Διαψεύδει τις προσδοκίες το IRIS στις προμήθειες - Οι τράπεζες δεν μπαίνουν στον ανταγωνισμό με Visa και MasterCard

«Φρούδες» είναι οι ελπίδες για μειώσεις των προμηθειών από την εφαρμογή του IRIS στην αγορά, το οποίο να σημειωθεί τίθεται σε λειτουργία την 1η Δεκεμβρίου 2025 στο καθεστώς των άμεσων πληρωμών.
Τα επιτελεία των super market δεν έκρυβαν τις προσδοκίες τους πως με την είσοδο του IRIS θα δημιουργούσε με το … καλημέρα έναν ανταγωνισμό, προσφέροντας πιο χαμηλές προμήθειες σε σχέση με τους πολυεθνικούς ομίλους, όπως είναι η VISA και η MasterCard.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το ύψος των προμηθειών του IRIS διαμορφώνεται στο 0,5% επί της συναλλαγής, με το κόστος να επιβαρύνει την επιχείρηση.
Το IRIS, το οποίο διαχειρίζεται σε τεχνικό επίπεδο η εταιρεία ΔΙΑΣ Α.Ε., ενώ το ύψος των προμηθειών ορίζεται από τις συστημικές τράπεζες.
Όμως, στο στάδιο της εφαρμογής δεν άλλαξαν το ύψος της προμήθειας σε σχέση με τον ανταγωνισμό, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να μην έχουν κάποιο ενδιαφέρον να τον προτείνουν στους πελάτες τους να το χρησιμοποιούν.

Ο χρόνος αναμονής πληρωμής με κάρτα και με το IRIS

Με τις κάρτες VISA και MasterCard η συναλλαγή πληρωμής γίνεται άμεσα, δίνοντας έναν χαρακτηριστικό ήχο που επιβεβαιώνει ότι ολοκληρώθηκε η συναλλαγή.
Ο αγοραστής – πελάτης πλήρωσε και ο ταμίας εισέπραξε το αντίστοιχο ποσό.
Το νέο σύστημα IRIS, σύμφωνα με τεχνικούς, τα χρήματα θα μετακινηθούν από έναν λογαριασμό σε έναν άλλο λογαριασμό και ο χρόνος μεταβίβασης έχει μεγαλύτερη διάρκεια σε σχέση με το χρόνο όταν αξιοποιούνται οι χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες.
Ο μεγαλύτερος χρόνος επιβεβαίωσης της συναλλαγής με IRIS είναι ένα τεχνικό μειονέκτημα το οποίο θα έπρεπε να συνοδεύεται με χαμηλότερες προμήθειες.

Το ύψος των προμηθειών

Το καθεστώς των χρεώσεων είναι υπέρ των δύο πολυεθνικών καρτών, καθώς λαμβάνουν το 65% της προμήθειας και το υπόλοιπο 35% το μοιράζονται οι τράπεζες και η εταιρεία που έχει εγκαταστήσει το POS. Η διανομή αφορά λεπτά του ευρώ, τα οποία κυμαίνονται από 5 έως 30 λεπτά του ευρώ. Τα ποσά μπορεί να θεωρούνται χαμηλά, αλλά στο σύνολό τους μαζεύονται σημαντικά ποσά σε ετήσια βάση.
Στην εγχώρια αγορά, με την εμφάνιση του COVID οι συναλλαγές με κάρτες εκτοξεύθηκαν διότι κανένας δεν επιθυμούσε να κάνει συναλλαγές με ζεστό χρήμα.

Τι λένε τα στοιχεία για τη χρήση των καρτών

Στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, με τις κάρτες πραγματοποιήθηκαν πάνω από 2 δισεκατομμύρια συναλλαγές το 2024. Η αξία των συναλλαγών ανήλθε σε 112 δισ. ευρώ πέρυσι. Το ποσό των προμηθειών που μοιράζονται οι εμπλεκόμενοι υπολογίζονται σε 560 εκατ. ευρώ. Τα 80 εκατ. ευρώ προέρχονται από την αγορά των super market, τα οποία ανέμεναν ότι το IRIS θα πίεζε την αγορά των προμηθειών, αλλά δεν διαφαίνεται προς το παρόν, αφήνοντας κάποιες μικρές ελπίδες να δώσουν στο μέλλον χαμηλότερες προμήθειες.
Σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, το 39,3% των συναλλαγών επί της κατανάλωσης των νοικοκυριών όταν ο μέσος όρος της Ε.Ε. ήταν στο 39,4% το 2022. Η χρήση καρτών επί των συναλλαγών από το 2015, τα έσοδα από τον ΦΠΑ έχουν αυξηθεί κατακόρυφα, με αποτέλεσμα το κενό ΦΠΑ να έχει συρρικνωθεί. Τα έσοδα του ΦΠΑ επί των συναλλαγών στο στάδιο της κατανάλωσης ήταν στο 5% το 2015 και εκτοξεύτηκαν στο 12% το 2022.
Το «κενό ΦΠΑ» ήταν στο 25% το 2015 για να υποχωρήσει στο 17,5% το 2021. Πάντως, τα τρέχοντα στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προσδιορίζουν το «κενό» κάτω από το 10%, μειώνοντας τη φοροδιαφυγή.

Νίκος Θεοδωρόπουλος
ntheo@bankingnews.gr
www.bankingnews.gr