Στα 44,1 δις ευρώ ο συνολικός δανεισμός των εισηγμένων το α’ 3μηνο- Εκτιμάται ότι ανάλογη εικόνα θα δείξει και το β’ 3μηνο

Σύμφωνα με την Κύκλος χρηματιστηριακή και τον διευθυντή ανάλυσης Κώστα Βέργο το φετινό α' τρίμηνο του 2010 οι συνολικές πιστώσεις έφθασαν τα 44,1 δισ. ευρώ έναντι 42,4 δισ. ευρώ που ήταν ο δανεισμός των επιχειρήσεων το τελευταίο τρίμηνο του 2009. Ανάλογη εικόνα, λένε οι αναλυτές, θα δούμε και το β΄ τρίμηνο του 2010, αφού η εποχή που διανύουμε είναι ιδιαιτέρως επιβαρυμένη.
Οι εταιρείες πορεύονται σε συνθήκες κινούμενης άμμου με την ελληνική οικονομία να στενάζει κάτω από τη μέγγενη των υψηλών αποδόσεων (spread) των 10ετών ελληνικών ομολόγων και από την άλλη πλευρά να έχει σημειωθεί καθίζηση στην κατανάλωση με συνέπεια οι επιχειρήσεις να βρίσκονται σε αδιέξοδο ρευστότητας. Να υπενθυμίσουμε ότι το 2009  συνολικός δανεισμός ξεπέρασε τα 80 δισ. ευρώ, το  2008 ο συνολικός δανεισμός των εισηγμένων είχε αναρριχηθεί στα 76 δισ. ευρώ και το 2007 ήταν στα 65 δισ. ευρώ.
Όπως έδειξαν και τα συνολικά αποτελέσματα της παρελθούσης οικονομικής χρήσης, ούτε οι ισχυρότερες –από πλευράς ρευστότητας– επιχειρήσεις βραχυπρόθεσμα έμειναν ανεπηρέαστες, λόγω της γενικότερης προσγείωσης της οικονομίας.
Όσες εισηγμένες κατάφεραν να διατηρήσουν την κερδοφορία τους το πέτυχαν λόγω της σοβαρής μείωσης των λειτουργικών εξόδων που πραγματοποιούν από το 2008 μέχρι και σήμερα. Για την ανάλυση και τη σύγκριση της δανειακής κατάστασης των εταιρειών χρησιμοποιούμε δύο βασικούς δείκτες: τον λόγο ξένα προς ίδια κεφάλαια που δείχνει τη δανειακή επιβάρυνση (δανεισμός σε σχέση με τα ίδια κεφάλαια) και τον λόγο καθαρός δανεισμός προς EBITDA που δείχνει κατά πόσον τα κέρδη προ τόκων και αποσβέσεων της εταιρείας καλύπτουν τον καθαρό δανεισμό της.
Το «καμπανάκι του κινδύνου» είχαν κτυπήσει για τις περισσότερες εισηγμένες μεσαίας και μικρής κεφαλαιοποίησης οι τράπεζες με τις οποίες συνεργάζονταν, καθώς έβλεπαν ότι τα δανειακά τους υπόλοιπα δεν εξυπηρετούνταν άμεσα. Έτσι αφού ενημέρωσαν τις διοικήσεις των εταιρειών ότι εάν συνεχίζονταν η κατάσταση, σύντομα θα είχαν προβλήματα, συνέστησαν στις διοικήσεις τους να αλλάξουν ουσιαστικά τους όρους δανεισμού εκμεταλλευόμενες μία μελλοντική καλύτερη οικονομική συγκυρία αλλά και τη μεταβολή των περιθωρίων επιτοκίων (spreads).
Μεγάλες εισηγμένες χρησιμοποίησαν τους λογαριασμούς καταθέσεων ως εγγυήσεις για την κάλυψη αλληλόχρεων λογαριασμών, δίνοντας έτσι στις τράπεζες τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν τη άμεση ρευστότητά τους για να καλύψουν ορισμένα υπερδιογκωμένα δάνεια.
Στη χειρότερη συγκυρία βρίσκονται οι κλάδοι οι οποίοι ήταν άμεσα εκτεθειμένοι στην οικονομική κρίση αλλά και οι κλάδοι που είχαν αυξημένες συναλλαγές με το Δημόσιο, που όπως είναι γνωστό αποτελεί ίσως τον χειρότερο πελάτη για τις επιχειρήσεις.
Με βάση τα στοιχεία του α’ τριμήνου 2010  ο κλάδος Συμμετοχών φαίνεται να είχε επιβαρύνει ιδιαίτερα, καθώς στις εισηγμένες συσσωρεύονται τα χρέη των θυγατρικών τους. Οι  περισσότερες εταιρείες έχουν προβεί σε εκδόσεις ομολογιακών δανείων, προκειμένου να μεταθέσουν τον χρονικό ορίζοντα των δανείων τους σε μεσο-μακροπρόθεσμο. Υψηλό βραχυπρόθεσμο δανεισμό φαίνεται να έχουν οι εταιρείες Μετάλλων. Οι εταιρείες του κλάδου ευελπιστούν η πορεία των μετάλλων στα χρηματιστήρια του εξωτερικού (Λονδίνου - Ν. Υόρκης - Σικάγου) να συνηγορήσουν σε μία βελτίωση της ρευστότητάς τους και έτσι να μειώσουν τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις τους. Από τους κλάδους με υψηλό βραχυπρόθεσμο δανεισμό και μειωμένη ρευστότητα είναι οι Ιχθυοκαλλιέργειες, που ουσιαστικά λειτουργούν σε οριακά επίπεδα και με τη βοήθεια και την κατανόηση των τραπεζών. Οι εταιρείες έχουν προσπαθήσει να μειώσουν τα λειτουργικά τους κόστη και να αυξήσουν τα έσοδα από την άνοδο της τιμής της τσιπούρας αλλά ο έντονος ανταγωνισμός στις πωλήσεις από την Τουρκία , την Κροατία , το Ισραήλ, η αύξηση των τιμολογίων ηλεκτρικού (αποτελεί την πρώτη ύλη για τον κλάδο) αντισταθμίζει τις όποιες προσπάθειες για βελτίωση της κατάστασής του. Οι εισηγμένες του Χονδρικού και Λιανικού Εμπορίου είναι περισσότερο θύμα της οικονομικής συγκυρίας, αφού επλήγησαν και από τη συγκυριακή μείωση της κατανάλωσης λόγω της κρίσης αλλά και τις απεργίες στο λιμάνι του Πειραιά. Οι εταιρείες Λιανικού Εμπορίου πάσχουν και αυτές από μειωμένα έσοδα αλλά έχουν προχωρήσει οι περισσότερες σε ειδικές συμφωνίες με τις τράπεζες για αντιμετώπιση του βραχυπρόθεσμου δανεισμού, ζητώντας ανταγωνιστικότερα επιτόκια.


Ανέστης Ντόκας
www.bankingnews.gr