γράφει : Αλεξάνδρα Τόμπρα
Θετικά υποδέχθηκαν αξιωματούχοι και αναλυτές την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να μειώσει το βασικό επιτόκιο στο 0,25%, καθώς, πλην των Γερμανών και των «δορυφόρων» τους, όλοι αναγνωρίζουν ότι η πολυπόθητη ανάκαμψη της ευρωζώνης δεν θα έλθει εάν δεν ενισχυθεί η ρευστότητα στο σύστημα.
Μπορεί η ΕΚΤ στη ουσία να αναγνώρισε ότι η ευρωζώνη ακόμη αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα, ωστόσο η υποχώρηση του δείκτη τιμών καταναλωτή έδωσε χώρο για τη μείωση των επιτοκίων, κάμπτοντας τις γερμανικές φοβίες περί πληθωρισμού.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg, τη μείωση επιτοκίων την εισηγήθηκε ο επικεφαλής οικονομολόγος Peter Praet, λαμβάνοντας τη θερμή στήριξη του διοικητή της κεντρικής τράπεζας της Γαλλίας, Christian Noyer, καθώς και άλλων μελών.
Ο κύκλος του Weidmann υποστήριξε ότι θα έπρεπε να αναμένονται τα στοιχεία του Δεκεμβρίου για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας για να ληφθεί μια τέτοια απόφαση, αδιαφορώντας στην ουσία για της τάσεις υπερβολικά χαμηλού πληθωρισμού που ήδη έχουν αναπτυχθεί στην ευρωζώνη.
Υπενθυμίζεται εδώ ότι η ΕΚΤ χτες μείωσε στο ιστορικό χαμηλό του 0,25% το επιτόκιο του ευρώ, ήτοι κατά 25 μονάδες βάσης χαμηλότερα.
Η μείωση των επιτοκίων ευνοεί τα σχέδια για μερική αποδυνάμωση του ευρώ, εξέλιξη η οποία ωφελεί την Ελλάδα και όλες τις χώρες του Νότου, στην κατεύθυνση ανάκτησης της ανταγωνιστικότητά τους, ενώ αποδεικνύει ότι η ανάκαμψη της ευρωζώνης είναι εύθραυστη.
Ο αποπληθωρισμός και το ισχυρό ευρώ ανησύχησαν την ΕΚΤ η οποία υποχρεώθηκε σε νέα μείωση των επιτοκίων.
Ο αρθρογράφος των Financial Times και καθηγητής οικονομικών στο Harvard, Martin Feldstein, χαρακτηρίζει σωστή την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να μειώσει το επιτόκιο στο 0,25%.
Ωστόσο, το μεγάλο ερώτημα που προκύπτει είναι αν η απόφαση αυτή θα επιδράσει καθοριστικά, ώστε να αυξηθεί ο πληθωρισμός, κοντά στον στόχο της ΕΚΤ , δηλαδή γύρω στο 2%.
Η απάντηση σύμφωνα με τον οικονομολόγο του Harvard, εξαρτάται από την αγορά συναλλάγματος, καθώς το χαμηλό επιτόκιο από μόνο του δεν είναι ικανό να ανεβάσει τον πληθωρισμό.
Όπως σημειώνει, η άνοδος του ευρώ τον τελευταίο χρόνο έχει οδηγήσει χαμηλότερα τις τιμές εισαγωγών, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις της ευρωζώνης να κρατούν χαμηλά τις τιμές για να είναι ανταγωνιστικές.
Επίσης, τα επιτόκια της ευρωζώνης παραμένουν υψηλότερα από τα επιτόκια των ΗΠΑ, γεγονός που προκαλεί ανοδικές πιέσεις στο ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι το ευρώ υποχώρησε αμέσως μετά την απόφαση κατά 1,5% έναντι του δολαρίου στο 1,33 δολ.
Σύμφωνα με τον Feldstein η ΕΚΤ πρέπει να αδράξει αυτήν την ευκαιρία για να δείξει ότι δεν την ανησυχεί η αποκλιμάκωση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ, αλλά αντίθετα τη θεωρεί μέθοδο για να ανεβάσει τον πληθωρισμό προς τον στόχο του 2%.
Αν το ευρώ γίνει φθηνότερο, τότε η ώθηση θα είναι σημαντική για χώρες της ευρωζώνης όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Γαλλία που υποφέρουν από μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα, ενώ θα τονώσει τη ζήτηση σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης, αυξάνοντας τις εξαγωγές.
Αναφερόμενος στην αιφνιδιαστική απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να μειώσει το βασικό της επιτόκιο από το 0,50% στο νέο ιστορικό χαμηλό του 0,25%, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, κ. Jerry Rice χαιρέτησε την κίνηση της Φρανκφούρτης, κάνοντας λόγο για μία πολύ «χρήσιμη απόφαση».
Παρά ταύτα, προειδοποίησε πως η οικονομική ανάκαμψη της ευρωζώνης παραμένει η «ευαίσθητη».
Μια μικρή μείωση των επιτοκίων δεν είναι ικανή να μεταμορφώσει την οικονομία... Τούτο υποστηρίζει η Capital Economics, σχολιάζοντας τη χθεσινή αιφνιδιαστική απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να μειώσει στο ιστορικό χαμηλό του 0,25% το βασικό επιτόκιο δανεισμού.
Η μείωση του επιτοκίου από την ΕΚΤ είναι καλοδεχούμενη, ωστόσο δεν μπορεί να αλλάξει - και κατ' επέκταση να βελτιώσει - μεμιάς την κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας, υποστηρίζει η Capital Economics, σε νέα έκθεσή της, υπό τον τίτλο "Rate cut welcome, but not a game-changer", την οποία εξασφάλισε και παρουσιάζει το www.bankingnews.gr.
Όπως τονίζει χαρακτηριστικά, μπορεί το οπλοστάσιο της ΕΚΤ να μην έχει ακόμη αδειάσει - αφού η κεντρική τράπεζα διαθέτει κι άλλα όπλα στη φαρέτρα της - ωστόσο από μόνη της δεν μπορεί να βάλει φρένο στην ευρωπαϊκή κρίση. Η ΕΚΤ - και τα εργαλεία της - δεν αρκούν για την επίλυση των θεμελιωδών προβλημάτων που ταλανίζουν τις χώρες της αδύναμης περιφέρειας, όπως:
- Υπέρογκο δημόσιο χρέος
- Διαρθρωτικές αδυναμίες
- Έλλειψη ανταγωνιστικότητας
Όλα τα ανωτέρω προβλήματα συνεχίζουν να αποτελούν βαρίδι σε κάθε προσπάθεια ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας, σημειώνει χαρακτηριστικά η Capital Economics.
Όπως προσθέτει, η απρόσμενη απόφαση της ΕΚΤ να μειώσει τα επιτόκια κρίνεται μεν θετική, ανεπαρκής δε στην κατεύθυνση της ριζικής αντιμετώπισης της βαθιάς κρίσης που έχει πλήξει την Ευρωζώνη.
"Μπορεί να είχε γίνει αντιληπτό εδώ και καιρό πως η ΕΚΤ πρέπει να αναλάβει δράση, ωστόσο καμία απόφαση δεν έμοιαζε τόσο άμεση... Πράγματι η χθεσινή ανακοίνωση της ΕΚΤ πως μειώνει τα επιτόκια ήταν έκπληξη!", σπεύδουν να υποστηρίξουν οι αναλυτές της Capital Economics που συνέταξαν την εν λόγω έκθεση.
Ειδική μνεία κάνουν οι ίδιοι στη συνέχεια στη διαβεβαίωση, από πλευράς του Mario Draghi, πως η ΕΚΤ είναι τεχνικά έτοιμη και για τη μείωση του επιτοκίου καταθέσεων, το οποίο σήμερα διαμορφώνεται στο 0%. Κατά την Capital Economics, μια τέτοια κίνηση δεν μπορεί να αποκλειστεί κατά τους επόμενους μήνες...
"Μπορεί η μείωση του βασικού επιτοκίου δανεισμού της ΕΚΤ να οδήγησε σε πτώση χθες το ευρώ, ωστόσο το ενιαίο νόμισμα συνεχίζει να κινείται σε υψηλά επίπεδα, ικανά να αποτελέσουν εμπόδιο σε κάθε προσπάθεια ανάκαμψης της Ευρωζώνης, με όχημα τον εξαγωγικό κλάδο", επισημαίνει μεταξύ άλλων η Capital Economics.
Ταυτόχρονα σπεύδει να διαμηνύσει εκ νέου πως η ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας παραμένει εύθραυστη και κατ' επέκταση ευάλωτη στο ενδεχόμενο εμφάνισης αποπληθωριστικών πιέσεων.
Από την άλλη μεριά, έντονα επικριτικές είναι οι αντιδράσεις των τραπεζών και των ασφαλιστικών ομίλων της Γερμανίας για την απόφαση της ΕΚΤ να μειώσει στο ιστορικό χαμηλό του 0,25% το βασικό επιτόκιο.
Ο Σύνδεσμος των γερμανικών Ασφαλιστικών Εταιρειών, GDV, χαρακτήρισε τη μείωση του επιτοκίου «ολέθριο μήνυμα» προς τους γερμανούς ασφαλισμένους σε προγράμματα συνταξιοδότησης. «Τα χαμηλά επιτόκια λειτουργούν σε βάρος τους», αναφέρει ο Σύνδεσμος, επισημαίνοντας παράλληλα ότι «οι μειώσεις του βασικού επιτοκίου, σε ποσοστό κοντά στο μηδέν, δεν προσφέρουν καμία αναπτυξιακή ώθηση. Αυτό που κάνουν είναι να μειώνουν τις πιέσεις που ασκούνται στις νοτιοευρωπαϊκές χώρες προκειμένου αυτές να συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις τους».
Στο ίδιο μήκος κύματος και η κριτική του Συνδέσμου Ιδιωτικών Τραπεζών, BdB. «Δεν θα πρέπει να αναμένεται καμία αξιοσημείωτη αναζωογόνηση της χορήγησης πιστώσεων στις χώρες της κρίσης», τόνισε ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Μίχαελ Κέμερ, προβαίνοντας στην εκτίμηση ότι «μεσομακροπρόθεσμα θα ενταθούν οι κίνδυνοι της πολιτικής των χαμηλών επιτοκίων, κυρίως ο κίνδυνος εσφαλμένης εκτίμησης των ρίσκων, εσφαλμένων επενδυτικών αποφάσεων, ενώ είναι πιθανή η πρόκληση φούσκας στις τιμές των ακινήτων».
Οι συνεταιριστικές τράπεζες της Γερμανίας (Volks- Raiffeisenbanken, BVR) εκτιμούν ότι τα χαμηλά επιτόκια «δεν πρόκειται να φτάσουν στις χώρες της κρίσης». Όπως δήλωσε το μέλος του ΔΣ της BVR, Αντρέας Μάρτιν, «οι τράπεζες των χωρών της κρίσης δεν πρόκειται να μετακυλίσουν τη μείωση του βασικού επιτοκίου στα δάνεια προς τις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες πελάτες τους».
Είναι σαφές ότι ο γερμανικός χρηματοπιστωτικός κλάδος δυσκολεύεται να κατανοήσει τα κίνητρα της ΕΚΤ για την περαιτέρω μείωση του βασικού επιτοκίου. Οι περισσότεροι εκπρόσωποι των τραπεζικών και ασφαλιστικών συνδέσμων επισημαίνουν ότι ναι μεν ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη έχει μειωθεί στο 0,7% (Πρόκειται για ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το όριο που θέτει η ΕΚΤ), ωστόσο "αυτός δεν είναι λόγος για ακόμη χαμηλότερα επιτόκια", τονίζει ο Γιοργκ φον Φίρστενβερτ.
www.bankingnews.gr
Σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg, τη μείωση επιτοκίων την εισηγήθηκε ο επικεφαλής οικονομολόγος Peter Praet, λαμβάνοντας τη θερμή στήριξη του διοικητή της κεντρικής τράπεζας της Γαλλίας, Christian Noyer, καθώς και άλλων μελών.
Ο κύκλος του Weidmann υποστήριξε ότι θα έπρεπε να αναμένονται τα στοιχεία του Δεκεμβρίου για την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας για να ληφθεί μια τέτοια απόφαση, αδιαφορώντας στην ουσία για της τάσεις υπερβολικά χαμηλού πληθωρισμού που ήδη έχουν αναπτυχθεί στην ευρωζώνη.
Υπενθυμίζεται εδώ ότι η ΕΚΤ χτες μείωσε στο ιστορικό χαμηλό του 0,25% το επιτόκιο του ευρώ, ήτοι κατά 25 μονάδες βάσης χαμηλότερα.
Η μείωση των επιτοκίων ευνοεί τα σχέδια για μερική αποδυνάμωση του ευρώ, εξέλιξη η οποία ωφελεί την Ελλάδα και όλες τις χώρες του Νότου, στην κατεύθυνση ανάκτησης της ανταγωνιστικότητά τους, ενώ αποδεικνύει ότι η ανάκαμψη της ευρωζώνης είναι εύθραυστη.
Ο αποπληθωρισμός και το ισχυρό ευρώ ανησύχησαν την ΕΚΤ η οποία υποχρεώθηκε σε νέα μείωση των επιτοκίων.
Ο αρθρογράφος των Financial Times και καθηγητής οικονομικών στο Harvard, Martin Feldstein, χαρακτηρίζει σωστή την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να μειώσει το επιτόκιο στο 0,25%.
Ωστόσο, το μεγάλο ερώτημα που προκύπτει είναι αν η απόφαση αυτή θα επιδράσει καθοριστικά, ώστε να αυξηθεί ο πληθωρισμός, κοντά στον στόχο της ΕΚΤ , δηλαδή γύρω στο 2%.
Η απάντηση σύμφωνα με τον οικονομολόγο του Harvard, εξαρτάται από την αγορά συναλλάγματος, καθώς το χαμηλό επιτόκιο από μόνο του δεν είναι ικανό να ανεβάσει τον πληθωρισμό.
Όπως σημειώνει, η άνοδος του ευρώ τον τελευταίο χρόνο έχει οδηγήσει χαμηλότερα τις τιμές εισαγωγών, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις της ευρωζώνης να κρατούν χαμηλά τις τιμές για να είναι ανταγωνιστικές.
Επίσης, τα επιτόκια της ευρωζώνης παραμένουν υψηλότερα από τα επιτόκια των ΗΠΑ, γεγονός που προκαλεί ανοδικές πιέσεις στο ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι το ευρώ υποχώρησε αμέσως μετά την απόφαση κατά 1,5% έναντι του δολαρίου στο 1,33 δολ.
Σύμφωνα με τον Feldstein η ΕΚΤ πρέπει να αδράξει αυτήν την ευκαιρία για να δείξει ότι δεν την ανησυχεί η αποκλιμάκωση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ευρώ, αλλά αντίθετα τη θεωρεί μέθοδο για να ανεβάσει τον πληθωρισμό προς τον στόχο του 2%.
Αν το ευρώ γίνει φθηνότερο, τότε η ώθηση θα είναι σημαντική για χώρες της ευρωζώνης όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Γαλλία που υποφέρουν από μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα, ενώ θα τονώσει τη ζήτηση σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης, αυξάνοντας τις εξαγωγές.
Αναφερόμενος στην αιφνιδιαστική απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να μειώσει το βασικό της επιτόκιο από το 0,50% στο νέο ιστορικό χαμηλό του 0,25%, ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, κ. Jerry Rice χαιρέτησε την κίνηση της Φρανκφούρτης, κάνοντας λόγο για μία πολύ «χρήσιμη απόφαση».
Παρά ταύτα, προειδοποίησε πως η οικονομική ανάκαμψη της ευρωζώνης παραμένει η «ευαίσθητη».
Μια μικρή μείωση των επιτοκίων δεν είναι ικανή να μεταμορφώσει την οικονομία... Τούτο υποστηρίζει η Capital Economics, σχολιάζοντας τη χθεσινή αιφνιδιαστική απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να μειώσει στο ιστορικό χαμηλό του 0,25% το βασικό επιτόκιο δανεισμού.
Η μείωση του επιτοκίου από την ΕΚΤ είναι καλοδεχούμενη, ωστόσο δεν μπορεί να αλλάξει - και κατ' επέκταση να βελτιώσει - μεμιάς την κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας, υποστηρίζει η Capital Economics, σε νέα έκθεσή της, υπό τον τίτλο "Rate cut welcome, but not a game-changer", την οποία εξασφάλισε και παρουσιάζει το www.bankingnews.gr.
Όπως τονίζει χαρακτηριστικά, μπορεί το οπλοστάσιο της ΕΚΤ να μην έχει ακόμη αδειάσει - αφού η κεντρική τράπεζα διαθέτει κι άλλα όπλα στη φαρέτρα της - ωστόσο από μόνη της δεν μπορεί να βάλει φρένο στην ευρωπαϊκή κρίση. Η ΕΚΤ - και τα εργαλεία της - δεν αρκούν για την επίλυση των θεμελιωδών προβλημάτων που ταλανίζουν τις χώρες της αδύναμης περιφέρειας, όπως:
- Υπέρογκο δημόσιο χρέος
- Διαρθρωτικές αδυναμίες
- Έλλειψη ανταγωνιστικότητας
Όλα τα ανωτέρω προβλήματα συνεχίζουν να αποτελούν βαρίδι σε κάθε προσπάθεια ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας, σημειώνει χαρακτηριστικά η Capital Economics.
Όπως προσθέτει, η απρόσμενη απόφαση της ΕΚΤ να μειώσει τα επιτόκια κρίνεται μεν θετική, ανεπαρκής δε στην κατεύθυνση της ριζικής αντιμετώπισης της βαθιάς κρίσης που έχει πλήξει την Ευρωζώνη.
"Μπορεί να είχε γίνει αντιληπτό εδώ και καιρό πως η ΕΚΤ πρέπει να αναλάβει δράση, ωστόσο καμία απόφαση δεν έμοιαζε τόσο άμεση... Πράγματι η χθεσινή ανακοίνωση της ΕΚΤ πως μειώνει τα επιτόκια ήταν έκπληξη!", σπεύδουν να υποστηρίξουν οι αναλυτές της Capital Economics που συνέταξαν την εν λόγω έκθεση.
Ειδική μνεία κάνουν οι ίδιοι στη συνέχεια στη διαβεβαίωση, από πλευράς του Mario Draghi, πως η ΕΚΤ είναι τεχνικά έτοιμη και για τη μείωση του επιτοκίου καταθέσεων, το οποίο σήμερα διαμορφώνεται στο 0%. Κατά την Capital Economics, μια τέτοια κίνηση δεν μπορεί να αποκλειστεί κατά τους επόμενους μήνες...
"Μπορεί η μείωση του βασικού επιτοκίου δανεισμού της ΕΚΤ να οδήγησε σε πτώση χθες το ευρώ, ωστόσο το ενιαίο νόμισμα συνεχίζει να κινείται σε υψηλά επίπεδα, ικανά να αποτελέσουν εμπόδιο σε κάθε προσπάθεια ανάκαμψης της Ευρωζώνης, με όχημα τον εξαγωγικό κλάδο", επισημαίνει μεταξύ άλλων η Capital Economics.
Ταυτόχρονα σπεύδει να διαμηνύσει εκ νέου πως η ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας παραμένει εύθραυστη και κατ' επέκταση ευάλωτη στο ενδεχόμενο εμφάνισης αποπληθωριστικών πιέσεων.
Από την άλλη μεριά, έντονα επικριτικές είναι οι αντιδράσεις των τραπεζών και των ασφαλιστικών ομίλων της Γερμανίας για την απόφαση της ΕΚΤ να μειώσει στο ιστορικό χαμηλό του 0,25% το βασικό επιτόκιο.
Ο Σύνδεσμος των γερμανικών Ασφαλιστικών Εταιρειών, GDV, χαρακτήρισε τη μείωση του επιτοκίου «ολέθριο μήνυμα» προς τους γερμανούς ασφαλισμένους σε προγράμματα συνταξιοδότησης. «Τα χαμηλά επιτόκια λειτουργούν σε βάρος τους», αναφέρει ο Σύνδεσμος, επισημαίνοντας παράλληλα ότι «οι μειώσεις του βασικού επιτοκίου, σε ποσοστό κοντά στο μηδέν, δεν προσφέρουν καμία αναπτυξιακή ώθηση. Αυτό που κάνουν είναι να μειώνουν τις πιέσεις που ασκούνται στις νοτιοευρωπαϊκές χώρες προκειμένου αυτές να συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις τους».
Στο ίδιο μήκος κύματος και η κριτική του Συνδέσμου Ιδιωτικών Τραπεζών, BdB. «Δεν θα πρέπει να αναμένεται καμία αξιοσημείωτη αναζωογόνηση της χορήγησης πιστώσεων στις χώρες της κρίσης», τόνισε ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Μίχαελ Κέμερ, προβαίνοντας στην εκτίμηση ότι «μεσομακροπρόθεσμα θα ενταθούν οι κίνδυνοι της πολιτικής των χαμηλών επιτοκίων, κυρίως ο κίνδυνος εσφαλμένης εκτίμησης των ρίσκων, εσφαλμένων επενδυτικών αποφάσεων, ενώ είναι πιθανή η πρόκληση φούσκας στις τιμές των ακινήτων».
Οι συνεταιριστικές τράπεζες της Γερμανίας (Volks- Raiffeisenbanken, BVR) εκτιμούν ότι τα χαμηλά επιτόκια «δεν πρόκειται να φτάσουν στις χώρες της κρίσης». Όπως δήλωσε το μέλος του ΔΣ της BVR, Αντρέας Μάρτιν, «οι τράπεζες των χωρών της κρίσης δεν πρόκειται να μετακυλίσουν τη μείωση του βασικού επιτοκίου στα δάνεια προς τις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες πελάτες τους».
Είναι σαφές ότι ο γερμανικός χρηματοπιστωτικός κλάδος δυσκολεύεται να κατανοήσει τα κίνητρα της ΕΚΤ για την περαιτέρω μείωση του βασικού επιτοκίου. Οι περισσότεροι εκπρόσωποι των τραπεζικών και ασφαλιστικών συνδέσμων επισημαίνουν ότι ναι μεν ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη έχει μειωθεί στο 0,7% (Πρόκειται για ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το όριο που θέτει η ΕΚΤ), ωστόσο "αυτός δεν είναι λόγος για ακόμη χαμηλότερα επιτόκια", τονίζει ο Γιοργκ φον Φίρστενβερτ.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών