hackers της Λαϊκής Απελευθερωτικής Στρατιάς της Κίνας, χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες που είχε αποκτήσει μέσω των επιχειρηματικών επαφών του για να κλέψει περισσότερα από 630.000 αρχεία από την Boeing – συνολικά 65 GB δεδομένων – σχετικά με το μεταγωγικό C-17.
Όμως, ο Su είχε μεγαλύτερο στόχο: συνέλεξε πληροφορίες κυρίως για την ανάπτυξη των Lockheed Martin F-22 Raptor και F-35 Lightning II, διευκολύνοντας επανειλημμένα την πρόσβαση Κινέζων hackers στις πληροφορίες των F-35.
Πέρυσι, οι «Five Eyes» (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Καναδάς, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία) εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση, προειδοποιώντας ότι η Λαϊκή Απελευθερωτική Στρατιά της Κίνας στρατολογεί ενεργά έμπειρο στρατιωτικό προσωπικό, κυρίως πιλότους.
Η PLA «συνεχίζει να στοχεύει τρέχοντες και πρώην στρατιωτικούς από χώρες του ΝΑΤΟ και άλλες δυτικές χώρες για να ενισχύσει τις δυνατότητές της», προειδοποιεί η ανακοίνωση, προσθέτοντας ότι ο κινεζικός στρατός έχει ιδρύσει ιδιωτικές εταιρείες όχι μόνο στην Κίνα αλλά και σε άλλες χώρες με στόχο την πρόσληψη πρώην πιλότων από τη Δύση. «Η PLA θέλει τις δεξιότητες και την εμπειρία αυτών των ατόμων για να ενισχύσει τις δικές της αεροπορικές επιχειρήσεις ενώ αποκτά γνώση για τις τακτικές, τεχνικές και διαδικασίες της Δύσης. Η γνώση που αποκτά η PLA απειλεί την ασφάλεια των στοχευμένων στρατιωτών, των συναδέλφων τους και των ΗΠΑ και των συμμάχων», σημειώνει η ανακοίνωση. Με αυτό το υπόβαθρο, αναμένεται ότι η κυβέρνηση Trump θα απαιτήσει αυστηρές αμυντικές εγγυήσεις πριν από την τελική έγκριση του αιτήματος της Σαουδικής Αραβίας για F-35.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών