γράφει : ΜΙΝΑ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ
Αλλαγή τακτικής, στρατηγικής και πορείας αναφορικά με τις τραπεζικές καταθέσεις δείχνουν οι αποφάσεις που έλαβε το Συμβούλιο Οικονομικών Υποθέσεων της ΕΕ (ecofin) την περασμένη Πέμπτη. Πλέον θα ισχύει το "κυπριακό μοντέλο", εν ολίγοις το "κούρεμα" των ανασφάλιστων καταθέσεων.
Σύμφωνα με την απόφαση του ecofin, από το 2018 οι τραπεζικές αναδιαρθρώσεις θα γίνονται κυρίως με "ίδια μέσα" (bail in) των τραπεζικών ιδρυμάτων, σύμφωνα με ρεπορτάζ της "Καθημερινής". Μέχρι σήμερα, η κύρια πηγή χρηματοδότησης για τις ανακεφαλαιοποιήσεις και αναδιαρθρώσεις τραπεζικών ιδρυμάτων ήταν τα δημόσια ταμεία. Την περίοδο της κρίσης, το κόστος αυτής της πολιτικής για τα ευρωπαϊκά κράτη ξεπέρασε το ιλιγγιώδες ποσό του 1,6 τρισεκατομμυρίου ευρώ.
Όπως αναφέρει η "Καθημερινή", η λογική της σχετικής απόφασης ήταν ότι η κατάρρευση συστημικών τραπεζών εν μέσω κρίσης θα προκαλούσε επιμόλυνση του υπόλοιπου χρηματοπιστωτικού τομέα, με πολλαπλάσιο κόστος για τις ευρωπαϊκές οικονομίες. Καθώς όμως ο συστημικός κίνδυνος για την Ευρωζώνη υποχωρεί, η πολιτική αλλάζει.
Οι επισφάλειες θα καλύπτονται με την απομείωση των απαιτήσεων μετόχων, πιστωτών και σε -ακραίες περιπτώσεις- ανασφάλιστων καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ. Σημαίνει αυτό ότι οι καταθέσεις μας θα είναι από το 2018 λιγότερο ασφαλείς; Από νομικής απόψεως όχι. Ισχύει μάλιστα το ακριβώς αντίθετο: μέχρι σήμερα, η ευρωπαϊκή νομοθεσία ασφάλιζε τις καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ. Τα μεγαλύτερα ποσά δεν απολάμβαναν καμιά προστασία, όπως αποδείχθηκε με το «πάθημα» της Λευκωσίας.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, στην απόφαση του ecofin αυτής της εβδομάδας επιβεβαιώνεται ρητά ότι οι καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ εξαιρούνται από τη συμμετοχή στις αναδιαρθρώσεις τραπεζών, διαλύοντας τις όποιες αμφιβολίες είχαν δημιουργηθεί από την αρχική απόφαση του Eurogroup για την Κύπρο, που τελικά δεν εφαρμόστηκε. Επίσης, από κάθε είδους bail in εξαιρούνται και οι μισθολογικές υποχρεώσεις της τραπεζών που αναδιαρθρώνονται έναντι των εργαζομένων τους, οι καλυμμένες ομολογίες, αλλά και τα διατραπεζικά δάνεια με περίοδο ωρίμανσης μικρότερη των επτά ημερών από την ημέρα της χρεοκοπίας.
Παρά τις εξαιρέσεις αυτές, η διαγραφή των κεφαλαίων των μετόχων και των πιστωτών των τραπεζών θα είναι στις περισσότερες περιπτώσεις επαρκείς για να καλυφθούν οι ζημίες. Στις σπάνιες περιπτώσεις που θα χρειάζεται και η συμμετοχή των ανασφάλιστων καταθετών, το ECOFIN προσέφερε μία επιπλέον δικλίδα ασφαλείας, ιεραρχώντας τις απώλειες ώστε να πλήττονται πρώτα τα κεφάλαια μεγάλων εταιρειών και μόνο σε οριακά σενάρια οι μεγάλες καταθέσεις φυσικών προσώπων και μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η εν λόγω δικλίδα ασφαλείας δεν υπήρχε μέχρι σήμερα.
Στο ερώτημα, πώς θα διασώζονται οι καταθέσεις έως 100.000 ευρώ όταν χρεοκοπεί μία τράπεζα, η "Καθημερινή" απαντά: Πρώτον, οι νέοι αυστηρότεροι κανόνες κεφαλαιακής επάρκειας (CRD IV) που πρόσφατα θεσπίστηκαν, καθώς και το ενιαίο καθεστώς εποπτείας των τραπεζών υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) από το 2014, θα διασφαλίζουν θεωρητικά ότι οι περιπτώσεις βίαιης αναδιάρθρωσης θα είναι πιο σπάνιες. Δεύτερον, οι ασφαλισμένοι καταθέτες θα αποζημιώνονται άμεσα και στο ακέραιο από τα διαθέσιμα των Ταμείων Εγγυοδοσίας των Καταθέσεων και Εκκαθάρισης των Τραπεζών. Τα Ταμεία αυτά χρηματοδοτούνται από εισφορές των ίδιων των τραπεζών και σύμφωνα με την απόφαση του ECOFIN θα έχουν κεφάλαια ίσα με το 1,3% όλων των ασφαλισμένων καταθέσεων μιας χώρας.
Όπως αναφέρει η "Καθημερινή", ελληνικές κυβερνητικές πηγές διαβεβαίωναν στις Βρυξέλλες ότι η χώρα μας τηρεί και με το παραπάνω τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από την ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη χρηματοδότηση του ταμείου εγγυοδοσίας των καταθέσεων. Αν, παρ’ όλα αυτά, τα κεφάλαια του Ταμείου δεν επαρκούν, τότε πρόσθετη στήριξη θα προσφέρει το ελληνικό Δημόσιο. Και για όσους θεωρούν το ημι-χρεοκοπημένο κράτος μας αφερέγγυο εγγυητή υπάρχει και το επιπλέον μαξιλάρι του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ), που θα μπορεί, σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup της 20ής Ιουνίου, να ανακεφαλαιοποιεί απευθείας συστημικές τράπεζες της Ευρωζώνης, όταν το οικείο κράτος δηλώνει αδυναμία να τις στηρίξει μόνο του. Τέλος, το ελληνικό ταμείο εγγυοδοσίας των καταθέσεων θα μπορεί να δανειστεί χρήματα και από τα ευρωπαϊκά ταμεία εγγυοδοσίας και εκκαθάρισης των τραπεζών. Αν όλα αυτά τα επίπεδα ασφάλισης δεν επαρκούν, τότε σημαίνει ότι θα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με οικονομικό κατακλυσμό συστημικής φύσεως, από τον οποίο κανένα ταμείο και καμία χώρα δεν μπορεί να προστατεύσει τους καταθέτες της. Πρόκειται όμως για μία πραγματικότητα η οποία ίσχυε ανέκαθεν. Δεν προέκυψε από τις αποφάσεις του ECOFIN.
www.bankingnews.gr
Όπως αναφέρει η "Καθημερινή", η λογική της σχετικής απόφασης ήταν ότι η κατάρρευση συστημικών τραπεζών εν μέσω κρίσης θα προκαλούσε επιμόλυνση του υπόλοιπου χρηματοπιστωτικού τομέα, με πολλαπλάσιο κόστος για τις ευρωπαϊκές οικονομίες. Καθώς όμως ο συστημικός κίνδυνος για την Ευρωζώνη υποχωρεί, η πολιτική αλλάζει.
Οι επισφάλειες θα καλύπτονται με την απομείωση των απαιτήσεων μετόχων, πιστωτών και σε -ακραίες περιπτώσεις- ανασφάλιστων καταθέσεων άνω των 100.000 ευρώ. Σημαίνει αυτό ότι οι καταθέσεις μας θα είναι από το 2018 λιγότερο ασφαλείς; Από νομικής απόψεως όχι. Ισχύει μάλιστα το ακριβώς αντίθετο: μέχρι σήμερα, η ευρωπαϊκή νομοθεσία ασφάλιζε τις καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ. Τα μεγαλύτερα ποσά δεν απολάμβαναν καμιά προστασία, όπως αποδείχθηκε με το «πάθημα» της Λευκωσίας.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, στην απόφαση του ecofin αυτής της εβδομάδας επιβεβαιώνεται ρητά ότι οι καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ εξαιρούνται από τη συμμετοχή στις αναδιαρθρώσεις τραπεζών, διαλύοντας τις όποιες αμφιβολίες είχαν δημιουργηθεί από την αρχική απόφαση του Eurogroup για την Κύπρο, που τελικά δεν εφαρμόστηκε. Επίσης, από κάθε είδους bail in εξαιρούνται και οι μισθολογικές υποχρεώσεις της τραπεζών που αναδιαρθρώνονται έναντι των εργαζομένων τους, οι καλυμμένες ομολογίες, αλλά και τα διατραπεζικά δάνεια με περίοδο ωρίμανσης μικρότερη των επτά ημερών από την ημέρα της χρεοκοπίας.
Παρά τις εξαιρέσεις αυτές, η διαγραφή των κεφαλαίων των μετόχων και των πιστωτών των τραπεζών θα είναι στις περισσότερες περιπτώσεις επαρκείς για να καλυφθούν οι ζημίες. Στις σπάνιες περιπτώσεις που θα χρειάζεται και η συμμετοχή των ανασφάλιστων καταθετών, το ECOFIN προσέφερε μία επιπλέον δικλίδα ασφαλείας, ιεραρχώντας τις απώλειες ώστε να πλήττονται πρώτα τα κεφάλαια μεγάλων εταιρειών και μόνο σε οριακά σενάρια οι μεγάλες καταθέσεις φυσικών προσώπων και μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η εν λόγω δικλίδα ασφαλείας δεν υπήρχε μέχρι σήμερα.
Στο ερώτημα, πώς θα διασώζονται οι καταθέσεις έως 100.000 ευρώ όταν χρεοκοπεί μία τράπεζα, η "Καθημερινή" απαντά: Πρώτον, οι νέοι αυστηρότεροι κανόνες κεφαλαιακής επάρκειας (CRD IV) που πρόσφατα θεσπίστηκαν, καθώς και το ενιαίο καθεστώς εποπτείας των τραπεζών υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) από το 2014, θα διασφαλίζουν θεωρητικά ότι οι περιπτώσεις βίαιης αναδιάρθρωσης θα είναι πιο σπάνιες. Δεύτερον, οι ασφαλισμένοι καταθέτες θα αποζημιώνονται άμεσα και στο ακέραιο από τα διαθέσιμα των Ταμείων Εγγυοδοσίας των Καταθέσεων και Εκκαθάρισης των Τραπεζών. Τα Ταμεία αυτά χρηματοδοτούνται από εισφορές των ίδιων των τραπεζών και σύμφωνα με την απόφαση του ECOFIN θα έχουν κεφάλαια ίσα με το 1,3% όλων των ασφαλισμένων καταθέσεων μιας χώρας.
Όπως αναφέρει η "Καθημερινή", ελληνικές κυβερνητικές πηγές διαβεβαίωναν στις Βρυξέλλες ότι η χώρα μας τηρεί και με το παραπάνω τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από την ευρωπαϊκή νομοθεσία για τη χρηματοδότηση του ταμείου εγγυοδοσίας των καταθέσεων. Αν, παρ’ όλα αυτά, τα κεφάλαια του Ταμείου δεν επαρκούν, τότε πρόσθετη στήριξη θα προσφέρει το ελληνικό Δημόσιο. Και για όσους θεωρούν το ημι-χρεοκοπημένο κράτος μας αφερέγγυο εγγυητή υπάρχει και το επιπλέον μαξιλάρι του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ), που θα μπορεί, σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup της 20ής Ιουνίου, να ανακεφαλαιοποιεί απευθείας συστημικές τράπεζες της Ευρωζώνης, όταν το οικείο κράτος δηλώνει αδυναμία να τις στηρίξει μόνο του. Τέλος, το ελληνικό ταμείο εγγυοδοσίας των καταθέσεων θα μπορεί να δανειστεί χρήματα και από τα ευρωπαϊκά ταμεία εγγυοδοσίας και εκκαθάρισης των τραπεζών. Αν όλα αυτά τα επίπεδα ασφάλισης δεν επαρκούν, τότε σημαίνει ότι θα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με οικονομικό κατακλυσμό συστημικής φύσεως, από τον οποίο κανένα ταμείο και καμία χώρα δεν μπορεί να προστατεύσει τους καταθέτες της. Πρόκειται όμως για μία πραγματικότητα η οποία ίσχυε ανέκαθεν. Δεν προέκυψε από τις αποφάσεις του ECOFIN.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών